Öğretmenlerin Okul Müdürlerinin Takım Liderliği Becerilerine İlişkin Algılarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 2, 165 - 184, 29.12.2019

Ramazan Yirci , Cüneyt Demir

https://doi.org/10.32570/ijofe.650874

Cited By: 1

Öz

Bu araştırma öğretmenlerin algılarına göre okul
müdürlerinin takım liderliği becerilerinin öğretmenlerin cinsiyet, eğitim
düzeyi, görev yaptıkları okul türü, branş, mesleki kıdem, değişkenlerine göre
anlamlı farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın
örneklemini 2015-2016 eğitim öğretim yılında Kahramanmaraş İlinin Göksun İlçesinde
ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapan ve random olarak seçilen 210
öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada veriler ölçek yoluyla toplanmıştır. Veri toplama
aracı iki bölümden oluşmaktadır. Ölçeğin birinci bölümünde araştırmacı
tarafından geliştirilmiş demografik bilgilerin sorulduğu bölüm yer almıştır. İkinci
bölümde ise Çankaya ve Karakuş (2008) tarafından geliştirilen 20 madde ve 3 alt
boyuttan oluşan Takım Liderliği Ölçeği kullanılmıştır. Bu araştırma için ölçeğin
Cronbach Alpha kat sayısı .96 olarak hesaplanmış ve oldukça güvenilir olduğu
kabul edilmiştir. Verilerin çözümlenmesinde SPSS 23 istatistik paket programı
kullanılmıştır. Parametrik testlerden t- testi ve tek yönlü varyans analizi
kullanılmış non-parametrik testlerden ise kruskal wallis testi kullanılmıştır. Araştırma sonuçları okul müdürlerinin takım liderliği
becerilerine ilişkin öğretmen görüşlerinin puan ortalamasının kısmen katılıyorum
düzeyinde olduğunu göstermektedir. Okul müdürlerinin takım liderliği beceri
düzeyleri öğretmenlerin algılarına göre incelendiğinde; öğretmenlerin cinsiyet,
kıdem ve okul türü değişkenine göre anlamlı farklılık görülmüş, eğitim düzeyi
ve branş değişkenine göre anlamlı farklılık görülmemiştir.

