Hedonik Alışverişin Tüketicilerin Satın Alma Davranışlarına Etkisi

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 21, 667 - 685, 30.06.2023

Begumhan Turgut

https://doi.org/10.25204/iktisad.1234545

Öz

Hedonizm, zevki artırmak ve acıyı azaltmak arzusuna dayanan asırlık bir kavram olmasına rağmen, son zamanlarda tüketici davranışı açısından birçok bireyin yaşam kalitesini etkileyen en yaygın bağımlılık faktörü haline gelmiştir. Bu çalışmada, bu hedonik motivasyonların çevrimiçi alışveriş deneyimi üzerindeki etkileri incelenmiştir. Bu satın alımlar daha sonra hedeflenen pazarlama ile benzer demografik özelliklere göre değerlendirildi. Çalışma daha sonra Türkiye'nin Trabzon ilinde ikamet eden katılımcıların hedonik tüketim alışkanlıklarını değerlendirdi. Çalışma, rastgele bir örnekleme planı kullanılarak, çevrimiçi bir anket aracılığıyla 382 katılımcı ile gerçekleştirildi. Demografik özelliklerin sonuçları, hedonik tüketim motivasyonlarına bağlı olarak cinsiyetler arasında önemli bir fark olduğunu göstermektedir. Bu bulgular, kadınların erkeklere kıyasla hedonik tüketim motivasyonuna ve alt boyutlarına daha yüksek bir eğilim gösterdiğini ve ayrıca daha duygusal alışveriş yaptığını ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Hedonik alışveriş, Hedonik tüketim, Hedonik motivasyon

The Effect of Hedonic Shopping on Consumers’ Purchasing Behavior

Öz

Hedonism, a centuries-old concept rooted in the desire to increase pleasure and reduce pain, has recently become the most prevalent addiction factor affecting the quality of life for many individuals in terms of consumer behavior. In this study, we examined the effects of these hedonic motivations on the online shopping experience for consumers. These purchases were subsequently evaluated based on demographic characteristics similar to targeted marketing. The study then assessed the hedonic consumption habits of participants residing in the Trabzon province of Turkey. The study was conducted with 382 participants through an online survey, utilizing a random sampling plan. The results of the demographic characteristics indicate a significant difference between genders based on hedonic consumption motivations. These findings demonstrate that women have a higher inclination towards hedonic consumption motivation and its sub-dimensions compared to men, and they also engage in more emotional shopping.

