Türkiye’de YouTube Yayıncılığı ve YouTuber Olmak

Yıl 2018, Sayı: 47, 141 - 166, 11.12.2018

Erol İlhan Adalet Görgülü Aydoğdu

Öz

Günümüzde internet ve internet denilince akla gelen tablet, dizüstü bilgisayar, akıllı telefon vb. teknolojilerin yanı sıra bunlar vasıtasıyla kullanılabilen sosyal medya platformları zaman ve mekân sınırı olmaksızın iletişim kurabilmeyi ve bilgi aktarımını olanaklı hale getirmektedir. Bu platformlardan biri olan YouTube’da dünyada her gün milyonlarca video paylaşılmakta ve izlenmektedir. İsteyen herkesin kendi kanalını oluşturmasına ve yayın yapmasına olanak sağlayan YouTube, kullanıcılarına ünlü olma ve para kazanma fırsatı sunmaktadır. Hatta günümüzde YouTube’a düzenli bir şekilde video yüklemeyi ve bu yolla para kazanmayı ifade eden “YouTuberlık” bir meslek olarak kabul edilirken, bu mesleğin nasıl yapıldığı, özellikleri, nelere dikkat edildiği vb. hususlar tartışılmaya devam etmektedir. Bu araştırmada Türkiye’deki YouTube yayıncılığının genel bir değerlendirmesi yapılarak, YouTuberların mesleklerine yönelik algıları ve YouTuberlığa bakış açıları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda Türkiye’de en çok aboneye sahip YouTuberlarla derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiş ve elde edilen veriler değerlendirmeye tabi tutulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Teknoloji, Sosyal Medya, YouTube, YouTuber.

YouTube Broadcasting and Being a YouTuber in Turkey

Öz

Today, internet and tablet, laptop computer, smart phone and similar devices that we think of when it comes to internet, as well as social media platforms that we can use through these devices have made it possible to communicate and transmit information without limitation of time and space. Millions of videos are shared and watched every day through YouTube. YouTube has made it possible for everyone to create and broadcast their own channel, making it possible to earn money as well as becoming famous for many people. Even nowadays, while “being YouTuber” is considered a profession, which means to upload videos to YouTube regularly and earn money in this way, the issues like how these professions are made, their characteristics, what they are paid attention, etc. are still being discussed. In this study, by performing a general evaluation of the YouTube broadcasting in Turkey, the perceptions of You Tubers intended to their profession and viewpoints on the issue of being a You Tuber has been tried to put forward. In this context, in-depth interviews were conducted with You Tubers with the most subscribers in Turkey. In this context, indepth interviews were carried out with the YouTubers that have the most subscribers in Turkey, and the data obtained were evaluated.

Anahtar Kelimeler

Technology, Social Media, YouTube, YouTuber.

