Liderlikte Kültürel Algılamalar

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 4, 1329 - 1340, 01.10.2016

Şebnem Aslan , Şerife Güzel

https://doi.org/10.24289/ijsser.279007

Öz

Bu araştırma Türkiye’deki hangi tarz liderliğin tepe yönetimince (liderlerince) uygulandığını araştırmak üzere tasarlanmış liderlikte kültürel algılamaları ortaya çıkarmak için yapılan bir araştırmadır.

Araştırmada nitel araştırma tekniklerinden görüşme tekniği kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan sorular ulusal ve uluslararası literatürün taranmasıyla elde edilen soru havuzundan  (Aslan, 2013; Bennis, 1959; Cheng, Chou, Wu, Huang, & Farh, 2004; Kağıtçıbaşı, 2000; Kozan, 1993; Likert, 1979; Tannenbaum, Kimberly, & Scott, 1998) seçilmiştir. Oluşturulan bu havuzdan araştırmanın amacına uygun olarak kültürel değerlendirmeyi içeren 5 açık uçlu soru belirlenip Konya ilinde 8 tepe yöneticisinden yanıtlar elde edilmiştir.

Elde edilen verilerin değerlendirilmesinde sınıflama ve kodlama kullanılmış ve katılımcıların yanıtları sunulmuştur. Araştırmanın sonucunda kültürel yapının liderlikte önemli bir değişken olduğu sonucuna ulaşılmakta ve liderlik tarzlarını etkilediği sonucuna varılmaktadır.

AnahtarKelimeler: Liderlik, Liderlikte Özellikler Teorisi, Nitel Araştırma, Görüşme Teknik

Perceptions of cultural in leadership

Öz

The objective of this study is to investigate which leadership style has been performed by top management (leaders) in Turkey and reveal the perceptions of cultural in leadership. Depth interview technique that is one of qualitative methods was used within the study. The questions used in the study were chosen from the question pool (Aslan, 2013; Bennis, 1959; Cheng, Chou, Wu, Huang, & Farh, 2004; Kağıtçıbaşı, 2000; Kozan, 1993; Likert, 1979; Tannenbaum, Kimberly, & Scott, 1998) that was obtained after scanning and evaluating the national and international articles. In this context, 11 open ended questions that include cultural evaluation, which were selected as to the aim of the study, were responsed by 10 top managers in Konya. Encoding and classifying were used for evaluating the obtained data and the responses of the participants were presented directly. As a result of the study, cultural construction is a crucial variable in leadership and also affects on leadership styles. 