Anahtar Kelimeler

Hedonik alışveriş, Hedonik tüketim, Hedonik motivasyon

Kaynakça

• Akturan, U. (2010). Hedonik tüketim eğiliminin plansız satın alma eğilimi üzerindeki etkisinin belirlenmesi. Öneri Dergisi, 9(33), 109-116.
• Altunışık, R. ve Çallı, L. (2004, 25-26 Kasım). Plansız alışveriş ve hazcı tüketim davranışları üzerine bir araştırma: Satın alma karar sürecinde bilgi kullanımı. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi içinde (s. 231-240). Eskişehir.
• Arnold, M. J. ve Reynolds, K. E. (2003). Hedonic shopping motivations. Journal of Retailing, 79(2), 77-95.
• Bayram, N. (2004). Sosyal bilimlerde SPSS ile veri analizi. Ezgi Kitabevi. Bursa.
• Beatty, S. E. ve Elizabeth Ferrell, M. (1998). Impulse buying: Modeling its precursors. Journal of Retailing, 74(2), 169-191.
• Cahyani, L. ve Marcelino, D. (2023). Positive emotions as mediation between hedonic shopping motivations on impulsive buying behavior of E-Commerce in Indonesia. APMBA (Asia Pacific Management and Business Application), 11(3), 347-362.
• Cinjarevic, M., Tatic, K. ve Petric, S. (2011). See it, like it, buy it! Hedonic shopping motivations and impulse buying. Economic Review: Journal of Economics ve Business, 9(1), 3-15.
• de Kervenoael, R., Aykac, D. S. O. ve Palmer, M. (2009). Online social capital: Understanding e-impulse buying in practice. Journal of Retailing ve Consumer Services, 16(4), 320-328.
• Deli-Gray, Z., Gillpatrick, T., Marusic, M., Pantelic, D. ve Kuruvilla, S. J. (2010). Hedonic ve functional shopping values and everyday product purchases: Findings from the Indian Study. International Journal of Business Insights & Transformation, 4(1), 65-70.
• Dholakia, U. M. (2000). Temptation ve resistance: An integrated model of consumption impulse formation ve enactment. Psychology & Marketing, 17(11), 955-982.
• Gantulga, U. ve Dashrentsen, D. (2023). Factors influence impulsive buying behavior. Humanitas University's Research Papers Management, 24(1), 9-25.
• Hanzaee, K. H. ve Taherikia, F. (2010). Impulse buying: An Iranian model. China-USA Business Review, 9(12), 31-43.
• Hausman, A. (2000). A multi‐method investigation of consumer motivations in impulse buying behavior. Journal of Consumer Marketing, 17(5), 403-426.
• Hayran, M. (2011). Sağlık araştırmaları için temel istatistik. Omega Araştırma.
• Hopkinson, G. ve Pujari, D. (1999). A factor analytic study of the sources of meaning in hedonic consumption. European Journal of Marketing, 33(3/4), 273-294.
• Howard, J. A. ve Sheth, J. N. (1969). The theory of buyer behavior. New York, 63, 145.
• Johan, A., Prayoga, R., Putra, A.P., Fauzi, I.R. ve Pangestu, D. (2023). Heavy social media use and hedonic lifestyle. Dan Hedonic Shopping Terhadap Online Compulsive Buying. resmilitaris, 13(1), 2783-2797.
• Kim, S. ve Eastin, M. S. (2011). Hedonic tendencies ve the online consumer: an investigation of the online shopping process. Journal of Internet Commerce, 10(1), 68-90.
• Kim, S. ve Lee, Y. (2006). Global online marketplace: a cross-cultural comparison of website quality. International Journal of Consumer Studies, 30(6), 533-543.
• Kul, S. (2014). Uygun istatistiksel test seçim kilavuzu/guideline for suitable statistical test selection. Plevra Bülteni, 8(2), 26.
• Kwak, H., Zinkhan, G. M., Delorme, D. E. ve Larsen, T. (2006). Revisiting normative influences on impulsive buying behavior ve an extension to compulsive buying behavior. Journal of International Consumer Marketing, 18(3), 57-80.
• Lerrick, Y.F., Rane, M.K.D. ve Djawang, J.U.S.P. (2023). Product impulsive buying on online shops. IJEBD (International Journal of Entrepreneurship and Business Development), 6(2), 360-370.
• Liao, C., To, P.-L., Wong, Y.-C., Palvia, P. ve Kakhki, M. D. (2016). The impact of presentation mode ve product type on online impulse buying decisions. Journal of Electronic Commerce Research, 17(2), 153.
• Lim, P. L. (2015). What internal ve external factors influence impulsive buying behavior in online shopping?. Global Journal of Management ve Business Research, 15(E5), 25-32.
• Lin, N. (1976). Foundations of social research. McGraw-Hill.