Kaynakça

• Arık, Emel (2013). “Sıradan İnsanın Yükselişi: Sosyal Medya Şöhretleri”, İletişim ve Diplomasi, (1) 1, ss. 97-112.
• Aziz, Aysel (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri ve Teknikleri, 5. Baskı, Nobel Yayınları, Ankara.
• Baym, Nancy K. & Boyd, Danah (2012). “Socially Mediated Publicness: An Introduction”, Journal of Broadcasting & Electronic Media, 56 (3), ss. 320-329.
• Burgess, Jean ve Green, Joshua (2010). YouTube Online Video and Participatory Culture, Cambridge, UK: Polity Press.
• Burgess, Jean ve Green, Joshua (2009). “The Entrepreneurial Vlogger: Participatory Culture Beyond the Professional-Amateur Divide”, The YouTube Reader, (Der: Snickars, Pelle ve Vonderau, Patrick), Stockholm: National Library of Sweden/Wallflower. 89-107
• Cheng Xu ve Liu Jiangchuan and Dale Cameron (2008). “Statistics and social network of youtube videos”, IWQoS 2008. 16th International Workshop on Quality of Service, ss. 229-238.
• Cheng Xu ve Liu Jiangchuan and Dale Cameron (2013). “Understanding the Characteristics of Internet Short Video Sharing: A YouTube-Based Measurement Study”, IEEE Transactıons on Multımedıa, 15 (5), ss. 1184-1194.
• Dijck, Jose Van (2016). “Senin Gibi Kullanıcılar Mı? Kullanıcı Türevli İçerikteki Failliği Kuramlaştırmak”, Yeni Medya Kullanıcının Yükselişi (Editör: Himmet Hülür- Cem Yaşın), Çev: Bahar Ayaz, Ankara: Ütopya Yayınevi, ss. 160-183.
• Ding Yuan, Du Yuan, Hu Yingkai, Liu Zhengye, Wang Luqin, Ross Keith , Ghose Anindya (2011). “Broadcast Yourself: Understanding YouTube Uploaders”, Proceedings of the 2011 ACM SIGCOMM Conference on Internet Measurement Conference, November 02-04, Berlin, Germany.
• Freeman, Becky ve Chapman, Simon (2007). “Is -YouTube‖ Telling or Selling You Something? Tobacco Content on the YouTube Video-Sharing Website”, Tobacco Control, 16(3), 207-210.
• Irak, Dağhan ve Yazıcıoğlu, Onur (2012). Türkiye ve Sosyal Medya, İstanbul: Okuyanus Yayınları.
• Jarboe, Greg (2012). YouTube and Video Marketing: An Hour a Day, Indianapolis: Wiley Publishing.
• Jenkins, H. (2006). Convergence Culture-Where Old and New Media Collide, New York University Press.
• Kaplan, Andreas M. ve Haenlein, Michael (2010). “Users of the World, Unite! The Challenges and Opportunities of Social Media”, Business Horizons 53, ss. 59-68.
• Kellner, D. (2008). “Ayrımın Üstesinden Gelmek: Kültürel Çalışmalar ve Ekonomipolitik”, (Çev: Hakan Ergül), İletişim Çalışmalarında Kırılmalar ve Uzlaşmalar içinde, (Der. Sevilay Çelenk), Ankara: De Ki Basım Yayım, ss. 147-172.
• Kuyucu, Mihalis (2013). “Yeni Medya ve Televizyon Endüstrisi: Televizyon Endüstrisine Meydan Okuyan Sosyal Medya Platformu YouTube”, Uluslararası Sanat Tasarım ve Manipülasyon Sempozyum Bildiri Kitabı (21-23 Kasım 2013), Sakarya Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, ss. 221-228.
• Lister Martin, Dovey Jon, Giddings Seth, Grant Iain & Kelly Kieran (2009). New Media: A Critical Introduction, (Second Edition), New York: Routledge.
• Magasic, Michelangelo (2016). “Becoming ‘YouTubers’: Using Webclips in the ELF Classroom”, The Center For ELF Journal, 2(1), ss. 18-25.
• Mosco, Vincent (2009). The Political Economy of Communication, 2. baskı, Sage Publication, Büyük Britanya.
• Mueller, Bryan (2014). Participatory Culture on YouTube: A Case Study of the Multichannel Network Machinima. UK: Media@ LSE, London School of Economics and Political Science LSE.
• Pace, Stefano (2008). “YouTube: An Opportunity for Consumer Narrative Analysis?”, Qualitative Market Research: An International Journal, 11(2), ss. 213–26.
• Peters, Kathrin & Seier, Andrea (2009). “Home Dance: Mediacy and Aesthetics of the Self on YouTube”. The YouTube Reader, (Der. Patrick Vonderau ve Pelle Snickars), Lithuania: Logotipas, ss. 187-203.
• Postman, Neil (2016). Televizyon: Öldüren Eğlence, 6. Basım, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Prescott, LeeAnn (2006). Hitwise US Consumer Generated Media Report, USA: Hitwise.
