Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Kardiyovasküler Hastalığı Olan Bireylerin Gündüz Uykululuk Hali ve Yaşam Kaliteleri Arasındaki İlişki

Yıl 2024, , 95 - 100, 30.01.2024
https://doi.org/10.61399/ikcusbfd.1330449

Öz

Amaç: Bu araştırmanın amacı, kardiyovasküler hastalığı olan bireylerin gündüz uykululuk hali ve yaşam kalitelerinin değerlendirilmesidir.
Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı tipte olan bu araştırmanın örneklemini, bir üniversite hastanesinin kardiyoloji servisinde yatarak tedavi gören 212 kardiyovasküler hastalığı olan birey oluşturdu. Araştırma verileri Hasta Tanıtım Formu, Epworth Uykululuk Ölçeği (EUÖ) ve MacNew Kalp Hastalığına Özgü Yaşam Kalitesi Ölçeği (MKÖYKÖ) kullanılarak toplandı. Nicel değişkenler ortalama, standart sapma, minimum ve maksimum; nitel değişkenler ise sayı ve yüzde şeklinde sunuldu. İki grup arasındaki fark bağımsız gruplarda t- testi ile üç ve daha fazla gruplar arasındaki fark ANOVA varyans analizi ile değerlendirildi. Değişkenler arasındaki ilişki Pearson korelasyon analizi ile incelendi. Tek değişkenli analiz sonrası anlamlı çıkan değişkenler ile çok değişkenli regresyon analizi uygulandı.
Bulgular: Katılımcıların yarısından fazlasını erkek (%54,2), kronik hastalık öyküsü (%69,8) olan, koroner arter hastalığı olan (%52,4) ve çoğunda gündüz uykululuk hali (%72,6) olmayan bireyler oluşturmaktaydı. Katılımcıların EUÖ puan ortalamalarının 6,46±4,85 ve MKÖYKÖ puan ortalamalarının ölçeğin geneli için 4,11±1,10 olduğu, ölçek puanları arasında negatif yönde (r=- 0,362, p<0,001) anlamlı korelasyon olduğu saptandı. Katılımcıların MKÖYKÖ puanlarının toplam varyansının %23,4’ünü gündüz uykululuk halinin açıkladığı bulundu (F=10,454, p<0,001).
Sonuç: Katılımcıların gündüz uykululuk durumları arttıkça yaşam kalitelerinin azaldığı görüldü. Kardiyovasküler hastalığı olan bireylerin yaşam kalitelerinin gündüz uykululuk hali, cinsiyet ve kronik hastalık bulunma durumundan etkilendiği saptandı. Hastaların yaşam kalitelerin en fazla etkiyen durumun gündüz uykululuk hali olduğu bulundu. Buna göre, kardiyovasküler hastalığı olan bireylerin yaşam kalitelerinde iyileşmeler sağlanabilmesi için yapılacak müdahale araştırmalarında hastaların gündüz uykululuk halinin değerlendirilmesi önerilmektedir.