Anahtar Kelimeler

Takım, lider, takım liderliği

Kaynakça

• Adair, J. E. (2007). Develop your leadership skill. London: Kogan Page Publishers.
• Akyüz, G (2007). İlköğretim Okullarında Görevli Okul Müdürlerinin Takım Liderliği Yeteneklerinin Öğretmenler ve Müfettişler Tarafından Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi.Gazi Üniversitesi,Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Yönetimi Denetimi,Ankara.
• Ardıç, K. (2001). Toplam Kalitede Liderlik Adımları ve Liderlik Biçimleri. Mercek Dergisi, 6(23), 85-91.
• Barna, G. (2013). The power of team leadership: Achieving success through shared responsibility. California: WaterBrook Press.
• Başaran,İ.E.(1996). Eğitim Yönetimi. Ankara: Yargıcı Matbaası.
• Bennis, W. G. & Nanus, B. (1985). Leaders: The strategies for taking charge. New York: Harper & Row
• Can, A.(2016) SPSS İle Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi Ankara: Pegem Akademi
• Cascio, F.W., & Shurygailo, S.(2003). E-Leadership and Virtual Teams. Organizational Dynamics, 31(4), 362-376.
• Cemaloğlu, N. (2007). Okul Yöneticilerinin Liderlik Stillerinin Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(1), 73-114.
• Chrispeels, J. H., Castillo, S., & Brown, J. (2000). School leadership teams: A process model of team development. School Effectiveness and School Improvement, 11(1), 20-56.
• Çalık, T. (2003). Performans Yönetimi. Ankara: Gündüz Eğitim Ve Yayıncılık.
• Çankaya, İ.ve H.,Karakuş, M. (2010). Okul yöneticilerinin takım liderliği davranışlarına yönelik bir ölçme aracı geliştirme çalışması. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetimi Dergisi, 16(2), 167-183.
• Çetin, S.(2001).İlköğretim Okullarında Takım Çalışması Konusunda Öğretmen Görüşleri. Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Çetin, M. Ö., & Yaman, E. (2004). Kaliteli Okulda Etkin Yönetim Anlayışının Bir Göstergesi: Takım Çalışmaları. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 19(19), 43-54.
• Daft, R. L. (2011). The leadership experience (5th ed.). Mason, OH: Thomson, South- Western.
• Doğru, M. (2016) Meslek Lisesi Müdürlerinin Takım Liderliği Rolleri. Yüksek Lisans Tezi.İstanbul Aydın Üniversitesi,Sosyal Bilimler Enstitüsü,Aydın.
• DuFour, R. (2003). Building a professional learning community. The School Administrator, 60(5), 13-18.
• Ensari, H. (1999). 21. Yüzyıl Okulları İçin Toplam Kalite Yönetimi. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Eppler, M. J., & Sukowski, O. (2000). Managing team knowledge: core processes, tools and enabling factors. European Management Journal, 18(3), 334-341.
• Eren, E. (1998). Yönetim ve Organizasyon. İstanbul: Beta yayıncılık.
• Erçetin, Ş. Ş. (2000). Lider Sarmalında Vizyon.. Ankara: Nobel.
• Ertürk,G. (2007). Takım Liderliği ve Bunun Takım Motivasyonuna Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Gay, L.R., Mills, G. E. & Airasian, P. (2012). Education research complete: Competencies for analysis and applications. New Jersey: Pearson Education.
• Gedikoglu, T. (2005). Avrupa Birligi sürecinde Türk Egitim Sistemi: Sorunlar ve çözüm önerileri. Mersin Üniversitesi Egitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 66-80.
• Gillen, T. (2002). Leadership skills for boosting performance. London: CIPD Publishing.
• Gordon, T. (1999). Katılımcı yönetimin temeli. (Çeviren: Emel Aksay). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Güçlü, N., & Okçu, V. (2015). İlköğretim Öğretmenlerinin Etkili Takım Çalışmasına İlişkin Algıları İle Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişki. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 49-69.
• Gürer, B. (2002). Toplam Kalite Yönetiminde Takım Çalışması. Yüksek Lisans Tezi,Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Gürsel, M.(1997). Okul yönetimi(77). Konya: Mikro Yayınları.
• Güzelcik, E.(1999). Küreselleşme ve İşletmelerde Değişen Kurum İmajı. İstanbul: Sistem Yayınları.
• Huszczo, G. E. (2004). Tools for team leadership: Delivering the X-factor in team excellence. Palo Alto: Davies-Black Publishing.
• İlhan, A., & İnce, E. (2015). Takım Çalışması Ve Takım Etkinliğini Belirleyen Faktörlerin Ölçülmesi: Gaziantep Üniversitesinde Bir Uygulama. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(1), 127-152.
• Karslı, D.(2004) Yönetsel Etkililik. 2. Baskı, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Keçecioğlu, T. (2000). Takım Oluşturmak. İstanbul: Alfa Yayınları.
• Kocabaş, İ., & Gökbaş, M. (2003). Eğitimde Takım Çalışması. Eğitim ve Bilim, 28(130), 8-15.
• Kozlowski, S.W.J & Bell, B. S. (2001). Work groups and teams in organization http://digitalcommons.ilr.cornell.edu/articles adresinden 18.01.2017 tarihinde erişim sağlanmıştır.
• Kuyumcu, M. (2007). İlköğretim Okullarında Okul Kültürü ve Takım Liderliği. Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• Larsen A.T.(1996).Değişim Sürecinin Rotasını Çizmek, İnsan Yönetimi, Robert H. Rosen (Ed), MESS, İstanbul.
• Margerison, C. J. (2002). Team Leadership, London: Thomson Publishing.
• Mehmet, İ., Bedük, A., & Aydoğan, E. (2004). Örgütlerde Takım Çalışmasına Yönelik Etkin Liderlik Nitelikleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (11), 423-446.
• Noe, RA (1999), İnsan Kaynaklarının Eğitim ve Gelişimi, (Çev. Canan ÇETİN), Beta Basım Yayım ve Dağıtım, İstanbul
• Northouse, P.(2016). Leadership: Theory and Practice, 7. Baskı, London: Sage.
• Pollard, C.W.(1998).Paylaşılan Bir Amaç Yaratmak: İnsan Yönetimi, İstanbul:Beta Yayınları.
• Rost, J. C. (1991). Leadership for the twenty-first century. New York: Praeger.
• Sabuncuoğlu, Z. &, Tüz, M. (1995). Örgütsel Psikoloji(49). Bursa: Ezgi Yayınları.Sağlam, M. (1979). Örgütsel Değişme(76). Ankara: TODAİ Yayınları No. 185.
• Sagir, M. (2017). Innovational Leadership in School Management. Üniversitepark Bülten, 6(1), 45-55.Sarıhan, İ.H. (1998). Teknoloji Yönetimi(282). Gebze: Desnet.
• Sheard, G. ,Kakabadse, A. & Kakabadse, N. (2009). Leadership teams: Developing and sustaining high performance, Newyork: Palgrave Macmillan.
• Stogdill, R. M. (1995). Personal factors associated with leadership. In J. T. Wren (Ed.) The leader’s companion: Insights on leadership through the ages (pp. 127-132). New York: The Free Press. (Reprinted from The Journal of Psychology, 25 (1948): 35-71).
• Şimşek, M.Ş. (2002). Yönetim ve Organizasyon(398). Konya: Günay Ofset.
• Şişman, M. (2003). Öğretim Liderliği. Ankara: Pegem A.
• Şişman, M.S., Turan, M.,ve Acat B. (2003). Preparing Turkish School Leaders For The 21st Century:A Model For Administrator Preparation Programs. Value Leadership. Ed: Adel Safty, İstanbul: University Of Bahçeşehir Publication.
• Tan, Ç. (2012). İlköğretim okul yöneticilerinin takım liderlik davranışlarının öğretmenlerin iş doyumu, örgütsel adanmışlık ve örgütsel vatandaşlık düzeylerine etkisi. Doktora Tezi Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü,Elazığ.
• Tuna, B.(2003).Takım Çalışmasına İlişkin Yönetici ve Öğretmenlerin Görüşleri (Afyon İli Örneği).Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Wasserberg, M. (2000) ‘Creating the vision and making it happen’, in H. Tomlinson, H. Gunter and P. Smith. (eds), Living Headship. London: Paul Chapman Publishing.
• Yavuz, M., &Gülmez, D. (2016). The evaluation of a school according to supervision reports within the process Denetimraporlarınagörebirokulunsüreçiçerisindedeğerlendirmesi. Journal of Human Sciences, 13(1), 1607-1621.
• Yılmaz, H. (1999). İşletmelerde Takım Çakışması Yoluyla Motivasyon. Standart Dergisi, 38(448), 28-33.