الإمكانيات التكنولوجية واستخدامها لتدريس القرآن الكريم

Yıl 2019, Sayı: 10, 65 - 86, 30.12.2019

Süleyman Kablan

Öz

لا تزال إسهامات التكنولوجيا في التدريس وآثارها على تحفيز الطلاب موضع نقاش حتى الآن، واستخدام الإمكانيات التكنولوجية في تدريس القرآن الكريم، تزيد من فعالية الأعضاء الحسية النشطة، مما يسهل ويسرع ويلهم الطلاب ويضمن تحقيق الأهداف التعليمية على أعلى مستوى، ولذلك تهدف هذه الدراسة إلى تحديد الأدوات التكنولوجية التي يمكن استخدامها على نطاق واسع لتدريس القرآن الكريم، وشرح الآثار الإيجابية والسلبية لاستخدام هذه الأدوات استخداماً فعالاً، وسيساعد المقال معلمي وطلاب القرآن الكريم على معرفة تقنيات تعليم القرآن وكيفية الاستفادة منها، بالإضافة إلى تطوير مادة تدريس القرآن وتهميد قاعدة نظرية للباحثين العاملين في هذا الجال

Anahtar Kelimeler

تدريس القرآن الكريم, التقنيات التعليمية, الوسائل المبتكرة, الحافز, الوسائل المرئية

Technological Facilities for Teaching the Quran and Their Usage

Öz

The contribution of technology to teaching and its impact on student motivation is still a controversial topic. The use of technological opportunities in the teaching of the Quran increases the effectiveness of active sensory organs, thus facilitates and accelerates learning, encourages students, and ensures the achievement of educational objectives at the highest level. Therefore, this study aims to identify the technological instruments that can widely be used in teaching the Quran and explained the positive and negative effects of the effective use of these instruments. It will help those, who teach and learn the Holy Quran, learn education technologies and know how to make use of them, as well as develop Quran teaching materials and prepare a theoretical basis for researchers working in this field.

Anahtar Kelimeler

Quran teaching, educational technologies, innovative methods, motivation, visual tools

Kur’an-ı Kerim Öğretiminde Teknolojik İmkânlar ve Kullanımı / Technological Facilities for Teaching the Quran and Their Usage / الإمكانيات التكنولوجية واستخدامها لتدريس القرآن الكريم

Öz

Teknolojinin öğretime yönelik katkıları ve öğrenci motivasyonu üzerindeki etkileri hâlâ bir tartışma konusudur. Kur’an-ı Kerîm öğretiminde teknolojik imkânların kullanılması, aktif duyu organlarının etkinliğini artırmakta dolayısı ile öğrenimi kolaylaştırmakta, hızlandırmakta, öğrencileri isteklendirmekte, eğitim hedeflerinin üst düzeyde gerçekleşmesini sağlamaktadır. Bu nedenle araştırma, Kur’an-ı Kerîm öğretiminde yaygın kullanılabilecek teknolojik araçları saptamayı amaçlamış, bu araçların etkin bir şekilde kullanımının sağlayacağı olumlu ve olumsuz etkileri açıklamıştır. Makalenin, Kur’an-ı Kerîm’i öğreten ve öğrenenlerin Kur’an-ı Kerîm eğitim teknolojilerinin neler olduğunu bilmelerine ve nasıl faydalanmaları gerektiğine yardımcı olacağı gibi Kur’an-ı Kerîm öğretim materyali geliştirme ve bu alanda çalışan araştırmacılara kuramsal bir zemin hazırlayacağı da düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kur’an-ı Kerîm Öğretimi, Eğitim Teknolojileri, Yenilikçi Yöntemler, Motivasyon, Görsel Araçlar