Kaynakça

  • LLuyster FS, Strollo PJ, Zee PC, Walsh JK. Sleep: A health imperative. Sleep. 2012; 35(6): 727–73. DOI: 10.5665/sleep.1846.
  • Karatas A, Canakci E, Turkmen E. Comparison of sleep quality and quality of life indexes with sociodemographic characteristics in patients with chronic kidney disease. Nigerian Journal of Clinical Practice. 2018; 21(11): 1461-67. DOI: 10.4103/njcp.njcp_146_18.
  • Demir AU, Ardic S, Firat H, Karadeniz D, Aksu M, Ucar ZZ, et al. Prevalence of sleep disorders in the Turkish adult population epidemiology of sleep study. Sleep and Biological Rhythms. 2015; 13: 298–308. DOI: 10.1111/sbr.12118.
  • Li J, Vitiello MV, Gooneratne NS. Sleep in normal aging. Sleep Medicine Clinics. 2022; 17(2): 161-171. DOI: 10.1016/j.jsmc.2017.09.001.
  • Wang ZY, Liu ZZ, Jia CX, Liu X. Age at menarche, menstrual problems, and daytime sleepiness in Chinese adolescent girls. Sleep. 2019; 42(6):1-9. DOI: 10.1093/sleep/zsz061.
  • Xie J, Sert Kuniyoshi FH, Covassin N, Singh P, Gami AS, Chahal CAA, et al. Excessive daytime sleepiness independently predicts increased cardiovascular risk after myocardial infarction. Journal of the American Heart Association. 2018; 7(2): e007221. DOI: 10.1161/JAHA.117.007221.
  • Javaheri S, Redline S. Insomnia and risk of cardiovascular disease. Chest. 2017; 152(2): 435-44. DOI: 10.1016/j.chest.2017.01.026.
  • Khan MS, Aouad R. The effects of insomnia and sleep loss on cardiovascular disease. Sleep Medicine Clinics. 2022; 17(2):193-203. DOI: 10.1016/j.jsmc.2022.02.008
  • Frojd LA, Munkhaugen J, Moum T, Sverre E, Nordhus IH, Papageorgiou C, et al. Insomnia in patients with coronary heart disease: prevalence and correlates. Journal of Clinical Sleep Medicine. 2021; 17(5): 931-38. DOI: 10.5664/jcsm.9082.
  • Boden-Albala B, Roberts ET, Bazil C, Moon Y, Elkind MSV, Rundek T, et al. Daytime sleepiness and risk of stroke and vascular disease findings from the Northern Manhattan study (NOMAS). Circ Cardiovasc Qual Outcomes. 2012; 5:500-7. DOI: 10.1161/CIRCOUTCOMES.111.963801.
  • Chattu VK, Manzar MD, Kumary S, Burman D, Spence DW, PandiPerumal SR. The global problem of insufficient sleep and its serious public health implications. Healthcare (Basel). 2018; 7(1):1. DOI: 10.3390/healthcare7010001
  • Kuehn BM. Sleep duration linked to cardiovascular disease. Circulation. 2019;139(21):2483-4. DOI: 10.1161/CIRCULATIONAHA.119.041278.
  • Virani SS, Alonso A, Aparicio HJ, Benjamin EJ, Bittencourt MS, Callaway CW, et al. Heart disease and stroke Statisticsd2021 update. Circulation 2021;143(8): e254-743. DOI: 10.1161/CIR.00000000000000950.
  • Erdemir F. Hemşirelik Tanıları El Kitabı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri; 2012.569 p.
  • Broström A, Strömberg A, Dahlström U, Fridlund B. Sleep difficulties, daytime sleepiness, and health-related quality of life in patients with chronic heart failure. J Cardiovasc Nurs. 2004; 19(4):234-42. DOI: 10.1097/00005082- 200407000-00003.
  • Liu JC, Hung HL, Shyu YK, Tsai PS. The Impact of sleep quality and daytime sleepiness on global quality of life in community-dwelling patients with heart failure. The Journal of Cardiovascular Nursing. 2011; 26(2): 99-105. DOI: 10.1097/JCN.0b013e3181ed7d12.
  • Riegel B, Ratcliffe SJ, Weintraub WS, Sayers SL, Goldberg LR, Potashnik S, et al. Double jeopardy: the influence of excessive daytime sleepiness and impaired cognition on health-related quality of life in adults with heart failure. Eur J Heart Fail. 2012; 14(7):730-6. DOI: 10.1093/eurjhf/hfs054.
  • Medic G, Wille M, Hemels ME. Short- and long-term health consequences of sleep disruption. Nat Sci Sleep. 2017; 19; 9:151-61. DOI: 10.2147/NSS. S134864.
  • Ağargün MY, Çilli AS, Kara H, Bilici M, Telcioğlu M, Semiz ÜB, et al. Epworth Uykululuk Ölçeği’nin Geçerliği ve Güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi. 1999; 10(4): 261-267.
  • Agostoni P, Acarsoy MS, Astoul P, Barış Yİ, Bayındır Ü, Bullens D, et al. Türk Toraks Derneği Obstrüktif Uyku Apne Sendromu Tanı ve Tedavi Uzlaşı Raporu. Kılıç O.& Bayram H. (eds). 2012; Türk toraks dergisi Cilt 13.
