THE ROLE OF PERCEPTIONS OF JOB SATISFACTION AND EMOTIONAL BURNOUT IN INDIVIDUALS’ ORGANIZATIONAL SILENCE ATTITUDES

Yıl 2015, Cilt: 11 Sayı: 24, 205 - 230, 01.01.2015

Hakkı Aktaş Eylem Şimşek

https://doi.org/10.17130/ijmeb.2015.11.24.529

Cited By: 19

Öz

The purpose of this research is to explain the interactions between organizational silence and perceptions of emotional burnout and job satisfaction. Results reveal that organizational silence is significantly correlated with emotional burnout and perceptions of job satisfaction. According to regression analysis results emotional burnout explains 8,4% of the variance on organizational silence. Reduced personal accomplishment, emotional exhaustion and job satisfaction explain 12,3% of the total variance on acquiescent silence. 9,4% of the variance on defensive silence was explained by emotional exhaustion and depersonalization. Pro-social silence was significantly predicted by reduced personal accomplishment and job satisfaction, explaining the 4,7% variance. Moreover, the silent group had lower job satisfaction scores and higher emotional exhaustion, depersonalization and reduced personal accomplishment

Anahtar Kelimeler

Organizational Silence, Acquiescent Silence, Pro-Social Silence, Defensive Silence, Job Satisfaction, Emotional Burnout.

BİREYLERİN ÖRGÜTSEL SESSİZLİK TUTUMLARINDA İŞ DOYUMU VE DUYGUSAL TÜKENMİŞLİK ALGILARININ ROLÜ

Öz

Bu çalışmanın amacı bireylerin örgütsel sessizlik tutumları ile duygusal tükenmişlik ve iş doyumu algıları arasındaki etkileşimi açıklamaktır. Bireylerin örgütsel sessizlik tutumları ile duygusal tükenmişlik ve iş doyumu algıları arasında anlamlı ilişkiler olduğu görülmüştür. Regresyon analizi sonuçlarına göre, örgütsel sessizlik tutumları üzerindeki varyansın % 8,4’ü duygusal tükenmişlik algısı tarafından açıklanmaktadır. Kabullenici sessizlik üzerindeki varyansın %12,3’ü, kişisel başarıda azalma, duygusal tükenme ve iş doyumu tarafından; savunmacı sessizlik üzerindeki varyansın %9,4’ü duygusal tükenme ve duyarsızlaşma hissi tarafından ve ilişkisel sessizlik üzerindeki varyansın %4,7’si kişisel başarıda azalma hissi ve iş doyumu tarafından açıklanmaktadır. Ayrıca, sessiz kalan grubun iş doyumunun konuşan gruptan düşük, duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarıda azalma algılarının daha yüksek olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel Sessizlik, Kabullenici Sessizlik, İlişkisel Sessizlik, Savunmacı Sessizlik, İş Doyumu, Duygusal Tükenmişlik.

