Mimarlık Mirası Yapılarda Ek Mekan Tasarımlarının Değerlendirilmesi

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 1, 39 - 53, 22.04.2022

Sema Balçık , Gizem Karaoğlu , Burcu Ayaz

Öz

Binalar insanların kullanması için tasarlanmaktadır. Kullanıcı isteklerine cevap veremedikleri takdirde değişikliğe uğrayabilmektedir. Zamanla işlevini kaybeden ya da işlevi için yeterli olmayan binalar için yeniden kulanım önerileri üretilmektedir. Bu çalışmada, önerilerden biri olan ek mekân tasarımları üzerinde durulmuştur. Var olan binaya farklı şekillerde eklenen tasarımlar binanın kullanımına katkı sağlayacak yeni mekânlar oluşturmaktadır. Ek tasarımlar ihtiyaçlar doğrultusunda binalarda işlev değişikliğine neden olabildikleri gibi işlevini gerçekleştirmeye devam etmesine de yardımcı olmaktadır. Bu tasarımlarla binaların hayata yeniden dâhil olması, binaların sürdürülebilirliğine örnek oluşturmaktadır. Ek yapılacak binalara saygılı davranmak koşuluyla uygulanan farklı tasarım yaklaşımları bulunmaktadır. Oluşturulan ek, önceki yapı ile farklı dönemlere ait olduğunda yeni olanın malzeme, form ve işlev gibi farklılıkları binaları birbirinden ayırmayı kolaylaştırmaktadır. Bu şekilde var olan yapı ek ile yeni bir kimlik kazanmaktadır. Bu çalışmada yeniden kullanılmak üzere binalarda ihtiyaç duyulan ekler, konumlanmalarına, malzemelerine, formlarına ve yapıya kazandırdıkları işlevlerine göre incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Mimari tasarım, Mimari miras, Ek mekân, Binaların yeniden kullanımı, Sürdürülebilirlik

Evaluation of Additional Space Designs in Architectural Heritage Buildings

Öz

Buildings are designed for people to use. If they cannot respond to user requests, they may be subject to changes. Reuse suggestions are produced for buildings that lose their function over time or are insufficient for their function. In this study, additional space designs, one of the suggestions, are emphasized. Designs added to the existing building in different ways create new spaces that will contribute to the use of the building. Additional designs both can cause functional changes in the buildings in accordance with the needs and help them continue to function. The re-inclusion of buildings in life with these designs is an example of the sustainability of the buildings. There are different additional design approaches that are applied with respect to existing buildings. When the annex created belongs to different periods from the existing building, the differences such as material, form and function of the new one make it easier to separate the buildings from each other. In this way, the existing structure acquires a new identity with the addition. In this study, the annexes needed in buildings for reuse are examined according to their positioning, materials, forms and the functions they add to the building.

Anahtar Kelimeler

Architectural design, Architectural heritage, Additional space, Reuse of buildings, Sustainability