  • MacNew Group. Measuring Outcome in Heart Disease: Macnew Health Related Quality of Life İnstrument. http://www.macnew.org/wp/. 17.08.2023
  • Daskapan A, Höfer S, Oldridge N, Alkan N, Muderrisoglu H, Tuzun EH. The validity and reliability of the Turkish version of the MacNew Heart Disease Questionnaire in patients with angina. J Eval in Clin Prac. 2008; 14:209-13. DOI: 10.1111/j.1365-2753.2007.00834.x
  • Höfer S, Lim L, Guyatt G, Oldridge N. The MacNew heart disease health-related quality of life outcomes. Health Qual Life Outcomes. 2004;2 (3):1-8. DOI: 10.1186/1477-7525-2-3.
  • Çoşansu G. Verilerin Analizi ve Yorumlama. İçinde: Erdoğan S, Nahcivan N, Esin N, Editörler. Hemşirelikte Araştırma Süreç, Uygulama ve Kritik. İstanbul: Nobel Tıp Kitapevleri. 2014. p.237-280.
  • Mozaffarian D, Benjamin EJ, Go AS, Arnett DK, Blaha MJ, Cushman M, et al. Executive summary: heart disease and stroke statistics–2016 update: a report from the American heart association. Circulation. 2016; 127:143–52. DOI: 10.1161/CIR.0000000000000350
  • Di Giosia P, Passacquale G, Petrarca M, Giorgini P, Marra AM, Ferro A. Gender differences in cardiovascular prophylaxis: focus on antiplatelet treatment. Pharmacol Res. 2017; 119:36–47. DOI: 10.1016/j.phrs.2017.01.025.
  • Lin W, Liu Q, Heizhati M, Yao X, Luo Q, Li N. Association between excessive daytime sleepiness and risk of cardiovascular disease and all-cause mortality: a systematic review and meta-analysis of longitudinal cohort studies. Journal of the American Medical Directors Association. 2020; 21(12): 1979-1985.
  • Makarem Makarem N, Castro‐Diehl C, St‐Onge MP, Redline S, Shea S, Lloyd‐Jones D, et al. Redefining cardiovascular health to include sleep:prospective associations with cardiovascular disease in the MESA sleep study. Journal of the American Heart Association. 2022; 11(21):e025252.0. DOI:1161/JAHA.122.025252.2.
  • Blachier M, Dauvilliers Y, Jaussent I, Helmer C, Ritchie K, Jouven X, et al. Excessive daytime sleepiness and vascular events: the Three City Study. Ann Neurol. 2012; 71:661–7. DOI:10.1016/j.sleep.2014.04.001.
  • Riegel B, Ratcliffe SJ, Sayers SL, Potashnik S, Buck HG, Jurkovitz C, et al. Determinants of excessive daytime sleepiness and fatigue in adults withheart failure. Clin Nurs Res. 2012;21(3):271– 93.DOI: 10.1177/1054773811419842
  • Moradi M, Mehrdad N, Nikpour S, Haghani H, Aalaa M, Sanjari M, et al. Sleep quality and associated factors among patients with chronic heart failure in Iran. Med J Islam Repub Iran 2014; 28:149.
  • Azevedo IG,Vieira EM, Neto NR, Nogueria ID, Melo FE, Nogueira PA. Correlation between sleep and quality of life in patients with heart failure. Fisioter Pesq. 2015;22(2):148–54.DOI:10.590/1809-2950/13828222022015
  • Chimluang J, Aungsuroch Y, Jitpanya C. Descriptors of Insomnia among Patients with Heart Failure. J Med Assoc Thai. 2017;100(4):403–9.
  • Chatzinikolaou A, Tzikas S, Lavdaniti M. Assessment of quality of life in patients with cardiovascular disease using the SF-36, MacNew, and EQ-5D- 5L questionnaires. Cureus. 2021; 13(9): e17982. DOI: 10.7759/cureus.17982.
  • Küçükberber N, Özdilli K, Yorulmaz H. Kalp hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve yaşam kalitesine etki eden faktörlerin değerlendirilmesi. Anadolu Kardiyol Derg. 2011; 11: 619-26. DOI: 10.5152/akd.2011.166.
  • Alzahrani A, Alqahtani A, Saleh A, Aloqalaa M, Abdulmajeed A. Nadhrah A, et al. Quality of life of cardiac outpatients with and without psychiatric disorders: a cross-sectional study. Egypt J Neurol Psychiatry Neurosurg. 2022; 58 (10):1-8. DOI:10.1186/s41983-021-00444-8
  • Dirimeşe E., Korkmaz FD, Alcan AO. Koroner Arter Bypass Greft Cerrahisi Öncesi Hastaların Yaşam Kalitesi ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının İncelenmesi. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi. 2016; 5 (2):56-61.
  • Garbarino S, Lanteri P, Durando P, Magnavita N, Sannita WG. Comorbidity, mortality, quality of life and the healthcare/welfare/social costs of disordered sleep: a rapid review. Int J Environ Res Public Health.

