Yeni Medya, Temel Bileşenleri ve Sanatın Değişen Estetik Dili

Yıl 2018, Sayı: 47, 167 - 190, 11.12.2018

Ezgi Tokdil

Öz

Bu araştırmada, Lev Manovich’in yeni medya yaklaşımından yola çıkarak, yeni medyanın özellikleri olarak tanımladığı görsel atomizm, montaj, tipografi ve yeni bakış kavramlarının görsel sanatlar ve sinema alanında göstergeleri ve açılımları karşılaştırmalı olarak incelenmektedir. Manovich’in 1920’lerin avangard tekniklerinin 20. yüzyılda modern toplumların bilgisayar arayüzleri ve yazılımlarına dönüştüğü iddiası temelinde, yeni bir kültürel form olarak yeni medyanın 1990’larda genel görünümleri görsel sanatlar ve sinema alanından örneklerle analiz edilerek, 21. yüzyıl ‘post-truth’ çağında yeni medyanın sanatın içinde nasıl yer aldığı, hangi niteliklere sahip olduğu ya da yeni medya sanatının hangi alt kategorilere açımlandığı örnekleme alınan çalışmalar yoluyla incelenmektedir. Bu araştırmanın amacı, başlangıcından günümüze kadar teknolojik gelişmenin ve bilgisayar tabanlı teknolojilerin sanatın içine nasıl nüfuz ettiğinin, nerede sanatı manipule ettiğinin ve en sonunda hangi toplumlarda sanatın yönünü değiştirdiğinin örnekleme alınan sanatçı ve sanat eserleri yoluyla bütünsel olarak analizini yaparak değişen gerçeklik algısını ortaya koymaktır.

Anahtar Kelimeler

Lev Manovich, Yeni Medya, Yeni Medya Sanatı, Dijital Sanat, İnteraktif Sanat.

New Media, Basic Components and Changing Aesthetic Language of Art

Öz

In this research, Lev Manovich’s approach to visual media and visual arts and cinematography of visual atomism, montage, typography and new perspectives, which are defined as features of new media, are examined comparatively. The post-truths of the 21st century were analyzed by analyzing Manovich’s avant-garde techniques of the 1920s into computer interfaces and software of modern societies in the 20th century, by analyzing the general outlook of the new media in the 1990s with examples from visual arts and cinema as a new cultural form, in which the new media is included in art, what qualities it possesses, or in which subcategories of new media art are revealed. The purpose of this research is to reveal the changing perception of reality by analyzing technologically from the beginning to the end of the day, and analyzing how computer-based technologies penetrate art, manipulate art, and eventually change the direction of art in which societies.

Anahtar Kelimeler

Lev Manovich, New Media, New Media Art, Digital Art, Interactive Art.

