Bursa / Hisar Bölgesi Mozaikleri ve Geometrik Desen Repertuvarı

Yıl 2016, Cilt: 9 Sayı: 1, 1 - 32, 31.12.2016

Hazal Çıtakoğlu

Öz

Bu makalede, kendine has tasarımları ve işçilikleri nedeniyle Bursa kültür tarihi
içerisinde ayrıcalıklı potansiyele sahip, ancak şimdiye kadar üzerinde kapsamlı bir
araştırma yapılmamış olan Hisar Bölgesi taban mozaikleri ele alınmıştır. Bu
mozaikler antik Prusia ad Olympum kenti sınırları içerisinde yer alan Yerkapı
Mozaikleri, Molla Gürani Mahallesinde kurtarma kazısı sırasında açığa çıkan
Zodyak kuşaklı mozaik ve günümüzde Bursa Arkeoloji Müzesi’nde ve Muradiye
Külliyesi’nin bahçesinde korunan mozaik panolardır. Temel amaç, bahsi geçen
bölgede bulunan geometrik desenli taban mozaiklerinin ayrıntılı bir biçimde ele
alınıp, detaylı motif tanımlamalarının yapılması ve benzer olanların birbirleri ile
karşılaştırılarak tarihlendirilmesidir.

Anahtar Kelimeler

Bithynia, Prusia A.O., Hisar Bölgesi, Mozaik, Opus Tesselatum

Mosaics of Bursa / Hisar Region and the Geometric Motif Repertory

Öz

In this article, the mosaics of Hisar Region, which has privileged potential within
cultural history of Bursa, have been studied due to its unique design and
craftsmanship. But until now, these mosaics are not studied in a comprehensive
way. These mosaics are Yerkapı Mosaics which are located in the ancient Prussia ad
Olympum city, Zodiac belted mosaic which is uncovered during rescue excavations
in the neighbourhood of Molla Gürani and mosaic panels which are protected in the
Bursa Archaeology Museum and Muradiye Külliyesi. The main objectives are to
explain the geometric patterned mosaic form in this area in details and to make a
detailed motifs identification by comparing them with the similar ones.

Anahtar Kelimeler

Bithynia, Prusia A.O., Hisar Region, Mosaic, Opus Tesselatum

Kaynakça

• Baykal, Kazım (1950). Bursa ve Anıtları. Bursa: Bursa ve Eski Eserleri Sevenler Kurumu.
• Baykal, Kazım (1959). “Bursa ve Eski Eserleri Sevenler Kurumu 1958 Senesi Çalışmaları”. Bursa Eski Eserleri Sevenler Hizmet Albümü, 9, 31-33.
• Baykal, Kazım (1964). “Bursa ve Eski Eserleri Sevenler Kurumu 1958 Senesi Çalışmaları”. Bursa Eski Eserleri Sevenler Hizmet Albümü, 12, 18-21.
• Brouscari, Ersi (1997). “The Tyche of Cos on a mosaic from a Late Antique house in Cos”. Halicarnassian Studies, II, 65-77.
• Campbell, Sheila (1988). “The Mosaic of Antioch”, Subsidia Mediaevalia, 15.
• Can, Birol (2009). “Erzincan Altıntepe Church with Mosaic”. Journal of Mosaic Research, 3, 5-13.
• Daloğlu, Emine (2011). Anadolu’da Erken Bizans Dönemi Figürlü Zemin Mozaikleri, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Çanakkale.
• Balmelle, Catherine; Blanchard Lemée, Michéle; Christophe, Jeannine; Darmon, Jean Pierre; Guimier Sorbets, Anne Marie; Lavagne, Henri; Prudhomme, Richard; Stern, Henri (1985). Le Décor Géométrique De La Mosaïque Romaine I. Paris: Picard Editeur.
• Balmelle, Catherine; Blanchard Lemée, Michéle; Darmon, Jean Pierre; Gozlan, Suzanne; Raynaud, Marie Pat (2002). Le Décor Géométrique De La Mosaïque Romaine II. Paris: Picard Editeur.
• Okçu, Recep (2009). “Prusia ad Olympum Mozaikleri”. Journal of Mosaic Research, 3, 31-51.
• Ovadiah, Ruth; Ovadiah, Asher (1987). Mosaic Pavements in Israel. Roma: L'Erma di Bretschneider.
• Özkan, Emel; Ünal, Funda (2009). Hisarkeoloji. Bursa: Osmangazi Belediyesi.
• Sukenik, Eleazar L. (1932). The Ancient Sinagogue of Beth Alpha. Jaruselam: Gorgias Press.
• Tülek, Füsun (2004). Late Roman and Early Byzantine Floor Mosaics in Cilicia. (Yayınlanmamıs Doktora Tezi), University of Illinois, ABD.
• Zoroğlu, Levent (2008). “Kelenderis 2007 yılı Kazı ve Onarım Çalışmaları”. ANMED, 6, 29-34.
• Zoroğlu, Levent (2009). “Kelenderis 2008 yılı Kazı ve Onarım Çalışmaları”. ANMED, 7, 28-31.