Kaynakça

• Âcurrî, Ebû Bekr Muhammed b. Hüseyn b. Abdillâh. Ahlak-u Hameleti’l- Kur’an. nşr. Feyyaz Ahmet. Beyrut: y.y., 1987.
• Arslan, Berrin. “Bilgisayar Destekli Eğitime Tabi Tutulan Ortaöğretim Öğrencileriyle Bu Süreçte Eğitici Olarak Rol Alan Öğretmenlerin BDE’e İlişkin Görüşleri”. The Turkish Online Journal of Educational Technology 4/10, (2003), 67.
• Arslan, Mustafa & Adem, Ergin. “Yabancılara Türkçe Öğretiminde Görsel ve İşitsel Araçların Etkin Kullanımı”. Dil Dergisi 147, (Ocak-Şubat-Mart, 2010), 65-82.
• AT, Android Türkiye. ‘‘Akıllı Telefon Nedir, Ne İşe Yarar?’’. Erişim 01 Haziran 2019. http://androidturkey.net/2011/12/24/akillitelefon-nedir-ne-ise-yarar-dunyadaki-akillitelefon-kullanim-oranlari-ve-turkiyedekidurum/#comments
• AY, Akser Yayınları. ‘‘Kur’an Okuyan Kalem Seti’’ Erişim 01 Haziran 2019. http://www.akseryayinlari.com/Product.asp?id=275
• Balım, Ali Günay vd. “Asitler ve Bazlar Konusunda Çoklu Zekâ Kuramına Dayalı Uygulamaların Öğrenci Başarısına Etkisi”. Ege Eğitim Dergisi 5/2 (2004), 14.
• Başkan, Özcan. Yabancı Dil Öğretimi İlkeler ve Çözümler. İstanbul: Multılıngual Yayınları, 2006.
• Benli, Abdullah. “İlahiyat Fakültelerinde Yürütülen Kur’an Okuma ve Tecvid Dersleri İçin Bir Program Önerisi”. Bilimname Dergisi 28 (2015), 125-165.
• Biri, Sıradan. ‘‘Hafız Davut Kaya DERS-1 (HARFLER)’’. YouTube. Yayın Tarihi 8 Nisan 2016, https://www.youtube.com/watch?v=xm0oBFzo350
• Buyrukçu, Ramazan. Kur’an Kurslarında Din Eğitimi ve Öğretiminin Verimliliği Üzerine Bir Araştırma (Göller Bölgesi Örneği). Isparta: Fakülte Kitabevi, 2001.
• CD, Cami Donanımı. ‘‘Mahreç Tablosu’’ Erişim 01.06.2019. https://www.camidonanimi.com/mahrec-tablosu-isim-cisim
• Çimen, Abdullah Emin. Hafızlık Tarihi ve Türkiye’de Hafızlık Kurumunun İşlevselliği. İstanbul: Dijital Baskı, 2010.
• Çimen, Abdullah Emin. Kur’an-ı Kerîm Okuma ve Tecvid I. İstanbul: y.y., ts.
• Çollak, Fatih. Kur’an-ı Kerîm Dersi Müfredatı ve Öğretim Teknikleri, İmam Hatip Liselerinde Eğitim ve Öğretimi. İstanbul: Dem Yayınları, 2005.
• Demir, Ömer. “Kur’an Öğretiminde Temel Boyutlar”. Ekev Akademi Dergisi 21/72 (2017), 263-286.
• Demircan, Ömer. Yabancı Dil Öğretim Yöntemleri. İstanbul: Der Yayınları, 2005.
• Demirel, Özcan. Yabancı Dil Öğretimi İlkeler Yöntemler Teknikler. Ankara: Usem Yayınları, 1993.
• DİB, Diyanet İşleri Başkanlığı. ‘‘Diyanet Tv-Kur'an Öğreniyorum 1.Bölüm’’
• Erişim 01 Haziran 2019. https://www.diyanet.tv/kuran-ogreniyorum/video/kuran-ogreniyorum-1-bolum--kur-an-harflerinin-sekilleri-ve-isimleri
• DİB, Diyanet İşleri Başkanlığı. ‘‘Diyanet Tv-Mukabele’’ Erişim 01 Haziran 2019. https://www.diyanet.tv/mukabele/video/mukabele-bunyamin-topcuoglu-1-cuz
• DİB, Diyanet İşleri Başkanlığı. ‘‘Kur’an-ı Kerim’’ Erişim 01 Haziran 2019. https://kuran.diyanet.gov.tr/
• DİB, Diyanet İşleri Başkanlığı. ‘‘Mushaf’’ Erişim 01 Haziran 2019. http://kuran.diyanet.gov.tr/mushaf
