The Relationship of Democratic Development, Financial Development and Economic Growth: Dynamic Panel Data Analysis for EU Countries

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 22, 900 - 918, 28.10.2023

Aslı Özen Atabey , Ahmet Şerbetçi

https://doi.org/10.25204/iktisad.1315758

Öz

Whether the democratization process and the development in financial markets support economic growth has always been among the topics discussed. In this context, the study was carried out to analyze the relationship between the level of democratic and financial development and economic growth in European Union (EU) countries. Within the scope of the study, for 27 EU countries; The relationship between the level of democratic development and economic growth was analyzed for the period of 2010-2022, and the relationship between financial development and economic growth was analyzed for the period of 2002-2020. Difference GMM and System GMM methods, which are dynamic panel data analysis methods, are used in the study. According to the analysis findings; There is a negative bidirectional relationship between economic growth and the level of democratic development in the EU. In addition, economic growth affects the level of financial development positively, while financial development affects economic growth negatively.

Anahtar Kelimeler

Democratic development, financial development, economic growth, dynamic panel data analysis.

Demokratik Gelişme, Finansal Gelişme ve İktisadi Büyüme İlişkisi: AB Ülkeleri İçin Dinamik Panel Veri Analizi

Öz

Demokratikleşme sürecinin ve finansal piyasalardaki gelişmenin iktisadi büyümeyi destekleyip desteklemediği, her dönem tartışılan konular arasında yer almıştır. Bu bağlamda çalışma, Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde demokratik ve finansal gelişme seviyesi ile iktisadi büyüme arasındaki ilişkiyi analiz etmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışma kapsamında 27 AB ülkesine yönelik olarak; demokratik gelişme seviyesi ile iktisadi büyüme arasındaki ilişki 2010-2022 dönemi için, finansal gelişme ile iktisadi büyüme arasındaki ilişki ise 2002-2020 dönemi için analiz edilmiştir. Çalışmada yöntem olarak dinamik panel veri analiz yöntemlerinden Fark GMM ve Sistem GMM metotları kullanılmıştır. Analiz bulgularına göre; AB’de iktisadi büyüme ile demokratik gelişmişlik seviyesi arasında çift yönlü negatif bir ilişki mevcuttur. Ayrıca, iktisadi büyüme finansal gelişmişlik seviyesini pozitif, finansal gelişmişlik ise iktisadi büyümeyi negatif etkilemektedir.

Anahtar Kelimeler

Demokratik gelişme, finansal gelişme, iktisadi büyüme, dinamik panel veri analizi.