The Relationship between Daytime Sleeping Status and Quality of Life of People with Cardiovascular Disease

Yıl 2024, , 95 - 100, 30.01.2024
https://doi.org/10.61399/ikcusbfd.1330449

Öz

Objective: To evaluate daytime sleepiness and quality of life in people with cardiovascular disease.
Material and Method: This descriptive study comprised 212 inpatients with cardiovascular disease in the cardiology service of a university hospital. Research data were collected using the Patient Description Form, the Epworth Sleepiness Scale (ESS) and the MacNew Heart Disease- Related Quality of Life Scale (MHDRQLS). Quantitative variables were mean, standard deviation, minimum, and maximum; qualitative variables were presented as numbers and percentages. The difference between the two groups was determined by a t-test in independent groups and the difference between three or more groups was evaluated with an ANOVA analysis of variance. The relationship between the variables was examined by Pearson correlation analysis. Multivariate regression analysis was applied to the variables found to be significant after univariate analysis.
Results: More than half of the participants were male (54.2%), with a history of chronic disease (69.8%), coronary artery disease (52.4%), and no daytime sleepiness (72.6%). The participants had a negative correlation between their scale scores (r= -0.362, p<0,001) a significant correlation was found. It was found that daytime sleepiness explained 23.4% of the total variance of the participants' MHDRQLS scores. (F=10.454, p<0,001).
Conclusion: It was observed that as the daytime sleepiness of the participants increased, their quality of life decreased. It was determined that the quality of life of individuals with cardiovascular disease was affected by daytime sleepiness, gender, and the presence of chronic disease. It was found that the condition that most affected the quality of life of the patients was daytime sleepiness. Accordingly, it is recommended to evaluate the daytime sleepiness of patients in intervention studies to improve the quality of life of individuals with cardiovascular disease.