Kaynakça

• Akay, Ali, (1996). “20. Yüzyıl Eşiğinde Medya ve Sanat”, Kıvrımlar, İstanbul: Bağlam Yayınları.
• Altunay, Alper, (2011). “Yeni Medya”, Fotoğraf ve Hareketli Görüntünün Tarihi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Altunay, Alper, (2013). “Kes-Kopyala-Yapıştır: Bir Sanat Yüzeyi Olarak Ekran”, Yeni Medya ve... İstanbul: Anahtar Kitaplar Yayınevi, s. 13-41.
• Arnheim, Rudolf, (1997). Film as Art, London: University of California Press.
• Aytekin, Çiğdem, (2012). “Yeni Medyada Sosyal Ağ Uygulaması Olarak Twitter ve Fikir Madenciliği”, Yeni Medya ve..., İstanbul: Anahtar Kitaplar Yayınevi.
• Bordwell, David, (1972). “The Idea of Montage in Soviet Art and Film”, Cinema Journal, 11, 2, 9-17.
• Clark , Debby, (1999). “Gestalt Theory”, Instructional Technology Foundations and Theories of Learning, http://hci.liacs.nl/files/gestalt-excerpt.pdf Erişim Tarihi: 09.04.2018.
• Çakır, Mukadder, (2013). “Kitle İletişim Araçları ve Sanat”, Medya ve Sanat, İstanbul: Parşömen Yayıncılık.
• Dempsey, Amy, (2002). Art in the Modern Era, London: Thomas and Hudson Ltd.
• Dilmen, Necmi Emel, (2007). “Yeni Medya Kavramı Çerçevesinde İnternet Günlükleri-Bloglar ve Gazeteciliğe Yansımaları”, Marmara İletişim Dergisi, 12: 114.
• Driscoll, Marcy Perkins, (1994). Psychology of Learning for Instruction, Needham Heights, MA: Allyn an Bacon.
• Drucker, Johanna, (1994). The Visible Word: Experimental Typography and Modern Art, 1909-1923, London: The University of Chicago Press.
• Erbay, Mutlu, (2014). “Kültür ve Toplum Üzerinden Sanat ve Bilim Arasındaki İlişki”. Art- Sanat Dergisi. Sayı 2, s. 183-194.
• Ferreira, Pedro, (2013). “Avant-garde and Experimental Cinema: From Film to Digital”. Master Thesis, University of Porto, Faculty of Engineer.
• Joyce, Mark, (2003). “Form: Montage” (Chapter 11), Jill Nelmes (Ed.), An Introduction to Film Studies, New York: Routledge.
• Kaprol, Tuğçe, (2016). “Geçmişten Günümüze Yeni Medya ve Türkiye’deki Yansımaları”, http://www.artfulliving.com.tr/sanat/gecmisten-gunumuze-yenimedya- ve-turkiyedeki-yansimalari-i-6667 Erişim Tarihi: 09.04.2018.
• Krausse, Anna Carola, (2005). Rönesanstan Günümüze Resim Sanatının Öyküsü, Almanya: Literatür Yayıncılık.
• Kutup, Nejat, (2010). “İnternet ve Sanat, Yeni Medya ve net.art”. XII Akademik Bilişim Konferansı Bildiri Kitabı, Muğla Üniversitesi Basımevi, Cilt 1, 9-20.
• Manovich, Lev, (2001). The Language of New Media, Cambridge: The MIT Pres.
• Manovich, Lev, (2002). “Avant-garde as Software”, University of California. http://www.uoc.edu/artnodes/espai/eng/art/manovich1002/manovich1002.pdf Erişim Tarihi: 09.04.2018.
• Nietzsche, Friedrich Wilhelm, (2013). Gezgin ile Gölgesi, İstanbul: Say Yayınları.
• O’connor, Aidan and Kinchin, Juliet, (Cur.) (2009). “The New Typography Exhibition”. The Museum of Modern Art (December 23, 2009–July 25, 2010).
• Özgül, Eda Gönül, (2012). “Bir Görme Biçimi Olarak Yeni Medya: Kamusal Bir Alan İmkanının Araştırılması”. Journal of Yasar University, 26 (7): 4526 - 4547.
• Rosen, Philip (der.) (1986). Narrative, Apparatus, Ideology, New York: Columbia University Press.
• Ryan, David, (2001). Letter Perfect: The Art of Modernist Typography 1896-1953, California: The Minneapolis Institute of Arts.
• Sağlamtimur, Zühal Özel, (2010). “Dijital Sanat”. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (3): 213-238.
• Yılmaz, Mehmet, (2013). Modernden Postmoderne Sanat, İstanbul: Ütopya Yayınları.
• Görsel Kaynaklar Görsel 1. George Seurat, http://www.galleryintell.com/artex/a-sunday-on-lagrande- jatte-by-georges-seurat/ (erişim: 05.04.2018).
• Görsel 2. Kandinsky, http://www.wassilykandinsky.net/work-247.php (erişim: 05.04.2018).
• Görsel 3. Piet Mondrian, http://westlinnparks.net/library/crafternoon-mondrian-art (erişim: 05.04. 2018).
• Görsel 4. Hiroshi Kawano, http://www.artfulliving.com.tr/sanat/gecmistengunumuze- yeni-medya-ve-turkiyedeki-yansimalari-i-6667 (erişim: 05.04.2018).
• Görsel 5. Umberto Boccioni, https://www.wikiart.org/en/umberto-boccioni/thecharge- of-the-lancers-1915 (erişim: 05.04.2018).
• Görsel 6. Duchamp, https://en.wikipedia.org/wiki/Nude_Descending a Staircase,_ No._2 (erişim: 05. 04.2018).
• Görsel 7-8. Dziga Vertov, http://www.medienkunstnetz .de/works/der-mann-mitderkamera/ (erişim: 05.04.2018).
• Görsel 9. Rodchenko, https://tr.pinterest.com/pin/434738170249841607/ (erişim: 05.04.2018).
• Görsel 10. Rodchenko, http://lumieregallery.net/wp/238/alexander-rodchenko/ (erişim: 05.04.2018).
• Görsel 11. Lev Kuleshov, https://www.youtube.com/watch?v=eRINiidSHrc (erişim: 09.04.2018).
• Görsel 12. Andy Warhol, http://raquelozano.weebly.com/blog/archives /11-2013 (erişim: 05.04.2018).
• Görsel 13-14. Akira Kurosawa, http://sanatkaravani.com/akira-kurosawa-dreams/ (erişim: 05.04. 2018).
• Görsel 15. El Lissitzky, http://cargocollective.com/laurenrives/El-Lissitzky- Magazine-Spread (erişim: 09.04.2018).
• Görsel 16. Tschichold, https://www.moma.org/calendar/ exhibitions/1013?locale=en (erişim: 09.04. 2018).
• Görsel 17-18. Typographic elements in Fringe, http://22dakika.org/fringe-theobserver- gozcu-gorulen/ (erişim: 09.04.2018).
• Görsel 19. Moholy-Nagy, https://www.wikiart.org/en/laszlo-moholy-nagy/thelaw- of-series-1925 (erişim: 09.04.2018).
• Görsel 20. Rodchenko, http://www.powerhousemuseum.com/imageservices/ 2011/04/portrait-of-a-young-woman-2/ (erişim: 09.04.2018).
• Görsel 22-23. Nil Yalter, http://www.nilyalter.com/works/13/the-rituals-by-nilyalter- nicole-croiset-1980.html (erişim: 10.04.2018).
• Görsel 24. Kutluğ Ataman, http://www.turkishculture.org/whoiswho/visual-arts/ video-artist/kutlug-ataman-1857.htm (erişim: 10.04.2018).
• Görsel 25. Kutluğ Ataman, http://www.istanbulmodern.org/tr/sergiler/gecmissergiler/ kutlug-ataman-icimdeki-dusman_269.html (erişim: 10.04.2018).
• Görsel 26. Kutluğ Ataman, http://www.sakipsabancimuzesi.org/tr/sayfa/sanatcikutlug- atamanin-sakip-sabancinin-portresi-eseri (erişim: 10.04.2018).
• Görsel 27. Candaş Şişman, https://www.ebruyetiskin.com/candas-sismanin-yenimedya- sanati-eserlerinde-hareket/ (erişim: 10.04.2018).
• Görsel 28. Refik Anadol, http://www.artfulliving.com.tr/sanat/izleyiciyi-surecedahil- eden-bir-uretim-i-4630 (erişim: 10.04.2018).