Epilepsili Kadınlarda Gebelik ve Hemşirelik Bakımı

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 1, 83 - 89, 31.01.2021

Eda Özkan

Öz

Epilepsi hastalığı olan bireylerdeki gebelikler, yüksek riskli gebelikler içerisinde değerlendirilmektedir. Bu yüzden epilepsi hastaları için en ideal olanı planlı bir gebeliktir. Epilepsi hastalarında, nörolog ve kadın-doğum uzmanının birlikte ortak bir karara varması gerekmektedir ve epilepsili kadınlar gebelik komplikasyonları ile daha sık karşılaşabileceği konusunda bilgilendirilmelidir. Konjenital malformasyon açısından, monoterapi alan gebeler politerapi alan gebelere göre daha az risklidir. Son yıllarda yapılan birçok çalışmada topiramat, valproat ve fenobarbital gebelik süresince riskli ilaçlar olarak; okskarbazepin, levetirasetam ve lamotrijin ise az riskli ilaçlar olarak değerlendirilmiştir. Konjenital malformasyon ve fetal anomali yönünden epileptik anne adaylarının tarama ve tanı testleri ve rutin kontrolleri yapılmalıdır. Ayrıca epileptik anne adayları antenatal bakımını yaptırmalıdır. Bebekler doğunca IM K vitamini yapılmalıdır. Epileptik anneler ve yeni doğan bebekler için emzirme daha büyük bir
önem taşımaktadır. Bu yüzden doğum yapan epilepsili anneler, emzirme danışmanlığı ile cesaretlendirilmeli ve desteklenmelidir. Doğum yapan anneler doğumdan 3-4 ay sonra da nörolog ile görüşmelidir.

Abstract

Pregnancies of women with epilepsy are regarded high risk pregnancies. Therefore, a planned pregnancy is the most ideal way for epilepsy patients. A neurologist and an obstetrician should reach a joint decision about an epilepsy patient, and epilepsy patients should be informed that they may encounter complications more frequently.
With respect to congenital malformations, pregnant women who receive monotherapy are less risky than those receiving polytherapy. Recently, topiramate, valproate and phenobarbital have been considered as risky drugs during pregnancy, while oxcarbazepine, levetiracetam and lamotrigine are considered low risk drugs. Screening and diagnostic tests, and routine controls of epileptic mothers should be done to detect congenital malformation and fetal anomaly. Additionally, epileptic mothers should have antenatal care. When babies are born, IM vitamin K should be administered. For epileptic mothers and newborns, breastfeeding is of greater importance. Therefore, mothers with epilepsy who give birth should be encouraged and supported by breastfeeding counseling. Mothers who give birth should see a neurologist 3-4 months after birth.

Anahtar Kelimeler

EPİLEPSİ, Antiepileptik ilaçlar, gebelik

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

727718

Teşekkür

Her zaman yanımda olan eşim ve aileme, bana bu dönemde hep yardım eden Ezgi Şahin'e teşekkür ederim.