Kaynakça

  • LLuyster FS, Strollo PJ, Zee PC, Walsh JK. Sleep: A health imperative. Sleep. 2012; 35(6): 727–73. DOI: 10.5665/sleep.1846.
  • Karatas A, Canakci E, Turkmen E. Comparison of sleep quality and quality of life indexes with sociodemographic characteristics in patients with chronic kidney disease. Nigerian Journal of Clinical Practice. 2018; 21(11): 1461-67. DOI: 10.4103/njcp.njcp_146_18.
  • Demir AU, Ardic S, Firat H, Karadeniz D, Aksu M, Ucar ZZ, et al. Prevalence of sleep disorders in the Turkish adult population epidemiology of sleep study. Sleep and Biological Rhythms. 2015; 13: 298–308. DOI: 10.1111/sbr.12118.
  • Li J, Vitiello MV, Gooneratne NS. Sleep in normal aging. Sleep Medicine Clinics. 2022; 17(2): 161-171. DOI: 10.1016/j.jsmc.2017.09.001.
  • Wang ZY, Liu ZZ, Jia CX, Liu X. Age at menarche, menstrual problems, and daytime sleepiness in Chinese adolescent girls. Sleep. 2019; 42(6):1-9. DOI: 10.1093/sleep/zsz061.
  • Xie J, Sert Kuniyoshi FH, Covassin N, Singh P, Gami AS, Chahal CAA, et al. Excessive daytime sleepiness independently predicts increased cardiovascular risk after myocardial infarction. Journal of the American Heart Association. 2018; 7(2): e007221. DOI: 10.1161/JAHA.117.007221.
  • Javaheri S, Redline S. Insomnia and risk of cardiovascular disease. Chest. 2017; 152(2): 435-44. DOI: 10.1016/j.chest.2017.01.026.
  • Khan MS, Aouad R. The effects of insomnia and sleep loss on cardiovascular disease. Sleep Medicine Clinics. 2022; 17(2):193-203. DOI: 10.1016/j.jsmc.2022.02.008
  • Frojd LA, Munkhaugen J, Moum T, Sverre E, Nordhus IH, Papageorgiou C, et al. Insomnia in patients with coronary heart disease: prevalence and correlates. Journal of Clinical Sleep Medicine. 2021; 17(5): 931-38. DOI: 10.5664/jcsm.9082.
  • Boden-Albala B, Roberts ET, Bazil C, Moon Y, Elkind MSV, Rundek T, et al. Daytime sleepiness and risk of stroke and vascular disease findings from the Northern Manhattan study (NOMAS). Circ Cardiovasc Qual Outcomes. 2012; 5:500-7. DOI: 10.1161/CIRCOUTCOMES.111.963801.
  • Chattu VK, Manzar MD, Kumary S, Burman D, Spence DW, PandiPerumal SR. The global problem of insufficient sleep and its serious public health implications. Healthcare (Basel). 2018; 7(1):1. DOI: 10.3390/healthcare7010001
  • Kuehn BM. Sleep duration linked to cardiovascular disease. Circulation. 2019;139(21):2483-4. DOI: 10.1161/CIRCULATIONAHA.119.041278.
  • Virani SS, Alonso A, Aparicio HJ, Benjamin EJ, Bittencourt MS, Callaway CW, et al. Heart disease and stroke Statisticsd2021 update. Circulation 2021;143(8): e254-743. DOI: 10.1161/CIR.00000000000000950.
  • Erdemir F. Hemşirelik Tanıları El Kitabı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri; 2012.569 p.
  • Broström A, Strömberg A, Dahlström U, Fridlund B. Sleep difficulties, daytime sleepiness, and health-related quality of life in patients with chronic heart failure. J Cardiovasc Nurs. 2004; 19(4):234-42. DOI: 10.1097/00005082- 200407000-00003.
  • Liu JC, Hung HL, Shyu YK, Tsai PS. The Impact of sleep quality and daytime sleepiness on global quality of life in community-dwelling patients with heart failure. The Journal of Cardiovascular Nursing. 2011; 26(2): 99-105. DOI: 10.1097/JCN.0b013e3181ed7d12.
  • Riegel B, Ratcliffe SJ, Weintraub WS, Sayers SL, Goldberg LR, Potashnik S, et al. Double jeopardy: the influence of excessive daytime sleepiness and impaired cognition on health-related quality of life in adults with heart failure. Eur J Heart Fail. 2012; 14(7):730-6. DOI: 10.1093/eurjhf/hfs054.
  • Medic G, Wille M, Hemels ME. Short- and long-term health consequences of sleep disruption. Nat Sci Sleep. 2017; 19; 9:151-61. DOI: 10.2147/NSS. S134864.
  • Ağargün MY, Çilli AS, Kara H, Bilici M, Telcioğlu M, Semiz ÜB, et al. Epworth Uykululuk Ölçeği’nin Geçerliği ve Güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi. 1999; 10(4): 261-267.
  • Agostoni P, Acarsoy MS, Astoul P, Barış Yİ, Bayındır Ü, Bullens D, et al. Türk Toraks Derneği Obstrüktif Uyku Apne Sendromu Tanı ve Tedavi Uzlaşı Raporu. Kılıç O.& Bayram H. (eds). 2012; Türk toraks dergisi Cilt 13.
  • MacNew Group. Measuring Outcome in Heart Disease: Macnew Health Related Quality of Life İnstrument. http://www.macnew.org/wp/. 17.08.2023
