The Effect of Progressive Relaxation Exercises on Clinical Anxiety and Vital Signs of Nursing Students

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 3, 400 - 406, 30.09.2025

Nigar Ünlüsoy Dinçer , Gönül Gümüş

https://doi.org/10.61399/ikcusbfd.1602110

Öz

Objective: This study was conducted to evaluate the effects of progressive relaxation exercises on the clinical anxiety levels and vital signs of first-year nursing students.
Material and Methods: This study utilized a quasi-experimental design with pretest-posttest control group. The sample consisted of 40 first-year nursing students (intervention=20, control=20) who participated in clinical practice during the spring semester of the 2016-2017 academic year, met the inclusion criteria, and agreed to participate in the research. Data were collected using the Descriptive Characteristics Form, the Vital Signs Follow-up Form, and the Visual Analog Scale-Anxiety. During the preparation phase, progressive relaxation exerciseswere taught and practiced with the intervention group for six weeks (twice a week) prior to their clinical practice. In the implementation phase, on the first day of clinical practice, only the students in the intervention group performed the exercises. All students' anxiety levels and vital signs were measured before and after the intervention.
Results: The mean age of the intervention group was 19.90±1.33 years, while the control group had a mean age of 19.65±1.59 (p>0.05). The majority of participants were female, with 85% (n=17) in the intervention group and 95% (n=19) in the control group being female (p>0.05). It was found that the post-test anxiety levels of students in the intervention group (4.05±0.88) decreased significantly compared to both their own pretest levels (8.05±0.94) and the post-test levels of the control group (7.90±1.02)(p<0.05). In terms of vital signs, it was observed that the systolic blood pressure, pulse rate, and respiratory rate of the students in the intervention group decreased significantly compared to their pre-test measurements (p<0.05).
Conclusion: The findings of this study suggest that nursing students should incorporate progressive relaxation exercises to alleviate anxiety associated with clinical practice, as well as to reducesystolic blood pressure, pulse rate, and respiratory rate.
Keywords: Anxiety, clinical practice, progressive relaxation, vital signs.

Anahtar Kelimeler

Anxiety , clinical practice , progressive relaxation , vital signs

Progresif Gevşeme Egzersizlerinin Hemşirelik Öğrencilerinin Klinik Kaygı ve Yaşamsal Bulgularına Etkisi

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı hemşirelik birinci sınıf öğrencilerinin klinik kaygı düzeylerine ve yaşamsal bulgularına progresif gevşeme egzersizlerinin etkisini belirlemektir.
Gereç ve Yöntem: Araştırma ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel tasarımda hazırlanmıştır. Araştırmanın örneklemini 2016-2017 öğretim yılı bahar dönemi birinci sınıf hemşirelik öğrencilerinden klinik uygulamaya çıkan, araştırma kriterlerine uyan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 40 öğrenci (müdahale=20, kontrol=20) oluşturmuştur. Araştırmada veriler, “Tanıtıcı Özellikler Formu”, “Yaşamsal Bulgular İzlem Formu” ve “Görsel Analog Skala-Anksiyete (VAS-A)” ile toplanmıştır. Hazırlık aşamasında progresif gevşeme egzersizleri eğitimi, klinik uygulama öncesi müdahale grubuna altı hafta boyunca (haftada iki gün) öğretilip, uygulatılmıştır. Uygulama aşamasında ise klinik uygulamanın ilk günü sadece müdahale grubundaki öğrencilere egzersizler uygulatılıp, uygulama öncesi ve sonrası tüm öğrencilerin kaygı düzeyleri ve yaşamsal bulguları ölçülmüştür.
Bulgular: Müdahale grubundaki öğrencilerin egzersiz sonrası son test kaygı düzeyinin (4,05±0,88) hem kendi ön testine (8,05±0,94) hem de kontrol grubunun son testine (7,90±1,02) göre anlamlı bir şekilde düştüğü tespit edilmiştir (p<0,05). Yaşamsal bulgular açısından ise müdahale grubundaki öğrencilerin sistolik kan basıncının, nabız ve solunum sayısının kendi ön test ölçümüne göre anlamlı olarak düştüğü görülmüştür (p<0,05).
Sonuç: Araştırmanın sonuçları göz önünde bulundurulduğunda hemşirelik öğrencilerine klinik uygulama kaygısının, sistolik kan basıncının, nabız ve solunum sayısının azaltılmasında progresif gevşeme egzersizlerini uygulama önerisinde bulunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Anksiyete, klinik uygulama, progresif gevşeme, yaşamsal bulgular.

