Evrensel Bir Uzlaşmazlık Fenomeni Olarak Milletler ve Milliyetçilikler*

Yıl 2019, Sayı: 48, 121 - 134, 28.06.2019

Ahmet Kızılkaya

Öz

Milliyetçilik olgusu, tek ve büyük bir kuramın içinde ya da altında açıklanamayacak denli zengin bir içeriğe ve çeşitliliğe sahiptir. Bu zenginlik, milliyetçilik olgusunun açıklanmasına dönük çok sayıda kuramın, tanımın ve kavramın sürece dâhil olmasına imkân sunmakta ve farklı milliyetçiliklerin ya da milliyetçilik türlerinin ortaya çıkmasına da olanak tanımaktadır. Milliyetçiliğin evrensel düzeyde geçerliliği olan kuşatıcı bir tanımının yapılmasına mâni olan bu durum, aynı zamanda her milliyetçiliğin, içinde neşet ettiği siyasal, ekonomik, toplumsal ve tarihsel bağlama göre bireyselleşen ve farklılaşan değişik tipolojiler üretmesine de zemin hazırlamaktadır. Bu çalışmada, milliyetçilik olgusunun farklı tanımları, kuramları ve türleri ile bu farklılıkları oluşturan unsur ya da faktörlerin neler olduğu üzerinde durulmuş; milliyetçiliğin evrensel düzeyde kabul ve onay gören homojen bir tanımının yapılmasına engel olan hususların analizi yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Milliyetçilik, Millet, Milliyetçilik Tanımları, Milliyetçilik Türleri, Milliyetçilik Kuramları.

Nations and Nationalisms as a Universal Contradiction Phenomenon

Öz

The phenomenon of nationalism has so rich content and diversity that it cannot be explained within or under the scope of a single and a great theory. This richness enables many theories, definitions and concepts intended to explain the phenomenon to be included the scope, and allows for the emergence of different types of nationalism or nationalism
perspectives. The case, that also preclude the making universally valid and encompassing definition of nationalism, paved the way for emerging of individualized and differentiated
various typologies based on economic, political, social and historical context that the nationalism came out. In this study, it is focused on variety of definitions, theories and
types of nationalism phenomenon in addition to the elements or factors that revealed these diversities. Also, the issues that prevent to make a homogeny, acceptable and approvable
definition of nationalism at universal level have been analyzed.

Anahtar Kelimeler

Nationalism, Nation, Definitions of Nationalism, Types of Nationalism, Theories of Nationalism.

Kaynakça

• Aktürk, Şener, (2006). “Etnik Kategori ve Milliyetçilik: Tek-Etnili, Çok Etnili ve Gayri-Etnik Rejimler”, Doğu-Batı Dergisi, Sayı: 38.
• Anderson, Benedict, (2001). “Milliyetçiliği Anlamaya Giriş”, Tartışılan Sınırlar Değişen Milliyetçilik, Mustafa Armağan (der.), İstanbul: Şehir Yayınları.
• Anderson, Benedict, (2011). Hayali Cemaatler: Milliyetçiliğin Kökenleri ve Yayılması, İskender Savaşır (çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
• Bora, Tanıl, (1995). Milliyetçiliğin Kara Baharı, İstanbul: Birikim Yayınları.
• Calhoun, Craig, (2012). Milliyetçilik, Bilgen Sütçüoğlu (çev.), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Carr, Edwar Hallett, (2012). Milliyetçilik ve Sonrası, Osman Akınhay (çev.), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Çancı, Haldun, (2010). “Hızlı Dönüşümler Çağında Milliyetçi Düşüncenin Kökenlerinin Yeniden Gözden Geçirilmesi”, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 9, S. 33.
• Gellner, Ernest, (2008). Uluslar ve Ulusçuluk, Büşra Ersanlı, Günay Göksu Özdoğan (çev.), İstanbul: Hil Yayınları.
• Gellner, Ernest, (2009). Milliyetçiliğe Bakmak, Simten Coşar, Saltuk Özertürk, Nalan Soyarık (çev.), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Hobsbawm, E.J., (2010). Milletler ve Milliyetçilik: Program, Mit, Gerçeklik, Osman Akınhay (çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Jaffrelot, Christophe, (2010). “Bir Milliyetçilik Kuramı İçin”, Milliyetçiliği Yeniden Düşünmek: Kuramlar ve Uygulamalar, Alain Dieckhoff, Christophe Jaffrelot (der.), Devrim Çetinkasap (çev.), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Roger, Antoine, (2008). Milliyetçilik Kuramları, Aziz Ufuk Kılıç (çev.), İstanbul: Versus Yayınları.
• Smith, Anthony D. (1994). Milli Kimlik, Bahadır Sina Şener (çev.), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Smith, Anthony D. (2002). Küreselleşme Çağında Milliyetçilik, Derya Kömürcü (çev.), İstanbul: Everest Yayınları.
• Özkırımlı, Umut, (2009). Milliyetçilik Kuramları: Eleştirel Bir Bakış, Ankara: Doğu-Batı Yayınları.