  • Daskapan A, Höfer S, Oldridge N, Alkan N, Muderrisoglu H, Tuzun EH. The validity and reliability of the Turkish version of the MacNew Heart Disease Questionnaire in patients with angina. J Eval in Clin Prac. 2008; 14:209-13. DOI: 10.1111/j.1365-2753.2007.00834.x
  • Höfer S, Lim L, Guyatt G, Oldridge N. The MacNew heart disease health-related quality of life outcomes. Health Qual Life Outcomes. 2004;2 (3):1-8. DOI: 10.1186/1477-7525-2-3.
  • Çoşansu G. Verilerin Analizi ve Yorumlama. İçinde: Erdoğan S, Nahcivan N, Esin N, Editörler. Hemşirelikte Araştırma Süreç, Uygulama ve Kritik. İstanbul: Nobel Tıp Kitapevleri. 2014. p.237-280.
  • Mozaffarian D, Benjamin EJ, Go AS, Arnett DK, Blaha MJ, Cushman M, et al. Executive summary: heart disease and stroke statistics–2016 update: a report from the American heart association. Circulation. 2016; 127:143–52. DOI: 10.1161/CIR.0000000000000350
  • Di Giosia P, Passacquale G, Petrarca M, Giorgini P, Marra AM, Ferro A. Gender differences in cardiovascular prophylaxis: focus on antiplatelet treatment. Pharmacol Res. 2017; 119:36–47. DOI: 10.1016/j.phrs.2017.01.025.
  • Lin W, Liu Q, Heizhati M, Yao X, Luo Q, Li N. Association between excessive daytime sleepiness and risk of cardiovascular disease and all-cause mortality: a systematic review and meta-analysis of longitudinal cohort studies. Journal of the American Medical Directors Association. 2020; 21(12): 1979-1985.
  • Makarem Makarem N, Castro‐Diehl C, St‐Onge MP, Redline S, Shea S, Lloyd‐Jones D, et al. Redefining cardiovascular health to include sleep:prospective associations with cardiovascular disease in the MESA sleep study. Journal of the American Heart Association. 2022; 11(21):e025252.0. DOI:1161/JAHA.122.025252.2.
  • Blachier M, Dauvilliers Y, Jaussent I, Helmer C, Ritchie K, Jouven X, et al. Excessive daytime sleepiness and vascular events: the Three City Study. Ann Neurol. 2012; 71:661–7. DOI:10.1016/j.sleep.2014.04.001.
  • Riegel B, Ratcliffe SJ, Sayers SL, Potashnik S, Buck HG, Jurkovitz C, et al. Determinants of excessive daytime sleepiness and fatigue in adults withheart failure. Clin Nurs Res. 2012;21(3):271– 93.DOI: 10.1177/1054773811419842
  • Moradi M, Mehrdad N, Nikpour S, Haghani H, Aalaa M, Sanjari M, et al. Sleep quality and associated factors among patients with chronic heart failure in Iran. Med J Islam Repub Iran 2014; 28:149.
  • Azevedo IG,Vieira EM, Neto NR, Nogueria ID, Melo FE, Nogueira PA. Correlation between sleep and quality of life in patients with heart failure. Fisioter Pesq. 2015;22(2):148–54.DOI:10.590/1809-2950/13828222022015
  • Chimluang J, Aungsuroch Y, Jitpanya C. Descriptors of Insomnia among Patients with Heart Failure. J Med Assoc Thai. 2017;100(4):403–9.
  • Chatzinikolaou A, Tzikas S, Lavdaniti M. Assessment of quality of life in patients with cardiovascular disease using the SF-36, MacNew, and EQ-5D- 5L questionnaires. Cureus. 2021; 13(9): e17982. DOI: 10.7759/cureus.17982.
  • Küçükberber N, Özdilli K, Yorulmaz H. Kalp hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve yaşam kalitesine etki eden faktörlerin değerlendirilmesi. Anadolu Kardiyol Derg. 2011; 11: 619-26. DOI: 10.5152/akd.2011.166.
  • Alzahrani A, Alqahtani A, Saleh A, Aloqalaa M, Abdulmajeed A. Nadhrah A, et al. Quality of life of cardiac outpatients with and without psychiatric disorders: a cross-sectional study. Egypt J Neurol Psychiatry Neurosurg. 2022; 58 (10):1-8. DOI:10.1186/s41983-021-00444-8
  • Dirimeşe E., Korkmaz FD, Alcan AO. Koroner Arter Bypass Greft Cerrahisi Öncesi Hastaların Yaşam Kalitesi ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının İncelenmesi. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi. 2016; 5 (2):56-61.
  • Garbarino S, Lanteri P, Durando P, Magnavita N, Sannita WG. Comorbidity, mortality, quality of life and the healthcare/welfare/social costs of disordered sleep: a rapid review. Int J Environ Res Public Health.
Toplam 38 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Dahili Hastalıklar Hemşireliği
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Esin Sevgi Dogan 0000-0003-0901-3062