Anahtar Kelimeler

Anksiyete , klinik uygulama , progresif gevşeme , yaşamsal bulgular

Kaynakça

• 1. Akgün FS, Yurt S. Simülasyonun tanımı, tarihçesi ve hemşirelik alanında kullanımı. İstanbul Kent University Journal of Health Sciences, 2024; 3(2):35-41.
• 2. Dönmez S, Karaöz Waller B. Hemşirelik son sınıf öğrencilerinin aldıkları eğitime ilişkin görüşlerinin incelenmesi. ACU Sağlık Bil Derg, 2019; 10(1):42-8. DOI: 10.31067/0.2019.105.
• 3. Jamshidi N, Molazem Z, Sharif F, Torabizadeh C, Najafi Kalyani M. The challenges of nursing students in the clinical learning environment: A qualitative study. Scientific World J, 2016; (2):1-7. DOI: 10.1155/2016/1846178.
• 4. Erbuğa E, Karakurt P. Hemşirelik bölümü öğrencilerinin hemşirelik mesleğine ve klinik uygulamaya yönelik tutumlarının incelenmesi. Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2024; 1(1):1-22.
• 5. Karaca A, Yıldırım N, Ankaralı H, Açıkgöz F, Akkuş D. Nursing students’ perceived levels of clinical stress, stress responses and coping behaviors. J Psychiatr Nurs, 2017; 8(1):32-9. DOI: 10.14744/phd.2017.22590.
• 6. Santos Sousa AP. Nursing students' errors in clinical learning. Qualitative outcomes in Mixed Methods Research. Rev Bras Enferm, 2019; 72(1):170-6. DOI: 10.1590/0034-7167-2018-0592.
• 7. Akın Korhan E, Yıldırım D, Özciftçi S, Tokem Y. Hemşirelik birinci sınıf öğrencilerinin palyatif bakımda ilk klinik uygulama deneyimleri. KOU Sağ Bil Derg, 2020; 6(1):1-6. DOI: 10.30934/kusbed.568973.
• 8. Tosunöz Köse İ, Güngör S, Öztunç G. İlk klinik uygulama öncesi yaşanan kaygı: Hemşirelik öğrencileri örneği. YOBÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2021; 2(1):54-61.
• 9. Toqan D, Ayed A, Joudallah H, Amoudi M, Malak MZ, Thultheen I, Batran A. Effect of progressive muscle relaxation exercise on anxiety reduction among nursing students during their initial clinical training: A quasi-experimental study. Inquiry, 2022; 59. DOI:10.1177/00469580221097425.
• 10. Savitsky B, Findling Y, Ereli A, Hendel T. Anxiety and coping strategies among nursing students during the covid-19 pandemic. Nurse Education in Practice, 2020; 46:102809.
• 11. World Health Organisation. Adolescent health and development. 2021. Available from: https://www.who.int/health-topics/adolescent-health/#tab=tab_1.
• 12. Marriott PHM, Weller-Newton JM, Reid KJ. Preparedness for a first clinical placement in nursing: a descriptive qualitative study. BMC Nurs, 2024; 23:345 DOI: 10.1186/s12912-024-01916-x.
• 13. Roozbahani T, Nourian M, Saatchi K, Moslemi A. Effect of progressive muscle relaxation on anxiety in pre-university students: A randomized controlled clinical trial. Adv Nurs Midwifery, 2018; 27(2):32-7.
• 14. Başaran AG, Albayrak Ö, Berber K. Hemşirelik bölümü birinci sınıf öğrencilerinin klinik uygulama öncesi kaygı düzeylerinin belirlenmesi. Selçuk Sağlık Dergisi, 2022; 3(1):1-16.
• 15. Gülnar E, Aşık E, Özveren H. The effect of a stress management program on first-year nursing students’ clinical stress: A randomized controlled experimental study. Nurse Education Today, 2024; 136:106131.
