Sosyal Bilgiler Dersinde Vatanseverlik Değerinin Kazandırılmasında Kadın Kahramanların Yaşam Öykülerinin Kullanılması

Yıl 2018, , 97 - 110, 31.12.2018

Nazike Karagözoğlu

https://doi.org/10.32570/ijofe.477068

Cited By: 5

Öz

Bir milletin
bekası, milleti oluşturan bireylerin vatanına verdiği değer, özveri, fedakarlık
dereceleri ile ilişkilendirilebilir. M.C. Kuntay’ın  “Toprak eğer uğrunda ölen varsa
vatandır.”  dizesinde ifade edildiği gibi
vatanı uğruna canını feda edebilecek bilince sahip nesil yetiştirmek açısından
öğretim programlarında yer alan vatanseverlik değeri ayrı bir öneme sahiptir.
Türk Milleti’nin vatanına olan sevgisi ve bağlılığı başta Çanakkale ve Kurtuluş
Savaşı olmak üzere tüm dünyaya pek çok olayda ispatlanmış bir gerçektir.
Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasında cephede ve cephe gerisinde Türk kadınlarının
vatanseverlik, dayanışma ve mücadele ruhunun etkisinin çocuklara
hissettirilmesi, empati yoluyla kendinde vatanseverlik duygusunu yeniden
keşfederek geliştirebilmesi için sosyal bilgiler öğretiminde kadın
kahramanlarımızın yaşam öykülerinin öğretim materyali olarak kullanılması
gerekmektedir. Bu çalışmada sosyal bilgiler programında yer alan değerlerden
“Vatanseverlik” değerinin kazandırılması amacı ile derslerde kullanılabilecek,
kadın kahramanların yaşam öykülerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır.
Araştırmada, belli bir amaca dönük olarak kaynakları bulma, okuma, not alma ve
değerlendirme işlemlerini kapsayan bir araştırma yöntemi olan doküman
incelemesi kullanılmıştır. Kadın kahramanlara ait yaşam öykülerini tespit etmek
için konuyla ilgili kitap, makale vb. kaynaklar araştırmanın amacına uygun
olarak incelenmiş, yaşam öyküleri derste kullanılabilecek şekilde kısaltılarak
sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilgiler, vatanseverlik, kadın kahramanlar

The Use of the Life Stories of Female Heroes to be Gained the Value of Patriotism in Social Studies Courses

Öz

Perpetuity of a nation can be associated with the degree of the value, devotion and sacrifice of the individuals to their countries who form the countries. As to be expressed with M.C Kuntay’s verse ‘’What makes the flag a real flag is the blood on it, if someone died for the country it is homeland.’’, the value of patriotism in the education program has a special importance to raise a generation who has conciousness to sacrifice itself for it’s country. The loyalty and the love of the Turkish people to their country are proved to World by many events, especially with Çanakkale and War of Independence. The stories of the female heroes must be used as teaching material in social studies education in order to be felt by children the effect of Turkish women’s soul of patriotism, solidarity and struggle to win the War of Independence in the front and back and also in order to improve the emotion of patriotism in self discovery via empathy. In this study, the aim is to identify the life stories of female heroes which can be used with the aim of bringing the value of ‘’patriotism’’ which is in the Social Studies Program. In this research, documents review was used which is a research method that includes finding the sources, reading, taking note and evoluation with a spesific target. In order to determine the life stories of female heroes, some sources like book, article etc which are related with this topic were surveyed and the life stories was presented in the way to use in courses.

