KİTAP ÂŞIKLIĞINDAN HANEDAN SEVGİSİNE GİDEN YOLDA NADİDE BİR ESER: MEVÂHİBÜ’S-SÜLÛK

Yıl 2021, , 148 - 163, 30.12.2021

Büşra Cidir

https://doi.org/10.51540/ijof.1014829

Öz

Türk edebiyatı tarihinde önemli bir yere sahip olan Ali Emîrî Efendi (ö. 1924); kitaplara olan düşkünlüğü, kütüphaneciliği ve şairliğinin yanı sıra Osmanlı hanedanına duyduğu ilgi ve muhabbetle de tanınmaktadır. Ali Emîrî Efendi, hanedana duyduğu sevgi ve bağlılığın neticesi olarak Vesâ’iku’l-âsâr, Câm-ı Cem-âyîn, Osmanlı Tarih ve Edebiyat Mecmuası, Levâmi’ü’l-Hamîdiyye, Cevâhirü’l-Mülûk ve Mevâhibü’s-Sülûk adlı eserleri kaleme almıştır.
Ali Emîrî Efendi’nin şehzâdelerin şiirlerine yazdığı nazireleri bir araya getirdiği Mevâhibü’s-Sülûk, giriş ve iki kısımdan oluşmaktadır. Eserin giriş bölümü Ali Emîrî Efendi’nin Osmanlı hanedanı hakkındaki düşüncelerini, birinci kısmı şehzâdelerin şiirlerini, ikinci kısmı ise bu şiirlere yazılan nazireleri ihtiva etmektedir. Mevâhibü’s-Sülûk’un bilinen tek nüshası, İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi’nde kayıtlı bulunmaktadır.
Ali Emîrî Efendi’nin, Mevâhibü’s-Sülûk’un giriş kısmında ifade ettiğine göre Cevâhirü’l-Mülûk adlı eserinin beğenilmesi ve takdir görmesi Mevâhibü’s-Sülûk’un kaleme alınmasına zemin hazırlamıştır. Eser, Ali Emîrî Efendi’nin hanedana duyduğu hayranlığı ve şiir yazmadaki kabiliyetini göstermesi bakımından önemlidir. Bu makalede Ali Emîrî Efendi’nin daha önce çalışılmamış olan Mevâhibü’s-Sülûk adlı eseri genel hatlarıyla tanıtılacak ve eserin muhtevası hakkında kısaca bilgi verilecektir.

Anahtar Kelimeler

Ali Emîrî Efendi, Mevâhibü’s-Sülûk, Nazire.

Kaynakça

• Akçay, Ülkü (2014). “Ali Emîrî Efendi’nin Hanedan Sevgisi ve II. Abdülhamîd’e Yazdığı Levâmi’ü’l-Hamîdiyye Adlı Eseri”, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt1, Sayı 1, Ankara, s. 11-19.
• Ali Emîrî Efendi, Mevâhibü’s-Sülûk, İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi, NEKTY04282.
• Arslan, Mustafa Uğurlu; Yazar, Sadık (e-kitap). Ali Emîrî Dîvânı, http://ekitap.yek.gov.tr/urun/ali-emiri-divani_738.aspx?CatId=279 (Erişim Tarihi: 09.09.2021)
• Çelik, Kemal (1998). Ali Emîrî Hayatı-Şahsiyeti-Eserleri, Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Eren, Aysun (2014). “Ali Emîrî’yi Okumak”, Ali Emîrî Hatırasına Uluslararası Klâsik Türk Edebiyatı Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Diyarbakır, s. 169-192.
• Gençboyacı, Melek (2012). “Diyarbakır’dan İstanbul’a Ali Emîrî Efendi”, e-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi, Sayı 7, s. 210-247.
• Kadıoğlu, İdris (e-kitap). Tezkire-i Şu’arâ-yı âmid, https://ekitap.ktb.gov.tr/Eklenti/58689,ali-emiri-efendi--tezkire-i-suara-yi-amidpdf.pdf?0 (Erişim Tarihi: 11.09.2021)
• Karateke, Hakan T. (1995). İşkodra Şairleri ve Ali Emîrî’nin Diğer Eserleri, Enderun Kitabevi, İstanbul.
• Mermutlu, Bedri (2016). “Devlet Kayıtları Arasında Bulunan Ali Emîrî Efendi’ye İlişkin Belgeler”, Journal of Turkısh Studıes Türklük Bilgisi Araştırmaları, Sayı 46, s. 223-277.