FATHER FIGURES AND THEIR RELATIONSHIPS WITH CHILDREN IN SOCIAL CONTENTED TURKISH CHILDREN'S NOVELS

Yıl 2020, Cilt: 13 Sayı: 1, 269 - 300, 11.06.2020

Nilüfer İşyar

https://doi.org/10.37093/ijsi.746481

Öz

In our article, we analyze the main father figures and their relationships with children as seen in the realistic, social contented Turkish children's novels written from 1970 to the present. Children's novels play important roles in education, especially in primary schools. These novels help the child achieve abstract thinking and understanding of their environment. The novels contribute greatly to the child’s initial perception and awareness of the near or far social and geographical environments. In this study we especially focused on the father as one of the most important figures in the family, which is the closest social environment to the child and analyzed this figure by classifying sub-character types. It is a clear fact that the father is so important in forming child's professional and social life. Fathers in children's novels will guide their kids’ professional future in different ways. The father figure, who is very influential on the family’s phsychology, also plays an important role in shaping child’s character. The existence of the father and/or the fatherlessness have important consequences on kids. In our study, some positive and negative father figures in general and their relationships with children were examined. And finally, the stepfather figures were emphasized.

Anahtar Kelimeler

Children’s Novels, Children’s Literature, Father, Child/Kid, Family

SOSYAL İÇERİKLİ TÜRK ÇOCUK ROMANLARINDA KARŞILAŞILAN BABA FİGÜRLERİ VE ÇOCUKLARIYLA İLİŞKİLERİ

Öz

Makalemizde 1970’ten günümüze yazılmış olan sosyal içerikli, gerçekçi Türk çocuk romanlarında görülen baba figürlerinin hangileri olduğu ve bunların, çocuklarıyla ilişkilerinin nasıl olduğu gözlemlenip, analiz edilmiştir. Çocuk romanları, bilhassa ilkokullardaki eğitimin önemli bir parçasıdır. Çocuk romanları, çocuğun soyut düşünmeyi başarmasına ve çevrelerini anlamalarına yardımcı olmaktadır. Romanlar, çocuğun yakınındaki ve uzağındaki sosyal ve coğrafî çevresine ilişkin ilk algılarının ve bilinçlerinin oluşmasında büyük katkı sağlarlar. Biz, çocuğa en yakın sosyal çevre olan aile içindeki en önemli figürlerden biri olan baba üzerinde durduk ve bu figürü değişik özelliklerine göre alt karakter tiplerine ayırarak inceledik. Babanın, çocuğun mesleğinden sosyal hayatına kadar ne kadar önemli olduğu açık bir gerçektir. Çocuk romanlarındaki babalar, değişik tarzlarda çocuklarının meslekî gelecekleri üzerinde yönlendirici olurlar. Çocuğun ruhî dünyası üzerinde de çok tesirli olan baba figürü, karakterin şekillenmesinde önemli rol oynar. Babanın varlığı kadar, babasız olmak da çocuk için önemli sonuçlar doğurur. Çalışmamızda genel anlamda olumlu ve olumsuz baba figürlerinin çocuklarla olan ilişkileri incelenmiştir. Son olarak ise, üvey baba figürleri üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Çocuk Romanları, Çocuk Edebiyatı, Baba, Çocuk, Aile

