SURİYELİ GÖÇMEN ÖĞRENCİLERİN SORUNLARININ GİDERİLMESİNDE OKUL MÜDÜRÜ LİDERLİĞİ

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 16 - 34, 26.06.2019

Nihar Demircan

Öz

Tarih boyunca meydana gelen bireysel ya da kitlesel göçler,
dünyanın bugünkü nüfus dağılımını, toplumların sosyal, siyasal, ekonomik,
kültürel yapılarını ve gelişimlerini şekillendirmiştir. Türkiye yaklaşık dört
yıldan bu yana 10 şehirde kurulan 25 geçici barınma merkezinde 269.150 Suriyeli
yabancıya ev sahipliği yapmaktadır. Bunun dışında, geçici barınma merkezleri
dışındaki 2.747.946 Suriyeli Türkiye’de geçici koruma statüsü altındadır. Bu
araştırmanın temel problemi “Suriyeli göçmen öğrencilerin sorunlarının
giderilmesinde müdürlerin liderlik rollerini sergileyip sergilemedikleri ve
sergiliyorlarsa liderlik rollerini nasıl sergiliyorlar?” şeklindedir. Bu açıdan
bu araştırmanın amacı, okul müdürlerinin göçmen öğrencilerinin sorunlarının
çözümündeki liderliğidir. Bu araştırmada öncelikli olarak Düzce merkezdeki
okullar tespit edilmiştir. Daha sonra okullarda göçmen öğrenciler olup
olmadığına bakılmış ve okullarında göçmen öğrenci bulunan okul müdürleri ile
iletişime geçilmiş ve araştırmaya katılıp katılmayacaklar sorularak gerekli
izinler alınmıştır. Toplamda
11 okul müdür ile planlanan
saatlerde yüz yüze
görüşülerek veriler toplanmıştır. Aştırma sonuçlarına bakıldığında okul
müdürlerinin çoğunluğu kendini bir lider veya okul lideri olarak
tanımlamamıştır. Bir liderin en önemli özelliklerinden biri de işbirliğine açık
olması ve işleri başkalarına yaptırabilme becerisidir. Bu açıdan bakıldığında
araştırmamızdaki okul müdürleri tam anlamıyla bir lider vasfı taşımamaktadır.
Okul müdürlerinin göçmen öğrencilerle ilgili sorunların çözümünde iş kaybını
azaltmak için okullarında iyi bir organizasyona sahip olduklarına inansalar
bile, işleri daha çok resmi olmayan, sübjektif standartla yürüttükleri
görülmektedir. Öğrenci başarısının yükseltilmesinde okul müdürlerinin “eğitim
bilimsel” ilkelere göre hareket ettikleri yönünde dolaylı bulgular olmakla
birlikte genelde yapılan çalışmaların “bilimsel” anlamda eksik ve yetersiz
olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Göçmen, göçmen öğrenci sorunları, liderlik, okul müdürü

