KORONAVİRÜS PANDEMİ DÖNEMİNDE AŞI KARŞITLIĞI SOSYAL MEDYA VE KOMPLO TEORİLERİ

Yıl 2022, Sayı: 58, 123 - 138, 25.06.2022

Kamuran Değer

https://doi.org/10.47998/ikad.1070190

Cited By: 1

Öz

Doğruluğu ya da yanlışlığı konusunda herhangi bir sonuca bağlanamayan komplo teorileri, özellikle belirsizliğin hüküm sürdüğü dönemlerde dolaşıma girmekte ve toplumun önemli bir kesimi tarafından benimsenmektedir. Komplo teorileri beraberinde getirdiği inanç sistemi ile kriz dönemlerinde insanların bir sorun ya da konu karşısında tutum ve davranışlarının şekillenmesi açısından önemli bir yere sahiptir. Covid 19 pandemi sürecinde aşı kampanyalarında belirlenen hedeflere ulaşılmasını engelleyen en büyük etkenlerden biri de aşı karşıtlarının özellikle sosyal medyadaki örgütlü yapılanmasıdır. Bu doğrultuda araştırmada aşı karşıtlarının sosyal medya platformlarında kullandığı ve diğer çevrimiçi kullanıcılarla paylaştıkları iletilerde hangi komplo teorileriyle yaklaşımlarını desteklemeye çalıştıklarının belirlenmesi amaçlanmaktadır. 1-30 Eylül tarihleri arasında #Aşıolmayacağım, #Aşızorbalığınadiren, #Aşıdeğilbiyolojiksilah ve #Aşıyahayır hastagleri üzerinden içerik analizi yöntemiyle yapılan araştırmanın birinci kısmında Covid 19 pandemi sürecinde komplo teorileri ve sosyal medya konuları üzerinde durulurken, ikinci kısımda ise içerik analizi yöntemiyle aşı karşıtlarının görüşlerini desteklemek amacıyla paylaştığı komplo teorilerinin içerikleri belirlenmeye çalışılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Aşı karşıtları, Koronavirüs, Covid 19 aşısı, Sosyal Medya, Komplo Teorileri.

ANTI-VACCINE SOCIAL MEDIA AND CONSPİRACY THEORIES DURING THE CORONAVIRUS PANDEMIC PERIOD

Öz

Conspiracy theories, whose truth or falsity cannot be concluded, circulate especially in times of uncertainty and are adopted by a significant part of the society. Conspiracy theories, with the belief system they bring, have an important place in shaping people's attitudes and behaviors towards a problem or issue in times of crisis. One of the biggest factors preventing the achievement of the targets set in the vaccination campaigns during the Covid 19 pandemic process is the organized structuring of the vaccine opponents, especially in social media. In this direction, it is aimed to determine which conspiracy theories the anti-vaccine people try to support their approaches in the messages they use on social media platforms and share with other online users. In the research, content analysis method is used over the messages in the #Aşıolmayacağım, #Aşızorbalığıdiren, #Aşıdegilbiyolojiksilah and #Aşıyahayır between 1-30 September. In the first part of the study, conspiracy theories and social media issues are emphasized during the Covid 19 pandemic, while in the second part the content of the conspiracy theories shared by anti-vaccine opponents to support their views is tried to be determined by content analysis method.

Anahtar Kelimeler

Anti-vaccine, Coronavirus, Covid 19 Vaccine, Social Media, Conspiracy Theories.

Kaynakça

• Beck Ulrıch (2005), Siyasallığın İcadı, Çev.Nihat Ülner, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Brotherten Rob (2018), Şüpheci Zihinler, Çev. Cihat Taşçıoğlu, İstanbul: Nemesis Yayınları.
• Cinelli Matteo, Quattrociocchi Walter, Galeazzi Alessandro, v.d., (2020), The COVID19 social media infodemic, Scientific Report, https://www.nature.com/articles/s41598-020-73510-5, Erişim Tarihi: 20.12.2021.
• Depoux Anneliese, Martin Sam ve diğ., (2020) The Pandemic of Social Media Panic Travels Faster Than The COVID-19 Outbreak, Journal of Travel Medicine, 27 (3). ss.1-2.
• Furedi Frank (2001), Korku Kültürü, Çev.Barış Yıldırım, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Giddens Anthony (2010), Modernliğin Sonuçları, Çev. Ersin Kuşdil, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Kılıçarslan Önder (2020), Aşı Karşıtlığının Tarihçesi, İstanbul: Akademisyen Yayınevi.
• Moffitt J.D., King Cathering, M. Carley Kathleen (2021) Hunting Conspiracy Theories During the COVID-19 Pandemic, Social Media + Society, 7 (3), ss.1-17.
• Pummerer Lotte, Bo¨hm Robert, Lilleholt Lau ve diğ., (2021), Conspiracy Theories and Their Societal Effects During the COVID-19 Pandemic, Social Psychological and Personality Science, 13 (1), ss.49-59.
• Ramsay Robin (2008), Komplo ve Teori, Ulus Dağı Yayınları, Çev.Özge Mumcu, Ankara: Ulud Dağı Yayınları.
• Shadi Shahsavari, Pavan Hour ve diğ., Conspiracy İn The Time Of Corona: Automatic Detection Of Emerging COVID 19 Conspiracy Theories İn Social Media and The News (2020), Journal of Computational Social Science, 3 (5), ss.279-317.
• Sayın Esma, Karaahmetoğlu Cihan, Aşı Karşıtlığının Yüzlerce Yıl Öncesine Dayanan Tarihi, https://www.trthaber.com/haber/koronavirus/asi-karsitliginin-yuzlerce-yil-oncesine-dayanan-tarihi-609051.html, Erişim Tarihi: 18.01.2022.
• Tomlisson John (1999), Küreselleşme ve Kültür, Çev.Arzu Eker, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Uluk Murat (2018), Hakikat Sonrası Çağda Yeni Medya ve Yalan Haberler, “Ne Yalan Söyleyeyim ki…” Cogito Dergisi (16), 1998, s.172-178, Konya: Dorion Yayınları.
• Üren Çağla, Aşı Karşıtlığının Yüzlerce Yıllık Tarihi, Nasıl Doğdu, Nasıl Örgütlendi, Pandemiye Nasıl Etkisi Oldu, https://www.indyturk.com/node/322596/ https://www.indyturk.com/node/322596/ sağlık/ ası karsıtlığı yüzlerce - yıllık tarihi-nasıl doğdu-nasıl örgütlendi, Erişim Tarihi: 16.01.2022.