Bu
çalışma bebek ve küçük çocukların gelişimsel işlevlerini değerlendirmek üzere
geliştirilen Yeterlik İndeksini (Yİ) Türkçeye çevirerek Türkçe formun
psikometrik özelliklerini incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Yİ ile
çocukların işlevleri, İşitme (Duyma-Sağ ve Sol), Davranış (Uygun Olmayan
Davranış ve Sosyal Beceriler), Zihinsel İşlevler (Düşünme ve Akıl Yürütme),
Amaçlı İletişim (Diğerlerini Anlama ve Onlarla İletişim Kurma), Uzuvlar
(Elleri, Kolları ve Bacakları–Sağ ve Sol-Kullanma), Güç (Kas Gücü), Bütün
Olarak Fiziksel Sağlık (Genel Sağlık), Gözler (Görme-Sağ ve Sol) ve Yapısal
Durum (Şekil, Vücut Şekli ve Yapı) olmak üzere 9 alanda değerlendirilmektedir.
Öğretmen, anne ya da klinisyen her bir alan için çocukların işlevini 1=normal,
6=çok yetersiz olmak üzere dereceler. İndeksin Türkçeleştirme (Yİ-T)
çalışmalarının tamamlanmasının ardından, okul öncesi kurumlara devam eden, özel
gereksinimli (ÖG) ve normal gelişen (NG) toplam 120 çocuğun gelişimsel
işlevleri, hem anneleri hem de öğretmenleri tarafından indeks kullanılarak
değerlendirilmiştir. Çalışmanın bulgularına göre, a) NG ve ÖG çocukların Yİ-T
her maddesinden aldıkları puanlar arasında anlamlı fark bulunmaktadır, b)
farklı yetersizlik gruplarındaki çocuklar ile aynı tanısı olan iki çocuğun da gelişimsel
işlev profillerinde farklılık ortaya çıkmaktadır, c) aracın iç tutarlığı,
annelerle öğretmenlerin puanları arasındaki uyum ve verilerin kararlılığı kabul
edilebilir düzeydedir. Ülkemizde, ÖG küçük çocukların gelişimsel işlevlerinin
yetersizlik tanılarından bağımsız olarak, anne ve öğretmenler tarafından Yİ-T
ile değerlendirilmesinin, bu çocuklar için iki grubun ortak amaçları
doğrultusunda müdahale programları hazırlanmasını ve program etkilerinin
değerlendirilmesini kolaylaştıracağı düşünülmektedir.
Özel gereksinimli çocuklar gelişimsel işlevler yeterlik indeksi
The purpose of
this study is to investigate the psychometric characteristics of the Abilities
Index (AI) that was developed to assess the developmental functions of the
babies and young children with disabilities (CWDs). The central feature of the
AI is that it assesses the characteristics along a range of ability /
disability of the young CWDs. The index provides for 19 ratings subdivided
across 9 areas as follows: audition, behavior, intellectual functioning,
intentional communication, tonicity, integrity of physical health, vision,
structural status, and limbs. In each area, the teacher, the parent, or the
clinician rates the child, where normal is assigned a score of 1 and profound
disability is assigned a score of 6. In this study, the developmental functions
of 120 young CWDs and CWODs were rated by preschool teachers and their mothers.
According to the results of the analysis, a) each item score of CWDs and CWODs
was found to be significantly different, b) developmental profiles of children
with different types of disabilities and two children with autism spectrum
disorder are found to be different, c) internal consistency of the AI-Turkish
Form, interrater agreement of ratings of teachers and mothers and stability of
ratings were acceptable. It is believed that, in Turkey, assessing the
developmental functions of the young CWDs by their parents and teachers might
facilitate the professionals and the parents to determine the common goals for
intervention programs and to examine the effects of programs.
Children with disabilities developmental functions ability index
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Araştırma Makaleleri |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 15 Mart 2018 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 17 Sayı: 1 |