Kaynakça

• Acaravcı, A., Bozkurt, C. ve Erdoğan, S. (2015). MENA ülkelerinde demokrasi-ekonomik büyüme ilişkisi. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 3(4), 119-129. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iicder/issue/31650/347040
• Alasgarlı, F. ve Sekmen, T. (2021). Asya ülkelerinde finansal gelişme, ekonomik büyüme ve enflasyon ilişkisi. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 9(2), 19-48. https://dergipark.org.tr/tr/pub/seyad/issue/67728/1012929
• Alesina, A. ve Protti, R. (1994). The political economy of growth: A critical survey of the recent literature. The World Bank Economic Review, 8(3), 351-371. https://www.jstor.org/stable/3989954
• Altıntaş, H. ve Ayrıçay, Y. (2010). Türkiye’de finansal gelişme ve ekonomik büyüme ilişkisinin sınır testi yaklaşımıyla analizi: 1987–2007. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 71-98. https://earsiv.anadolu.edu.tr/xmlui/handle/11421/368?locale-attribute=en
• Al-Yousif, Y. K. (2002). Financial development and economic growth: Another look at the evidence from developing countries. Review of Financial Economics, 11(2), 131-150. https://doi.org/10.1016/S1058-3300(02)00039-3
• Arellano, M. ve Bond, S. (1991). Some tests of specification for panel data: Monte Carlo evidence and an application to employment equations. Review of Economic Studies, 58(2), 277-297. https://doi.org/10.2307/2297968
• Arellano, M. ve Bover, O. (1995). Another look at the instrumental variable estimation of error-components models. Journal Of Econometrics, 68(1), 29-51. https://doi.org/10.1016/0304-4076(94)01642-D
• Aydın, M. K., Ak, M. Z. ve Altıntaş, N. (2013). ‘Çevre’ ülkelerinde finansal gelişme ile büyüme arasındaki ilişki: Panel veri analizi. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 31(2), 1-14. https://doi.org/10.17065/huniibf.103641
• Aydın, M. K., Ak, M. Z. ve Altıntaş, N. (2014). Finansal gelişmenin büyümeye etkisi: Türkiye özelinde nedensellik analizi. Maliye Dergisi, 167, 149-162. https://ms.hmb.gov.tr/uploads/2019/09/167-08.pdf
• Bagehot, W. (1873). Lombard street: A description of the money market. Henry S. King.
• Baltagi, B. H. (2005). Econometric analysis of panel data. John Wiley & Sons.
• Barış, S. ve Erdoğmuş, M. (2018). 21. yüzyılda demokrasi ve ekonomik büyüme ilişkisi: Bir literatür incelemesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 9(20), 83-102. https://doi.org/10.21076/vizyoner.327173
• Başar, S. ve Yıldız, Ş. (2009). İktisadi büyümenin demokratikleşme üzerindeki etkileri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(21), 56-75. https://dergipark.org.tr/tr/pub/baunsobed/issue/50238/648001
• Başar, S. ve Yıldız, Ş. (2012). İktisadi büyümenin demokratikleşmeye etkisi üzerine bir araştırma. Kafkas Ünı̇versı̇tesı̇, İktı̇sadı̇ ve İdarı̇ Bı̇lı̇mler Fakültesı̇ Dergı̇sı̇, 3(3), 9-38. https://www.kafkas.edu.tr/dosyalar/iibfdergi/file/03/1.pdf
• Begović, B., Mladenović, Z. ve Popović, D. (2017). Democracy, financial development, and economic growth: an empirical analysis. CJDS Working Paper # 0317, Center for Liberal-Democratic Studies, Serbia. http://doi.org/10.13140/RG.2.2.11526.78402
• Beşkaya, A. ve Manan, Ö. (2009). Ekonomik özgürlükler ve demokrasi ile ekonomik performans arasındaki ilişkinin zaman serileri ile analizi: Türkiye örneği. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 5(10), 47-76. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijmeb/issue/54831/750687
• Bhagwati, J. N. (2002). Democracy and development: Cruel dilemma or symbiotic relationship? Review of Development Economics, 6(2), 151–162. http://doi.org/10.1111/1467-9361.00147
• Bölükoğlu, A. (2021). Finansal gelişme ve ekonomik büyüme arasındaki doğrusal olmayan ilişki: IMF finansal gelişmişlik endeksi ile yeni bulgular. Ekonomi Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi, 6(2), 385-402. https://doi.org/10.25295/fsecon.1062138
• Breusch, T. S. ve Pagan, A. R. (1980). The Lagrange multiplier test and its applications to model specification in econometrics. The Review of Economic Studies, 47(1), 239-253. https://doi.org/10.2307/2297111
• Çeştepe, H. ve Yıldırım, E. (2016). Türkiye’de finansal gelişme ve ekonomik büyüme ilişkisi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, ICAFR 16 Özel Sayısı, 12-26. https://dergipark.org.tr/en/pub/ijmeb/issue/54621/745016
• Das, R. A. ve Siddharth (2021). The impact of democracy on economic growth in south Asia. Undergraduate Economic Review, 18(1), Article 4. https://digitalcommons.iwu.edu/uer/vol18/iss1/4
• Dollar, D. ve Kraay, A. (2003). Institutions, trade and growth. Journal of Monetary Economics, 50(1), 133-162. https://doi.org/10.1016/S0304-3932(02)00206-4
