TÜRKÇENİN YABANCI DİL OLARAK ÖĞRETİMİNDE “YUMUŞAK G” ÜNSÜZÜYLE İLGİLİ KARŞILAŞILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Yıl 2023, Sayı: 9, 47 - 57, 30.06.2023

Ünal Kalaycı , Mehtap Demir

https://doi.org/10.51540/ijof.1296683

Öz

Dildeki sesler ve o seslerin alfabedeki karşılıkları dil öğretiminin temel alanlarını doğrudan etkilemektedir. Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi üzerine yapılan çalışmalar Türkiye Türkçesindeki “ğ, ş, ç, ı ve ü” harflerinin yazımında ve bu harfler ile ifade edilen seslerin telaffuzunda zorlanıldığını göstermektedir. Bunlar Türkçe öğrenicilerinin daha önce kullandıkları alfabelerde yer almayan harflerdir. Bu harflerin zorluk derecesi aynı değildir. Bir dil konuşuru bir ya da daha fazla harfin yazımında veya sesletiminde zorlanırken başka bir dil konuşuru başka bir harfin ya da harflerin yazımında veya sesletiminde zorlanabilmektedir. Bununla birlikte Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi sürecinde yumuşak g, öğrenici tarafından yazım ve sesletiminde zorlanılan başlıca harflerden biridir.
Bu çalışmada, yabancılara Türkçe öğretiminde, sesletiminde zorlanılan harf ve sesler üzerine yapılan araştırmalara yer verilecek ve “yumuşak g” harfinin çıkış yerleriyle diğer özellikleri ele alınacaktır. Bunun yanı sıra Batı Türkçesinin tarihî ve çağdaş dönem alfabelerinde yumuşak g harfinin yer alıp almadığı incelenecektir. Çalışmanın son bölümünde yabancılara Türkçe öğretiminde yumuşak g sesletim sorununun çözümüne yönelik öneriler sunulacaktır.
Yumuşak g harfiyle ilgili varlığı tespit edilen bu probleme dikkat çekmek ve çözüm önerileri sunmak amacıyla hazırlanan çalışma, doküman analizi yöntemiyle ele alınmış ve Türkiye Türkçesindeki “yumuşak g” harfiyle sınırlandırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi, alfabe, yumuşak g, sesletim, yazım

Problems Faced With The “Soft G” Consonant In Teaching Turkish As A Foreign Language And Suggestions For Solutions

Öz

The sounds in the language and their equivalents in the alphabet directly affect the basic areas of language teaching. Studies on teaching Turkish as a foreign language show that there are difficulties in writing the letters “ğ, ş, ç, ı and ü” in Turkey Turkish and in pronouncing the sounds expressed with these letters. These are the letters that are not included in the alphabets that Turkish learners have used before. The difficulty level of these letters is not the same. A speaker of one language may have difficulty in spelling or pronouncing one or more letters, while a speaker of another language may have difficulties in spelling or pronouncing another letter or letters. However, in the process of teaching Turkish as a foreign language, soft g is one of the main letters that learners have difficulty in spelling and pronunciation.
In this study, studies on letters and sounds that are difficult to pronounce in teaching Turkish to foreigners will be addressed and the origins and other features of the "soft g" letter will be discussed. In addition, it will be examined whether the soft letter g is included in the historical and contemporary alphabets of Western Turkish. In the conclusion part of the study, suggestions for the solution of the “soft g” pronunciation problem in teaching Turkish to foreigners will be presented.
The study, which was prepared in order to draw attention to this problem related to the soft g letter and to offer a solutions proposal, was handled with the document analysis method and was limited to the "soft g" letter in Turkey Turkish.