Kaynakça

• Ada, S. ve Kadıoğlu, H.[2009]. Türk Eğitim Sistemi, İstanbul Aksoy, Z. (2012). Uluslararası Göç Ve Kültürlerarası İletişim. The Journal Of International Social Research, 5(20). Aksu, H. ve Sevil, Ü.[2010]. Göç ve Kadın Sağlığı, İzmir Balkırı, C., Karaman, Z.T.; Kırkulak, B., (2008). “Yabancı Emekli Göçünün Sosyal Ve Ekonomik Etkileri: Antalya Ve Çevresi Üzerine Ampirik Bir Çalışma”, Uluslararası Emekli Göçünün Sosyal Ve Ekonomik Etkileri: Antalya Örneği, Der. Canan Balkırı, Antalya, S. 8-38. BM (1951). Mültecilerin Hukuki Durumlarına İlişkin Cenevre Sözleşmesi. BM (1967). Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin Protokol. BMMYK (UNHCR) (2001). Dünya Mültecilerinin Durumu: İnsani Yardımın Elli Yılı, Ankara: Başkent Matbaası. Castles, S. ve Miller, J. M. (2008). Göçler Çağı, Modern Dünyada Uluslararası Göç Hareketleri. İstanbul Bilgi Üniversitesi, İstanbul. Cemaloğlu, N. (2002). Öğretmen Performansının Artırılmasında Okul Yöneticisinin Rolü. Milli Eğitim Dergisi, Sayı:153-154. Cerit, Y. (2008). Öğrenci, Öğretmen ve Yöneticilerin Müdür Kavramı ile İlgili Metaforlara İlişkin Görüşleri, Eğitim ve Bilim 2008, Cilt 33, Sayı 147 Çakmakçı, C., Korkmaz, M., Çetin, Ş. (2012). Dönüşümsel ve Etkileşimsel Liderlik ile Lider-Üye Etkileşiminin Öğretmenlerin Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Üzerindeki Etkisi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi , 18(1), 7-36. Çelikten, M. (2006). Okul Kültürünün Şekillendirilmesinde Müdürün Rolleri, Eğilim ve Bilim, 2006, Cilt 31, Sayı 140(56-61) Demirtaş, H. (2005). Etkili Sınıf Yönetimi, Ankara: Anı Yayınevi. Erder, S., (1986). Refah Toplumunda “Getto” ve Türkler, İstanbul: Teknografik Matbaacılık Erol, F. (1995). Okul Müdürlerinin Görevlerini Başarmada Karşılaştıkları Engeller (Burdur İli Örneği) Eğitim Yönetimi, Yıl: 1, sayı:1 , kış 95 Fidan, N.(2012). Okulda Öğrenme ve Öğretme, Ankara Gediklioğlu, T. (2005). Avrupa Birliği Sürecinde Türk Eğitim Sistemi: Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, Haziran, s. 66-80. Gökçan, G., Açıkyıldız, Ç.; Ataman, S. (2015). Göç ve Mültecilik, Erişim Tarihi: 10.11.2017,Http://Multeci.Net/İndex.Php?Option=Com_Contentveview=Arti cleveid=58%3:Gocve-Multecilikvecatid=35%3:Goc-Ve- Multecilikveıtemid=14velang=Tr . Gün, Z. (2011). İltica, Uluslararası Göç Ve Vatansızlık: Kuram, Gözlem ve Politika. Güvenç, B. (1999). İnsan ve Kültür, Ankara: Remzi Kitabevi. http://İlticavegocmenlik.Tr.Gg/M.Ue.Lteci-Nedir.Htm; , Erişim İçduygu, Ahmet ve Sirkeci, İ. (1999). “Cumhuriyet Dönemi Türkiye’sinde Göç Hareketleri”, 75 Yılda Köylerden Kentlere, Oya Baydar (Der.), İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları. İnandı, Y. ve Özkan, M. (2006), Yönetici ve Öğretmenlerin Görüşlerine Göre Müdürler Ne Derece Öğretim Liderliği Davranışları Göstermektedir?, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 2, Sayı 2, Aralık 2006, ss. 123-149. Karip, E. (1998). Dönüşümcü Liderlik, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Ankara Korkmaz, Korkmaz, M. (2005). Duyguların ve Liderlik Stillerinin Öğretmenlerin Performansı Üzerinde Etkisi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Yaz 2005, Sayı 43, ss. 401-422 Korkmaz, M. (2008). Okul Müdürlerinin Liderlik Stilleri ile Öğrenen Örgüt Özellikleri Arasındaki İlişki Üzerine Nicel Bir Araştırma, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, Kış 2008, Sayı 53, ss: 75-98. MEB (2017). Geçici Koruma Statüsündeki Bireylere Yönelik Rehberlik Hizmeti Kılavuzu, Kiremit Production, Ankara. Okutan, M. (2003). Okul Müdürlerinin Liderlik Davranışları. Milli Eğitim Dergisi. Sayı. 157. Perşembe, E., (2010). F. Almanya’nın Baden-Württemberg Eyaletinde Eğitim Sistemi ve Türk Göçmen Çocuklarının Eğitim Sorunları, OMÜİFD, s.55-80 Şahin, C. (2001). Yurt Dışı Göçün Bireyin Psikolojik Sağlığı Üzerindeki Etkisine İlişkin Kuramsal Bir İnceleme. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), Ankara. Şahin, S. (2005). İlköğretim .Okulu Müdürlerinin Dönüşümcü ve Stirdürümcü Liderlik Stilleri (İzmir İli Örneği), Eğilim ve Bilim, 2005, Cilt 30 Sayı 135 (3949) Ünal, S. (2014). Türkiye’nin Beklenmedik Konukları: “Öteki” Bağlamında Yabancı Göçmen ve Mülteci Deneyimi, ZFWT, Vol. 6, No. 3 Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Yörük, S. ve Sağban, Ş. (2012). Okul Müdürlerinin Kültürel Liderlik Rollerinin Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılık Düzeyine Etkisi, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature And History Of Turkish Or Turkic Volume 7/3, Summer 2012, P. 2795-2813, Ankara-Turkey. http://Www.Goc.Gov.Tr/İcerik6/Giris-Cikis3633784708_ Erişim Tarihi: 10.11.2017 http://www.hurriyet.com.tr/oecd-gocmen-ogrencileri-kaybetmeyin-40028610 ,Erişim Tarihi: 10.11.2017 http://Www.Hyd.Org.Tr/Multecielkitabi/Kitap17_.Asp?İdm=Mands Göçmen Çeşitler, Erişim Tarihi: 10.11.2017 http://Www.Unhcr.Org.Tr/Uploads/Root/V._B%C3%B6l%C3%Bcm.Pdf. , Erişim Tarihi: 10.11.2017