DİĞER KAPSAMLI GELİRLERİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ VE RAPORLAMASI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2021, Sayı: 17 - ICAFR 2020 Özel Sayı, 84 - 107, 31.07.2021

Osman Bayri , Ozan Özdemir

https://doi.org/10.17130/ijmeb.832679

Öz

Türkiye Muhasebe ve Finansal Raporlama Standartları’na(TMS/TFRS) göre özkaynaklardaki toplam artış veya azalışlar kapsamlı gelir olarak tek bir kalem şeklinde ifade edilmekte ya da kâr veya zarar ve diğer kapsamlı gelir (DKG) şeklinde iki gruba ayrılmaktadır. Cari dönemin kar veya zararı dışındaki özkaynak unsurları gelecek dönemlerde kâr veya zararla ilişkilendirilip ilişkilendirilmeme durumuna göre de iki gruba ayrılmaktadır. Gelecek dönemlerde kâr veya zarara aktarılması söz konusu olmayan ancak özkaynaklarda artışa veya azalışa neden olan unsurların gelecek dönemlerde ödenecek vergilerle ve ertelenmiş vergilerle ilişkisi bulunmaktadır. Bu çalışmada henüz nihai hale gelmemiş olan “Finansal Raporlama Standartlarına Uygun Örnek Hesap Planı” temel alınarak bazı örnek muhasebe uygulama örneklerine yer verilmiştir. Çalışmada ayrıca Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda finansal raporları yayımlanan imalat sanayi ve perakendecilik sektörünün önde gelen kuruluşlarından birer şirket seçilerek son 2 hesap dönemine ait(2018-2019) 8 çeyrek dönem üzerinden özkaynaklar, diğer kapsamlı gelirler ve dipnotlardaki raporlama uygulamaları ve bu kalemlerdeki değişimlerin mali etkileri de araştırılmıştır. Sonuç olarak çalışmada, muhasebe bilgilerinden yararlanan tarafların işletmenin özkaynaklarına ve faaliyet sonuçlarına doğrudan ve dolaylı olarak etkileri beklenen ve işletme hakkında alınacak kararlarda daha açıklayıcı bilgilere ulaşabilmelerine katkı sağlayan diğer kapsamlı gelirler ile ilgili sınıflandırmalara yer verilmiş, muhasebe ve raporlama uygulamaları örnekleri ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Diğer Kapsamlı Gelirler, Özkaynaklar, Vergi Etkisi, Hesap Planı

A RESEARCH ON THE ACCOUNTING AND REPORTING OF OTHER COMPREHENSIVE INCOME

Öz

According to Turkish Accounting and Financial Reporting Standards (TMS / TFRS), total increases or decreases in equity are expressed as one item as comprehensive income or divided into two groups as profit or loss and other comprehensive income (OCI). Equity elements other than current period's profit or loss are divided into two groups according to their relevance to profit or loss in future periods. Items that are not subject to be transferred to profit or loss in future periods but cause an increase or decrease in equity have a relationship with taxes payable and deferred taxes in the future periods.In this study, some accounting practice examples are included based on "Sample Chart of Accounts Compliant with Financial Reporting Standards" published as a draft. In the study, one of the leading companies of the manufacturing industry and retail sector, whose financial reports are published in the Public Disclosure Platform, was selected and the effects of these companies' equity, other comprehensive income, reporting practices in the footnotes and the changes in these items were determined for the last 2 accounting periods (2018-2019) for 8 quarters. As a result, in the study, the classifications, accounting and reporting practices related to other comprehensive income that are expected to have direct or indirect effects on the equity and operating results of the parties benefiting from the accounting information and contribute to their access to more explanatory information in the decisions to be taken about the business are presented.

