Higher Religious Education in Kyrgyzstan: Kyrgyzstan-Turkey Manas University Theology Faculty Students' Reasons for Preferring This Institution and Their Satisfaction Status

Yıl 2022, Sayı: 16, 139 - 172, 31.12.2022

Mehmet Korkmaz

https://doi.org/10.52886/ilak.1202278

Öz

Kyrgyzstan is one of the developing countries in Central Asia. This country under the rule of Soviet Union for many years and experienced various difficulties in the field of religion and religious education. The prohibition of activities related to religion and religious education was one of these problems. This country gained independence in 1991. And after that, it adopted a secular, democratic form of government.
Although the Kyrgyz state kept its distance from directly responding to the religious education demands of the people, it also allow the people to meet these needs. Various institutions have been established for this purpose. In this regard there are some supports from various countries. One of these countries is Turkey. One of the issues that Turkey supports the brother country Kyrgyzstan is education. Turkey has opened primary, secondary and higher education institutions in this country. One of them is Manas University.
This research deals with the opinions of the students who study at the Faculty of Theology of Manas University on subjects such as their preference processes, socio-economic, religious-cultural backgrounds, expectations from the faculty, their satisfaction with the faculty and their plans for the future.
The research was done in Bishkek in the spring semester of 2020, where 173 students participated. In the research, a questionnaire was used as a data collection tool, the data was analyzed in the SPSS program, and the qualitative data was examined through descriptive analysis.
Some of the results obtained from the research are as follows: The majority of the students participating in the research have a lower economic background. Their families mostly live in the countryside. According to the students their family's religious knowledge is insufficient.
According to these findings most of the students chose this institution willingly. However, nearly fifty percent them did not make this choice consciously. The majority of the students stated that they were satisfied with their education at the faculty. They were satisfied with the educational environment, the quality of the faculty members and the facilities provided by the faculty and university. In spite of all these positive findings, there are some students who were not satisfied complained about the inadequacy of Arabic education.
The students who were participated research pointed that theology education had a positive effect on their lives and beliefs. Although they emphasized that they are satisfied with studying at the Faculty of Theology, they said that there are some problems such as not being able to find a job, the state's lack of interest in this issue (religious education) and the prejudiced approaches.

Anahtar Kelimeler

Religious Education, Kyrgyzstan, Higher Religious Education, Faculty of Theology, Student Preferences.

Proje Numarası

proje değildir.

Kırgızistan’da Yüksek Din Öğretimi: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Bu Kurumu Tercih Nedenleri ve Memnuniyet Durumları

Öz

Kırgızistan Orta Asya’da yer alan ve yeni gelişmekte olan ülkelerden birisidir. Bu ülke uzun yıllar Sovyet yönetimi altında kalmış, bundan dolayı bu ülkede din ve din eğitimi ile ilgili konularda da çeşitli sorunlar yaşanmıştır. Din ve din eğitimi ile ilgili kurumların kapatılması, din eğitimi faaliyetlerin yasaklanması, Müslüman halka zorla komünizm ve ateizm ideolojilerinin benimsetilmeye çalışılması, bu sorunlardan bazılarıdır. Kırgızistan 1991 yılında bağımsızlığını kazanmasından sonra laik ve demokratik bir yönetim benimsemiştir. Bu tarihten sonra devlet yönetimi, dinî eğitim veren kurumları açmak gibi doğrudan din eğitimi ile ilgilenmese de halkın din ve din eğitimi ile ilgili taleplerinin karşılanmasına da müsaade etmiştir. Bu amaçla ülkede sivil halk ve ülke dışından gelen desteklerle çeşitli örgün ve yaygın eğitim kurumları açılmıştır. Bu ülkeye eğitim konusunda katkı sağlayan ülkelerden birisi de Türkiye’dir. Türkiye bu ülkede ilk, orta ve yüksek öğretim kurumları açmıştır. Bunlardan birisi de Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesidir.
Bu araştırmada, söz konusu üniversitenin bünyesinde açılan ilahiyat fakültesinde eğitim gören öğrencilerin sosyo-ekonomik, dini-kültürel alt yapıları, bu fakülteyi tercih sebepleri, buradan memnuniyet durumları, Kırgızistan’da ilahiyat eğitimi almanın güçlükleri gibi konular ele alınmıştır. Araştırma, bizzat araştırmacı tarafından 2020 yılında Bişkek’te yapılmış olup173 öğrenci katılmıştır. Tarama modelinin esas alındığı bu çalışmada veriler açık ve kapalı uçlu soruların yer aldığı anket yoluyla toplanmıştır. Araştırmadan elde edilen bazı sonuçlar şöyledir:
Araştırmaya katılanlar Kırgızistan’ın çeşitli vilayetlerindendir ve onların ebeveynlerinin büyük çoğunluğu orta ve alt ekonomik düzeye sahiptir. Onların aileleri genelde kırsalda yaşamaktadır. Bununla birlikte, söz konusu ailelerin eğitim düzeyi yüksek olduğu söylenebilir. Katılımcıların ifadelerine göre ailelerinin bir kısmı medrese, mescit gibi yerlerden din eğitimi almıştır. Bununla birlikte, öğrencilere göre onların dini bilgileri yüksek değildir. Bazı ebeveynler çocuklarının ilahiyat fakültesinde okumasına da sıcak bakmamaktadırlar.
Katılımcıların çoğunluğu bu fakülteyi isteyerek ve araştırma yaparak seçmiştir. Bununla birlikte onların belli bir kısmı ise bu seçimi, ilgili çevre ve kaynaklardan yeterince araştırma yapmadan gerçekleştirmiştir. Katılımcıların çoğu dinî bilgilerini öğrenmek, iyi bir Müslüman olmak, âlim olmak, üniversite okumak, meslek sahibi olmak, puanın sadece bu fakülteye yetmesi gibi nedenlerle bu kurumu tercih ettiklerini söylemişlerdir.
Katılımcıların büyük çoğunluğu, ilahiyat fakültesinde eğitim almaktan memnudur. Bu bağlamda onlar buradaki eğitim sayesinde kendilerini, dinlerini ve hayatı daha iyi tanıdıklarını ifade etmişlerdir. Ayrıca fakültenin eğitim kalitesini, hocaların nitelikli olmasını, öğrencilerle yakın iletişim/ilişki içinde olmalarını, fakültedeki huzur ortamını, fakültenin sağladığı burs, kütüphane vb. imkânları beğendiklerini söylemişlerdir. Katılımcılar burada aldıkları din eğitiminin kendileri için anlamlı veönemli olduğunu, bu eğitimin inançlarında, ibadetlerinde, günlük yaşamlarında olumlu etkisinin olduğunu, kendilerini ve hayatı tanımalarına yardımcı olduğunu ifade etmişlerdir.
Araştırmaya katılan öğrenciler Kırgızistan’da ilahiyat okumayla ilgili olarak ciddi sorunların olduğunu ifade etmişlerdir. Bu bağlamda öğrenciler; iş bulamama, devletin din eğitimine olumsuz bakışı, halkın ve ailelerin din eğitimi ve ilahiyat konusundaki önyargıları, nitelikli ilahiyatçıların yetersiz olması gibi hususlara dikkat çekmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi, Kırgızistan, Yüksek Din Öğretimi, İlahiyat Fakültesi, Öğrenci Tercihleri.