• Mallari, E.F.I., Ato, C.K.A., Crucero, L.J.M.O., Escueta, J.T., Eslabra, V.A.P. ve Urbano, P.E.M. (2023). The mediating role of impulse buying on hedonic shopping motivation and life satisfaction of online shoppers in the Philippines. International Social Science Journal. (Early View). https://doi.org/10.1111/issj.12430
• Özdemir, Ş. ve Yaman, F. (2007). Hedonik alışverişin cinsiyete göre farklılaşması üzerine bir araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 2(2), 81-91.
• Özdemir, Ş. ve Yaman, F. (2007). Hedonik alışverişin cinsiyete göre farklılaşması üzerine bir araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 2(2), 81-91.
• Park, J. ve Lennon, S. J. (2006). Psychological ve environmental antecedents of impulse buying tendency in the multichannel shopping context. Journal of Consumer Marketing, 23(2), 56-66.
• Penpece, D. (2006). Tüketici davranışlarını belirleyen etmenler: kültürün tüketici davranışları üzerindeki etkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kahramanmaraş.
• Putro, W.R.A., Nugraha, K.S.W., Wulandari, G.A., Endhiarto, T. ve Wicaksono, G. (2023). Mampukah positive emotion memediasi shopping life style dan hedonic shopping value therhadap impulse buying generasi Z?. In Prosiding Seminar Nasional Sinergi Riset dan Inovasi, 1(1), 68-78.
• Rahmania, K., Juniwati, B.B.P., Setiawan, H. ve Hendri, M.I. (2023). The effect of flash sale on online impulse buying mediated by positive emotion in shopee users (Case Study on Gen Y). Himalayan Economics and Business Management 4(1), 233-240. https://himjournals.com/article/articleID=1040
• Rook, D. W. ve Fisher, R. J. (1995). Normative influences on impulsive buying behavior. Journal of Consumer Research, 22(3), 305-313.
• Saritaş, E. ve Haşiloğlu, S. B. (2015). Çalışan kadınların özel alışveriş sitelerinden satın alımlarının hedonik amaçlı tüketim açısından incelenmesi. Journal of Internet Applications ve Management, 6(1), 53-62.
• Scarpi, D. (2020). A literature review of hedonic and utilitarian shopping orientation. Hedonism, utilitarianism, and consumer behavior: exploring the consequences of customer orientation. Springer International Publishing, 7-40.
• Siddik, F.I. ve Dwita, V. (2022). The influence of website personality and website quality with hedonic shopping motivation as intervening on online impulsive buying behavior in generation Y in Padang City. Eighth Padang International Conference On Economics Education, Economics, Business and Management, Accounting and Entrepreneurship (PICEEBA-8 2021) içinde (s. 259-269). Atlantis Press.
• Tarka, P. ve Harnish, R. J. (2023). Toward better understanding the materialism-hedonism and the big five personality-compulsive buying relationships: A new consumer cultural perspective. Journal of Global Marketing, (Early View) 1-28. https://doi.org/10.1080/08911762.2023.2188509
• Ural, A. ve Kılıç, İ. (2005). Bilimsel araştırma süreci ve SPSS ile veri analizi. Detay Yayıncılık.
• Wells, J. D., Parboteeah, V. ve Valacich, J. S. (2011). Online impulse buying: understanding the interplay between consumer impulsiveness ve website quality. Journal of the Association for Information Systems, 12(1), 32-56. https://doi.org/10.17705/1jais.00254
• Weun, S., Jones, M. A. ve Beatty, S. E. (1998). Development ve validation of the impulse buying tendency scale. Psychological Reports, 82(3_suppl), 1123-1133.
• Xiao, Y., Liu, M. ve Wu, B. (2023). The effect of social appearance anxiety on the online impulse purchases of fashionable outfits among female college students during pandemic periods: The mediating role of self-control and the moderating role of subjective socioeconomic status. Psychology research and behavior management, (16), 303-318. https://doi.org/10.2147/prbm.s392414
• Zhang, X., Prybutok, V. R. ve Koh, C. E. (2006). The role of impulsiveness in a TAM-based online purchasing behavior. Information Resources Management Journal (IRMJ), 19(2), 54-68.
• Zhang, X., Prybutok, V. R. ve Strutton, D. (2007). Modeling influences on impulse purchasing behaviors during online marketing transactions. Journal of Marketing Theory ve Practice, 15(1), 79-89.
• Zheng, X., Men, J., Yang, F. ve Gong, X. (2019). Understanding impulse buying in mobile commerce: an investigation into hedonic ve utilitarian browsing. International Journal of Information Management, 48, 151-160.