İLKOKUL MATEMATİK DERS KİTAPLARININ İÇERDİĞİ DEĞERLER BAKIMINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 2, 55 - 71, 29.12.2019

Didem Karaca , Ebru Uzunkol

https://doi.org/10.32570/ijofe.637981

Cited By: 14

Öz

Bu çalışmanın amacı
ilkokul 3. ve 4. Sınıf matematik ders ve çalışma kitaplarının içerdiği değerler
bakımından incelenmesidir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman
analizi yöntemi kullanılmıştır. 2017-2018 yılında ilkokul 3. ve 4. sınıf
düzeyinde Matematik dersinde okutulan 6 ders kitabı araştırma kapsamına
alınmıştır. Verilerin toplanması basamağında 3. ve 4. Sınıf Matematik ders kitapları incelenerek
etkinlikler, örnekler, problemler, çalışmalar ve değerlendirmeler olmak üzere 5
birim oluşturulmuştur. Verilerin analizinde
içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda 3. Sınıf Matematik ders kitabında değerlerin %5.8
oranında, 4. Sınıf ders kitabında ise %1.9 oranında yer aldığı bulgusuna
ulaşılmıştır. 3. Sınıf matematik ders
kitaplarında en çok tutumluluk değerinin (%29.5), en az ise sorumluluk değeri
(%2.27), saygı değeri (%2.27) ve aile birliğine önem verme değerinin (%2.27)
yer aldığı sonucuna ulaşılmıştır. 4. Sınıf Matematik ders kitabında ise en çok
vatanseverlik değeri (%23.07), tutumluluk değeri (%23.07) ve öz denetim değerinin
(%23.07) yer aldığı, sorumluluk değeri, yardımseverlik değeri, saygı değeri,
sağlığına önem verme değeri ve aile birliğine önem verme değerinin yer almadığı
görülmüştür. Araştırma bulgularına
dayanılarak, matematik ders kitaplarının değerlerin daha kapsamlı ele alınacak
şekilde düzenlenmesi gerektiği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Matematik, matematik ders kitabı, değer