Anahtar Kelimeler

Teaching Turkish as a foreing language, alphabet, soft g, pronunciation, writing

Kaynakça

• Açık, F. (2008). Türkiye’de yabancılara Türkçe öğretilirken karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. 1. Uluslararası Türkçe Eğitimi ve Öğretimi Sempozyumu, Gazimağusa, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti.
• Aksan, D. (2020). Her yönüyle dil. (7. Baskı, C. 2). Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Aktaş, B. (2018). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen öğrencilerin sınıf içi kaygı durumlarının değerlendirilmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi.
• Aktaş, H. (2021). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen öğrencilerin yazma başarılarının ve hatalarının farklı değişkenler açısından incelenelmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi.
• Albayrak, F. (2010). Türkçe öğrenen Moğol öğrencilerin yazılı anlatım yanlışlarının dil bilgisi açısından değerlendirilmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Atatürk Üniversitesi.
• Altunkaya, H. (2021). Yurt dışında yabancı dil olarak Türkçe öğretmek: sorunlar ve çözüm önerileri. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 1-33.
• Alyılmaz, S., Biçer, N. ve Çoban, İ. (2015). Atatürk üniversitesinde öğrenim gören Kırgız öğrencilerin Türkçe Türkiye'ye yönelik görüşleri. TEKE, 4(1), 238-338.
• Arslan, M. ve Klicic, E. (2015). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde yazma becerisinin gelişiminde karşılaşılan sorunlar: Bosna Hersek örneği. Kırıkkale University Journal of Social Sciences, 5(2), 170-182.
• Ata, A. (2018). Orhun Türkçesi. Anadolu Üniversitesi Yayını.
• Azərtac. (2022). Azərbaycan Gənclərin XVI Delfi Oyunlarında Təmsil Olunur. Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi, https://azertag.az/xeber/Azerbaycan_Genclerin_XVI_Delfi_Oyunlarinda_temsil_olunur-2335634 adresinden 11.10.2022 tarihinde alınmıştır.
• Banguoğlu, T. (1986). Türkçenin grameri. (2. Baskı). Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Başar, U. (2019). İran'da yabancı dil olarak Türkçe öğretimi. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Böler, T. (2020). Türkiye Türkçesi ses bilgisi. Kesit Yayınları.
• Bölükbaş, F., Gedik, E., Gönültaş, G., Keskin, F., Fazilet Özenç, H. T., ve Ünsal, G. (2014). İstanbul yabancılar için Türkçe ders kitabı a1. (F. Aslan, ve F. Keskin, Dü). Kültür Sanat Basımevi.
• Buran, A. ve Alkaya, E. (2018). Çağdaş Türk yazı dilleri 1. (A. Buran, ve M. M. Tulum, Dü). Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Coşkun, V. (1999). Türkiye Türkçesinde ünlüler ve ünsüzler. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı-Belleten, 47, 41-50. Çelik Yıldız, Ö. (2019). İlkokul öğretmenlerinin ana dili Türkçe olmayan öğrencilere Türkçe öğretimine ilişkin deneyimleri: bir olgubilim çalışması. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bayburt Üniversitesi.
• Çiftçi, Ö. ve Demirci, R. (2019). Alfabe farklılıklarının yabancılara Türkçe öğretiminde etkisi. TÜRÜK Uluslararası Dil, Edebiyat ve Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, 7(19), 96-127.
• Davutoğlu, A. Y. (2011). Yumuşak g ünsüzünün akustik analiz yöntemiyle sorgulanması. konservatoryum, 1(1), 21-38.
• Deny, J. (2012). Türk dil bilgisi. (1. Baskı). (A. Benzer, Dü., ve A. U. Elöve, Çev.). Kabalcı Yayınevi.
• Ediskun, H. (1999). Türk dilbilgisi. (6. Baskı). Remzi Kitabevi.
• Eker, S. (2019). Çağdaş Türk dili (12. Baskı). Grafiker Yayınları.
• Er, O., Biçer, N. ve Bozkırlı, K. Ç. (2012). Yabancılara Türkçe öğretiminde karşılaşılan sorunlarla ilgili alan yazını ışığında değerlendirilmesi. TEKE, 1(2), 51-69.
• Ercilasun, A. B. (1996). Örneklerle bugünkü Türk alfabeleri. Kültür Bakanlığı.
• Ergin, M. (1995). Osmanlıca dersleri. (18. Baskı). Boğaziçi Yayınları.
• Ergin, M. (2009). Türk dil bilgisi. Bayrak Basım Yayım Dağıtım.
• Gabain, A. V. (1995). Eski Türkçenin grameri. (2. Baskı). (M. Akalın, Çev.). Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Gültekin, İ., Kalfa, M., Atabey, İ., Mete, F., Eryiğit, A. ve Kılıç, U. (2015). Yedi İklim Türkçe A1. (E. Barın, Ş. Çobanoğlu, Ş. Ateş, M. Balcı ve C. Özdemir, Dü). Yunus Emre Enstitüsü.
• Hacıeminoğlu, N. (1996). Karahanlı Türkçesi grameri. Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Işık, P., ve Işık, Ö. F. (2020). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen Çinli öğrencilerde alfabe sorunu: Zhejiang uluslararası çalışmalar üniversitesi örneği. ESTÜDAM Eğitim Dergisi, 5(1), 1-12.
• Kara, M. (2013). Zenica üniversitesi Türkoloji bölümündeki Boşnak öğrencilerin Türkçe metin okumadaki sorunları. Turkish Studies, 8(4), 939-950.
• Karaağaç, G. (2013). Türkçenin dil bilgisi. Akçağ Yayınları.
• Kaya, E. B. (2019). Suriyelilerin Türkçe öğrenirken yaşadıkları dil sorunları. International Journal of Teaching Turkish as a Foreing Language, 2(1), 73-92.
• Kılıç, M. A. ve Erdem, M. (2008). Türkiye Türkçesindeki yumuşak g ünsüzünün fonetik analizi. VI. Uluslararası Türk Dili Kurultayı, Ankara, Türkiye.
• Kumsar, E. ve Kaplankıran, İ. (2016). Kazakların Türkiye Türkçesi öğreniminde yaptıkları yanlışlıklarve bu yanlışlıkların düzeltilmesine yönelik öneriler. Diyalektoloji, (12), 81-103.
• Özdemir, V. ve Yazıcı, M. H. (2017). Araplara Türkçe öğretiminde alfabe sorunu: İskenderiye örneği. ULUTURKAD, 2(1), 55-70.
• Özkan, M. (2001). Türkçenin ses ve yazım özellikleri. Filiz Kitabevi.
• Öztürk, E. (2017). Eski Anadolu Türkçesi. Akçağ.
• Şengül, K. (2014). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde alfabe sorunu. TEKE, 3(1), 325-339.
• Şirin, H. (2003). Türkçenin ses bilgisi tarihi üzerine bir deneme. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ege Üniversitesi. Tongul, N. (2004). Türk harf inkılâbı. Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 9(33), 103-130.
• TÖMER. (2014). Yeni Hitit yabancılar için Türkçe ders kitabı A1 A2. TÖMER.
• Tüm, G. (2014). Çok uluslu sınıflarda yabancı dil Türkçe öğretiminde karşılaşılan sesletim sorunları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 255-266.
• Yalçın, S. K. (2021). Azerbaycan Türkçesi grameri. Kesit Yayınları.
• Yaman, E. (2013). Türkiye Türkçesinde güncel söyleyiş sorunları ve dil yanlışları. Türk Dili, V (735), 67-73.