REFUGEE CRISIS: AN ASSESSMENT OF THE INTERACTION BETWEEN THE LEGAL AND SOCIAL STATUS OF REFUGEES AND NATIONAL INTERESTS

Yıl 2020, Cilt: 13 Sayı: 2, 509 - 542, 28.12.2020

İbrahim Oğulcan Erayman

https://doi.org/10.37093/ijsi.837703

Cited By: 1

Öz

Refugees are the main actors of a fundamental issue in which many states are now in a dilemma: On the one hand welfare of citizens and national interests, on the other hand, there is help to people who take refuge in the borders of other countries for compelling reasons such as war and famine, and to recognize their refugee status. One of the main factors shaping the migration policies of states is their position towards this critical dilemma. Of course, it should not be concluded that the countries dealing with the refugee issue can only act on two attitudes (the unconditional admission of refugees or the complete rejection of refugee status). There are also countries that try to manage the support process with economic assistance, although they accept refugees very limited numbers at their borders. What we mean here is that governments shape refugee policies around two basic discourse forms. In the face of the refugee issue, the form of discourse argues that states should ensure the welfare of their citizens or keep the current level of welfare as a priority, focuses on the economic, social and cultural problems that migrants and refugees can create. If the situation of refugees is considered as a struggle to survive and it is accepted that these people have to seek asylum in order to survive, it will be easier to recognize their social and legal status. Throughout our study, we will focus on the manifestations of these two forms of discourse and try to evaluate the issue of

Anahtar Kelimeler

Migration, Migrant, Refugee, Host Society, Legal Status

MÜLTECİ KRİZİ: MÜLTECİLERİN HUKUKİ VE SOSYAL STATÜLERİ İLE ULUSAL ÇIKARLAR İLİŞKİSİ BAĞLAMINDA BİR DEĞERLENDİRME

Öz

Mülteciler, günümüzde birçok devletin ikilemde kaldığı temel bir meselenin ana aktörü konumundadır: Bir tarafta devletlerin kendi vatandaşlarının refahı ve ulusal çıkarları dururken diğer tarafta savaş ve kıtlık gibi zorlayıcı sebeplerle başka devletlerin sınırlarına sığınan insanlara yardım etmek, onların mültecilik statülerini tanımak durmaktadır. Devletlerin göç politikalarını şekillendiren temel unsurlardan biri de bu kritik ikilem karşısında aldıkları konumdur. Elbette buradan mülteci meselesine yönelik devletlerin sadece iki tutum (mültecilerin kayıtsız şartsız kabulü ya da mülteci statüsünün tamamen reddi) üzerinden hareket ettiği sonucu çıkarılmamalıdır. Mültecileri sınırlarında çok sınırlı biçimde kabul etmesine rağmen, ekonomik yardımlarla destek sürecini yönetmeye çalışan devletler de bulunmaktadır. Burada kastımız, hükümetlerin mülteci politikalarını iki temel söylem biçimi etrafında şekillendirmesidir. Mülteci meselesi karşısında, devletlerin kendi vatandaşlarının refahını sağlamasını ya da mevcut refah düzeyini korumayı öncelik olarak tutması gerektiğini savlayan söylem biçimi göçmen ve mültecilerin yaratabileceği ekonomik, sosyal ve kültürel problemlere odaklanıp yardım edilecekse dahi bu yardımın ulusal sınırların dışında kalması yönünde ısrarcıdırlar. Mültecilerin durumunun bir yaşam savaşı olarak ele alınması ve bu insanların hayatlarını sürdürebilmek için iltica etmek zorunda olmasının kabulü durumunda ise onların sosyal ve hukuki statülerinin tanınması kolaylaşacaktır. Biz de çalışmamız boyunca bu iki söylem biçiminin tezahürleri üzerinde durup, yaşadığımız çağda mülteci oluşu ev sahibi toplum ve yer değiştiren insanlar açısından ele almaya çalışacağız.

