İnternet Yasası Düzenlemeleri Bağlamında Yeni Bir Risk Unsuru Olarak Dijital Gözetim ve Etik

Yıl 2021, Sayı: 56, 65 - 78, 31.12.2021

Esra Serdar Tekeli

https://doi.org/10.47998/ikad.981054

Öz

Modern dönemin önemli bir kavramı olarak gözetim, dijital dünyanın eski bir olgusu olarak yeni formlarıyla sürmektedir. Modern dönemin bir diğer getirisi de artan ve çeşitlenen risk olgusudur. Bu çalışma, dijital gözetim pratikleri olarak internet düzenlemelerini, Lyon’un “gözetlenen toplum” kuramından hareketle “risk” “denetim” “kontrol” gibi kavramlar bağlamında ele almaktadır. İnternet düzenlemelerini, bir devlet eylemi üzerinden bireyler hakkında bilgi toplama çabası olarak ele alırken, aynı zamanda modern dönem gözetim pratiği ve gözetim tarafları açısından yeni bir risk unsuru olarak değerlendirmektedir. Bu iki kabulden hareketle, bugünün dijital gözetiminin ana öncülleri olan risk ve denetim gibi kavramların, yasal düzenlemelere de konu olan “gizlilik”, “mahremiyet” gibi etik değerlerle nasıl ilişkilendirilebileceğinin ortaya konması amaçlanmaktadır. İnternet düzenlemelerinin hangi açılardan bir gözetim pratiği olduğu ve dijitalleşen risklerin gözetim aktörleriyle dijital gözetim riski noktasında nasıl buluştuğu belirlenmektedir. Diğer taraftan risklerin, gözetim aktörleri olarak devlet ve birey açısından nasıl kategorileştirilebileceği ortaya konarak bu ilişki gösterilmeye çalışılmıştır. Makale, bugünün dijital gözetimine ışık tutarken, düzenleyici çerçeve ile etik unsurlar arasındaki ilişkiyi betimsel bir analizle incelemektedir. Risklerin varlığı, gözetim aktörleri olan yasa yapıcılar ve yasa muhatapları açısından ortaktır ve bu durum dijital gözetimi meşrulaştırmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Gözetim, Gözetim Toplumu, İnternet Düzenlemeleri, Dijital Risk, Etik

Digital Surveillance and Ethics as a New Risk Factor Within the Context of Regulations on the Internet Law

Öz

Surveillance, as an important matter in the modern era, continues its existence as a former phenomenon of the digital world with new forms. Another output of the modern era is the ever-increasing and diversified phenomenon of risk. In this study, internet regulations were discussed as digital surveillance practices in the context of concepts such as "risk" "supervision" and "control" based on Lyon's "Surveillance Society" theory. While internet regulations are addressed as a governmental action and an effort to gather information about people, they are also considered a new risk factor for the surveillance practice and surveillance parties in the modern era. Based on these statements, the aim is to reveal how concepts such as risk and supervision, which are the main antecedents of today's digital surveillance, can be associated with ethical values such as "confidentiality" and "privacy", which are also subject to legal regulations. It is identified in what ways the internet regulations are considered a surveillance practice and how digitalized risks meet with surveillance actors at the point of digital surveillance risk. On the other hand, the relationship was shown by demonstrating how the risks as surveillance actors can be categorized in terms of state and individual. The study examines the relationship between the regulatory framework and ethical elements in a descriptive way as well as shedding light on today's digital surveillance. The existence of risks is common to lawmakers, who are the surveillance actors, and people under the law and this legitimizes digital surveillance.

Anahtar Kelimeler

Surveillance, Surveillance Society, Internet Law, Digital Risk, Ethics

Kaynakça

• Referans 1 Lyon, D. (1997). The Electronic Eye: The Rise of Surveillance Societies. Istanbul: Sarmal Publishing House.
• Referans 2 Lyon, D. (2013). Surveillance Studies. Istanbul: Kalkedon Publications.