Kaynakça

• Altınöz, G. B. (2010, Ekim). Tarihi Dokuda ‘Yeni’nin İnşası. Ege Mimarlık Dergisi, s. 18-26.
• Arda Büyüktaşkın, H. A., & Türkel, E. (2019). Geçmişten Günümüze Gazometre Yapıları Ve Dolmabahçe Gazometresi İçin Olası İşlevlendirme Önerileri. TÜBA-KED Türkiye Bilimler Akademisi Kültür Envanteri Dergisi, 55-74.
• Atılgan, A. (2014, 08 14). Hasanpaşa Gazhanesi. atilganblog: http://atilganblog.blogspot.com/2014/08/hasanpasa-gazhanesi-arif-atlgan.html adresinden alındı
• Büyükarslan, B., & Güney, E. D. (2013, 6 2). Endüstriyel Miras Yapılarının Yeniden İşlevlendirilme Süreci ve İstanbul Tuz Ambarı Örneği. Beykent Üniversitesi Fen Ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, s. 31-58.
• Douglass-Jaimes, D. (2015). archdaily. Ekim 25, 2018 tarihinde www.archdaily.com: URLs://www.archdaily.com/775601/ad-classics-new-german-parliament-reichstag-foster-plus-partners adresinden alındı
• Eroğlu, B., & Yaldız, E. (2006). Kültür Mirasının Sürekliliği İçin Anıtsal Binaların Yeniden Kullanılması Bağlamında Ermenek Tol Medrese. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(15), s. 315-340.
• Güler, Ö. (2004). Tarihi Çevrelerde Çağdaş Bina Tasarımı: Ortaköy ve Yakın Çevresinde Yeni Bina Uygulamalarının Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İTÜ.
• Gür, Ş. Ö., Evcil, A. N., & Öktem Erkartal, P. (2015, Haziran). Tarihi Dokuyu Taklit Etme/Yok Sayma. Beykent, s. 145-155.
• Kuban, D. (2000). Tarihi Çevre Korumanın Mimarlık Boyutu: Kuram ve Uygulama. İstanbul: YEM Yayın.
• Selçuk, M. (2006). Binaların Yeniden İşlevlendirilmesinde Mekansal Kurgunun Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. KONYA, TÜRKİYE: Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Souza, E. (2010, Kasım 18). Archdaily. Nisan 14, 2020 tarihinde www.archdaily.com: URLs://www.archdaily.com/88705/ad-classics-le-grande-louvre-i-m-pei adresinden alındı
• Şahin, M. (2011, Mayıs-Haziran). Bir Yanılsama: EK. Nisan 14, 2020 tarihinde Mimarlık Dergisi: URL://www.mimarlikdergisi.com/index.cfm?sayfa=mimarlik&DergiSayi=373&RecID=2652 adresinden alındı
• Tanaç Zeren, M. (2010). Tarihi Çevrede Yeni Ek ve Yeni Yapı Olgusu. İstanbul: Yalın Yayıncılık.
• Uluşahin, H. (1992, Temmuz). Korunması Gerekli Bina ve Çevrelere Yapılann Eklerin Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek LisansTezi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi.
• Venedik Tüzüğü. (1964). Tarihi Anıtların ve Yerleşmenin Korunması Onarımı için Uluslararası Tüzük. Venedik.
• Yılmaz, A. N. (2014, Aralık). Orsay: Gardan Müzeye, Siyasetten Sanata. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, s. 494-510.
• URL-1, m.musee-orsay, https://m.musee-orsay.fr/en/support-the-museum.html (14.04.2020)
• URL-2, https://kulturenvanteri.com/yer/hasanpasa-gazhanesi/#14/40.99268/29.04083 (15.02.2022)
• URL-3, https://muzegazhane.istanbul/#events (15.02.2022)
• URL-4, https://libeskind.com/work/royal-ontario-museum/ (14.04.2020)
• URL-5, https://www.archdaily.com/554750/bombay-sapphire-distillery-heatherwick-studio (22.11.2021)
• URL-6, https://www.arkitektuel.com/le-grand-louvre/ (15.04.2020)
• URL-7, https://archello.com/project/new-stedelijk-museum (22.11.2021)
• URL-8, https://www.archdaily.com/350843/stedelijk-museum-amsterdam-benthem-crouwel-architects/51527525b3fc4bd066000055-stedelijk-museum-amsterdam-benthem-crouwel-architects-elevation?next_project=no (22.11.2021)
• URL-9, Archidaily, https://www.archdaily.com/775601/ad-classics-new-german-parliament-reichstag-foster-plus-partners (15.04.2020)
• URL-10, https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/mardin/gezilecekyer/sabanci-mardin-kent-muzesi (15.04.2020)
• URL-11, http://www.sakipsabancimardinkentmuzesi.org/hakkimizda (15.04.2020)
• URL-12, https://v3.arkitera.com/h10066-mardin-kent-muzesine-kavusuyor.html (15.04.2020)
• URL-13, http://mimdap.org/2009/10/mardine-cokkulturlu-kent-muzesi/ (15.04.2020)
• URL-14, https://www.vitracagdasmimarlikdizisi.com/projeler/Sak%C4%B1p-Sabanc%C4%B1-Mardin-Kent-Muzesi-Dilek-Sabanc%C4%B1-San.aspx (15.04.2020