Anahtar Kelimeler

Göç, Göçmen, Mülteci, Ev Sahibi Toplum, Hukuki Statü

Kaynakça

• Adıgüzel, Yusuf (2019). Göç Sosyolojisi. 3.B. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Avrupa Birliği Geri Dönüş Yönetmeliği (2008). https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=celex%3A32008L0115 (Erişim Tarihi: 03.05.2020).
• Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı (Charter of Fundamental Rights of the European Union) (2010). https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:C:2010:083:0389:0403:EN:PDF, (Erişim Tarihi: 04.05.2020).
• Avrupa Birliği Vasıflandırma Yönergesi (2011). https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=celex%3A32011L0095 (Erişim Tarihi: 06.06.2020).
• Avrupa Birliği Ortak Usul Yönergesi (2013). https://eur-lex.europa.eu/legal-content/en/ALL/?uri=celex%3A32013L0032 (Erişim Tarihi: 02.05.2020).
• Avrupa Birliği Müzakere Sürecinde Yargı ve Temel Haklar Faslı. https://www.ab.gov.tr/files/pub/yayinlar/AB-MuzakereSurecindeYargiveTemelHaklarFasli.pdf (Erişim Tarihi: 02.04.2020).
• Akıncı, Buket; Nergiz, Ahmet; Gedik, Ercan (2015). “Uyum Süreci Üzerine Bir Değerlendirme: Göç ve Toplumsal Kabul”. Göç Araştırmaları Dergisi, 1(2), 58-83.
• Bauman, Zygmunt (2016). Strangers at Our Door. Cambridge: Polity Press.
• Beck, Ulrich (2011). Risk Toplumu. çev. Bülent Doğan ve Kazım Özdoğan. İstanbul: İthaki Yayınları.
• Bundy, Colin (2016). “Migrants, Refugees, History and Precedents”. Forced Migration Review, 51, 5-6.
• Cobb, C. L.; Branscombe, N. R.; Meca, A.; Schwartz, S. J.; Xie, D.; Zea, M. C.; Molina, L. E.; Martinez, C. R. (2019). “Toward a Positive Psychology of Immigrants”. Perspective on Psychological Science, 14(2), 619-632.
• Convention and Protocol Relating to the Status of Refugees (2010). https://cms.emergency.unhcr.org/documents/11982/55726/ (Erişim Tarihi 01.03.2019).
• Çiçekli, Bülent; Demir, Oğuzhan Ömer (2013). Türkiye Koridorunda Yasadışı Göçmenler. Ankara: Karınca Yayınları.
• Derrida, Jacques; Dufourmantalle, Anne (2000). Of Hospitality. translated by Rachel Bowlby. California: Standford University Press.
• Derrida, Jacques (2012). “Konuksev(-er-/-mez-)lik”, çev. Önay Sözer ve Ferda Keskin. Sözer, Önay; Keskin, Ferda (Der.). Jacques Derrida ile Birlikte: Pera, Peras, Poros,, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 7-33.
• Ergüven, Nasih Sarp; Özturanlı, Beyza (2013). “Uluslararası Mülteci Hukuku ve Türkiye”. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 62(4), 1007-1062.
• Erten, Rifat (2015). ‘’ Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu Hakkında Genel Bir Değerlendirme’’. Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 19(1), 3-51.
• Geçici Koruma Yönetmeliği (2014). https://www.goc.gov.tr/kurumlar/goc.gov.tr/gecicikorumayonetmeligi.pdf (Erişim Tarihi: 01.04.2019).
• Güler, Arzu (2018). “Şartlı Mülteci Statüsü: Statünün Geçiciliği ve Bir Kalıcı Çözüm Olarak Yerel Bütünleşmenin Geçerliliği”, Aygül, Hasan Hüseyin; Eker, Erdal (Der.). 21.Yüzyılda Uluslararası Göç ve Mülteciler: Bir Türkiye Perspektifi, Ankara: Nobel Yayınevi, 73-96.
• Kant, İmmanuel (1991). “The Perpetual Peace: A Philosophical Sketch”, translated by H. B. Nisbet. Reiss, H.S. (Ed). Kant: Political Writings, Cambridge: Cambridge University Press, 93-130.