Anahtar Kelimeler

Social Studies, Patriotism, Female Heroes, Life Stories

Kaynakça

• Akyol, Y. (2011). İlköğretim 7.sınıf Sosyal Bilgiler dersinde ‘Türk tarihinde yolculuk’ ünitesinin çocuk edebiyatı ile ilişkilendirilmesinin öğrencilerin empati becerilerine (eğilimlerine) etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Arslan, E. (2014). Ortaokul 7. sınıf Sosyal Bilgiler dersinde hikâye anlatım yönteminin akademik başarıya etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Atatürk Araştırma Merkezi. (2006). Atatürk’ün söylev ve demeçlerinden seçmeler, Konya’da kadınlar ile konuşma, 21 Mart 1923. Erişim Tarihi: 29.08.2018, http://ankaenstitusu.com/wp-content/uploads/2016/06/soylev_ve_demecleri.pdf
• Avcı, A. A., İbret, Ü. B. ve Karasu Avcı, E. (2017). Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin vatanseverlik değerinin kazandırılmasına yönelik görüşleri. İlköğretim Online, 16(4), 1558-1574. Erişim Tarihi: 20.08.2018, http://ilkogretim-online.org.tr doi: 10.17051/ilkonline.2017.342974
• Bacak, S. (2008). İlköğretim 5. sınıf Sosyal Bilgiler dersinde öykü tabanlı öğrenme yaklaşımının öğrenenlerin akademik başarı ve yaratıcılıklarına etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Beldağ, A. ve Aktaş, E. (2016). Sosyal bilgiler öğretiminde edebî eser kullanımına ilişkin öğretmen ve öğretmen adaylarının görüşleri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (2), 953-981.
• Çavdar, D. (2015). Millî Mücadele’de kahraman Türk kadınları. Türkiye Tohumcular Birliği Dergisi (TÜRKTOB), 4, 62-65.
• Çelikkaya, T. ve Öztürk Demirbaş, Ç. (2013). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sosyal bilgiler öğretim programındaki değerlere ilişkin görüşleri. The Journal of Academic Social Science Studies, 6 (5), 527-556.
• Çiftci, T. ve Dikmenli Y. (2016). Üniversite öğrencilerinin vatan algısı ve geçmişe dönük değişimi. Electronic Turkish Studies, 11(3), 847-860.
• Düzce, M. (2017). Emile Durkheim’da bir sivil din olarak milliyetçilik ve vatanseverlik. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(52), 645-653.
• Enginün, İ. (1983). Milli Mücadele’de Türk kadını, Ankara: Türk Ticaret Bankası Yayınları.
• Er, H. ve Şahin, M. (2012). Sosyal bilgiler dersinde “Biyografi” kullanımına ilişkin öğrenci görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 10(1), 75-96.
• Ersoy, A. F. ve Öztürk F. (2015). Bir vatandaşlık değeri olarak yurtseverlik: Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının algısı. Erişim Tarihi: 20.08.2018, İlköğretim Online, 14(3), 974-992. http://ilkogretim-online.org.tr http://dx.doi.org/10.17051/io.2015.85864
• Eski, M. (2008). 20. yüzyılda Kastamonu kadınları. Ankara: Önder Matbaacılık.
• Gülmez, N. (1999). Kurtuluş Savaşı’nda Anadolu’da yeni gün. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi
• İnan, A. (2008). Atatürk hakkında hatıralar ve belgeler Afet İnan. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları (Ed. Emre Yalçın).
• Kapusuzoğlu, B. (2011). Toprağa can ektiler seferberlik hikayeleri. Ankara: Sorgun Belediyesi Yayınları.
• Kaymakcı, S. (2013). Sosyal bilgiler ders kitaplarında sözlü ve yazılı edebî türlerin kullanım durumu. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 230-255.
• Kırkpınar, L. (2001). Türk Kurtuluş Savaşı’nda Türk Kadını. Yedinci Askeri Tarih Semineri Bildirileri II. Ankara: Genelkurmay Basımevi.
• Kurt, T. (2007). Öğretmenlerin demokrasi, vatandaşlık ve vatanseverlik algılarının nitel olarak incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
• McCall A. L. (2010). Teaching powerful social studies ıdeas through literature Circles. The Social Studies,101 (4),152-159.
• Mısıroğlu, A. (1976). Kuva-yı Milliye’nin kadın kahramanları, İstanbul: Sebil Yayınları.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2017). Sosyal Bilgiler öğretim programı (4-5 -6-7). Erişim Tarihi: 29.08.2018, http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx adresinden 31.05.2016 tarihinde indirilmiştir
• Milli Savunma Bakanlığı (MSB) (1998). Milli Mücadele’de ve Cumhuriyet’in ilk yıllarında kadınlarımız. Ankara: Milli Savunma Bakanlığı Yayını.
• Oruç, Ş. ve Erdem, R. (2010). Sosyal Bilgiler öğretiminde biyografi kullanımının öğrencilerin Sosyal Bilgiler dersine ilişkin tutumlarına etkisi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 215-229.
• Öztürk, C. ve Otluoğlu, R. (2002). Sosyal Bilgiler öğretiminde yazılı edebiyat ürünlerini ders aracı olarak kullanmanın duyuşsal davranış özelliklerini kazanmaya etkisi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 15, 173-182.
• Öztürk, C., Keskin, S. C. ve Otluoğlu, R. (2014). Sosyal Bilgiler öğretiminde edebî ürünler ve yazılı materyaller (6. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Sarıçoban, G. (2017). Milli Mücadele’de Anadolu kadını. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(4):1331-1346
• Sönmez, V. (1997). Program geliştirmede öğretmen el kitabı, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Şahin, C., ve Şahin, M. (2013). Osmanlı son dönemi ile milli mücadele yıllarında türk kadınının sosyal, siyasî ve askerî faaliyetleri. Nevşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, 53-72.
• Şimşek, A. (2006). İlköğretim sosyal bilgiler dersinde tarihsel hikâyeye yönelik öğrenci görüşleri. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26 (1), 187-202.
• Tansel, F.A. (1988). İstiklal Harbinde mücahit kadınlarımız. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
• Tekgöz, M. (2005). İlköğretim 7. sınıf Sosyal Bilgiler dersinde edebiyat temelli öğretim yönteminin öğrencilerin akademik başarısına ve kalıcılığa etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı.
• Yazıcı, S. ve Yazıcı, F. (2010). Yurtseverlik eğitimi: Tarih ve sosyal bilgiler öğretmenlerinin algı, tutum ve eğitimsel uygulamalarına yönelik bir araştırma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3 (10), 649-660.