Kamu Çalışanlarının Teknolojinin Gözetim İşlevine Bakışı*

Yıl 2019, Sayı: 49, 12 - 30, 20.12.2019

Sermin Asıl , Muharrem Çetin

Öz

Kişisel bilgilerin teknolojideki gelişmeler sayesinde toplanmasına ve izlenmesine dayanan dijital gözetim, teknolojinin desteğiyle zaman ve mekan algısını ortadan kaldırmakta
ve hayatın her alanına nüfuz edebilmektedir. Gözetimin araçlara indirgenmesinde ve bu araçların da insan hayatında önemli yerlerinin olmasına neden olan teknoloji, gözetime
yönelik eleştirileri ve sorgulamaları tartışılır kılmaktadır. Bu nedenle gözetim ve teknoloji ilişkisinde ortaya çıkan yeni durum, önemli değişimlere ve gelişmelere yol açmaktadır. Bu
bağlamda ileri sürülen görüşlerin sınanması için alan araştırması yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Gazi Üniversitesi idari personelin tümü oluştururken, örneklemini de Gazi Üniversitesi idari personeli arasından araştırmamıza katılan 300 personel oluşturmaktadır. Araştırmada katılımcılara sorulan yedi faktör ölçekli sorulardan elde edilen veriler değerlendirilmeye çalışılmıştır. Çalışanların tutum ve davranışları, dijital gözetimi kabullenme ya da kabullenmeme düşüncesi bağlamında ele alınmış ve değerlendirmeye tabi tutulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Gözetim, Dijital Gözetim, Gözetim Farkındalığı, Teknoloji, Gözetim Davranışı Modeli.

Public Employees’ View Of Technology’s Surveillance Function

Öz

Digital surveillance, based on the collection and monitoring of personal information through advances in technology, eliminates the perception of time and space. Technology,
which causes the reduction of surveillance to tools and that these tools have an important place in human life, makes criticisms and inquiries towards surveillance discussed. Therefore, the new situation in the relation of surveillance and technology leads to significant changes and developments. In this context, field research was conducted to test the opinions put forward. The population of the study consists of all Gazi University administrative staff, and the sample consists of 300 personnel from Gazi University administrative staff. In the study, the data obtained from the seven factor scale questions asked to the participants were evaluated. The attitudes and behaviors of the employees were handled and evaluated in the context of the idea of accepting or rejecting digital oversight.

Anahtar Kelimeler

Surveillance, Digital Surveillance, Surveillance Awareness, Technology, Surveillance Behavior Model.

