Global Medya Endüstrisinin Ritüel Kapsamlı Tüketime Yansıması: Doğum Günü Kutlama Konseptlerinde Walt Disney Kültürü

Yıl 2018, Sayı: 47, 273 - 290, 11.12.2018

Merih Taşkaya Deniz Yağız

Öz

Globalleşmenin ve neoliberal ekonomi politikalarının etkisinde olan medya sektörü, endüstriyel bir işleyişle mevcut ekonomik sisteme hizmet etmeye devam etmektedir. Bu bağlamda global medya endüstrisi, popüler kültürü ve neoliberal politikaların global değerlerini şekillendirmekte, tüketim kültürünün içselleştirilmesini sağlamaktadır. Bu çalışmanın amacı, Walt Disney Company’nin global popüler kültürdeki yerini incelemek ve postmodern tüketim kültürüne etkilerini örneklendirerek açıklamaya çalışmaktır. Bu doğrultuda, önemli bir tüketim kültürü ritüeli haline gelen konsept doğum günü kutlamaları ele alınmıştır. Çalışmada, Antalya’da konseptli doğum günü organizasyonları düzenleyen en popüler 4 firmayla 2016 yılında yarı yapılandırılmış derinlemesine mülakat yapılırken, 2016 ve 2018 yıllarında yaşları 2 ila 8 arasında çocukları bulunan 20 anneden oluşan bir örneklemle yapılandırılmış görüşme gerçekleştirilmiştir. Nitel ve nicel değerlendirmelerin sonucunda, Walt Disney’in global endüstriyel faaliyetinin, ritüel kapsamlı tüketimde lokal düzlemde güçlü yansımalarının olduğu görülmektedir. Medya şirketinin kültürel ve ekonomik hegemonyasının ürettiği bu etkiler, oyuncak, kırtasiye, eğlence, vb. farklı sektörlerde tüketiciye sunulan ürünlerle de artmaktadır. Firma, bu geniş endüstriyel yapısı sayesinde tüketicilerin doğum günü konseptleri tercihlerinde popülerliğini sürdürmekte, global kültürün inşasında önemli bir rol oynamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Globalleşme, Neoliberalizm, Medya Endüstrileri, Walt Disney, Popüler Kültür, Tüketim Kültürü.

The Reflection of Global Media Industries on Ritual Based Consumption: The Walt Disney Effect on Birthday Celebration Themes

Öz

Mass media companies, effected by globalization and neo-liberal policies, are serving the production-consumption system with an industrial operation. In that respect, the global media industry is shaping popular culture as well as global values of the neoliberal age and it ensure the internalization of the dominant consumer culture. The aim of this study is to explore the impact of Walt Disney Company on the global popular culture and to explain its effects on the postmodern consumption culture by giving examples. Thus, in this study, concept child birthday celebrations, which became an important ritual of the consumption culture, has been investigated. In that research, semi-structured in-depth interviews were conducted with four firms organizing birthday celebrations in Antalya in 2016, and structured interviews were realized with a sample of 20 mothers with children between 2 and 8 years old in 2016 and in 2018. Based on the qualitative and quantitative findings, Walt Disney’s global industrial activity appears to have strong local reflections in ritual consumptions. These impacts created by the cultural and economic hegemony of the media firm are increasing with the products supplied to consumers in different sectors like toy, stationary, entertainment, etc. Due to its broad industrial structure, Walt Disney remains to be popular in consumers’ birthday concepts preferences and thus plays an important role in the global cultural heritage construction.

Anahtar Kelimeler

Globalization, Neo-liberalizm, Media Industries, Walt Disney, Popular Culture, Consumption Culture.

Kaynakça

• Adaklı, G. (2006). Türkiye’de medya endüstrisi: Neoliberalizm çağında mülkiyet ve kontrol ilişkileri. Kızılay, Ankara: Ütopya Yayınları.
• Arık, B. (2009). İnsan ve Toplumu Bir Arada Düşünmedikçe Popüler Kültürü Tartışamayız, Karakoç, E. (Ed.) Medya ve Popüler Kültür. Konya: Literatürk.
• Baudrillard, J. (2010). Tüketim Toplumu. İstanbul: Ayrıntı
• Can, A. (2000). Çocuk ve Çizgi film. Konya: Öz Eğitim Yayınları.
• Çaplı, B. (2002). Medya ve Etik. Ankara: İmge.
• Doris, D. T. (2006). Destiny World: Textile Casualties in Southern Nigeria, African Arts, 39(2), 36-47, 86-88.
• Dumenil G.,Levy D. (2004), Capital Resurgent. Roots of the Neoliberal Revolution, Harvard: Harvard UniversityPress.
• Forbes, B.D. (2003). Mickey Mouse as Icon: Taking Popular Cultura Seriously. World & World, 23 (3), 242-252.
• Heron, T. (2008). Globalization, Neoliberalism and the Exercise of Human Agency, International Journal of Politics, Culture, and Society, 20(¼.) The New Sociological Imagination III (Sep., 2008) (85-101), Springer.
• Holt, J. (2004). In Deregulation We Trust: The Political Economy of Entertainement in the Reagan Area. Dissertation for the degree Doctor of Philosophy in Film and Television. University of California.
• Kara, T. (2014). Kültür Endüstrisi Kavramı Çerçevesinde Medya Ürünleri: Eleştirel Yaklaşım, The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication TOJDAC,4(1), 51-60.
• Kellner, D. (2009). Media Industries, Political Economy and Media/Cultural Studies, An Articulation, Holt, J., Perren, A. (Ed.) Media Industries, History, Theory and Method içinde (95-107). USA: Wiley-Blackwell.
• Kotz, D. (2015). Capitalism and Forms of Capitalism: Levels of Abstraction in Economic Crisis Theory, Review of Radical Political Economics , 47(4), 541–549.
• Lull, J. (2001). Medya, İletişim, Kültür. (N. Güngör, Çev.). Ankara: Vadi Yayınları.
• Mc Chesney, R.W. ve Schiller, D. (2003). The Political Economy of International Communications. Foundations for the Emerging Global Debate about Media Ownership and Regulation. UNRISD, Technology, Business and Society Programme, Paper Number 11. October.
• Michelsen, E. R. (2009) Animated cartoons, from the old to the new: evolution for thepast 100 years. Reykjavik University, Iceland. T-611-NYTI Spring 2009.http:// citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.461.791&rep=rep1&type=pdf
• Özen, E. ve Çelenk, S. (2006), Sinema Endüstrisinin Ekonomik Yöndeşme Eğilimleri: Hollywood Örneği, İletişim: Araştırmaları, 4 (1): 67-96
• Rook, Dennis, W. (1985), The Ritual Dimension of Consumer Behavior, The Journal of Consumer Research, Vol. 12, No. 3, pp. 251-264
• Schatz, Th. (2009). Film Industry Studies and Hollywood History, Holt, J., Perren, A. (Ed) Media Industries, History, Theory and Method içinde (45-56). USA: Wiley- Blackwell.
• “Company Profile, The Walt Disney Company”. Marketline, Publication Date: 31 Jul 2013. Erişim 02 Ocak 2016, http://www.citi.columbia.edu/B8210/read28a/disney.pdf