• Koçancı, Mustafa; Namal, Mete Kaan (2017). “Kitlesel Göç Hareketleri ve Türkiye”. Journal Of Awareness, 2(3), 229-248.
• Köse, İsmail (2016). “Avrupa Birliği’nin Mülteci Açmazı ve Türkiye-Avrupa Birliği Geri Kabul Anlaşması”. Elektronik Siyaset Bilimi Araştırmaları Dergisi, 7(1), 1-26.
• Köşk, Uğur Can ; Özbek, Çağlar (2017). “Küreselleşme ve Uluslararası Göç İlişkisinde Değişen Göçmen Algısı”. Researcher: Social Science Studies, 5(8), 247-265.
• Lortoğlu, Ceylan (2017). ‟Suriyeli Mültecilerin “Misafir” Olma Haline Misafirperverlik Hukuku ve Etiği Açısından Bakış‟. İnsan ve İnsan, 4(11), 54-80.
• Mültecilerin Hukuki Durumuna Dair Sözleşme. http://www.danistay.gov.tr/upload/multecilerin_hukuki_durumuna_dair_sozlesme.pdf (Erişim Tarihi: 12.01.2019).
• Mültecileri Tekmeleyen Macar Kameraman Aklandı, (31 Ekim 2018), bbc.com, https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-46044914 (Erişim Tarihi: 11.04.2019).
• Özcan, Mehmet (2016). “Avrupa Birliği’nin Suriyeli Mülteci Politikasına Eleştirel Bir Bakış”. Eğitim, Öğretim ve Bilim Araştırma Dergisi, 12(16), 4-8.
• Özdal, Barış; Vardar Tutan, Esra (2018). “Temel Kavramlar ve Olgular”, Özdal, Barış (Ed.). Uluslararası Göç ve Nüfus Hareketleri Bağlamında Türkiye’, Bursa: Dora Yayınları, 3-60.
• Özel, Sibel (2018). “Uluslararası Koruma Başvuru Sahibi, Uluslararası Koruma Sahibi ile Geçici Koruma Altına Alınanların Hukuki Statülerinin Sığınmacı ve Göçmen Kavramları Özelinde Değerlendirilmesi”. Bursa Uludağ Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi (Uludağ Journal of Economy and Society), 37(2), 249-295.
• Russell, Sharon Stanton (1992). “İnternational Migration and Political Turmoil in the Middle East”. Population and Development Review, 18(4), 719-727.
• Sığınma, Sınırlar ve Göç ile İlgili Avrupa Hukuku El Kitabı (2014). http://publications.europa.eu/resource/cellar/cab5b3fd-cbf1-470a-beef-081e2049653c.0009.02/DOC_2 (Erişim Tarihi: 4.05.2020).
• Stanek, Martin (2017). ‘’The Humanitarian Crisis and Civil War in Syria: Its Impact and Influence on the Migration Crisis in Europe’’. Kontakt, 19(4), 1-6.
• Topal, Ahmet Hamdi (2015). “Geçici Koruma Yönetmeliği ve Türkiye’deki Suriyelilerin Hukuki Statüsü”. İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2 (1), 5-22.
• Universal Declaration of Human Rights. https://www.ohchr.org/en/udhr/documents/udhr_translations/eng.pdf (Erişim Tarihi: 11.02.2019).
• Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (2013). https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6458.pdf (Erişim Tarihi: 11.01.2019).
• Yardım, Müşerref (2015). “Göçmen Algısından Mülteci Fobyasına: Avrupa Tecrübesi”. Sosyoloji Divanı Göç Dosyası, 3(6), 129-147.
• YUKK Resmi Gazete (2013). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/04/20130411-2.htm (Erişim Tarihi: 10.01.2019).
• Yükseker, Deniz (2018). “Sosyal Bilimlerde Göç Konusundaki Yaklaşımlar: Türkiye Örneği”, Keskinöz Bilen, Nesli (Der.). Psikanaliz ve Göç, İstanbul: İthaki Yayınları, 242-253.
• World Migration Report (2018). https://www.iom.int/sites/default/files/country/docs/china/r5_world_migration_report_2018_en.pdf (Erişim Tarihi: 10.05.2019).
• 359 Sayılı Onay Kanunu 5 Eylül 1961 gün ve 10898 Sayılı Resmi Gazete. https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/10898.pdf#page=7 (Erişim Tarihi: 14.01.2020).