Cansu Koşar Şahin 0000-0003-2366-3977

Dilan Deniz Akan 0000-0002-8258-8658

Özden Dedeli Çaydam 0000-0003-0558-9400

Sezgi Çınar Pakyüz 0000-0002-6598-8801

Yayımlanma Tarihi 30 Ocak 2024
Gönderilme Tarihi 20 Temmuz 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024

Kaynak Göster

APA Sevgi Dogan, E., Koşar Şahin, C., Deniz Akan, D., Dedeli Çaydam, Ö., vd. (2024). Kardiyovasküler Hastalığı Olan Bireylerin Gündüz Uykululuk Hali ve Yaşam Kaliteleri Arasındaki İlişki. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 9(1), 95-100. https://doi.org/10.61399/ikcusbfd.1330449
AMA Sevgi Dogan E, Koşar Şahin C, Deniz Akan D, Dedeli Çaydam Ö, Çınar Pakyüz S. Kardiyovasküler Hastalığı Olan Bireylerin Gündüz Uykululuk Hali ve Yaşam Kaliteleri Arasındaki İlişki. İKÇÜSBFD. Ocak 2024;9(1):95-100. doi:10.61399/ikcusbfd.1330449
Chicago Sevgi Dogan, Esin, Cansu Koşar Şahin, Dilan Deniz Akan, Özden Dedeli Çaydam, ve Sezgi Çınar Pakyüz. “Kardiyovasküler Hastalığı Olan Bireylerin Gündüz Uykululuk Hali Ve Yaşam Kaliteleri Arasındaki İlişki”. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 9, sy. 1 (Ocak 2024): 95-100. https://doi.org/10.61399/ikcusbfd.1330449.
EndNote Sevgi Dogan E, Koşar Şahin C, Deniz Akan D, Dedeli Çaydam Ö, Çınar Pakyüz S (01 Ocak 2024) Kardiyovasküler Hastalığı Olan Bireylerin Gündüz Uykululuk Hali ve Yaşam Kaliteleri Arasındaki İlişki. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 9 1 95–100.
IEEE E. Sevgi Dogan, C. Koşar Şahin, D. Deniz Akan, Ö. Dedeli Çaydam, ve S. Çınar Pakyüz, “Kardiyovasküler Hastalığı Olan Bireylerin Gündüz Uykululuk Hali ve Yaşam Kaliteleri Arasındaki İlişki”, İKÇÜSBFD, c. 9, sy. 1, ss. 95–100, 2024, doi: 10.61399/ikcusbfd.1330449.
ISNAD Sevgi Dogan, Esin vd. “Kardiyovasküler Hastalığı Olan Bireylerin Gündüz Uykululuk Hali Ve Yaşam Kaliteleri Arasındaki İlişki”. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 9/1 (Ocak 2024), 95-100. https://doi.org/10.61399/ikcusbfd.1330449.
JAMA Sevgi Dogan E, Koşar Şahin C, Deniz Akan D, Dedeli Çaydam Ö, Çınar Pakyüz S. Kardiyovasküler Hastalığı Olan Bireylerin Gündüz Uykululuk Hali ve Yaşam Kaliteleri Arasındaki İlişki. İKÇÜSBFD. 2024;9:95–100.
MLA Sevgi Dogan, Esin vd. “Kardiyovasküler Hastalığı Olan Bireylerin Gündüz Uykululuk Hali Ve Yaşam Kaliteleri Arasındaki İlişki”. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, c. 9, sy. 1, 2024, ss. 95-100, doi:10.61399/ikcusbfd.1330449.
Vancouver Sevgi Dogan E, Koşar Şahin C, Deniz Akan D, Dedeli Çaydam Ö, Çınar Pakyüz S. Kardiyovasküler Hastalığı Olan Bireylerin Gündüz Uykululuk Hali ve Yaşam Kaliteleri Arasındaki İlişki. İKÇÜSBFD. 2024;9(1):95-100.