• Economist Intelligence (EIU), (2023). https://www.eiu.com/n/campaigns/democracy-index-2022/
• Efeoğlu, R. ve Azgün, S. (2020). Demokrasi ve ekonomik kalkınma ilişkisi: Yükselen ekonomiler üzerinde ekonometrik bir analiz. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (23), 541-564. https://dergipark.org.tr/tr/pub/igdirsosbilder/issue/66830/1045266
• Eren, M. V. ve Ünal, A. E. (2019). Finansal gelişmişlik ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki: ARDL sınır testi yaklaşımı ve nedensellik analizi. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (18), 527-556. https://dergipark.org.tr/tr/pub/igdirsosbilder/issue/66824/1045245
• Erkuş, S. ve Karamelikli, H. (2016, 14-16 Nisan). Türkiye’de demokrasi ve iktisadi büyüme arasındaki uzun dönemli ilişki. International Turgut Ozal Congress on Business, Economics and Political Science-INTOCBEPS II içinde (s. 488-497). Ankara, Türkiye.
• Eurostat (2023). https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/SDG_08_10/default/table?lang=en
• Fayad, G., Bates, R. H. ve Hoeffler, A. (2012). Income and democracy: Lipset's law inverted. OxCarre Research Paper 61. http://nrs.harvard.edu/urn-3:HUL.InstRepos:33445936
• Friedman, M. (1962). Capitalism and freedom. University of Chicago Press.
• Friedman, M. (1988). Kapitalizm ve özgürlük. (N. Himmetoğlu ve D. Erberk, Çev.; 1. Baskı). Serbest Kitaplar Yayınevi. (Orijinal çalışma basım tarihi 1962)
• Goldsmith, R. (1969). Financial sturucture and development. Yale University Pres.
• Güneş, S. (2013). Finansal gelişmişlik ve büyüme arasındaki nedensellik testi: Türkiye örneği. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 14(1), 73-85. https://dergipark.org.tr/tr/pub/doujournal/issue/66668/1043094
• Hadri, K. ve Kurozumi, E. (2012). A simple panel stationarity test in the presence of serial correlation and a common factor. Economics Letters, 115(1) 31-34. https://doi.org/10.1016/j.econlet.2011.11.036
• Hayaloğlu, P. (2015). Kırılgan beşli ülkelerinde finansal gelişme ve ekonomik büyüme ilişkisi: Dinamik panel veri analizi. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(1), 131-144. https://dergipark.org.tr/tr/pub/esad/issue/38955/456056
• Helhel, Y. (2017). E7 ülkelerinde finansal gelişme ve ekonomik büyüme arasında nedensellik analizi. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, (628), 9-1. https://dergipark.org.tr/tr/pub/fpeyd/issue/48015/607276
• Heshmati, A. ve Kim, N. S. (2017). The relationship between economic growth and democracy: Alternative representations of technological change. IZA Discussion Paper No. 10880. http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3010657
• Islam, M.A. (2012). An empirical analysis of causality between development of non-bank financial intermediaries and the economic growth in Malaysia. European Journal of Social Sciences, 30(4), 654-664. http://irep.iium.edu.my/id/eprint/25001
• İnançlı, S., Altıntaş, N. ve İnal, V. (2016). Finansal gelişme ve ekonomik büyüme ilişkisi: D-8 örneği. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(4), 36-49. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iibfdkastamonu/issue/29650/318425
• Jung, H. ve Kwon, H. U. (2007). an alternative system gmm estimation in dynamic panel models. Hi-Stat Discussion Paper Series d07-217, Institute of Economic Research, Hitotsubashi University. https://hi-stat.ier.hit-u.ac.jp/research/discussion/2007/pdf/D07-217.pdf
• Kandır, S. Y., İskenderoğlu, Ö. ve Önal, Y. B. (2007). Finansal gelişme ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin araştırılması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(2), 311-326. https://dergipark.org.tr/tr/pub/cusosbil/issue/4377/59989
• Kassie, N. M. (2021). The effects of financial development on economic growth in Africa: does the quality of institutions matter? Journal of Business Economics and Finance, 10(4), 166-177. http://doi.org/10.17261/Pressacademia.2021.1462
• Kindleberger, C. P. (2008). Cinnet, panik ve çöküş: Mali krizler tarihi (H. Tunalı, Çev.; 2. Baskı). İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Koçak, E. ve Uzay, N. (2017). Türkiye’de demokrasi ve ekonomik büyüme ilişkisi: Ampirik bir araştırma. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 24(3), 705-723. https://doi.org/10.18657/yonveek.305737
• Levine, R. (1997). Financial development and economic growth: Views and agenda. Journal of Economic Literature, 35(2), 688-726. https://www.jstor.org/stable/2729790
• Levine, R., Loayza, N. ve Beck, T. (2000). Financial intermediation and growth: Causality and causes. Journal of Monetary Economics, 46(1), 31-77. https://doi.org/10.1016/S0304-3932(00)00017-9
