Gümrük Suç ve Kabahatlerinde Pişmanlık: Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme

Yıl 2021, , 63 - 78, 30.06.2021

Metin Taş

https://doi.org/10.30927/ijpf.915903

Öz

Pişmanlık, kanuna aykırı davranışlarda bulunanlara bir fırsat sunmaktadır. Pişmanlık sayesinde kanuna aykırı davranışta bulunmuş, ancak bununla ilgili idare harekete geçmeden önce başvuruda bulunan kişiler cezalardan önemli ölçüde kurtulmuş olurlar. Bunun sonucunda idare de fazla veya gereksiz iş yükü ile karşılaşmamış olmaktadır.
Vergileme alanında “pişmanlık ve ıslah” müessesesi 213 sayılı Vergi Usul Kanununda düzenlenmiş iken, gümrük vergilerinde “etkin pişmanlık” olarak da ifade edilebilecek hükümler kabahatler bakımından 4458 sayılı Gümrük Kanununda, suçlar bakımından ise 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda ayrı ayrı düzenlenmiştir.
Gümrük vergilerindeki pişmanlık müessesesinde bazı belirsizlikler bulunmaktadır. Bu belirsizlikler düzenlemenin etkinliğine engel olmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Vergi Usul Kanunu kapsamındaki vergilerde ve gümrük vergilerinde pişmanlık müessesesinin karşılaştırmalı olarak değerlendirmektir. Çalışmanın sonucunda söz konusu pişmanlık hükümlerinde birçok açıdan birbirinden farklı niteliklere sahip olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Vergi, Pişmanlık, Gümrük, Gümrük Kabahatleri, Gümrük Kaçakçılığı

Repentance in Customs Crimes and Misdemeanors: A Comparative Assessment

Öz

Repentance provides an opportunity for those who have acted against the law. Thanks to repentance, people who have acted against the law, but who apply before the administration takes action, will be largely freed from penalties. As a result, the administration does not encounter excessive or unnecessary workloads.
Provisions that can also be expressed as "effective repentance" in customs duties are regulated separately in Customs Law No. 4458 in terms of misdemeanors and in Anti-Smuggling Law No. 5607 in terms of crimes.
There are some uncertainties about the repentance institution in customs duties. These uncertainties hinder the effectiveness of the regulation. The aim of this study is to evaluate the regret establishment in taxes and customs duties within the scope of Tax Procedure Law comparatively. As a result of the study, it has been determined that the said repentance provisions have different qualities in many respects.

Anahtar Kelimeler

Tax, Repertance, Custom, Customs Misdemeanors, Customs Smuggling

Kaynakça

• Akdağ, H. (2013). “Gönüllü Vazgeçme”, Hacettepe Hukuk Fak. Dergisi, 3(2), ss. 91–126.
• Aksüt, B. D. & Gök Ö. (2016). “Gümrük Vergilerinden Kaynaklanan Anlaşmazlıkların Uzlaşma Yolu İle Çözümü”, D.E.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 18, Sayı: 2, ss. 75-125.
• Aktaş, B. (2015). “Gümrük İşlemlerine Tabi Tutmadan Ülkeye Eşya Sokma Suçu Üzerine Bir İnceleme”, TBB Dergisi, Sayı: 121, ss. 111-156.
• Anayasa Mahkemesi, 14.01.2015 tarih ve E. 2014/127, K. 2015/5 sayılı kararı, https://normkararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr/ND/2015/5?EsasNo=2014%2F127&KararAramaRaporu=1&KararNo=2015%2F5, (08.05.2021).
• Baba, Y. (2011). Türk Ceza Hukukunda Etkin Pişmanlık, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bayraklı, H. H. (2017). “Pişmanlık ve Islah Hükümleri Karşısında Vergi Kaçakçılık Suçlarının Konumu”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Sayı: 31, ss. 47-64.
• Bozdoğanoğlu, B. (2016), “Vergi Hukuku ve Ceza Hukuku Normları Açısından Pişmanlık: Sorunlar-Yaklaşımlar-Çözüm Önerileri”, International Journal of Public Finance, Cilt 1, Sayı 2, ss. 146-167.
• Centel, N. (2001). “Cezanın Amacı ve Belirlenmesi”, Prof. Dr. Turhan Tufan Yüce’ye Armağan, Dokuz Eylül Üniversitesi Yayını, ss. 337-372.
• Çıldır, Ş. & Denizhan, H. (2015). Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu, 2. Baskı, Yetkin Yayınları Ankara.
• Gerçek, A. (2020). Dış Ticaret İşlemleri ve Vergilendirilmesi, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa.
• Gök, Ö. (2019). Gümrük Vergisinden Kaynaklanan Uyuşmazlıklar, Yetkin Yayınları, Ankara.
• Gültekin, R. (2019) Gümrük Kabahatleri: Hukuki Analizi, Sorunlar ve Çözüm Önerileri (Doktora Tezi), Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kaymaz, S. (2012). “5237 Sayılı Türk Ceza Kanuna Göre İştirak Halinde İşlenen Suçlarda Nitelikli Hallerin Diğer Suç Ortaklarına Geçişi Sorunu”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XVI, (2), ss. 117-167.
• Kılıç, K. (2013) Kaçakçılık Suçları, Gümrük Kabahatleri ve Gümrük Uyuşmazlıklarının Çözüm Yolları, Gazi Kitabevi, Ankara.
• Özbey, Ö. (2010). “Suçta Tekerrür ve Mükerrirlere Özgü Güvenlik Tedbirleri”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı 88, ss. 55-105.
• Özen, M. (2007). “5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nun İştirak Kurumuna Bakışı”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı: 70, ss. 239-253.
• Şenyüz, D. (2017). Vergi Ceza Hukuku, 10. Baskı, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa.
• Temiz, B. S (2016). “İştirak Hükümleri Açısından Bağlılık Kuralı”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 65 (4), ss. 2487-2512.
• Uzun, F. (2018). “Gümrükte Pişmanlıkla Beyanda Uygulama Sorunları”, Gümrük ve Ticaret Dergisi, Sayı:11, ss. 98-101.
• Ümit, C. (2021). “Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda Etkin Pişmanlık Uygulaması: Yasal Gelişmeler Işığında Analitik Bir İnceleme”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 12(1): 133-147.
• Yenidünya, A. C. & İçer, Z. (2013). “Suç İşlemek Amacıyla Örgüt Kurma Suçu”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi (Prof. Dr. Nur Centel’e Armağan), Cilt 19, Sayı 2, ss. 797-828.
• Yıldız, G. (2017). “Gümrükte Pişmanlık Müessesesi”, Gümrük ve Ticaret Dergisi, Sayı: 9, ss. 50-56.