Pregnancy and Nursing Care for Women with Epilepsy

Öz

Proje Numarası

727718

Kaynakça

• 1. Hirose, G. An overview of epilepsy: ıts history, classification, pathophysiology and management. Brain Nerve, 2013; 65(5), 509-20
• 2. Türk Nöroloji Derneği, Dünya Epilepsi Günü: Türk Nöroloji Derneği Basın Açıklaması. 2018. Ankara
• 3. Edey, S., Moran, N., Nashef, L. SUDEP and epilepsy-related mortality ın pregnancy. Epilepsia, 2014; 55(7), 72-74
• 4. Harden, C.L., Pennell, P.B., Koppel, B.S., Hovinga, C.A., Gidal, B., Meador, K.J, et al. Practice parameter update: management issues for women with epilepsy-focus on pregnancy (an evidence-based review): vitamin k, folic acid, blood levels, and breastfeeding. Neurology, 2009; 73(2), 142
• 5. Borthen, I., Eide, M., Daltveit, A., Gilhus, N. Obstetric outcome ın women with epilepsy: a hospital-based, retrospective study. An International Journal of Obstetrics and Gynaecology, 2011; 118(8), 956- 65.
• 6. Cabral-Lim, L.I. Delivery, Breast feeding and child rearing ın women with epilepsy. Neurology Asia, 2013; 18 (1), 31–34
• 7. Çim, N., Tolunay, H. E., Karaman, E. , Elçi, G. G , Aksin, Ş. , Boza, B., et al. Epilepsinin gebelik sonuçları üzerine etkisi. Van Tıp Dergisi, 2018; 25(2), 180-187
• 8. Tomson, T., Landmark, C.J., Battion, D. Antiepileptic drug treatment in pregnancy: Changes in drug disposition and their clinical implications. Epilepsia, 2013; 54(3):405.
• 9. Pennell, P. B. Use of antiepileptic drugs during pregnancy: evolving concepts. Neurotherapeutics, 2016; 13(4), 811–20.
• 10. Bayır, B.R.H., Gürsoy, G., Tutkavul, K., Yılmaz, Ç. Gebelik ve epilepsi: nöbetlerin takip ve tedavisi, Epilepsi dergisi, 2019; 25(3):117-122.
• 11. Kahvecioğlu, D., Aksoy, H. T., Güler, S. G., Yılmaz, A., Çalışkan, Ş., Alioğlu, B., Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde takip edilen epilepsi tanılı anne bebekleri: tek merkez sonuçları. İstanbul Kanuni Sultan Süleyman Tıp Dergisi, 2018; 10(2), 75-80.
• 12. Razaz, N., Tomson, T., Wikström, A.K., Cnattingius, S. association between pregnancy and perinatal outcomes among women with epilepsy. JAMA Neurology, 2017; 74(8): 983-91.
• 13. Bech, B.H., Kjaersgaard, S., Pedersen, H.S., Howards, P.P., Sorensen, M.J., Olsen, J, et al. Use of antiepileptic drugs during pregnancy and risk of spontaneous abortion and stillbirth: population based cohort study. British Medical Journals, 2014; 349: 5159.
• 14. Atalar, A.Ç., Baykan, B. Gebe kadınlarda epilepsi tedavisi. Bora.İ.H.,editör. Epilepside tedavi. 2019 (s: 56-63). Ankara: Türkiye Klinikleri
• 15. Bromley, R., Weston, J., Adab, N., Greenhalgh, J., Sanniti, A., McKay, A.J. et al. Treatment for epilepsy in pregnancy: neurodevelopmental outcomes ın the child (review). The Cochrane Collaboration, 2014; 1-167.
• 16. Coşkun, A., Karakaya, E. Güvenli annelik eğitim ve danışmanlık beceri rehberi. Editör: Şahin.N.H., Nobel Tıp Kitabevleri. 2016 (s:19-20). İstanbul Üniversitesi Açık Ve Uzaktan Eğitim Fakültesi Hemşirelik Lisans Tamamlama Programı.
• 17. Meador, K.J, Loring, D.W. Developmental effects of antiepileptic drugs and the need for improved regulations. Neurology, 2015; 86(3): 296-307.