Kaynakça

• Ak, S. (2003). Gemici Dedem. İstanbul: Özyürek Yayınevi.
• Akbaba, Ş. (2001). Kolonya Kokulu Mendil. İstanbul: Ceylan Yayınları.
• Arseven, A. D. (1993). Alan Araştırma Yöntemi: İlkeler, Teknikler, Örnekler. Ankara: Gül Yayınevi.
• Ateş, K. (2003). Yitik Kuzular. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Bahadıroğlu, Y. (2002). Köy Çocuğu. İstanbul: Nesil Yayınları.
• Bahadıroğlu, Y. (2002a). Yetim Metin. İstanbul: Nesil Yayınları.
• Baran, E.; Uslu, H. (2002). “Çocuklara Yetişmeye Çalışan Bir Yazar: Gülten Dayıoğlu”. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, 26(3), 20-23.
• Besleyici, H. (2000). Eskimo Hasan. İstanbul: Alfa Yayınları.
• Besleyici, H. (2000). Gündüz Feneri. İstanbul: Alfa Yayınları.
• Besleyici, H. (2000). Simitçi Ahmet. İstanbul: Alfa Yayınları.
• Canat, H. N. (2006). Gül Yarası. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Cemiloğlu, M. (2001). İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi. (Ekli 3. Baskı), İstanbul: Alfa Yayınları.
• Cengiz, G. (2003). Ahşap Evin Çocukları. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• Ciravoğlu, Ö. (2000). Okul Öncesi Çocuk Edebiyatı. İstanbul: Esin Yayınevi.
• Çakmakçıoğlu, A. (1991c). Dağ. Ankara: Öğün Yayınları.
• Çakmakçıoğlu, A. (1991b). Karaca. Ankara: Öğün Yayınları.
• Çakmakçıoğlu, A. (1991a). Kayık. Ankara: Öğün Yayınları.
• Çakmakçıoğlu, A. (1991). Yusuf. Ankara: Öğün Yayınları.
• Çakmakçıoğlu, A. (1997). Kolye. Ankara: Öğün Yayınları.
• Çakmakçıoğlu, A. (2000). Bisiklet. Ankara: Öğün Yayınları.
• Çakmakçıoğlu, A. (2000). Gözyaşı. Ankara: Öğün Yayınları.
• Çakmakçıoğlu, A. (2000). Kumru. Ankara: Öğün Yayınları.
• Çandağ, N. (2005). Lemas’ın Limon Çiçeği. İstanbul: Bu Yayınevi.
• Dayıoğlu, G. (2003). Dört Kardeştiler. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
• Dayıoğlu, G. (2004). Yurdumu Özledim. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
• Dilidüzgün, S. (1996). Çağdaş Çocuk Yazını: Yazın Eğitimine Atılan İlk Adım. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları Ltd. Şti., Doğan Kardeş Kitaplığı.
• Dodson, F. (1978). Baba Gibi Yâr Olmaz. Cılızoğlu, S. (Çev.). İstanbul: Sander Yayınları.
• Dursun, K. T. (1997). Kerem’i Kimse İstemiyor. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Dursun, K. T. (1996). Otobüsüm Kalkıyor. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Efeoğlu, E. (1990). “Roman Kavramının Berisinde”. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakülteleri Dergisi, (5)1, 63-68.
• Güner, F. (1999). Bir Köy Çocuğu. İstanbul: Özyürek Yayınevi.
• Güner, F. (t.y). Bana Annemi Anlat. İstanbul: Özyürek Yayınevi.
• Güngörmüş, O. (1998). Baba-Çocuk İlişkisi. Ana-Baba Okulu. İstanbul: Remzi Kitabevi, 245-253.
• Ilgaz, R. (1980). Bacaksız Kamyon Sürücüsü. İstanbul: Arkadaş Kitaplar.
• Ilgaz, R. (1983). Bacaksız Sigara Kaçakçısı. İstanbul: Can Yayınları.
• Ilgaz, R. (2003). Küçükçekmece Okyanusu. İstanbul: Çınar Yayınları.
• Ilgaz, R. (2004). Bacaksız Okulda. İstanbul: Çınar Yayınları.
• İçözü, N. (2003). Reyhan. İstanbul: Bu Yayınları.
• İzgü, M. (2001), Bisikletim Vız Vız. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• İzgü, M. (2002). Metin Kaptan. İstanbul: Gendaş A.Ş.
• Kallimci, H. (2003). Arzu Kız. İstanbul: Hikmet Neşriyat Ltd. Şti.
• Kallimci, H. (2003). Küçük Kaykaycılar. İstanbul: Hikmet Neşriyat Ltd. Şti.
• Kantemir, E. (1991). “Çocuklara Yönelik Yayınlar ve Çocuk Kitapları Sorunu”, Türk Aile Ansiklopedisi Cilt:1, Ankara: Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Yayınları, 247-250.
• Kaynak, M. F. (1999). Güneşe Açılan Pencere. İstanbul: Bu Yayınları.
• Meriç, N. (2004). Küçük Bir Kız Tanıyorum On İki Yaşında. İstanbul: Alkım Yayınevi.
• Mine, S. (1976). Okumak İstiyorum. İstanbul: Damla Yayınevi.
• Oktuğ, Z. (2005). Başrol Benim Olsa. İstanbul: Bu Yayınevi.
• Oral, Ü. (1981). Cin İkizler. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Öner, Ç. (2000). Piyango. İstanbul: Can Yayınları.
• Özcan, P. (2004). Yıldız Toplayan Çocuk. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Özdiker, C. “Kemâlettin Tuğcu’nun Bilinen 211 Kitabından En Ünlüsü; “Üvey Baba” Dizisi: Televizyonda Şiddetle Karışık; Sevgisizlik, Yoksulluk, Acıma Duygusu”. http://web.bir.net.tr/cengizozdiker/htm/uveybaba.htm.
• Özgentürk, I. (1979). Kuş Ne Yana Öter. İstanbul: Cem Yayınevi.
• Özkan, H. (1991). Taş. İstanbul: Cem Yayınevi.
• Pazarkaya, Y. (1998). Kemal ile Burak: Cennet Ülkesine Yolculuk, y.y.y.: y.e.y.
• Saygınar, N. (2003). Benim Dünyalarım. İstanbul: Bu Yayınları.
• Seyda, M. (1973). Şeytan Çekiçleri. İstanbul: Milliyet Yayın Ltd. Şti. Yayınları.
• Söztutan, H. (1990). Ciğerparem. İstanbul: Türkiye Çocuk Yayınları.
• Şahin, U. (1976). Boncuk. İstanbul: Milliyet Yayın Ltd. Şti. Yayınları.
• Taşkın, M. Z. (1988). Ülkü Öğretmen. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
• Tuğcu, K. (1971). Üvey Baba. İstanbul: İtimat Kitabevi.
• Tuğcu, K. (1979). Güllü Bahçe. İstanbul: Damla Yayınevi.
• Tuğcu, K. (1980). Babamın Günahı. Ankara: Kurtuluş Yayınları.
• Tuncer, N. (2000). “Çocuk Edebiyatı Araştırmalarında Yararlanılacak Yöntemler”. Şirin, Mustafa Ruhi (Ed.). 99 Soruda Çocuk Edebiyatı. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
• Türk Dil Kurumu (1981). Türkçe Sözlük, (Gözden Geçirilmiş 6. Baskı), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Ünlü, S. (2001). En Güzel Tatil. İstanbul: y.e.y.
• Yaşaroğlu, A. Y. (1991). Yağmur Dede. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Yavuzer, H. (1999). Ana-Baba ve Çocuk. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Yurttaş, H. (2003). Mavi Bilye. Ankara: Bilgi Yayınevi.