TIMSS Fen Bilimleri sorularının yenilenmiş Bloom taksonomisi basamaklarına ve Fen Bilimleri dersi öğretim programlarına göre incelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 2, 113 - 1126, 30.06.2023

Müberra Türkmen Semra Benzer

https://doi.org/10.24289/ijsser.1252917

Öz

Araştırmada, 2015 ve 2019 yıllarında TIMSS sınavında çıkan incelenmesine izin verilen, 104 Fen Bilimleri sorusu incelenmiş, TIMSS’te yer alan Fen Bilimleri sorularının ağırlıklı olarak hangi ünitelerden çıktığı tespit edilmiştir. Ünite isimleri ve sınıf seviyeleri FBÖP’larına göre belirlenmiştir. TIMSS 2015 sınavında çıkan 84 Fen Bilimleri sorusu 2013 FBÖP’na göre, TIMSS 2019 sınavında çıkan 20 Fen Bilimleri sorusu 2018 FBÖP’na göre ve yenilenmiş Bloom Taknomisine göre incelenmiştir. Araştırmada doküman analizi yapılmıştır. İncelenen soruların FBÖP’nda yer aldığı sınıf seviyeleri tespit edilmiştir. Bazı soruların ise FBÖP’nda yer almadığı tespit edilmiştir. Çalışmada TIMSS Fen Bilimleri sorularının, Yenilenmiş Bloom Taksonomisi’nin bilişsel süreç boyutuna analizi yapılmıştır. TIMSS Fen Bilimleri sorularının, ağırlıklı olarak alt düzey bilişsel alandan sorulduğu tespit edilmiştir. TIMSS öğrenme alanında yer alan bazı kazanımların FBÖP’nda yer almadığı, bazı kazanımlarınsa verildiği sınıf seviyesi bakımından farklı olduğu tespit edilmiştir. TIMSS döngüsünde daha başarılı olmak adına FBÖP’nda yer alan kazanımların ve verildiği yılların, TIMSS öğrenme alanları kazanımlarıyla paralel olması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

TIMSS, Yenilenmiş Bloom Taksonomisi, Fen Bilimleri Öğretim Programı

Examination of TIMSS science questions according to revised Bloom's taxonomy steps and science curriculum

Öz

In the research, 104 Science questions, which were allowed to be examined in the TIMSS exam in 2015 and 2019, were examined, and it was determined from which units the Science questions in TIMSS mainly emerged. Unit names and class levels were determined according to FBÖPs. 84 Science questions in the TIMSS 2015 exam were examined according to the 2013 FBÖP, and 20 Science questions in the TIMSS 2019 exam were examined according to the 2018 FBÖP and the renewed Bloom Taxonomy. Document analysis was carried out in the research. The grade levels in which the questions examined were included in the FBÖP were determined. The study analyzed TIMSS Science questions on the cognitive process dimension of Revised Bloom's Taxonomy. It was determined that TIMSS Science questions were mainly asked from the lower-level cognitive domain. It has been determined that some of the acquisitions in the TIMSS learning area are not included in the FBÖP, and some of the acquisitions are different in terms of the grade level they are given. To be more successful in the TIMSS cycle, it has been concluded that the achievements in the FBÖP and the years they are given should be in parallel with those of the TIMSS learning areas.

