Statistical Analysis of Occupational Accidents in the Turkish Health Sector Between 2013 and 2019

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 1, 1 - 12, 30.06.2022

Erhan Demir , Müge Ensari Özay

https://doi.org/10.29132/ijpas.956825

Cited By: 1

Öz

Prevention of occupational accidents is one of the most important goals in occupational safety, but without understanding the causes of accidents, it is extremely difficult. The analysis of statistical data on occupational accidents has great importance in taking preventive measures. Therefore, the aim of this study is to analyze the statistical information of occupational accidents officially published between 2013-2019 in throughout Turkey and in the health sector. In the study, T.C. Social Security Institution statistics and European Statistics Office data were used. In line with the data, according to the calculation criteria determined by the European Statistics Office, the accident incidence rates in the last 7 years were calculated for Turkey and the health sector. In addition, in order to determine the relationship between the data obtained throughout Turkey and the data in the health sector, correlation analysis was conducted with the SPSS program for the number of insured persons who had an occupational accident, the number of permanent incapacity due to work accidents, and the number of deaths as a result of occupational accidents. A significant and positive relationship was found (r=.961, p<.01) between the number of insured persons who had occupational accidents throughout Turkey and the number of insured persons who had an occupational accident in the health sector. As a result, it is observed that the number of insured persons who had occupational accidents, the number of permanent incapacity due to work accidents, and the number of deaths due to work accidents, have generally increased over the years in Turkey and in the health sector. However, it seems that the increase percentages are higher in the health sector. When the accident incidence rates of the European Union and Turkey are compared, while the EU average and Turkey rates were close in 2013, 2014 and 2015, the accident incidence rates in Turkey have increased significantly in recent years. In addition, it is seen that the accident incidence rates of France and Spain are close to the accident incidence rates of Turkey. When the accident incidence rates for the number of deaths as a result of work accidents were examined, it was determined that the rates in Turkey in the 6-year period were much higher than the EU average.

Anahtar Kelimeler

Occupational accident, health sector, accident incidence rate

Türkiye Sağlık Sektöründe 2013 -2019 Yılları Arasında İş Kazalarının İstatiksel Analizi

Öz

İş kazalarının önlenmesi iş güvenliğinde en önemli hedeflerden biridir ancak kazaların nedenlerini anlamadan kazaları önlemek son derece zordur. Önleyici tedbirlerin alınmasında iş kazalarına ilişkin istatistiki verilerin analizi büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle, çalışmanın amacı Türkiye genelinde ve sağlık sektöründe 2013-2019 yılları arasında resmi olarak yayınlanan iş kazalarına ait istatiksel bilgileri analiz etmektir. Çalışmada veri kaynağı olarak T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu istatistikleri ve Avrupa İstatistik Ofisi verileri kullanılmıştır. Veriler doğrultusunda Avrupa İstatistik Ofisi tarafından belirlenen hesaplama ölçütlere göre son 7 yıllık periyotta kaza insidans oranları hem Türkiye geneli hem de sağlık sektörü için hesaplanmıştır. Ayrıca Türkiye genelinde elde edilen veriler ile sağlık sektöründeki veriler arasındaki ilişkiyi belirlemek için SPSS programı ile iş kazası geçiren sigortalı sayıları, iş kazası sonucu sürekli iş göremezlik sayıları, iş kazası sonucu ölüm sayıları için korelasyon analizi yapılmıştır. Türkiye geneli iş kazası geçiren sigortalı sayıları ile sağlık sektöründe iş kazası geçiren sigortalı sayıları arasında anlamlı ve pozitif yönde anlamlı bir ilişki (r=.961, p<.01) bulunmuştur. Sonuç olarak Türkiye genelinde ve sağlık sektöründe iş kazası geçiren sigortalı sayıları, iş kazası sonucu sürekli iş göremezlik sayıları, iş kazası sonucu ölüm sayılarının arada dalgalanmalar olsa da genel olarak yıllar içinde arttığı görülmektedir. Fakat sağlık sektöründe artış yüzdelerinin daha fazla olduğu gözükmektedir. Avrupa Birliği ve Türkiye kaza insidans oranları karşılaştırıldığında, 2013, 2014 ve 2015 yıllarında AB ortalaması ile Türkiye oranları yakın değerlerde iken son yıllarda Türkiye kaza insidans oranları ciddi şekilde artmıştır. Bunun yanısıra, Fransa ve İspanya’nın kaza insidans oranlarının Türkiye kaza insidans oranlarına yakın değerlerde olduğu görülmektedir. İş kazası sonucu ölüm sayısı kaza insidans oranları incelendiğinde 6 yıllık dönemde Türkiye oranlarının AB ortalamasının çok üzerinde olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