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

proje değildir.

Teşekkür

...

Kaynakça

• Akramova, Dilaram. Din Eğitiminin Genel Eğitim İçindeki Yeri ve Kırgızistan’daki Durum. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2000.
• Akramova, Dilaram. Kırgızistan’da Orto Mekteplerdeki ‘Adep Sabagı’ Dersinde Din Eğitimi İle İlgili Amaçların Gerçekleşme Düzeyi (Oş Örneği). Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi 2006.
• Arlı, Mine - Nazik, Hamil. Bilimsel Araştırmaya Giriş. Ankara: Gazi Kitabevi, 2001.
• Aydar, Hidayet. Kırgızistan’da Din Eğitimi ve Araşan İlahiyat Fakültesi. Bişkek: Başak Yayınları, 2009.
• Aydar, Hidayet. Kırgızistan’da Dindarlaşma. Bişkek: Başak yayınları, 2009.
• Büyükalaca, Orhan Nadir. Kırgızistan’da Din Eğitimi ve Kırgızistan Müslümanları Dini İdaresi. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2003.
• Cebeci, Suat. Kırgızistan’da Dini Durum ve Din Eğitimi: Durum Analizi ve Öneriler. Bişkek: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Yayını, 2014.
• Cebeci, Suat. Kırgızistan’da Dini Etki Mekanizmaları ve Dini Gelişmenin Karakteristiği. Bişkek: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Yayını, 2016.
• KDMİ, Kırgızistan Müslümanları Dini İdaresi. “Müftiyat”. Erişim 10 Mayıs 2022. https://muftiyat.kg/ KDİDK, Kırgızistan Din İşleri Devlet Komisyonu. “Din İşleri Devlet Komisyonu”. Erişim 15 Haziran 2022. http://religion.gov.kg KTMÜİF, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi İlahiyat Fakültesi. Erişim 15 Mayıs 2020. https://manas.edu.kg/tr/theology
• Karasar, Niyazi. Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları, 2002.
• Korkmaz, Mehmet. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Fakülteyi Tercih Nedenleri: Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Örneği”. Bilimname, 18/1 (Aralık 2010). 167-204. http://isamveri.org/pdfdrg/D02237/2010_18/2010_18_KORKMAZM.pdf
• Korkmaz, Mehmet. “Türkiye’ninKırgızistan’daki Mesleki Din Eğitimine Katkıları: İmam Hatip Liseleri (Teoloji Kolejleri) Örneği”, Editör Cengiz Buyar. Kırgızistan Araştırmaları. 153-176. Bişkek: BYR Yayınları, 2021.
• Korkmaz, Mehmet. “Yurt Dışında Öğrenim Gören Türk Öğrencilerin Üniversite Tercih Süreçleri ve Sorunları: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Örneği”. Asya Studies, 4/10 (Aralık 2019), 25-38. https://doi.org/10.31455/asya.638898
• Köylü, Mustafa vd. Türkiye’nin Kırgızistan Din Eğitimine Katkıları”. Bişkek: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi, 2020.
• Köylü, Mustafa vd. Kırgızistan’daki Din Görevlilerinin Mesleki Yeterlikleri ve Sorunları. Bişkek: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi, 2019.
• Topchubaev, Kubatali. “Kırgızistan’da Manevi ve Kültürel Değerler Eğitimi Olarak Adep Sabağı”. Dini Araştırmalar 24/61 (Aralık 2021),325- 352. https://doi.org/10.15745sa.1005885
• Ünal, Ali. “Kırgız Toplumunda Evlilik Türleri”. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 25 (Güz 2016), 229-259. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/583993
• Yıldırım, Ali – Şimşek, Hasan. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları, 2005.
• Yusubov, Elvin. Kırgızistan’da Din Eğitimi. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 2016