Anahtar Kelimeler

TIMSS, Revised Bloom, Science Curriculum

Kaynakça

• Abalı Öztürk, Y., & Şahin, Ç. (2014). tha effects of alternative assement and evulution methods on academic achievement, persistence of learning, self-efficacy perception and attitudes. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 10(4), 1022-1046.
• Abazoğlu, İ., Yıldızhan Y., & Yıldırım, O. (2014). TIMSS 2011 Türkiye 8. sınıf fen bilimleri sonuçlarının değerlendirilmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 278-288.
• Akyürek, G. (2019). LGS ve TEOG sınavlarının fen bilimleri dersi öğretim programı ve yenilenmiş çiçek taksonomisine göre incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Altun, H. (2016). Teog sınavı matematik soruları hakkında öğretmen görüşlerinin incelenmesi ve yenilenmiş bloom taksonomisine göre sınıflandırılması. Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Amer, A. (2006). Reflections on Bloom’s Revised Taxonomy. Electronic Journal of Research in Educational Psychology, 4(8), 213-230.
• Anderson, L. W. (2005). Objectives, Evaluation, and The Improvement of Education. Studies in Education Evaluation, 31, 102-113.
• Anderson, L. W., Krathwohl, D. R., Airasian, P. W., Cruikshank, K. A., Mayer, R. E., Pintrich, P. R., Raths, J. & Wittrock, M. C. (2010). Öğrenme Öğretim ve Değerlendirme ile İlgili bir Sınıflama (A Taxonomy for Learning, Teaching, and Assessing). (D. A. Özçelik, Çev.). Ankara: Pegem Akademi.
• Aslan, F. (2005). Türkiye ve Singapur Fen Bilgisi Öğretim Programlarının TIMSS-R’ye Göre Karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Ayas, A., Çepni, S., Johnson, D. & Turgut M.F. (1997). Kimya Öğretimi. YÖK/DB Milli Eğitim Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi, Ankara.
• Bağcı Kılıç, G., Haymana, F., & Bozyılmaz, B. (2010). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programı’nın bilim okuryazarlığı ve bilimsel süreç becerileri açısından analizi. Eğitim ve Bilim, 33(150).
• Bayraktar, Ş. (2010). Uluslararası Fen ve Matematik Çalışması (TIMSS 2007) Sonuçlarına Göre Türkiye’de Fen Eğitiminin Durumu: Fen Başarısını Etkileyen Faktörler. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 249-270.
• Black, P., Harrison, C., Hodgen, J., Marshall, B., & Serret, N. (2011). Can teachers’ summative assessments produce dependable results and also enhance classroom learning? Assessment in Education: Principles, Policy & Practice, 18(4), 451-469.
• Böyük, T. E. (2017). Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programının Teog ve Tımss Sınavları Kapsamında İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, Eğitim Programları Ve Öğretim Yüksek Lisans Programı.
• Buluç, B., & Güneş, A., M. (2014). Relationship betweeen organizational justice and organizational commitment in primary schools. Anthropologist, 18(1), 145-152.
• Cangüven, H. D., Öz, O., Binzet, G. & Avcı, G. (2017). Milli Eğitim Bakanlığı 2017 Fen Bilimleri Taslak Programının Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi. International Journal of Eurasian Education and Culture, 2(2), 62-80.
• Duran, M., Mıhladız, G. ve Ballıel, B. (2013). İlköğretim öğretmenlerinin alternatif değerlendirme yöntemlerine yönelik yeterlik düzeyleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2(2), 26-37.
• Eke, C. (2018). Ortaöğretim Fizik Dersi Öğretim Programındaki Kazanımların Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre Analizi. Sosyal Araştırmalar ve Davranış Bilimleri Dergisi, 4, 69–84.
• Erkan, S. S. Ş. (2013). A comparison of the education sistems systems in Turkey and Singapure and 1999-2011 TIMSS tets results. Procedia-Social and Behavioral Siciences, 106, 55-64.
• Erman, E. (2008). 2003-2006 Yılları Arasında Yapılan Orta Öğretim Kurumlarına Öğrenci Seçme Sınav'ında Yer Alan Tarih Bilimi Sorularının Bloom Taksonomisine Göre Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Forehand, M. (2005). Bloom’s Taxonomy: Orginal and Revised. In Emerging Persceptives on Learning, Teaching, and Technology (e-Book), http://eit. tamu. edu/ JJ/ DE/BloomsTaxonomy.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Garden, R. A. & Orpwood, G. (1996). TIMSS başarı testlerinin geliştirilmesi. Üçüncü uluslararası matematik ve bilim çalışması. Teknik rapor, 1. Boston Collage, Chestnut Hill: Massachusetts.
• Gürbüz, F., & Bostan Sarıoğlan, A. (2022). Fen bilimleri öğretmenlerinin sorgulamaya dayalı öğrenmede soru sormaya yönelik görüşlerinin incelenmesi. Current Perspectives in Social Sciences, 26(2), 237-244.
• Güven, Ç. (2014). 6, 7, 8. Sınıflar Fen Ve Teknoloji Dersi Öğretim Programı’ndaki Soruların Yenilenmiş Bloom Taksonomisi’ne Göre İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ahi Evran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kırşehir.