• 16. Arabacı LB, Korhan EA, Tokem Y, Torun R. Hemşirelik birinci sınıf öğrencilerinin ilk klinik deneyim öncesi-sırası ve sonrası anksiyete ve stres düzeyleri ve etkileyen faktörler. HUHEMFAD, 2015; 2(1):1-16.
• 17. Sü S, Özlük B, Demirören N. Effects of mentoring in reducing clinical stress levels of nursing students during experiences in their first clinical practice. J Hum Sci, 2018; 15(1):280-292.
• 18. Torabizadeh C, Bostani S, Yektatalab S. Comparison between the effects of muscle relaxation and support groups on the anxiety of nursing students: A randomized controlled trial. Complement Ther Clin Pract, 2016; 25:106-113.
• 19. Gangadharan P, Madani AH. Effectiveness of progressive muscle relaxation techniques on depression, anxiety and stress among undergraduate nursing students. Int J Health Sci Res, 2018; 8(2):155-63.
• 20. İnangil D, Şendir M, Kabuk A, Türkoğlu İ. The effect of music therapy and progressive muscle relaxation exercise on anxiety before the first clinical practice in nursing students: A randomized controlled study. Florence Nightingale J Nurs, 2020; 28(3):341-9. DOI: 10.5152/fnjn.2020.19075
• 21. Toqan D, Ayed A, Amoudi M, Alhalaiqa F, Alfuqaha OA, ALBashtawy M. Effect of progressive muscle relaxation exercise on anxiety among nursing students in pediatric clinical training. SAGE Open Nurs, 2022; 8. DOI:10.1177/23779608221090002
• 22. Varvani Farahani P, Hekmatpou D, Shamsi Khani S. Effectiveness of muscle relaxation on pain, pruritus and vital signs of patients with burns. Iran J Crit Care Nurs, 2013; 6(2):87-94.
• 23. Complementary and alternative medicine-cancer consortium. Progressive muscle relaxation. 2021. Available from: http://cam-cancer.org/en/progressive-muscle-relaxation.
• 24. Gustainienė L, Perminas A, Pečiulienė I, Jarašiūnaitė G. Effectiveness of progressive muscle relaxation and biofeedback–assisted relaxation in reducing perceived stress among students with regard to personality features. Internat J Psychol, 2015; (16):67-91. DOI: 10.7220/2345-024X.16.4.
• 25. Kırca K, Kutlutürkan S. The effect of progressive relaxation exercises on treatment-related symptoms and self-efficacy in patients with lung cancer receiving chemotherapy. Complement Ther Clin Pract, 2021; 45:101488. DOI: 10.1016/j.ctcp.2021.101488.
• 26. Toussaint L, Nguyen QA, Roettger C, Dixon K, Offenbächer M, Kohls N, Hirsch J, Sirois F. Effectiveness of progressive muscle relaxation, deep breathing, and guided ımagery in promoting psychological and physiological states of relaxation. Evidence‐Based Complementary and Alternative Medicine, 2021;1:5924040. DOI:10.1155/2021/5924040.
• 27. Uzun Yağız Ş, Avcı Işık S. Effects of progressive muscle relaxation exercises on the vital signs and fatigue in kidney transplant patients: a randomized controlled trial. Int Urol Nephrol, 2024; 56(9):3111-3121. DOI: 10.1007/s11255-024-04061-1.
• 28. Isa MR, Moy FM, Razack AHA, Zainuddin Z Md, Zainal NZ. Progresif derin kas gevşeme eğitiminin prostat kanseri hastalarında depresyon, kaygı ve stres düzeylerine etkisi: Yarı deneysel bir çalışma. Asian Pacific Journal of Cancer Prevention, 2013; 14(4):2237–2247.