• 18. Melikova, S.,Bagirova, H., Magalovl, S. The impact of maternal epilepsy on delivery and neonatal outcomes, Child’s Nervous System, Apr; 2020; 36(4):775-782.
• 19. Viale, L., Allotey, J., Cheong-See, F., Arroyo-Manzano, D., Mc Corry, D., Bagary, M. et al. Collaboration. Epilepsy in pregnancy and reproductive outcomes: a systematic review and meta-analysis. The Lancet, 2015; 386, 1845-52.
• 20. Trivedi, M., Jose, M., Philip, R.M., Sarma, P.S., Thomas, S.V. Spontaneous fetal loss ın women with epilepsy: prospective data from pregnancy registry in India. Epilepsy Research, 2018; 146(1): 50-3.
• 21. Christensen, J., Pedersen, H.S., Kjaersgaard, M., Vestergaard, M., Schendel, D. Apgar score in children prenatally exposed to antiepileptic drugs: a population based cohort study. British Medical Journey Open, 2015; 5(9): 1-6.
• 22. Galappatthy, P., Liyanage, C. K., Lucas, M. N., Jayasekara, D. T. L. M., Abhayaratna, S. A., Weeraratne, C, et al. Obstetric outcomes and effects on babies born to women treated for epilepsy during pregnancy in a resource limited setting: a comparative cohort study. Pregnancy and Childbirth, 2018; 18(1)
• 23. Coşkun A. Prekonsepsiyonel bakım ve danışmanlık: kadın yaşamındaki yeri ve önemi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 2012; 8 (3), 8-15
• 24. Erten, N., Erişgin, Z. Gebelikte epilepsi tedavisinde yeni nesil antiepileptik ilaçlar. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 2014; 11 (3), 297-303.
• 25. Dilek, A. Gebelik ve epilepsi. Türk Epilepsi Derneği, 2018 Available From: http://turkepilepsi.org.tr/epilepsiData/Uploads/files/sunumlargebelikveepilepsi.pdf
• 26. T.C. Sağlık Bakanlığı, Riskli Gebelikler Rehberi. Ankara; 2014. Available from: https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/risgebyonreh.pdf
• 27. Baishya, J., Jose, M., A S, R., Sarma, P. S., Thomas, S. V. Do women with epilepsy benefit from epilepsy specific pre-conception care? Epilepsy Research, 2019; 106-260.
• 28. Şahin, M., Yurdakul, M. Gebelik öncesi danışmanlık. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, 2012; 20(1)
• 29. Bek, S., Kaşıkçı, T., Koç, G., Genç, G., Gökçil, Z., Odabaşı, Z. Epilepsi tedavisinde klasik ve yeni antiepileptik ilaç seçimi. Turkish Journal of Neurology, 2009; 15 (2) p71-77
• 30. Batum, M., Kısabay, A., Yılmaz, H. Gebelikte antiepileptik seçimi nasıl olmalı?. Türk Epilepsi ile Savaş Derneği, 2017; 23(2), 41-50.
• 31. Borgelt, L.M., Hart, F.M., Bainbridge, J.L. Epilepsy during pregnancy: focus on management strategies. International Journal of Women’s Health, 2016; 8, 505–17.
• 32. Diaz, H.S., Smith, C.R., Shen, A., Mittendorf , R., Hauser, W.A., Yerby, M., et al. Are newer antiepileptic drugs associated with improved safety ın pregnancy compared to older antiepileptic drugs, The National Center for Biotechnology Information, 2013; 13(1), 15-16
• 33. Güveli, B.T., Rosti, R.Ö., Güzeltaş, A., Tuna, E.B., Ataklı, D., Sencer, S., et al. Teratogenicity of antiepileptic drugs. journay clinical psychopharmacol neuroscience, 2017; 15(1), 19–27.
• 34. Aslan, S., Coşkun, A.M., Oral, G. Epilepside gebelik, doğum ve doğum sonu sürecin yönetimi ve bakımı. Zeynep Kamil Tıp Bülteni, 2018; 49 (1), 117-125.
