Sinematik Felsefe: Homo Faber Filmiyle Anti-Elektra Kavramına Ulaşmak

Yıl 2018, Sayı: 47, 43 - 64, 11.12.2018

Serdar Öztürk

Öz

Felsefe sözlü, yazılı ve sinematik olmak üzere üç farklı tarzda yapılabilir. Yazılı felsefecilerin büyük çoğunluğu felsefe denildiğinde sadece yazılı felsefeyi anlamışlar, sinemayı felsefeden ayırmışlardır. Oysa nasıl yazılı felsefe kavramlar üretebilmekteyse, sinematik imajlardan yola çıkarak da kavram yaratımı mümkündür. Bu makale hareket zaman bloklarından oluşan sinemanın kavram yaratımını Homo Faber filmi örneği özelinde incelemektedir. Deleuze ve Guattari nasıl Anti-Ödipus kavramıyla psikanalizin Ödipus kompleksi kavramına karşı çıkmışsa, Homo Faber filmi de kendi tarzında Elektra kompleksine karşı çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Anti-Ödipus, Elektra Kompleksi, Anti-Elektra, Ödipus Kompleksi, Sinematik Felsefe

Cinematic Philosophy: To Create Anti-Electra Concept Through Homo Faber Movie

Öz

Philosophy can be made in three different ways: oral, written and cinematic. The majority of written philosophers thought philosophy only in terms of written style and made a distinction between philosophy and cinema. However, whilst the philosophical concepts can be produced through written philosophy, it is also possible to create concepts based
on cinematic images. This article examines the concept creation of the cinema consisting of movement-time blocks in the case of Homo Faber movie. Just as Deleuze and Guattari
opposed the concept of Oedipus complex of psychoanalysis with the usage of Anti-Oedipus concept, Homo Faber challenged Electra complex in his own style.

Anahtar Kelimeler

Anti-Oedipus, Electra Complex, Anti-Electra, Oedipus Complex, Cinematic Philosophy.

Kaynakça

• Allen,W. (Yönetmen). (2015). Irrational Man (Mantıksız Adam) [Film]. Amerika: Gravier Productions, Perdido Productions.
• Bergson, H. ([1903] 2011). Metafiziğe Giriş (Atakan Altınors, çev.). İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Camus, A. ([1967] 2018). Sisifos Söyleni (Çev.: T. Yücel). İstanbul: Can Yayınları.
• Deleuze, G. & Guattari, F. ( [1972] 2014). Anti Ödipus: Kapitalizm ve Şizofreni (Çev.: F. Ege, H. Erdoğan, M. Yiğitalp). Ankara: Bilim ve Sosyalizm Yayınları.
• Frampton, D. ([2006] 2013). Filmozofi. Sinemayı Yepyeni Bir Tarzda Anlamak İçin Manifesto. (Çev.: C. Soydemir). İstanbul: Metis Yayıncılık.
• Freud, S. (1996). Psikanalize Toplu Bakış. Beş Konferans ve Psikanalize Toplu Bakış (Çev.: K. Şipal). (s. 75 – 157). İstanbul: Cem Yayınevi.
• Freud, S. (1997a). Kadın Cinselliği. Cinsellik Üzerine (Çev.: S. Budak). (s. 357- 379). Ankara: Öteki Yayınları.
• Freud, S. (1997b). Kadınlık. Psikanalize Yeni Giriş Dersleri (Çev.: S. Budak). (s. 141-165). Ankara: Öteki Yayınları
• Karaçelik, T. (Yönetmen). (2018) Kelebekler [Film]. Türkiye: Karaçelik Film Yapım.
• Kierkegaard, S. (2004). Ölümcül Hastalık Umutsuzluk. (Çev.: M. M. Yakupoğlu). İstanbul: Doğu Batı Yayınları.
• Kurosawa, A. (Yönetmen). (1952). Ikiru (Yasamak) [Film]. Japonya: Toho Company.
• Marsh, J. (Yönetmen). (2014). The Theory of Everything (Her Şeyin Teorisi). [Film]. Amerika: Working Title Films, Dentsu Motion Pictures, Fuji Television Network.
• Nietzsche, F.W. (2011). Böyle Söyledi Zerdüşt. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
• Proust. M. (2017). Kayıp Zamanın İzinde. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Öztürk, S. (2012). Mekan ve İktidar, Filmlerle İletişim Mekanlarının Altpolitikası. Ankara: Phoenix Yayınevi.
• Öztürk, S. (2016). Sinefilozofi: Kurosawa’nın Düşler’inde SineFilozofik Bir Yolculuk. Ankara: Heretik Yayınları.
• Öztürk, S. (2017). Sinema ve Felsefe İlişkisi Üzerine. Sinefilozofi Dergisi. Cilt:2. Sayı:3. S.177-198. Ankara.
• Öztürk, S. (2018a). Sinema Felsefesine Giriş. Film - Yapımı Felsefe. Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Öztürk,S. (2018b). Sinematik Felsefenin Pazaryeri: Yeşilçam. https://www.youtube. com/watch?v=6FF0nXLUMOs&t=38s (erişim tarihi: 16.08.2018)
• Öztürk,S. (2018c). Sinematik Felsefenin Düşüncenin Üretiminde Sunduğu İmkanlar Üzerine. https://www.youtube.com/watch?v=a8JMoWMg2zA&t=24s (erişim tarihi: 16.08.2018)
• Schlöndorff, V. (Yönetmen). (1991). Homo Faber (The Voyager) [Film]. Fransa & Almanya: Action Films, Bioskop Film, Stefi 2.
• Shamir, T.S. (2016) Cinematic Philosophy. London: Palgrave Macmillan.
• Spinoza, B. (2016). Etika. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• Thompson, D. (Yönetmen). (2016). Cézanne et moi (Cezanne ve Ben) [Film]. Belçika & Fransa: G Films, Pathé, Orange Studio.
• Tyldum, M. (Yönetmen). (2014). The Imitation Game (Enigma). [Film]. Amerika: Black Bear Pictures, FilmNation Entertainment, Bristol Automotive.