Haber Kanallarına İlişkin Algıların Sosyal Ağ Analizi ile İncelenmesi: CNN Türk , Haber Türk ve NTV Kanallarına Yönelik Bir Araştırma

Yıl 2016, Sayı: 43, 15 - 39, 25.12.2016

Şule Yüksel Özmen Çiğdem Başfırıncı

Öz

Bu çalışmanın amacı Türkiye’de birbirine rakip nitelikteki üç haber kanalına ilişkin algılamaları ve bu algılamalar arasındaki yapısal ilişkileri sosyal ağ analizi aracılığıyla ortaya koymaktır. Metodolojik olarak bu çalışmada nitel bir yöntem olan Zaltman Metafor Ortaya Çıkarma Tekniği (ZMET) ile nicel bir yöntem olan sosyal ağ analizi tamamlayıcı biçimde birlikte kullanılmıştır. Veriler gönüllülük esasına göre Karadeniz Teknik Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü öğrencilerinden toplanmış ve ardından elde edilen bu nitel verilere, kanallara ilişkin algılamaların rekabetçi ve derinlemesine bir biçimde ortaya çıkarılması için sosyal ağ analizi uygulanmıştır. Özgün katkı bakımından bu araştırma, hem medya alanındaki araştırmacılara farklı bir analitik perspektif sunmakta, hem de Türkiye’deki üç rakip haber kanalı olan CNN Türk, Haber Türk ve NTV’ye ilişkin rekabetçi bilgiler sunmaktadır. Sonuçlar, katılımcıların haber kanallarını büyük ölçüde programları, programcıları, siyasi gündemi yansıtma biçimleri üzerinden yorumlamakta olduklarını ortaya koymaktadır. Ayrıca katılımcıların NTV ve CNN Türk kanallarını birbirine yakın algıladıklarını, Haber Türk’ü ise bu iki kanaldan daha farklı bir yerde algıladıklarını göstermektedir. Gerek çağrışımların gücü, gerekse yaygınlığı açısından Haber Türk kanalının katılımcıların zihninde diğer iki kanaldan biraz daha güçlü – yerleşik bir pozisyonda olduğu görülmektedir. Buna karşın hem CNN Türk hem de NTV, katılımcıların zihninde kendilerini farklılaştırmayı büyük ölçüde başarmış görünmektedirler. Bu anlamda NTV spor programları ve basılı yayıncılık faaliyetleriyle izleyicilerin zihninde yer etmişken, CNN Türk’ün daha çok haber programları ve haber programcılarıyla öne çıktığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Ağ Analizi, Haber Kanalları, Cnn Türk, Haber Türk, Ntv

Analysing Association For News Channels Using Social Network Analysis: A Research on Cnntürk Habertürk and Ntv News Channels

Öz

The aim of this study is to explore the current associations for three competing news channels (CNN Türk, Haber Türk, and NTV) in Turkey, and to reveal structural relations about these associations using social network analysis. Methodologically this study is an application of integrating a qualitative method, Zaltman’s metaphor elicitation technique, into a quantitative one: Social network analysis. Data were collected from voluntary journalism students of Karadeniz Technical University Communication Faculty and then social network analysis was used in revealing current perceptions about TV channels in depth and competitively. In terms of original contribution this study not only provides a different analytic perspective for communication studies, but also offers competitive information to the media sector about three competing TV channels in Turkey: CNN Türk, Haber Türk, and NTV. Results showed that respondents mainly evaluate the TV channels from in the context of program names, program hosts, and the ways of presenting political agenda. Results also showed that while NTV and CNN Turk share close and thus competing positions in audiences’mind, Haber Türk has been perceived different from these two channels. Also it is seen that Haber Türk does have several advantages over other two channels in terms of both strength and prevalence of the associations. However both NTV and CNN Turk channels have mainly succeeded in differentiating itself in terms of perceptions. Despite there are some degree of confusion, NTV is mainly seen as characterized by rich image with a strong emphasis on its sports programs and publications, while CNN Turk is mainly perceived as a news channel with its programs and program hosts more than any other associations.