• House, J. D. (2006). Mathematics Beliefs and Achievement of Elementary School Students in Japan and the United States: Result from The Third İnternational Mathematics and Science Study. International Journal of Instructional Media, 167(1), 31.
• İnci, T. (2014). Sekizinci Sınıf Fen ve Teknoloji Dersine İlişkin Ortak Sınav Sorularının Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Karatay, R., Timur S., & Timur, B. (2013). 2005 ve 2013 Yılı Fen Dersi Öğretim Programlarının Karşılaştırılması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,6(15), 233-264.
• Kastberg, D., Roey, S., Williams, T., & Gonzales, P. (2006). Trends in International Mathematics and Science Study (TIMSS) 2003. https://nces.ed.gov/timss/pdf/cb2003_users_guide.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Ker, H. W. (2016). The effects of motivational constructs and engagements on mathematics achievements: a comparative study using TIMSS 2011 data of Chinese Taipei, Singapore, and the USA. Asia Pacific Journal of Education, 37, 135-149.
• MEB. (2006). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi (6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: MEB Yayınevi.
• MEB. (2013). İlköğretim Kurumları (İlkokullar ve Ortaokullar) Fen Bilimleri Dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: MEB Yayınevi.
• MEB. (2018). İlköğretim kurumları fen bilimleri dersi öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• MEB. (2023). TIMSS-Uluslararası Matematik ve Fen Eğilimleri Araştırması https://timss.meb.gov.tr/www/iletisim.php sayfasından erişilmiştir.
• Olkun, S. & Aydoğdu, T. (2003). Üçüncü uluslar arası matematik ve fen araştırması (TIMSS) nedir? Neyi sorgular? Örnek sorular ve etkinlikler. İlköğretim Online, 2(1),28-35.
• Özgün Koca, S.A., & Şen, A.İ. (2002). 3. Uluslararası Matematik ve Fen Bilgisi Çalışması-Tekrar Sonuçlarının Türkiye İçin Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 23, 145-154.
• Özmen, H. (2004). Fen öğretiminde öğrenme teorileri ve teknoloji destekli yapılandırmacı (constructivist) öğrenme. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 3(1), 100-111.
• Papanastasiou, C. E. & Zembylas, M. (2004). Differential Effects of Science Attitudes and Scienceachievement in Australia, Cyprus, and the USA. International Journal of Science Education, 26(3), 259-280.
• Şimşek Turfan, M. (2019). Ortaokul Fen Bilimleri Derslerinde ve TIMSS Sınavında Sorulan Fen Bilimleri Sorularının Karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Binali Yıldırım Üniversitesi, Erzincan.
• Şimşek, S. (2001). Fen Bilimlerinde Değerlendirilmenin Önemi. Milli Eğitim Dergisi, Sayı, 148.
• Taşkın, G., Aksoy, G. & Daşdemir, İ. (2019). 2019 LGS Fen Bilimleri Sorularının Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre Değerlendirilmesi. Aktif Öğrenme Uluslararası Sempozyum (ISAL), 112-120.
• TIMSS. (2019). TIMSS 2019 Assessment Frameworks. TIMSS ve PIRLS Inertnational Study Center, Boston College: Chestnut Hill. T19-Assessment-Frameworks.pdf (timss2019.org) sayfasından erişilmiştir.
• Tolan, Y. (2011). Seviye Belirleme Sınavı (SBS) Sorularının Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programına Uygunluğu ve Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Turgut, M. F. (1995). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Metotları. Ankara: Yargıcı Matbaası.
• Tutkun, Ö. F. (2012). Bloom’un yenilenmiş taksonomisi üzerine genel bir bakış. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(3), 14-22.
• Tüzel, S., Yılmaz, E. & Bal, M. (2013). Türkçe Öğretmen Adaylarının Metin İşleme Sürecine Yönelik Hazırladıkları Soruların Revize Edilmiş Bloom Taksonomisi Doğrultusunda İncelenmesi. The journal of Acadamıc Social Science Studies, 6(8), 1085-1100
• Ünal, S., Costu, B., & Karatas, F. Ö. (2004). Türkiye’de Fen Bilimleri Eğitimi Alanındaki Program Geliştirme Çalışmalarına Genel Bir Bakış. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 183-202.
• Yetişir, İ. M. (2014). Türkiye'de Sekizinci Sınıf Öğrencilerinin Fen Başarısına Öğrenci ve Sınıf Faktörlerinin Çok Düzeyli Etkileri. Eğitim ve Bilim, 39(172), 108-120.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş.
• Yücel, C. & Karadağ, E. (2016). TIMSS 2015 Türkiye: Patinajdaki eğitim, Eskişehir: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
• Zorluoğlu, S. L., Kızılaslan, A. & Sözbilir, M. (2016). Ortaöğretim Kimya Dersi Öğretim Programı Kazanımlarının Yapılandırılmış Bloom Taksonomisine Göre Analizi ve Değerlendirilmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(1), 260–279.
• Zorluoğlu, S. L., Şahintürk, A. & Bağrıyanık, K. E. (2017). 2013 Yılı Fen Bilimleri Öğretim Programı Kazanımlarının Yenilenmiş Bloom. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 6(1), 1-15.