• 29. Iqbal S, Ullah A, Rehman ZU, Khan F. Nursing student’s anxiety related to clinical experiences. Research Journal of Education, 2017; 3(9):111-15.
• 30. Evgin D, Çalışkan Z, Caner N. Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik bölümü öğrencilerinin klinik uygulama öncesi kaygı düzeyleri ve stresle başa çıkma tarzları. Sdü Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2017; 8(3):22-8. DOI: 10.22312/sdusbed.280540.
• 31. Ergin E, Çevik K. Hemşirelik birinci sınıf öğrencilerinin ilk klinik deneyimleri sırasında algıladığı stresle baş etme davranışlarının incelenmesi. STED, 2017; 26(5):177-187.
• 32. Bal B, Korkmaz M, Öztürk Özen D. hemşirelik öğrencilerinin hemşire olma yolundaki ilk klinik deneyimlerinin değerlendirilmesi: Bir günlük çalışması. YOBÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2025; 6(1):1-9.
• 33. Doğan N, Üstün G, Çayır Yılmaz M. The effect of the orientation program performed for first year nursing and midwifery students on their clinical stress. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi, 2022; 5(3):373-384. DOI:10.38108/ouhcd.1000053.
• 34. Ab Latif R, Mat Nor MZ. Stressors and coping strategies during clinical practice among diploma nursing students. Malays J Med Sci, 2019; 26(2):88-98. DOI: 10.21315/mjms2019.26.2.10.
• 35. Brady M, Price J, Bolland R, Finnerty G. Needing to belong: First practice placement experiences of children’s nursing students. Compr Child Adolesc Nurs, 2019; 42(1):24-39. DOI: 10.1080/24694193.2017.1372530.
• 36. Korkut S, Ülker T, Çidem A, Şahin S. The effect of progressive muscle relaxation and nature sounds on blood pressure measurement skills, anxiety levels, and vital signs in nursing students. Perspect Psychiatr Care, 2021; 57(4):1782-1790. DOI: 10.1111/ppc.12749
• 37. Ruiz Hernández C, Gómez‐Urquiza JL, Pradas‐Hernández L, Vargas Roman K, Suleiman‐Martos N, Albendín‐García L, Cañadas‐De la Fuente GA. Effectiveness of nursing interventions for preoperative anxiety in adults: A systematic review with meta‐analysis. Journal of Advanced Nursing, 2021;77(8):3274-3285.
• 38. Astuti NF, Rekawati E, Wati DNK. Decreased blood pressure among community dwelling older adults following progressive muscle relaxation and music therapy. BMC Nursing, 2019; 18(Suppl 1):36. DOI: 10.1186/s12912-019-0357-8.
• 39. Loh EW, Shih HF, Lin CK, Huang TW. Effect of progressive muscle relaxation on postoperative pain, fatigue, and vital signs in patients with head and neck cancers: A randomized controlled trial. Patient Educ Couns, 2022; 105(7):2151-2157. DOI: 10.1016/j.pec.2021.10.034.
• 40. Kocaman G. Periodontal cerrahi öncesi dental anksiyete düzeyi ve progresif gevşeme egzersizlerinin vital bulgular üzerine etkisi. Cukurova Med J, 2019; 44(Suppl 1):352-7. DOI: 10.17826/cumj.559480.
• 41. Kömürkara S, Cengiz Z. Effects of progressive relaxation exercises on vital signs and fatigue in liver transplant patients: A randomized controlled trial. Clin Nurs Res, 2022; 31(3):497-508. DOI: 10.1177/10547738211045850.