• Diyâb, Ahmet. Türklere Arapça Öğretiminde karşılaşılan Sorunlar. Ankara: y.y., 2012.
• EBA, Eğitim Bilişim Ağı, ‘‘e-Kitap-Kur’an-ı Kerim’’ Erişim 01 Haziran 2019. http://www.eba.gov.tr/ekitap?&search=Kuran%C4%B1%20kerim
• Fazlıoğlu, Şükran. “Arap Harfleriyle Yazım Zorluğu İddiası ve Bunlara Verilen Cevaplar”. Şarkiyat Araştırmaları Dergisi 5/17 (2005), 54.
• H, Hasenat. ‘‘Programlar’’ Erişim 01 Haziran 2019. http://www.hasenat.net/
• Hasan, Ömer Halil. “Kur’an-ı Kerîm Öğretimi”. çev. Yusuf Alemdar. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 8/1, (2004), 261-291.
• İbn Muhaysın, Muhammed Salim. el-Muğnî fî tevcîhi’l-kıra’âti’l-‘aşri’l-mütevâtire. Beyrut: y.y., 1993.
• İbn Şüreyh, Ebû Abdullah Muhammed b. Şüreyh b. Ahmed er-Ruayni el-İşbili. el-Kâfî fi’l-Ḳıraâti’s-seb‘. thk. Ahmed Mahmud Abdussemi‘ eş-Şafiî. Beyrut: y.y., 2000.
• İbnü’l-Cezerî, Şemsüddîn Ebu’l-Hayr Muhammed b. Muhammed. en-Neşr fi’l- Kıraâti’l-‘Aşr. 2 Cilt. Mısır: y.y., ts.
• İbnü’l-Cezerî Şemsüddîn Ebu’l-Hayr Muhammed b. Muhammed, Manzûmetü’l-Mukaddime fîmâ yecibu ‘ala’l-kârii en-ye‘lemeh, thk. Eymen Rüşdi Süveyd. B.y.: Dâru Nûri’l-Mektebât, ts.
• Karaçam, İsmail. Kur’an-ı Kerîm’in Faziletleri ve Okunma Kaideleri. İstanbul: İFAV, 1984.
• Kaya, Zeki. Öğretim Teknolojileri Ve Materyal Geliştirme. Ankara: Pegem A Yayıncılık, 2006.
• Kettânî, Muhammed Abdülhay. et-Terâtibu’l-İdâriyye, Beyrut: y.y., ts.
• KK, Kur’an-ı Kerim. ‘‘Kur’an-ı Kerim’’ Erişim 01 Haziran 2019. https://kuran-ikerim.org/
• Kolaç, Emine. “İlköğretim Dördüncü Sınıf Türkçe Ders Kitaplarının Öğretmen Görüşlerine Dayalı Olarak Değerlendirilmesi”. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 17/1 (2003), 106.
• Komisyon. Kur’an Okuma Teknikleri Dersi. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı, 2014.
• Saçaklızâde, Muhammed b. Ebî Bekir el-Mar‘aşî. Cühdü’l-mukıll. Konya: Vilayet Matbaası, 1872.
• Tetik, Necati. Başlangıçtan IX. Hicri Asra Kadar Kıraat İlminin Talimi. İstanbul: İşaret Yayınları, 1990.
• TRT, Trt 1. ‘‘Kur'an-ı Kerim'i Güzel Okuma Yarışması’’ Erişim 01 Haziran 2019. https://www.trt1.com.tr/programlar/kuran-i-kerimi-guzel-okuma-yarismasi
• Yıldırım, Kamil vd. “Öğretmen ve Öğrenci Görüşleri Temelinde Akıllı Telefonların Eğitim Öğretim Ortamlarında Kullanılmasının ve Etkilerinin İncelenmesi”. Uluslararası Eğitim, Bilim ve Teknoloji Dergisi International Journal of Education, Science and Technology 2/2 (2016), 73.
• Yılmaz, Nazif. İmam Hatip Liselerinde Kur’an-ı Kerim Öğretimi İçin Öneriler, İmam Hatip Liselerinde Meslek Dersleri Öğretimi Nasıl Olmalı?. İstanbul: Dem Yayınları, 2006.
• Yılmaz, Nazif. Kur’an Öğretiminde Temel İlkeler, İstanbul: y.y., 2012.
• Zerkeşî Muhammed b. Bahadır b. Abdillah. el-Burhân fî ‘Ulûmi’l-Kur’an, thk. M. Abdulkadir Ata. Beyrut: y.y., 2006.