Kaynakça

• Ball, K. ve Webster, F.(Editörler). (2003). The Intensification of Surveillance (1). London: Pluto Press.
• Berman, M. (2009). Katı Olan Her Şey Buharlaşıyor: Modernite Deneyimi (çev. U. Altuğ ve B. Peker) İstanbul: İletişim Yayınları
• Bozkurt, V. (2000). Gözetim ve İnternet: Özel Yaşamın Sonu mu?. Birikim Dergisi, (136). Web:http://www.birikimdergisi.com/birikim-yazi/2499/gozetim-ve-internet-ozelyasamin-sonu-mu#.VuFqxXysXkU Erişim Tarihi: 22.09.2016
• Caputo, A. C. (2010). Digital Video Surveillance and Security. Burlington: Elsevier Inc. Web: http://www.taodocs.com/p-4979571.html., Erişim Tarihi: 25.09.2016
• Castells, M. (2008). Ağ Toplumunun Yükselişi. (çev. E. Kılınç). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Clarke, R. (Nisan, 2005). Have We Learnt to Love Big Brother. Web: http://www.rogerclarke.com/DV/DV2005.html Erişim Tarihi: 29.09.2016
• Clarke, R. (Ekim, 2016). Introduction to Dataveillance and Information Privacy and Definitions of Terms. Web: http://www.rogerclarke.com/DV/Intro.html#DV Erişim Tarihi: 29.09.2016
• Çetin, M. ve Asıl, S. (2017). Günümüz Toplumunda Gözetim Olgusu. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 52 (1), 180-205.
• Dolgun, U. (2005). İşte Büyük Birader. İstanbul: Hayykitap.
• Dolgun, U. (2008). Şeffaf Hapishane Gözetim Toplumu. İstanbul: Ötüken Yayınları
• Erkuş, A. (2013). Davranış bilimleri için bilimsel araştırma süreci. (4. Baskı). Ankara: Seçkin.
• Giddens, A. (2005). Modernliğin Sonuçları. (çev. E. Kuşdil) İstanbul: Ayrıntı Yayınları
• Giddens, A. (2008). Ulus Devlet ve Şiddet (çev. Cumhur Atay). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Gilbert, N. (2007). Dilemmas of Privacy and Surveillance: Challenges of Tchnological Change. London: The Royal Academy of Engineering, 18-19. Web: http:// www.raeng.org.uk/publications/reports/dilemmas-of-privacy-and-surveillance-report Erişim Tarihi: 13.05.2016
• İnceoğlu, M. (2010). Tutum Algı İletişim. İstanbul: Beykent Üniversitesi Yayınevi.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel
• Lyon, D. (2002). Editorial Surveilallance Studies: Understanding Visibility, Mobility and the Phenetic Fix. Surveillance & Society, 1(1). Web: http://www.surveillance-andsociety.org/articles1/editorial.pdf Erişim Tarihi: 08.05.2016
• Lyon, D. (2006). Gözetlenen Toplum. İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Marx, G. T. (2002). What’s New About the “New Surveillance?” Classifying for Change and Continuity. Surveillance & Society Journal, Vol.1(9-29). Web: http://www.surveillance-and-society.org/articles1/whatsnew.pdf Erişim Tarihi: 10.05.2016
• Mitchell, B. (2019). What Is A Keylogger?. Web: http://compnetworking.about.com/od/networksecurityprivacy/g/keylogger.htm, Erişim Tarihi: 13.05.2019
• Petersen, J. K. (2007). Understanding Surveillance Technologies: Spy Devices, Their Origins & Applications, New York: Taylor and Francis Group, 10.
• Tezbaşaran, A. (2008). Likert Tipi Ölçek Hazırlama Kılavuzu. Üçüncü Sürüm E-Kitap. 3. Baskı, Mersin.
• Tistarelli, M., Li, S. Z. ve Schouten, B. (2009). Handbook of Remote Biometrics for Surveillance and Security. New York: Springer.
• Toprak, A., Yıldırım, A., Aygül, E. ve Binark, M. (2009). Toplumsal Paylaşım Ağı Facebook: Görülüyorum Öyleyse Varım. İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Tokgöz, C. (2011). Bilişim Çağında Toplumsal Denetim Aracı Olarak Gözetim Olgusu ve Yeni İletişim Ortamlarında Bireyin Gözetim Farkındalığı Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Türk Dil Kurumu (2016). Büyük Türkçe Sözlük: TDK. http://www.tdk.gov.tr/index. php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5875e17177ccc6.92174041 Erişim Tarihi: 16.05.2016
• Yılmaz, G. (2005). Elektronik Performans İzleme Sistemlerinin Çalışanlar ve İşletmeler Üzerindeki Etkileri. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 7(4). Web: http://www.ticaret.edu.tr/uploads/kutuphane/dergi/s7/M00080.pdf Erişim Tarihi: 18.08.2016
• Yücesan – Özdemir, G. (2008). İletişim, Emek ve Kalkınma: Ekonomi Politik Yaklaşım. Ankara: Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları, 15.
• Wood, D. M. (Editör). ( Eylül, 2006). A Report on the Surveillance Society. Surveillance Studies Network. Web: https://www.priv.gc.ca/information/int/2006/ surveillance_society_full_report_2006_e.pdf Erişim Tarihi: 07.06.2016