Anahtar Kelimeler

Liderlik, Liderlikte Özellikler Teorisi, Nitel Araştırma, Görüşme Teknik

Kaynakça

• Abdalla, H.F., Maghrabi, A.S. ve Al-Dabbagh, T.H., (1994). Research Note: Assessing the Effect of Nepotism on Human Resource Managers, International Journal of Manpower, 15(1), 60-68.
• Adler, N., (1983). Cross-Cultural Research: The Ostrich and Trend, Academy of Management Review, 8 (2), 226-232.
• Aslan, Ş., (2013), Geçmişten Günümüze Liderlik Kuramları, Konya: Eğitim Kitapevi.
• Aykanat, Z., (2010). Karizmatik Liderlik ve Örgüt Kültürü İlişkisi Üzerine Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman.
• Bakan, İ., (2008). Örgüt Kültürü ve Liderlik Türlerine İlişkin Algılamalar ile Yöneticilerin Demografik Özellikleri Arasındaki İlişki, KMU İİBF Dergisi, 10(14).
• Baltaş, A, (2001). Ekip Çalışması ve Liderlik. 2. Basım, İstanbul, Remzi kitapevi.
• Bass, B.M., (1990). From Transactional to Transformational Leadership; Learning to Share the Vision, Organizational Dynamics, 18(2), 19-36.
• Bauman, Z., (1998). Sosyolojik Düşünmek. (A. Yılmaz, Çev.). İstanbul: Açılım Kitap.
• Baysal, A.C., Tekarslan, E., (2004). Davranış bilimleri, İstanbul: Avcıol Basım Yayım.
• Bolden, R., Gosling, J., Marturano, A., Dennison, P., (2003). A Review of Leadership Theory and Competency Frameworks. University of Exeter, Centre for Leadership Studies.
• Bostsford, J., ( 1997). We Must Empower Our Leaders to Make a Difference, Aorn Journal, 66(2), 213-214.
• Burns, J.M., (1978). Leadership. Harper & Row Publishers, New York.
• Cerit, Y., (2012). Paternalistik Liderlik ile Yöneticiden ve İşin Doğasından Doyum Arasındaki İlişki, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(2), 35-56.
• Cook, C.W., Philip, L, Hunsaker, R., Coffey, E., (1997). Management and Organizational Behavior. McGraw Hill Book Com.Chicago, USA.
• Çetin, N.G, Beceren, E., (2007). Lider Kişilik: Gandhi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(5), 111-132.
• Daft, R.L, (1999). Leadership Theory and Practice. Orlando, Dryden Press.
• Davis, K., (1988). İşletmede İnsan Davranışı, 5.Baskıdan Çeviri, (Çev. Kemal Tosun, Tomris Somay, Fulya Aykar, Can Baysal, Ömer Sadullah ve Semra Yalçın), 3.Baskı, İstanbul.
• Dilts, R.B., (1996). Visionary Leadership Skills. Meta Publications, California.
• Earley, P.C., ve Mosakowski, E., (2004). Cultural intelligence, Harvard Business Review.
• Ercan, Ü., Sığrı, Ü., (2015), Kültürel Değerlerin Liderlik Özelliklerine Etkisi: Türk ve Amerikalı Yöneticiler Üzerine Bir Araştırma, Amme İdaresi Dergisi, 48( 3), 95-126.
• Eren, E., (2006). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi. 9. Baskı. İsatanbul, Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Goleman, D., Boyatsiz, R., Mckee, A., (2002). Yeni Liderler. 5. Basım, İstanbul, Varlık Yayınları, (Çeviri: Filiz Nayır, Osman Deniztekin).
• Grossman, S., Valiga, T.M., (2005). The New Leaders¬hip Challenge (3.Edition). Philadephia: F.A. Davis Company.
• Güney, S., (2006). Davranış Bilimleri, 3. Baskı, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım.
• Harris LC, Ogbonna E, 2000. Leadership Style, Organizational Culture and Performance: Empirical Evidence from UK Companies. International Journal of Human Resource Management, 11, 766–788.
• Hedlund, J., Forsythe, G.B., Horvath, J.A., Williams, W.M., Snook, S., Sternberg, R.J., (2003). Identifying and Assessing Tacit Knowledge: Understanding The Practical Intelligence of Military Leaders. The Leadership Quarterly, 14, 117-140.
• Hofstede, G., (1984). National Cultures and Corporate Cultures. L. A. Samovar & R. E. Porter (Eds.), Communication Between Cultures, içinde. Belmont, Ca: Wadsworth.
• House, R.J., ve Aditya, R.N., (1997). The Social Scientific Study of Leadership; Quo Vadis?, Journal of Management, 23, 409-473.
• Ivancevich, J.M., Matteson, M.T., (1990). Organizational Behavior and Management (2nd Edition), New York, BPI Irwin.
• Kaya, Ç., (2010). Küresel Rekabetin Tırmandığı Bir Süreçte Türk Liderlere Uygun Model Arayışı, Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 2(2), 71.
• King, W.R., (2007). A Research Agenda for the Relationships Between Culture and Knowledge Management, Knowledge and Process Management, 14 (3), 226-236.
• Koçel, T., (2001). İşletme Yöneticiliği. İstanbul, Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Köktürk, M., (2006). Kültürün Dünyası. Ankara: Hece Yayınları.
• Lalonde, R.N., Hynie, M., Pannu, M., Tatla, S., (2004). The Role of Culture in Interperseonal Relationship: Do Second Generation South Asian Canadians Want a Traditinol Partner. Journal of Cross-Cultural Psychology, 35, 503-524.
• Linton, R., (1945). The cultural Background of Personality. New York.
• Northouse, P.G., (2010). Leadership: Theory and Practice (5th ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Oğuz, E.S., (2011). Toplum Bilimlerinde Kültür Kavramı, Edebiyat Fakültesi Dergisi 28(2), 123-139.
• Pearce, C.L., Conger, J.A., (2003). Shared Leadership: Reframing The Hows and Whys of Leadership. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Rost, J.C., (1991). Leadership for the Twenty-First Century, Praeger, New York.
• Rummel, J.F., (1968). Eğitimde Araştırmaya Giriş (Çev:R.Taşçıoğlu), Ankara:Ajans Türk Yayınları .
• Sargut, S.A., (2001). Kültürler Arası Farklılaşma ve Yönetim, Genişletilmiş 2. Baskı, Ankara : İmge Kitapevi.
• Sarı, Ü.,(2006). Kitle Kültürü ve Popüler Kültür Bağlamında, Kitle İletişim Araçlarının Kitle Kültürüne Etkileri: Örnek Olarak Popstar Türkiye Yarışması. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Radyo Televizyon Sinema Anabilim Dalı, İstanbul.
• Scheneider, S.C., and DeMeyer, A., (1991). Interpreting and Responding to Strategic İssues: The İmpact of National Culture. Strategic Management Journal, 12, 307-20.
• Schwartz, S.H., (2006), A Theory of Cultural Value Orientations: Explication and Applications. Comparative Sociology, 5(2), 3.
• Szilagyi AD, Wallace MJ, 1980. Organizational Behavior and Performance. California:Goodyear Publishing Company Inc.
• Tabak, A., Yalçınkaya, H., Erkuş, A., (2007). Liderlik Kavramına Tarihsel Bir Bakış. O. Kaymakçı (Ed.), 21nci Yüzyılda Rusya, AB ve Türkiye’den Yansımalar, İstanbul, Türkmen Yayıncılık, 349-357.
• Taylor, E.B., (1958). The Origins of Culture and Religion in Primitive Culture. New York: Harper & Brothers.
• Tomlin, E.W.F., (1959). Kültür Nedir?, Türk Yurdu Mecmuası, 7(10) , 31-32.
• Ton İ.A, (2008). Bireycilik-Toplulukçuluk ve Güvenin İşyerinde Güçlendirmeye Olan Etkileri. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Trompenaars, F., ve Hampden-Turner, C., (1997). Riding the Waves of Culture. Nicholas Brealey Publishing, London.
• Ulukan, M., (2006). Futbolcuların Kulübe Bağlılıklarında Antrenörün Liderlik Özelliklerinin Rolü. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• UNESCO, (1982). Mexico City Declaration on Cultural Policies. Erişim Tarihi, 2 Ocak 2016.
• Williams, R., (2005). Anahtar Sözcükler: Kültür ve Toplumun Sözvarlığı. (S. Kılıç, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Yeşil, S., (2013). Kültür Ve Kültürel Farklılıklar: Liderlik Açısından Teorik Bir Değerlendirme, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(44), 052-081.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H., (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yukl, G., (1998). Leadership in Organizations. 4. Ba¬sım. New Jersey, Prentice Hall.
• Yukl, G., (2006). Leadership in Organizations (6th ed.). Upper Saddle River, NJ: Pearson-Prentice Hall.