Anahtar Kelimeler

Social Network Analysis, News Channels, Cnn Türk, Haber Türk

Kaynakça

• Argan, M. T., (2014) “E-Şikayetle İlgili Tanımlayıcı Bir Çalışma: Şikayet Forumu Olarak Bir Web Sitesinin Sosyal Ağ Analizi”, Internet Applications and Management, 5(1), pp. 49- 66.
• Başfırıncı, Ç. (2016).” Marka İmajının Sosyal Ağ Analizi ile İncelenmesi: Turkcell ve Vodafone Markalarına Yönelik Bir Araştırma”, İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 25-50.
• Cheong, F., & Cheong, C. (2011). Social media data mining: A social network analysis of tweets during the Australian 2010-2011 floods. In 15th Pacific Asia Conference on Information Systems (PACIS) (pp. 1-16). Queensland University of Technology.
• Çelikcan, Peyami, (2001). “Tematik Medya ve Reklam”, Akdeniz İletişim, Antalya: Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayını, 2001/1.
• Dedeoğlu Ayla Ö. ve Savaş, İpek, (2005). “Tüketim Kültüründe Beden Güzelliği ve Yemek Yeme Arzuları: Kadınların Tüketim Pratiklerine Yansıması”, Ege Akademik Bakış, Cilt 5, Sayı 1-2, s. 77-88.
• Demir, Hülya, ve Taktak, Fatih, (2011) “Konumsal Veri Üzerine Sosyal Ağ Analizi (SAA): Afyonkarahisar Örneği”, Harita Teknolojileri Elektronik Dergisi, Cilt 3, No.1, s 7-16.
• Durland, M. M., Fredericks, K. A., (2006). “Introduction to Social Network Analysis”, New Directions for Evaluation, 107: 5-13.
• Dursun, O, (2012). “Türk Medyasının Sermaye Yapısı Ve Siyasal İktidarla İlişkisi Üzerine Bir İnceleme”, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1).
• Freeman, Linton C, (2004). The Development of Social Network Analysis: A Study in the Sociology of Science, Vancouver, BC: EmpiricalPress.
• Guo, Lei, (2012) “The Application of Social Network Analysis in Agenda Setting Research: A Methodological Exploration”, Journal of Broadcasting & Electronic Media, 56:4, 616-631, DOI: 10.1080/08838151.2012.732148
• Gürsakal, Necmi, (2009). Sosyal Ağ Analizi, Bursa: Dora Yayıncılık.
• Haythornthwaite, C., Wellman, B., & Mantei, M. (1995). “Work relationships and media use: A social network analysis”, Group Decision and Negotiation, 4(3), 193-211.
• Işıklar, Hakan Cem, (2011). Haber televizyonlarında haber yapım ve yayın süreçleri: ntv, Haber Türk ve CNN Türk televizyonlarının karşılaştırmalı çözümlemeleri, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi SBE, Konya.
• Prell, C., (2012). Social network analysis, history, theory and methodology. California: Sage.
• Sayılgan, E. (2014). “Medya Sektöründe Bir Uzmanlaşma Olgusu Olarak Tematik Kanallar ve İzleyici Çeşitliliğinin Tematik Kanal Oluşumundaki Rolü”, Gumushane University e-Journal Of Faculty Of Communication, 2(3).
• Scoot, John, (2000). Social Network Analysis: A Handbook (2nd ed.), London: Sage Publication.
• Shumate, Michelle, ve Palazzolo, Edward T., (2010) “Exponential Random Graph (p*) Models as a Method for Social Network Analysis in Communication Research”, Communication Methods and Measures, 4:4, 341-371, DOI: 10.1080/19312458.2010.527869
• Strauss, Anselm ve Corbin, Juliet, (1998). Basics of Qualitative Research Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory, 2nd edition, London: Sage Publications.
• Şeker, Mustafa, (2007). “Televizyon Haberciliğinde Küresel Format ve Haberciliğe Etkileri”, Konya: Selçuk İletişim, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, Ocak Sayısı, 36-44.
• Van Cleemput, K. (2010). ““I’ll see you on IM, text, or call you”: A social network approach of adolescents’ use of communication media”, Bulletin of Science, Technology & Society, 30(2), 75-85.
• Vural, İzlem, (2003). Televizyon Haberciliğinde Bir Mesleki Kişilik Olarak “Anchor” Kaynak Kişi Özellikleri Boyutunda Değerlendirilmesi ve Türkiye’deki Uygulama Biçimine Yönelik Durum Saptaması, Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• WANG Hui‐Ju ve HORNG, Shun‐Ching (2016). “Exploring Green Brand Associations through a Network Analysis Approach”, Psychology& Marketing, Vol.33, No 1, s. 20-35.
• Wasserman, S. ve Faust K., (1994). Social network analysis: Methods and applications. Cambridge: Cambridge University.
• Yüncü, H. R., & Karagöz, D. (2013). “Sosyal Ağ Analizi İle Turizm Alanında Yazılmış Doktora Tezlerinin Araştırma Konularının İncelenmesi”, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2013(15).