Musikinin Alaturkası mı Alafrangası mı? İki Osmanlı Aydınının Orijinal Fikirleri: Mehmet Akif ve İsmail Fenni Bey

Yıl 2015, Sayı: 4, 141 - 154, 31.12.2015

Fazli Arslan

Öz

Son dönem Osmanlı aydınlarından birçoğu musiki hakkında yazmışlardır. Bu çalışmada iki isim belirledik. Birbirlerine yakın dünya görüşüne sahip ancak musiki hususunda farklı ve orijinal düşüncelere sahip olduğunu düşündüğümüz iki isim. Bundan amaç sadece meslekten musikiciler değil diğer aydınların da musiki tartışmalarına müdahil olduklarını göstermektir. Bu örnekler iyi irdelendiğinde günümüzde de zaman zaman tartışılan aynı konuların tarihsel köklerine inmiş oluruz. Bu konunun fikrî zeminine, sosyolojik arka planına, politik sebeplerine vakıf olmuş oluruz.

Anahtar Kelimeler

Mehmet Akif, İsmail Fenni, Osmanlı aydınları, alaturka müzik, alafranga müzik

Is the Turkish Style or Western Style in Music? Original Ideas of Two Ottoman Intellectuals: Mehmet Akif and İsmail Fenni

Öz

Most of the Ottoman intellectuals wrote about music. We chose two names from this field. They are close to each other in their philosophy of the world but they have different and orijinal opinions on music: Mehmet Akif and Ismail Fenni Bey. Our goal is to show, not only musicians but these intellectuals had taken place in allaturca-allaturca music debates. If these samples evaluated good, we can reach to the root of these opinions that discussed from time to time and we can understand the sociological background and political reasons of this subject.

Anahtar Kelimeler

Mehmet Akif, İsmail Fenni, Ottoman intellectuals, the Turkish style music, the Western style music

Kaynakça

• Aksoy, Haşan, “Bir Türk Musikisi Muhibbi Olarak Mehmed Âkif”, MEB Eğitim sayı: 73 ( Mart 2006), s.171-173. Arslan, Fazlı, “Zühdi Rıza’nm Kaleminden İsmail Fenni Ertuğrul ve Mûsikî Çalışmaları”, Türkiyat Mecmuası, c. 21 (Bahar 2011), s. 97.
• Atatürk Devrimleri İdeolojisinin Türk Müzik Kültürüne Doğrudan ve Dolaylı Etkileri, Boğaziçi Üniversitesi Türk Müziği Klübü yay., İstanbul 1980.
• Ayvazoğlu, Beşir, “Peygamber Torununun Müziği”, Aksiyon, 8 Eylül 2001.
• Ayvazoğlu, Beşir, “Mehmed Akif'in Mûsikî Anlayışı”, Türk Edebiyatı, 25 (280) Şubat 1997, s. 11-13.
• Canlı Tarihler, Türkiye Yayınevi, İstanbul 1946, c. IV.
• Davudoğlugil, Haşan, “Mehmet Akif'in Musikişinaslığı ve Bestelenmiş Eserleri”, Diyanet İşleri Başkanlığı Dergisi, 13 (1) Ocak-Şubat 1974.
• Ergün, Mehmet, Neyzen Tevfik ve Azab-ı Mukaddesi, Tunca Yayınları, Ankara 2002, s. 63-64.
• Erişgil, Emin, İslamcı Bir Şairin Romanı, İş Bankası Yayınları, Ankara 1986.
• Ersoy, Mehmet Akif, Safahat, Akpınar Yayınevi, İstanbul 1987.
• Köse, Seval, Beste Esen, “Mehmet Akif’in Şarkı Formunda Bestelenmiş Şiirlerinde Makam ve Usûl Özellikleri”, Mehmet Âkif Ersoy Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Burdur 2009, c. 1, s. s. 399-408. Kuntay, Mithat Cemal, Mehmed Akif, Timaş, İstanbul 2011.
• Nalbandoğlu, Muhiddin, “Mehmet Âkifin Bestelemiş Eserleri”; Musiki Mecmuası, İstanbul, 1964, sy. 202, s. 309-311.
• Öney, Cahit, “Mehmed Akifde Musiki, Musikimizde Mehmed Akif’, Musiki Mecmuası, sayı: 455, (1996), s. 14-15.
• Özcan, Nuri, “Mehmet Âkif Ersoy’un Bestelenmiş Eserleri”, Eğitim, sayı: 73 (Mart 2006).
• Özcan, Nuri, “İstiklal Marşı (Musiki)”, DİA, c. 23, s. 356-358.
• Şengül, Abdullah, “Safahatta Yer Alan Güzel Sanatlar Üzerine Bir İnceleme”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, c. VIII, sayı: 1 (Haziran 2006).
• Tanrıkorur, Cinuçen, Müzik Kimliğimiz Üzerine Düşünceler, Ötüken Yay, İstanbul 1998.
• Yaşar, Selman, “Mehmet Akif ve Neyzen Tevfik”, Mehmet Âkif Ersoy Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Burdur 2009, c. 2, 721-730.
• Yıldırım, Muharrem, “Mehmed Akif ve Milli Musiki”, Musiki Mecmuası, sayı: 315, s. 344-345.
• Yükselsin, İbrahim Yavuz, İsmail Fenni Ertuğrul’un Sözel Taksimleri, YLT, İzmir 1994.