• Seidman, Irving (2006). Interviewing as Qualitative Research: A Guide for Researchers in Education and the Social Sciences, Third Edition, New York: Teachers College Press
• Spencer, Dale C. (2014). “From Many Masters to Many Students: YouTube, Brazilian Jiu Jitsu, and Communities of Practice”, JOMEC Journal (5).
• Strangelove, Michael (2010). Watching YouTube: Extraordinary Videos by Ordinary People, University of Toronto Press: Canada
• Sumiala, Johanna M.& Tikka, Minttu (2013). “Broadcast Yourself—Global News! A Netnography of the ‘Flotilla’ News on YouTube”, Communication, Culture & Critique, 6(2), ss. 318-335.
• Şahin, Muzaffer ve Şahin, Gökçe. (2016). “Geleneksel Medyanın Yeni Rakibi: Yeni Medya ve Canlı Yayınlar”, Yeni Medya Dergisi, Sayı: 1 2016/Güz
• Woog, Adam. (2009). A Great İdea YouTube, Chicago: Norwood house Press Ying, Hui (2007). YouTube Gerçek Öyküsü, 1. Baskı, İstanbul: Pegasus Yayınları İnternet Erişimleri
• Ateş, Hazal “İŞKUR YouTuber yetiştirecek” (19.05.2017), https://www.sabah.com. tr/ekonomi/2017/05/19/iskur-YouTuber-yetistirecek (Erişim Tarihi: 12.06.2018)
• Binay, Onur “Logan Paul’un intihar videosu YouTube için büyük bir soruna neden oluyor” (03.01.2018), http://www.milliyet.com.tr/logan-paul-un-intihar-videosuteknoloji- haber-2584383/ (Erişim Tarihi: 15.08.2018)
• Bozyel, Heja “Onlar yeni dünyanın ünlüleri” (23.08.2014) http://www.haberturk. com/yasam/haber/982939-onlar-yeni-dunyanin-unluleri# (Erişim Tarihi: 12.06.2017).
• Eyüpoğlu, Ali “Beyaz Show’da Abacı’ya yer yok” (01.05.2018), http://www. milliyet.com.tr/beyaz-show-da-abaci-ya-yer-yok-/cadde/ydetay/2659414/default.htm (Erişim Tarihi: 02.06.2018)
• Itzkoff, Dave, “Nerds in the Hood, Stars on the Web”, The New York Times (27.12.2005), https://www.nytimes.com/2005/12/27/arts/nerds-in-the-hood-stars-on-theweb. html (Erişim Tarihi: 10.08.2018).
• Oymak, Mehmet, Youtube’ın Geleceği, (18.01.2017) http://www.moymak.com/ youtubenin-gelecegi.html (Erişim Tarihi:16.06.2018)
• “YouTube iş ortaklığı programı Türkiye’de” (04.05.2013), http://www.hurriyet. com.tr/teknoloji/YouTube-is-ortakligi-programi-turkiyede-23205346 (Erişim Tarihi: 12.06.2018).
• ‘Bazı cerrahlar YouTube’dan seyredip ameliyatı öğreniyor ‘ (29 Ekim 2016) https:// www.medimagazin.com.tr/hekim/genel/tr-buyuk-iddia-bazi-cerrahlar-YouTubedanseyredip- ameliyati-ogreniyor-olum-orani-yuzde-10-2-12-71715.html http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK. GTS.5b1fadaf45c649.43185325 http://www.milliyet.com.tr/saniye-anne-nin-155-bin-takipcisi/pazar/ haberdetay/14.01.2018/2590606/default.htm
• “Senede 11 milyon dolar kazandı”, (12.12.2017) http://www.haberturk.com/senede- 11-milyon-dolar-kazanan-6-yasindaki-cocuk-1751178 (Erişim Tarihi: 20.06.2017)
• “Filistinli 3 yaşındaki YouTube fenomeni” (28.01.2018) http://www.trthaber. com/haber/dunya/filistinli-3-yasindaki-YouTube-fenomeni-348020.html (Erişim Tarihi: 20.06.2018).
• “Şelaleden düşen üç YouTube yıldızı öldü”, (06.07.2018), https://www.bbc.com/ turkce/haberler-dunya-44740984 (Erişim Tarihi: 07.07.2018).
• “İzlenme uğruna sevgilisini öldüren YouTuber Monalisa Perez’in cezası belli oldu”, (22.12.2017), https://www.ntv.com.tr/galeri/teknoloji/izlenme-ugruna-sevgilisinioldurenYouTubermonalisaperezin- cezasi-belli-oldu,_S4h8EeDq0Oj2ecnDdRHtg (Erişim: 12.06.2018).
• “Nesli tükenmekte olan hayvanları avlayıp yiyordu, tutuklandı”, (16.05.2018), https://www.sabah.com.tr/dunya/2018/05/16/nesli-tukenmekte-olan-hayvanlari-avlayipyiyordu- tutuklandi (Erişim Tarihi: 25.06.2018)
• “Time “Sizi” yılın kişisi seçti” (17.12.2006), http://www.hurriyet.com.tr/gundem/ time-sizi-yilin-kisisi-secti-5630945 (Erişim: 13.07.2018).
• https://www.YouTube.com/intl/tr/yt/about/press/ “YouTube kullanıcı sayısını açıkladı” (26.06.2017) https://www.cnnturk.com/ teknoloji/youtube-kullanici-sayisini-acikladi (Erişim tarihi: 18.06.2018)