Kaynakça

• Akbaş, O. (2004). Türk Milli Eğitim Sisteminin Duyuşsal Amaçlarının İlköğretim II. Kademedeki Gerçekleşme Derecesinin Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Akbaş, O. (2008). Değerler eğitimi akımlarına genel bir bakış. Değerler Eğitimi Dergisi, 6(16), 9–27.
• Aktan, O. (2012). 100 Temel Eserlerde Yer Alan Değerlerle Sosyal Bilgiler Öğretim Programındaki Değerlerin Uyumu. Yüksek Lisans Tezi, Düzce Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Aktan, O., & Padem, S. (2013). İlköğretim 5.Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabında Kullanılan Okuma Metinlerinde Yer Alan Değerler. Asya Öğretim Dergisi, 1(2), 44-55.
• Altun, M. (2005). Matematik Öğretimi. Bursa: Erkan Matbaaacılık.
• Aşıcı, F., & Dede, Y. (2019). Matematiksel Problemler Aracılığıyla Eğitimsel Değerlerin Aktarımı: Kuramsal Bir Çalışma. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 13(1), 260-283.
• Aydın, M. Z., & Akyol Gürler, Ş. (2012). Okulda Değerler Eğitimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Candan, D. G., & Ergen, G. (2014). 3. Sınıf Hayat Bilgisi Ders Kitaplarının Temel Evrensel Değerleri İçermesi Bakımından İncelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 131-161.
• Canoğlu, S. N. (2014). Türkçe ve Matematik Öğretim Programlarının Değer Tabanlı Program Değerlendirme Modeline Göre İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ci̇han, N. (2014). Okullarda Değerler Eğitimi ve Türkiye'deki Uygulamaya Bir Bakış. Electronic Turkish Studies, 9(2).
• Çiftçi, N. (2003). Kohlberg'in bilişsel ahlak gelişimi teorisi: Ahlak ve demokrasi eğitimi. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(1), 43-77.
• Dede, Y. (2007). Matematik Öğretiminde Değerlerin Yeri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 11-19.
• Doğan, B., & Gülüşen, A. (2011). Türkçe Ders Kitaplarındaki (6–8) Metinlerin Değerler Bakımından İncelenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 75-102.
• Doruk, B. K. (2012). Değerler Eğitimi İçin Kullanışlı Bir Araç Olarak Matematiksel Modelleme Etkinlikleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 1653-1672.
• Duman, B. ve Yakar, A. (2017). Öğretime Yönelik Duyuşsal Farkındalık Ölçeği. Uluslararası Cumhuriyet Eğitim Dergisi, 6(1), 200–229.
• Durmuş, S. (2010). Matematik Eğitiminde Değerler Üzerine Bir Deneme. Değerler Eğitimi Dergisi, 2(7-8), 65-79.
• Ekşi, H. (2003). Temel İnsani Değerlerin Kazandırılmasında Bir Yaklaşım: Karakter Eğitimi Programları. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(1), 79-96.
• Fidan, N. (2012). Okulda Öğrenme ve Öğretme. Ankara: PegemA Yayıncılık
• Gerekten, H. (2018). 5. Sınıf Türkçe Ders Kitabındaki Atasözlerinin Değerler Eğitimi Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Gömleksiz, M.N. ve Kan, A.Ü. (2012). Eğitimde duyuşsal boyut ve duyuşsal öğrenme. Turkish Studies. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(1), 1159-1177.
• Gürbüz, S., & Şahin, F. (2014). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Kırmızı, F. S. (2014). 4. sınıf Türkçe ders kitabı metinlerinde yer alan değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 12(27), 217-259.
• MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. (2018). Matematik Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara.
• Mertens, D.M. (2010). Research and evaluation in education and psychology: Integrating diversity with quantitative, qualitative, and mixed methods. (3rd ed.) Thousand Oaks, CA: Sage.
• Miles, M. B., Huberman, A. M., Huberman, M. A., & Huberman, M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. sage.
• Noor, K. B. M. (2008). Case study: A strategic research methodology. American Journal of Applied Sciences, 5(11), 1602-1604.
• Öğülmüş, S. (Ed.) (2016). İlköğretim Hayat Bilgisi Öğretimi ve Öğretmen El Kitabı (4. Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Patton, M. Q. (2001). Qualitative research and evaluation and methods (3rd ed.). Beverly Hills, CA Sage. Schwartz, S. H. (1999). A Theory of Cultural Values and Some Implications for Work. Applied Psychology: An International Review, 48(1), 23-47. DOI:10.1111/j.1464-0597.1999.tb00047.x.
• Seah, Wee Tiong. (2008). Valuing Values in Mathematics Education. Critical Issues in Mathematics Education, 239-252.
• Starman, A. B. (2013). The case study as a type of qualitative research. Journal of Contemporary Educational Studies/Sodobna Pedagogika, 64(1), 28-43.Şahin, T., & Ersoy, F. (2012). Sosyal bilgiler ders kitaplarının değerler eğitimi yaklaşımları açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 12(2), 1535-1558.
• Şahin, Ö. & Başgül, M. (2018). Ortaokul Matematik Ders Kitaplarında Sosyal Değerler. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 90-104.
• Türk Dil Kurumu (2011). Türkçe Sözlük (11. Baskı). Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yayınları.
• Ulusoy, K., & Dilmaç, B. (2012). Değerler eğitimi. Ankara: Pegem A Akademi.
• Van de Walle, J. A., Karp, K. S., & Bay-Williams, J. W. (2014). İlkokul ve Ortaokul Matematiği Gelişimsel Yaklaşımla Öğretim, (Çev. S. Durmuş). Ankara:Nobel Yayınları.
• Yılar, R. (2016). İlettiği Değerler Açısından İlkokul Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinler Üzerinde İncelemeler. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2). 491-506.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.