DİNİ SÖYLEME DAYALI RADİKAL TERÖRİZM PERSPEKTİFİNDEN SİVİL HAVACILIK GÜVENLİĞİ

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 3, 119 - 134, 31.12.2023

Mustafa Kemal Yılmaz

Öz

Terörizm, uluslar arası düzeyde gündemden düşmeyen, kendisine her zaman ilk sıralarda yer edinen, ziyadesiyle karmaşık ve değişken yapıya sahip bir kavramdır. Son yıllarda, özellikle 2000'li yılların başından itibaren tüm dünyada tartışmasız bir şekilde etkisini artıran terör olgusu, Amerika'da yaşanan 11 Eylül saldırıları sonrasında uluslar arası bir boyut kazanmıştır. Bu terör saldırısı, artık ülkelerin eskisi gibi bölgesel düzeyde barış ve huzuru sağlayamayacağı yeni bir yüzyıla ve yeni bir değişim sürecine girildiğini göstermektedir.
Bu çalışmanın amacı; yeni döneme sebebiyet veren gelişmeleri, dini söyleme dayalı terör unsurlarını, yapılanmalarını, ideolojilerini ve bu yöndeki sosyal, siyasal ve ekonomik etkilerini, Amerika'daki 11 Eylül Saldırıları, 2016 Brüksel ve 2018 Atatürk Havalimanı saldırılarının ve bunların havacılık sektörü üzerindeki etkilerini, bunların sonucunda Türkiye'de ve Avrupa'da meydana gelen değişimleri incelemektir. Bu bağlamda çalışmanın alan yazına katkı sunması ve sivil havacılık güvenliği özelinde radikal terörizmin yarattığı olumsuz etkileri ortaya çıkarması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Terör, Terörizm, Radikalizm, Din, Havacılık, Güvenlik

CIVIL AVIATION SECURITY FROM THE PERSPECTIVE OF RELIGIOUS DISCOURSE-BASED RADICAL TERRORISM

Öz

Terrorism is a concept that is always on the agenda at the international level and has a highly complex and variable structure. The phenomenon of terrorism, which has increased its influence worldwide in recent years, especially since the early 2000s, has gained an international dimension after the September 11 attacks in America. This terrorist attack shows that we have entered a new century and a new process of change in which countries will no longer be able to maintain peace and tranquility at the regional level as before.
The purpose of this study; The developments that led to new era, the terrorist elements based on religious discourse, their structures, ideologies, and their social, political and economic effects, the September 11 Attacks in America, the 2016 Brussels and 2018 Atatürk Airport attacks and their effects on the aviation industry, as a result of these in Turkey and to examine the changes taking place in Europe. In this context, the study is expected to contribute to the literature and reveal the negative effects of radical terrorism on civil aviation security.

Anahtar Kelimeler

Terror, Terrorism, Radicalism, Religion, Aviation, Security

Kaynakça

• Schmid, Alex P. and Jongman, Albert J. (1988). Political Terrorism: A New Guide to Actors, Authors, Concepts, Data Bases, Theories and Literature. New Brunswick, NJ: Transaction.
• Keleş, R. ve Ünsal, A. (1982). Kent ve Siyasal Şiddet. Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
• Cevizci, A. (2003). Felsefi Terimler Sözlüğü, 2. Baskı. İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Salur, H. (2009). Küresel Çağda Din ve Terör. Konya: Çizgi Yayınları
• Albayrak, H. Ş. (2014). Hıristiyanlık’tan İslam’a Uzanan Fundamentalizm. Lacivert Dergi. http://www.lacivertdergi.com/dosya/2014/06/03/hiristiyanliktan-islama-uzananfundamentalizm adresinden alındı.
• Neumann, P. R. (2008). Introduction, Perspectives on Radicalisation and Political Violence. The First International Conference on Radicalisation and Po-litical Violence. 17–18 January 2008. International Center for the Study of Radi-calisation and Political Violence, Londra. 3-7
• Borgeaud, P. (1999). Karşılaşma Karşılaştırma, Dinler Tarihi Araştırmala-rı. (çev: Mehmet Emin Özcan). Ankara: Dost Yayınları
• Edward W. S. (2000). Haberlerin Ağında İslam. (çev: Alev Alatlı). İstanbul: Babil Yayınları
• Sökmen, A. İ. (2009). Terörizmin İdeolojik Boyutuyla Mücadele, (ed: Sait Yılmaz), II. Uluslararası Strateji ve Güvenlik Çalışmaları Sempozyumu, İstan-bul: Beykent Üniversitesi Yayınları, 244–255
• Toynbee, A. (2008). Tarihçi Açısından Din. (çev: İbrahim Canan). İstanbul: Ufuk Kitapları.
• Vatikiotis, P. J. (1998). İslam ve Ulus Devlet. (çev: Enis Arslanoğlu). İstanbul: Pınar Yayınları
• Sağıroğlu, A. (2012). Doğu Coğrafyasında Radikal Terörizm. Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Çanakkale.
• Taheri, A. (1990). Kutsal Terörün İçyüzü: Hizbullah. İstanbul: Sel Yayıncılık
• İnan,T. (2018). Havalimanı Güvenliğinde Uygulanan Stratejiler Doğrultu-sunda Elde Edilecek Yolcu Güveni. Research Studies Anatolia Journal Social and Human Scientific. Vol:1, Issue:3; pp:538-547.
• Sarotte, M. E. (2005). Transatlantic Tension and Threat Perception. Naval War College Review. Vol. 58, No: 4. 25-37.
• Bongiovanni, I. (2016). Brussels airport attacks are not just a matter of air-port security. The Conversation. https://theconversation.com/brussels-airport-attacks-are-not-just-a-matter-of-airport-security-56736 adresinden alındı.
• Değer, K. (2017). Olağanüstü Durum Haberciliğinin Atatürk Havalimanı Terör Eylemi Üzerinden İncelenmesi. TRT Akademi. 2(3). 98-115.
• Erdoğan, M. (2011). 11 Eylül Dönemi Sonrası ABD ve AB’nin Terör Ko-nusundaki Kurumsal Bakış Açıları. Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ünlü, S. (2019). 11 Eylül Saldırılarının Uluslararası Sivil Havacılık Güvenliğine Etkileri. Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
• FAA. (2005). Aerospace Forecast: Fiscal Years, 2006–2017. US Depart-ment of Transportation Federal Aviation Administration Office of Policy & Plans