Post-Truth Çağında Haber Medyasına Yeniden Güvenin Sorgulanması Üzerine Örnek Bir Olay İncelemesi: “Joe Biden Boşlukla Konuştu”

Yıl 2023, Sayı: 63, 56 - 70, 28.09.2023

Gülsün Bozkurt

https://doi.org/10.47998/ikad.1207649

Öz

İnsan yaşamını önemli dokunuşlarla dönüştürme gücüne sahip olan teknoloji, farklı amaçlar için kullanılabilmektedir. Teknolojinin mahiyeti bir anlamda onu kullanan insan ve toplumların temelde neyi elde etmek istediklerine göre şekillenir. Teknolojik atılımların bir sonucu olan dijital dünya olgusu, yaşamı sosyal ağlar üzerinden yeniden inşa etmektedir. Dijitalleşmeyle birlikte yaşanan pek çok gelişme kitle iletişim araçlarının geleneksel anlamlarını da dönüştürmektedir. Teknolojinin imkanlarında herhangi bir enformasyonun kolaylıkla kamuoyunun ilgisini çekebilecek bir formda haberleştirilmesi söz konusudur. Kamuya gerçeklerin aktarılması bağlamında önemli bir unsur olan haberin, post-truth kelimesinin temsil ettiği yalan, sahte gerçeklik gibi tanımlamalarla birlikte kullanılması haber medyasına olan güveni yok etmektedir. Bu kapsamda örnek bir olay incelemesi üzerinden ABD Başkanı Joe Biden’ın katıldığı bir açılış sonrası konuşmasına ait görüntülerin pek çok haber mecrasında ele alınış biçimleri incelenmiştir. Üç aşamada ele alınan bu örnek olay yayınlandığı mecra, sunuş biçimi ve aldığı yorumlar üzerinden açıklanmaya çalışılmıştır. Çalışmada dijitalin domine ettiği post-truth çağında zedelenen haber medyasına güvenin yeniden inşası için neler yapılabileceğinin sorgulanması amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Post-Truth, Haber Medyası, Yalan Haber, Haberde Teyit, Örnek Olay İncelemesi

A Case Study on the Questioning of Re-trust to News Media in the Post Truth Age : “Joe Biden Talks to the Air”

Öz

Technology, which has the power to transform human’s life with important influences, can be used for different purposes. The nature of technology is shaped by the purpose and desire of the people and societies that use it. The phenomenon of the digital world, which is a result of technological improvements, reconstructs life through social networks. Many changes and developments which take place with digitalization transform the traditional understanding of mass media. With the technological opportunity, it is possible to manipulate and publish any information in a form that can easily attract the attention of the public. The use of news, which is a key factor to convey the facts to the public, together with definitions which the Word post-truth represents, such as lie, false reality, destroy the trust to news media. In this context, the way of making news of some media channels about the President of the USA, Joe Biden, who attended and gave a speech in an opening ceremony, is examined as a case study. This case study, which was handled in three stages, was tried to be explained through the published platform, the way it was represented and the comments it received. In the study, it is targeted to question what can be done to rebuild trust to the new media, which was damaged during post-truth era dominated by digitalisation.

Anahtar Kelimeler

Post-Truth, Case Study, News Confirmetion, False News, News Media

Kaynakça

• Alpay, Y. (2017). Yalanın siyaseti: Yalanın meşrulaştırılması, hakikatin önemsizleşmesi ve hileli akıl yürütme teknikleri. Destek Yayınları.
• Arendt, H. (1967). Truth and politics.
• Aristoteles, (2000). Aristotle’s metaphysics, stanford encyclopedia of philosophy. https://plato.stanford.edu/entries/aristotle-metaphysics/
• Başaçek, C. (21 Ekim 2022). ABD Başkanı Joe Biden'ın boşlukla konuştuğu iddiası. Teyit. ttps://teyit.org/analiz-abd-baskani-joe-bidenin-boslukla-konustugu-iddiasi
• Bozkurt Meriç, H. (2021). Gazetecilik üzerine: Gelişen teknoloji ile değişen gazetecilik mesleği. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Bufacchi, V. (2021). Truth, lies and tweets: A consensus theory of post-truths. Philosophy and social criticism, 47(3): 347-361.
• Ekşisözlük. (13 Kasım 2022). joe biden'ın havayla tokalaşması. https://eksisozluk.com/joe-bidenin-havayla-tokalasmasi--7240751?p
• Güngör, E. (26.10.2022). Joe Biden Katıldığı Açılışta Boşlukla Konuştu mu?. Doğrulukpayı. https://www.dogrulukpayi.com/dogruluk-kontrolu/joe-biden-katildigi-acilista-boslukla-konustu-mu
• Habermas, J. (2001). İletişimsel eylem kuramı. (Çev., Tüzel, M.). Kabalcı Yayınları.
• Kaya İlhan, Ç. (2021). Gelenekselden dijitale medyanın değişen yapısı. İçinde H. Ayhan Gökcek (Editör), Dijital yönetim, pazarlama ve medya. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Keyes, R. (2017). Hakikat sonrası çağ. (Çev., Özçetin, D.). (3. Baskı). Deli Dolu Yayınları.
• Lippmann, W. (1922). Public opinion.
• Medyascope. (21 Ekim 2022). Biden’dan bir tuhaf hareket daha: Bu sefer boşlukla konuştu #shorts (Video). You Tube. https://www.youtube.com/watch?v=H78bB6oEyMg
• Mehmet Atakan Foça [@matakanfoca]. (22 Ekim 2022). 15 dakika analiz yaptıkları “Biden boşlukla konuştu” iddiası, internet uydurması. Biden'ın el salladığı yerde insanlar var. Teyit’te bulgularıyla ıspatlamıştık. Yazımız, yayın sırasında duayen bir gazeteci tarafından konuklardan birine mesaj atılmasına rağmen, dikkate alınmamış. https://twitter.com/matakanfoca/status/1583769157463846915
• Muhbir [@ajans_muhbir]. (21 Ekim 2022). ABD Başkanı Biden bu kez de boşlukla konuştu. https://twitter.com/ajans_muhbir/status/1583377523106144256
• OdaTV. (21 Eylül 2022). Joe Biden’ın bu defa boşlukla konuştuğu iddiası. https://www.odatv4.com/dunya/simdiye-kadarki-butun-hareketlerini-unutun-biden-pes-dedirtti-254980
• Orwell, G. (1946). Politika ve ingiliz dili. (1. Baskı). Horizon GB.
• Özer, Y. (2 Mart 2018). Demokrasi zehirlenmesi. Dünya Gazetesi. https://www.dunya.com/kose-yazisi/demokrasi-zehirlenmesi/405458
• Platon (2007). Devlet. (Çev., Eyüboğlu, S. & Cimcoz, M. A.). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Terzi, A. (2020). Post-truth kavramı ve türkçe karşılıkları üzerine. Türk dili, 69 (820), 80-86.
• Uzun, R. (2011). İletişim etiği. Dipnot Yay.
• Yeniçağ. (11 Kasım 2022). ABD Başkanı Biden kırklara yedilere karıştı. İnlere cinlere talimat verdi. https://www.yenicaggazetesi.com.tr/inlere-cinlere-talimat-verdi-abd-baskani-biden-kirklara-yedilere-karisti--589458h.htm