• Li, Z. ve Ingham, H. (2020). Financial development, economic performance and democracy: Methodological issues and new estimates. (Economics Working Papers Series). Lancaster University, Department of Economics.
• Lipset, S. M. (1959). Some social requisites of democracy: Economic development and political legitimacy, The American Political Science Review, 53(1), 69-105. https://doi.org/10.2307/1951731
• Naceur, S. B. ve Ghazouani, S. (2007). Stock markets, banks, and economic growth: Empirical evidence from the MENA region. Research in International Business and Finance, 21(2), 297-315. https://doi.org/10.1016/j.ribaf.2006.05.002
• Nazlıoğlu, S., Ege, I. ve Bayrakdaroğlu, A. (2009). Financial development and economic growth: Cointegration and causality analysis for Turkey. Banking and Finance Letters, 1(2), 59-66.
• Nazlıoğlu, Ş., Yalama, A. ve Aslan, M. (2009). Financial development and investment: Cointegration and causality analysis for the case of Turkey. International Journal of Economic Perspectives, 3(2), 107-119.
• Öz, D. (2021). Demokrasi ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki: Türkiye örneği. Nicel Bilimler Dergisi, 3(2), 133-149. https://doi.org/10.51541/nicel.1030879
• Öztürk, N., Darıcı, H. K. ve Kesikoğlu, F. (2011). Ekonomik büyüme ve finansal gelişme ilişkisi: gelişmekte olan piyasalar için bir panel nedensellik analizi. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30(1), 53-69. https://dergipark.org.tr/en/pub/muiibd/issue/492/4354
• Patrick, H. T. (1966). Financial development and economic growth in underdeveloped countries. Economic Development and Cultural Change, 14(2), 174–189. https://doi.org/10.1086/450153
• Pesaran, M. H. ve Yamagata, T. (2008). Testing slope homogeneity in large panels. Journal of Econometrics, 142(1), 50-93. https://doi:10.1016/j.jeconom.2007.05.010
• Pesaran, M. H., Ullah, A. ve Yamagata, T. (2008). A bias-adjusted lM test of error cross-section independence. The Econometrics Journal, 11(1), 105-127. https://doi.org/10.1111/j.1368-423X.2007.00227.x
• Pesaran, M. H. (2004). General diagnostic tests for cross section dependence in panels. CESifo Working Paper Series No. 1229; IZA Discussion Paper No. 1240.
• Rachdi, H. ve Saidi, H. (2015). Democracy and economic growth: Evidence in MENA countries. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 191, 616-621. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.04.644
• Rehman, A. U. ve Aqil, M. (2020). Financial development and economic growth; A comparative analysis of autocratic and democratic era of Pakistan. Global Management Journal for Academic & Corporate Studies, 10(1), 14-14.
• Roodman, D. (2009), How to do xtabond2: An introduction to “Difference” and “System” GMM in stata. Working Papers 103, Center for Global Development, https://www.files.ethz.ch/isn/36085/2006_12_06.pdf
• Sirowy, L. ve Inkeles, A. (1990). The effects of democracy on economic growth and inequality: A review. Studies In Comparative International Development, 25(1), 126-157. https://link.springer.com/article/10.1007/BF02716908
• Tavares, J. ve Wacziarg, R. (2001). How democracy affects growth. European Economic Review, 45(8), 1341- 1378. https://doi.org/10.1016/S0014-2921(00)00093-3
• Temelli, F. ve Şahin, D. (2018). APEC ülkelerinde finansal gelişme ve ekonomik büyüme ilişkisinin analizi. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 305-324. https://doi.org/10.17218/hititsosbil.391397
• Thangavelu, S. ve James, A. B. J. (2004). Financial development and economic growth in Australia: An empirical analysis. Empirical Economics, 29, 247–260. https://doi.org/10.1007/s00181-003-0163-7
• Tütüncü, A. (2020). Gelişmekte olan ülkelerde demokrasinin ekonomik büyümeye etkisi. Sosyoekonomi, 28(44), 27-40. https://doi.org/10.17233/sosyoekonomi.2020.02.02
• Uluslararası Para Fonu (IMF) (2023a). https://data.imf.org/?sk=f8032e80-b36c-43b1-ac26-493c5b1cd33b&sid=1481126573525
• Uluslararası Para Fonu (IMF) (2023b). https://data.imf.org/?sk=f8032e80-b36c-43b1-ac26-493c5b1cd33b
• Vandeputte, N. ve Luciani, L. (2018). European Union democracy assistance: An academic state of play. European Partnership for Democracy. http://hdl.handle.net/1854/LU-8587335
• Williams, K. (2016). Does democracy dampen the effect of finance on economic growth? Empirical Economics, 52(2), 635-658. https://doi.org/10.1007/s00181-016-1089-1
• Wu, J. L., Hou, H. ve Cheng, S. Y. (2010). The dynamic impacts of financial institutions on economic growth: Evidence from the European Union. Journal of Macroeconomics, 32(3), 879-891. https://doi.org/10.1016/j.jmacro.2009.09.003
• Yerdelen-Tatoğlu, F. (2018). Panel veri ekonometrisi STATA uygulamalı. Beta Basım Yayım.