Kaynakça

• Akgüç, O.M. (2011). Özel güvenlik görevlilerinin iş doyumu ve motivasyonlarıyla tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi.(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
• Akıncı, Z. B. (1998). Kurum kültürü ve örgütsel iletişim. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Arı, G. S. & Bal, E. Ç. (2008). Tükenmişlik kavramı: Birey ve örgütler açısından önemi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 15(1), 131-148.
• Aslan, Ş. & Özata, M. (2008). Duygusal zekâ ve tükenmişlik arasındaki ilişkilerin araştırılması: Sağlık çalışanları örneği. Erciyes Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30, 77-97.
• Aşık, N.A. (2010). Çalışanların iş doyumunu etkileyen bireysel ve örgütsel faktörler ile sonuçlarına ilişkin kavramsal bir değerlendirme. Türk İdare Dergisi, 467, 31-51.
• Baycan, A. (1985). An analysis of the several aspects of job satisfaction between different occupational groups (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Brickman, P. & Campbell, D.T. (1971).Hedonic relativism and planning the good society. İçinde M. H. Appley (ed.), Adaptation level theory: A symposium (ss. 287-302). San Diego, CA: Academic Press.
• Borman, W.C. & Mottowidlo, S.J. (1993). Expanding the criterion domain to include elements of contextual performance. İçinde N. Schmitt & W. C. Borman (eds.), Personnel selection in organizations, (ss.71-98). San Francisco: Jossey Bass.
• Carrière, J., Bourque, O. C., & Bonaccio, S. (2007). The role of communication satisfaction as a mediator between an organization’s internal communication systems and two job outcomes: Job satisfaction and organizational commitment. ASAC 2007, (pp. 60-75). Retrieved May 14, 2010, from http://libra.acadiau.ca/ library/ASAC/v28/ 05/05_60.pdf.
• Campbell, J.P., McCloy, R.A., Oppler, S.H., & Sager, C.E. (1993). A theory of performance. İçinde N. Schmitt & W. C. Borman (eds.), Personnel selection in organizations, (pp. 35-70). San Francisco: Jossey Bass.
• Cummins, R.A. (2003). Normative life satisfaction: Measurement issues and a homostatic model. Social Indicators Research, 64, 225-256.
• Çakıcı, A. (2007). Örgütlerde sessizlik: Sessizliğin teorik temelleri ve dinamikleri. Ç. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 145-162.
• Dyne, L.V., Soon, A.& Botero, I.C. (2003).Conceptualizing employee silence and employee voice as multidimensional constructs. Journal of Management Studies, 1359-1392.
• Ergin, C., (1992). Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve Maslach tükenmişlik ölçeğinin uyarlanması. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları, Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayın, 143-154.
• Frankl, E.V. (1999). Duyulmayan anlam çığlığı: Psikoterapi ve humanizm. (Çev. S. Budak). Ankara: Öteki Psikoloji Dizisi.
• Jawahar, I.M., Stone, T. H., & Kısamore, J. L. (2007). Role conflict and burnout: The direct and moderating effects of political skill and perceived organizational support on burnout dimensions. International Journal of Stress Management, 14(2), 142-159.
• Kalaycı, Ş. (Ed). (2006). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Keser, A. (2005). Çalışma yaşamı ile yaşam doyumu ilişkisine teorik bakış. İktisat Fakültesi Mecmuası, (Prof. Dr. Toker Dereli’ye Armağan Özel Sayısı). İstanbul, İ.Ü. İktisat Fakültesi Yayını, 55(1), 898-913.
• Konak, E., (1997). Örgüt kültürü ve motivasyon teorilerinin uyumlaştırılması ve Arçelik buzdolabı işletmesi örneği (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Maslach, C., & Jackson, S.E. (1981). The measurement of experienced burnout. Journal of Occupational Behavior, 2(2), 99-113.
• Meier, S.T. (1983). Toward a theory of burnout. Human Relations, 36(10), 899-910.
• Milliken, F.J. & Morrison, E.W. (2003). Shades of silence: Emerging themes and future directions for research on silence in organizations, Journal of Management Studies. 40(6),1564-1568.
• Miner, J.B. (1992). Industrial/Organizational psychology, Mcgraw Hill.
• Morrison E.W. & Milliken F.J. (2000). Organizational silence: A barrier to change and development in a pluralistic world. The Academy of Management Review, 25(4), 706- 725.
• Murphy, K.R. & Cleveland, J.N. (1995). Understanding performance appraisal: Social, organizational and goal based perspectives. Thousand Oaks: CA:Sage.
• Noelle-Neumann, E. (1974). The spiral of silence, a theory of public opinion. Journal of Communication, 24(2), 43-51.
• Orhunbilge, N. (2002). Uygulamalı regresyon ve korelasyon analizi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, İşletme Fakültesi Yayını.
• Orhunbilge, N. (2010). Çok değişkenli istatistik yöntemler. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, İşletme Fakültesi Yayını.
• Özipek, A. (2006). Ortaöğretim okullarında görev yapan öğretmenlerde meslekî tükenmişlik düzeyi ve nedenleri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Pedrabissi L, Rolland J.P.& Santinello M. (1993). Stress and burnout among teachers in Italy and France. The Journal of Psychology, 127(5), 529-537.
• Perlman, B., & Hartman, E.A. (1982). Burnout: Summary and future research. Human Relations, 35, 283-305.
• Pines, A.M. & Nunes, R. (2003). The relationship between career and couple burnout: Implications for career and couple counseling. Journal of Employment Counseling, 40(2), 50-64.
• Pinder, C.C., (1998). Work motivation in organizational behavior. NJ: Prentice-Hall.
• Pinder, C.C. & Harlos, H.P. (2001). Employee silence: Quiescense and acquiescence as responses to perceived injustice. Research in Personnel and Human Resource Management, 20, 331-69.
• Serinkan, C. & Barutçu, E. (2006). Şirket yöneticilerinin motivasyon ve tükenmişlik düzeylerine ilişkin bir araştırma. 4. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, Erzurum.
• Sevimli, F. & İşcan, Ö. (2005). Bireysel ve iş ortamına ait etkenler açısından iş doyumu. Ege Akademik Bakış Dergisi, 5(1-2), 55-64.
• Silah, M. (2005). Endüstride çalışma psikolojisi. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Sucuoğlu, B.& Kuloğlu, N., (1996). Özürlü çocuklarla çalışan öğretmenlerde tükenmişliğin değerlendirilmesi. Türk Psikoloji Dergisi, 10-36, 44-60.
• Şimşek, E. (2011). Örgütsel iletişim ve kişilik özelliklerinin yaşam doyumuna etkileri (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Şimşek, E. (2012). Social learning. Encyclopedia of the Sciences of Learning. Part 19, 3107- 3109, DOI: 10.1007/978-1-4419-1428-6_374.
• Şimşek, E. & Aktaş, H. (2014). Örgütsel sessizlik ile kişilik ve yaşam doyumu etkileşimi: Kamu sektöründe bir araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 121-136.
• Taşkıran, E. (2010), Liderlik tarzının örgütsel sessizlik üzerindeki etkisinde örgütsel adaletin rolü ve bir araştırma (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Tutar, H., Yılmaz, M.K., & Erdönmez, C. (2005). İşletme becerileri grup çalışması. Ankara: Nobel.
• Tüzmen, İ. (1992). Etken iletişim modeli (yöneticiler için). Ankara: MPM Yayınları.
• Vella-Brodrick, D.A., Park, N., & Peterson, C. (2009). Three ways to be happy: Pleasure, engagement, and meaning-findings from Australian and US samples.Social Indicators Research, 90, 165-17.
• Vural, B.A. & Coşkun, G. (2007). Örgüt kültürü. Ankara: Nobel.
• Williams, J.W. & Eggland, S.A. (1991). Örgütlerde iletişim. (Çev.Y. Büyükerşen, Ş. Öz-Alp, H. Seçim & A.A. Bir). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları (No: 628).
• Weiss D.J., Davis René V., England G.W. & Lofquist L.H. (1967). Manual for the Minnesota satisfaction questionnaire. Minnesota studies in vocational rehabilitation: XXII. Minnesota: University of Minnesota.