• 35. Weston, J., Bromley, R., Jackson, C. F., Adab, N., Clayton-Smith, J., Greenhalgh, et al. Monotherapy treatment of epilepsy in pregnancy: congenital malformation outcomes in the child. Cochrane Database of Systematic Reviews, 2016.
• 36. Barret, C., Richens, A. Epilepsy and pregnancy: report of an epilepsy research foundation workshop. Epilepsy Research, 2003; 52(3): 147-87.
• 37. Wood, A.G., Nadebaum, C., Anderson, V., Reutens, D., Barton, S., O’Brien, T.J. et al. Prospective assessment of autism traits in children exposed to antiepileptic drugs during pregnancy. Epilepsia.2015; 56(7), 1047-55.
• 38. Tekin, B. Epilepsi, Gebelik ve antiepileptik ilaçlar. Epilepsi, 2018; 24(1), 41-43.
• 39. Abe, K., Hamada, H., Yamada, T., Obata-Yasuoka, M., Minakami, H., Yoshikawa,H. Impact of planning of pregnancy in women with epilepsy on seizure control during pregnancy and on maternal and neonatal outcomes. Seizure, 2014; 23(2), 112-116.
• 40. Schmitz, B., Çakıroğlu, H., Bengner, M., Dehkordi, S.N. Concerns and questions with respect to epilepsy, antiepileptic drug (aed) treatment and pregnancy experiences from The German Pregnancy Registry (GRAP). Journal of Neurology, 2014; 261.
• 41. Kinney, M., Morrrow, J., Patterson, C.C., Campbell, E., Russell, A., Smithson, H.W. et al. Changing antiepilepsy drug-prescribing trends ın women with epilepsy in the uk and ıreland and the impact on major congenital malformations. The Journal of Neurology, Neurosurgery & Psychiatry, 2018 Dec; 89(12):1320-1323.
• 42. Erişgin, Z. Sıçanlarda intrauterin oxcarcazepin ve gabapentin uygulamasının postnatal dönemde substantia nigradaki nöron sayısına etkileri. Doktora tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Samsun. 2012
• 43. Veroniki, A.A., Rios, P., Cogo, E., Straus, S.E., Finkelstein, Y., Kealey, R. et al. Comparative safety of antiepileptic drugs for neurological development in children exposed during pregnancy and breast feeding: a systematic review and network meta-analysis. The National Center for Biotechnology Information(NCBI), 2017; 7 (7), 1-10.
• 44. Satar, M., Ortaköylü, K., Batun, İ., Yıldızdaş, H.Y., Özlü, F., Demir, H. et al. Gebelikte annenin karbamazepin ve valproik asit kullanımına bağlı hipomagnesemi ve çekilme sendromu. Türk Pediatri Arşivi, 2016; 51, 114-6.
• 45. Fujii, H., Goel, A., Bernard, N., Pistelli, A., Yates, L.M., Stephens, S, et al. Pregnancy outcomes following gabapentin use: results of a prospective comparative cohort study. Neurology, 2013; 80(17): 1565-70.
• 46. Meador, K., Pennell, P., May, R. Changes ın antiepileptic drugprescribing patterns ın pregnant women with epilepsy. Epilepsy Behavior. 2018; 84, 10–14.
• 47. Gooneratne, I.K., Wimalaratna, S. Update on management of epilepsy in women for the non-neurologist. Postgraduate Medical Journal, 2016; 92(1091), 554–9.
• 48. Kutlu, G., Kadın ve epilepsi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tıp Dergisi, 2018; 5(2), 27-29.
• 49. Weckesser, A., Denny, E. Women living with epilepsy, experiences of pregnancy and reproductive health: a review of the literature. Seizure, 2013; 22(2), 91-98.
• 50. Menzler, K., Fuest, S., Immisch, I., Knake, S. Epilepsi ve gebelik. Nörolog, 2016; 87(9), 937-942.