sağlık sektörü, kaza insidans oranı, iş kazası

Kaynakça

• Abbasoğlu, S., Emiroğlu, C., İlhan, N.M., Koşar, L., Kesedar, Ş. ve Müezzinoğlu, A. (2006). Sağlık çalışanlarının sağlığı kime emanet?. Toplum ve Hekim, 21(3): 173-179.
• Aksan Davas, H.A. (2005) Ege üniversitesi tıp fakültesinde çalışan hemşirelere yönelik iş kazası kayıt sisteminin geliştirilmesi ve izlenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
• Bahçecik, N. Ve Öztürk, H. (2009). The occupational safety and health ın hospital from the point of nurses. Colleguim Antropologicum, 33: 1205-14.
• Bektaş, G., İşçi, E. ve Haçıroğlu, M. (2005) Tıbbi atıkların çevre sağlığına etkileri ve haseki devlet hastanesi ve i.ü. kardiyoloji enstitüsü‟nde hasta başına düşen tıbbi atik miktarının tespiti ile ilgili bir araştırma. Hastane Yönetimi Dergisi, l: 24-31.
• Bertan, M. ve Çakır, B. (1997). Halk sağlığı yönünden kazalar. halk sağlığı temel bilgiler. İçinde: Bertan M. ve Güler Ç. (ed), Ankara: Güneş Kitabevi.
• Budd, J.W. and Spencer, D.A. (2015). Worker well-being and the importance of work: bridging the gap. Eur J Ind Relat.;21(2):181–96. https://doi.org/10.1177/ 0959680114535312
• Cabral, L.A.A., Soler Z.A.S.G. and Lopes J.C. (2014). "Dual causation accident": a third type of work-related accident and its importance for occupational health surveillance. Cienc Saude Coletiva.;19(12):4699–708. https://doi.org/10.1 590/1413-812320141912.07722013
• Cervatoğlu, E. (2003). İş sağlığı ve güvenliği konusunda bir değerlendirme. TTB Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 4(13): 23-29.
• Chen, H., Hou, C., Zhang, L. and Li, S. (2020). Comparative study on the strands of research on the governance model of international occupational safety and health issues, Safety Science, Volume 122, https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S092575351930534X.
• Dindar, İ., İşsever, H. ve Özen, M. (2004). Edirne merkezindeki hastanelerde görev yapan hemsirelerde iş ile ilgili rahatsızlıklar ve konulan tanılar. Hemşirelik Forumu Dergisi, 7(1): 59-63.
• Dokuzoğuz, B. (2008) sağlık çalışanlarının meslek riskleri ve kontrolü. Onuncu Ulusal İç Hastalıkları Kongre Kitabı, 15-19 Ekim, Antalya, s. 155-156.
• Eurostat, (2013). https://ec.europa.eu/eurostat/documents/3859598/5926181/KS-RA-12-102-EN.PDF/56cd35ba-1e8a-4af3-9f9a-b3c47611ff1c (Erişim tarihi: 12.03.2021)
• Hutfmder (Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Mezunlar Derneği) (1991). Sürekli Tıp Eğitimi Seminerleri-ll Sağlık Çalışanlarının Meslek Riskleri, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Mezunlar Derneği Yayın No:2.
• ILO (2009). Facts on safety and health at work, world day for safety and health at work 2009.
• Karaca, Y. (2013). Sağlık çalışanlarında iş sağlığı ve güvenliği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Beyken Üniversitesi, İstanbul.
• Karakulle, İ. (2012). Kobilerde iş sağlığı ve iş güvenliği ve bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• NIOSH (1988). Guidelines for protecting the safety and health of healthcare workers, national ınstitute of occupational safety and health, Washington, s.3/5-16; /39-72.
• Odaman, S. (2005). 4857 iş kanunu döneminde iş sağlığı ve güvenliği hükümlerinin önemi ve ohsas 18001 yönetim sistemi. Mercek Dergisi, 10 (39): 132-138.
• Oliveira, E.C., Ponte, M.A.C., Dias, M.A.S., Silva, A.S.R., Torres, A.R.A. and Ferreira, V.E.S. (2015). Análise epidemiológica de acidentes de trabalho com exposição a material biológico entre profissionais de enfermagem. Sanare;14(01):27-32. Available from: https://sanare.emnuvens.com.br/sanare/article/view/603/320
• Özay, M.E. ve Coşkun, S. (2017). Analysis of occupational health and safety data between 2003 -2015 in Turkey. Journal of Business, Economics and Finance –JBEF, 6(4):375-385. Doi: 10.17261/Pressacademia.2017.770
• Öztek, Z. (2001) Sağlıkta kavramlar. Yeni Türkiye Dergisi, 39(7):294-298.
• SGK İstatistik Yıllıkları, http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/sgk_istatistik_yilliklari (Erişim tarihi: 17.02.2021)
• Soyer, A. (1993). Dünya'da ve Türkiye'de sağlık personelinin temel sorunları. Ankara: Türk Tabipleri Birliği Yayınları.
• Taşçıoğlu, İ. (2007) Lüleburgaz Devlet Hastanesi ve Lüleburgaz 82. Yıl Devlet Hastanelerinde iş ve çalışma ortamından kaynaklanan riskler ve bu riskleri hemşirelerin algılama düzeylerinin saptanması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Edirne.
• Tehlike Sınıfları Tebliği (2012) İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliği 26.12.2012 Tarihli 28509 Sayılı Resmi Gazete.
• TMMOB (2012) İş Sağlığı ve İş Güvenliği, Oda Raporu, (4. Baskı) Yayım no: MMO/590, Ankara.
• Uçak, A., Kiper, S. ve Karabekir, H.S. (2011). Sağlık çalışanlarının karşılaştıkları iş kazaları ve eğitimin iş kazalarını azaltma durumuna etkisi. Bozok Tıp Dergisi, 1(3): 7-15.
• Uğurlu, N., Yılmaz, B. ve Karabacak, F. (2010). İki farklı hastanede çalışan hemşirelerin mesleki risk faktörlerinin belirlenmesi. İ.Ü. F.N. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 18(1): 19-25.
• Yerebakan, M. (2000) Özel Hastaneler Araştırması. İstanbul Ticaret Odası Yayınları, Yayın No:2000/26: s.18–23.
• Yılmaz, E. ve Özkan, S. (2006). Bir ilçede çalışan hemşirelerin sağlık sorunları ve yaşam alışkanlıklarının değerlendirilmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 1(3): 81-99.
• 5510 Sayılı Kanun (2006) Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu 16.06.2006 Tarihli 26200 Sayılı Resmi Gazete.
• 6331 Sayılı Kanun (2012) İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 30.06.2012 Tarihli 28339 Sayılı Resmi Gazete.