Anahtar Kelimeler

Other Comprehensive Income, Equities, Tax Effect, Chart of Accounts

Kaynakça

• Bamber, L. S., Jiang, J., Petroni, K. R., & Wang, I. Y. (2010). Comprehensive income: Who's afraid of performance reporting?. The Accounting Review, 85(1), 97-126.
• Bellandi, F. (2012). Dual Reporting for Equity and Other Comprehensive Income : Under IFRSs and U.S. GAAP. John Wiley & Sons,.
• Black, D. E. (2016). Other comprehensive income: a review and directions for future research. Accounting & Finance, 56(1), 9-45.
• Bratten, B., Causholli, M., & Khan, U. (2016). Usefulness of fair values for predicting banks’ future earnings: evidence from other comprehensive income and its components. Review of Accounting Studies, 21(1), 280–315.
• Būmane, I. (2018). The Methodology Of The Statement Of Comprehensive Income And Its Impact On Profitability: The Case Of Latvia. The International Journal ENTREPRENEURSHIP AND SUSTAINABILITY ISSUES, 6(1).
• Deol, H. (2013, Oca). Analystss Earnings Forecasts and Other Comprehensive Income. SSRN Electronic Journal. doi:DOI: 10.2139/ssrn.2285210
• Harasheh, M, Doni, F, Franceschelli, MV, & Amaduzzi, A. (2020), The value relevance of Other Comprehensive Income: Extensive evidence from Europe. Int J Fin Econ. 2020; 1– 17. https://doi.org/10.1002/ijfe.1990
• Huang, H.-W., Lin, S., & Raghunandan, K. (2015). The Volatility of Other Comprehensive Income and Audit Fees. Accounting Horizons, 30(2).
• IASPlus, 2019, IAS 1 — Presentation of Financial Statements. IASPlus: https://www.iasplus.com/en/standards/ias/ias1. Erişim Tarihi:31.12.2019.
• Kaplanoğlu, E. (2014). TMS-TFRS Çerçevesinde Diğer Kapsamlı Gelirler ve Muhasebe Uygulamaları. Journal of Accounting & Finance, (63).
• KGK(Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu) 2020a, TMS/TFRS 2020 Seti, https://www.kgk.gov.tr/DynamicContentDetail/10239/TMS/TFRS-2020-Seti, Erişim Tarihi:24.09.2020
• KGK(Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu) 2020b, Finansal Raporlama Standartlarına Uygun Hesap Planı Taslağı, https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/TFRS/EK2_Finansal%20Raporlama%20Standartlar%C4%B1na%20Uygun%20Hesap%20Plan%C4%B1%20Tasla%C4%9F%C4%B1.pdf, Erişim Tarihi:23.09.2020
• Lessambo, F. I. (2018). Other Comprehensive Income. Financial Statements (s. 159-174). içinde Palgrave Macmillan, Cham . doi:https://doi.org/10.1007/978-3-319-99984-5_13
• Oğuz, M . (2018). Kapsamlı Gelirin Raporlanması. Ida Academia Muhasebe ve Maliye Dergisi, 1 (2) , 53-100.
• Oğuz, M., & Akay, H. (2016). Diğer kapsamlı gelir, unsurları ve muhasebeleştirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Cilt: 19 - Sayı: 36-1, Aralık 2016, İİBF - 10. Yıl Özel Sayısı.
• Park, H. (2018). Market Reaction to Other Comprehensive Income. Sustainability, 10(6). doi:doi:10.3390/su10061837
• Sağlam, N., Yolcu, M., & Eflatun, A. O. (2018). Örneklerle UFRS Kayıtları; Açıklamalı, Örnek Uygulamalı, Muhasebe Kayıtları İle Zenginleştirilmiş, VUK’KVK Karşılaştırılmalı, İlk Geçiş Uygulaması. Ankara: Özbaran Ofset Matbaacılık.
• Sajnóg, A. (2017). The role of comprehensive income in predicting banks’ future earnings based on the practice of banks listed on the Warsaw Stock Exchange. Equilibrium. Quarterly Journal of Economics and Economic Policy, 12(3), 485-500.
• Saymeh, A. A., Khalaf ALkhazaleh, A. M., & Musallam , E. M. (2019). The Impact of Other Comprehensive Income Items on Financial Performance: Case of Jordanian Commercial Banks. The Journal of Social Sciences Research, 5(4), 1216-1228.
• TMS 1, 2020, Türkiye Muhasebe Standartları 1 Finansal Tabloların Sunuluşu, https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/TMS/TMS_2020/TMS%201.pdf, Erişim Tarihi:20.09.2020
• Yousefinejad, M., Ahmad, A., & Embong, Z. (2017). Value Relevance of Other Comprehensive Income and Its Available-For-Sale Financial Instruments (AFS) and Revaluation Surplus of Property, Plant and Equipment (REV) Components. Asian Journal of Accounting and Governance 8: (2017) (Special Issue ), 133–143.