• 51. T.C. Sağlık Bakanlığı, Riskli Gebelikler Rehberi. Ankara; 2014. Available from: https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/risgebyonreh.pdf
• 52. Toklu, Z. Epilepside tedavi stratejileri. Kocatepe Tıp Dergisi, 2015; 16, 147- 150.
• 53. Shahhamzeh, M., Harandy, T.F., Kabir, K., Montazeri, A. Examination of the relationship between self-management and social stigma in epileptic patients of ıranıan epilepsy association. Journal of Fundamental and Applied Sciences, 2016; 8(2S): 640-50.
• 54. Karaman, I. Ö. Epileptik kadın hastalarda gebelik ve izlem. Turkiye Klinikleri Gynecology Obstetrics, 2010; 20(5)
• 55. Mollaoğlu M. Epilepsi ve bakım. Durna Z. Ed. Kronik Hastalıklar ve Bakım. 1. Baskı. İstanbul: Nobel Tip Kitabevi, 2012; p. 219-37.
• 56. Kutlu, G., Erdal, A., Aydoğan, S., Gomceli, Y., İnan, L. Gebelik sırasında epilepsili kadınların takip ve tedavisi. Journal of Neurological Sciences, 2012; 29(3), 527-534.
• 57. Güveli, B.T., Gürses, C., Ataklı,D., Kalem, A.Ş., Dirican, A., Bebek, N., Behavioral characteristics and cognitive development among school age children born to women with epilepsy. Lancet Neurol Research, 2015; 37(4), 295–300.
• 58. Pak, A. T, Bozdemir, H., Aslan, K., Peköz, T., Büyükkurt, S., Ünal, İ. Epilepsi tanılı kadınların gebelikte nöbet sıklığı ve doğum sonuçları. Epilepsi, 2018; 24(3), 114-119.
• 59. Pack, B., Benson, R. Epilepsy, The Handbook of Clinical Neurology, 2020; 172:155-167.
• 60. Dilek, A. Status epileptikus: tanımı ve sınıflaması, Turkiye Klinikleri Journal Neurol-Special Topics, 2016; 9(3):1-5.
• 61. Batum, M., Kısabay, A., Yılmaz, H. Gebelikte antiepileptik seçimi nasıl olmalı?. Türk Epilepsi ile Savaş Derneği, 2017; 23(2), 41-50.
• 62. Başgöl, Ş., Oskay, Ü. Prekonsepsiyonel dönemde ve gebelikte kanıt temelli yaklaşımlar. International Journal of Human Sciences, 2012; 9 (2), 1524-1534.
• 63. Bayrak, M., Bozdağ, H., Karadağ, C., Günay, T., Göynümer, G. Epilepsi tanılı gebelerde obstetrik ve perinatal sonuçların retrospektif analizi. İstanbul Kanuni Sultan Süleyman Tıp Dergisi, 2014; 6 (3), 127-132.
• 64. Reisinger, T.L., Newman, M., Loring, D.W., Pennell, P.B., Meador, K.J. Antiepileptic drug clearance and seizure frequency during pregnancy in women with epilepsy. Epilepsy Behavior, 2013; 29(1), 13-8.
• 65. Güler, S.K., Kahvecioğlu, D. Malformations and neonatal problems in babies of mothers with epilepsy: what are the possible problems in women with epilepsy during pregnancy. Epilepsia, 2019; 25(3), 147-154.
• 66. Pak, A.T. Gebelerde epilepsi tedavisi, Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2020; 10(1): 111-115
• 67. Borthen, I., Eide, M., Daltveit, A., Gilhus, N. Epilepsili kadınların doğum sonuçları: popülasyon temelli kohort çalışması. An International Journal of Obstetrics and Gynaecology, 2010; 117 (12), 1537–1543.
• 68. Romley, R.L., Baker, G.A. Fetal Antiepileptic drug exposure and cognitive outcomes, Seizure, 2017; 44:225-231.
• 69. Görgülü, Ü., Fesci, H. Epilepsi ile yaşam: Epilepsinin psikososyal etkileri, Göztepe Tıp Dergisi, 2011; 26(1):27-32.
• 70. Bingöl, A. Epilepsi rehberi: Türk Epilepsi ile Savaş Derneği. Epilepsi Dergisi, 2012; 18(1), 26-38.