Öğretmen Adaylarının Öğretim Elemanı Niteliklerine İlişkin Bilişsel Kurguları: Karşılaştırmalı Bir İnceleme

Yıl 2012, Cilt: 11 Sayı: 4, 1036 - 1052, 26.06.2012

Mecit Aslan , Ali Yakar

Öz

Bu çalışmanın amacı, eğitim fakültelerinde öğrenim gören öğretmen adaylarının ideal öğretim elemanı niteliklerine yönelik bilişsel kurgularını karşılaştırmalı olarak analiz etmektir. Çalışma nitel araştırma desenlerinden fenomenolojik desene uygun olarak tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) ve Muğla Üniversitesi (MÜ) Eğitim Fakülteleri‟nde öğrenim gören 40 (20+20) öğretmen adayı oluşturmaktadır. Çalışmanın verileri; yapılandırılmış görüşme tekniklerinden olan "repertory grid‟ tekniği kullanılarak elde edilmiştir. Bulgular, öğretmen adaylarının öğretim elemanı niteliklerini temsil eden 399 (199+200) adet geçerli kurguları olduğunu, bu kurguların sınıflandırıldığı YYÜ‟de toplam 13, MÜ‟de 14 adet bilişsel kurgu grubunun bulunduğunu göstermektedir. Kurgu gruplarından önde gelenler; sosyal duyarlılık, sevecenlik/güler yüzlülük, akademik yeterlilik, insancıl/samimiyet, öğretmenlik meslek becerisi, öğrenciye yaklaşım ve iletişim becerisi şeklindedir

Anahtar Kelimeler

Öğretim elemanı nitelikleri, bilişsel kurgu, repertory grid

Cognitive Fictions of Teacher Candidates about Instructors\' Qualifications: A Comparative Analysis

Öz

This study aims to define cognitive fictions of teacher candidates about the ideal qualifications of
instructors. The study was planned with phenomenological design which is one of the qualitative research designs.
Sampling group consisted of 40 (20+20) teacher candidates with different demographic qualifications and were
selected from Yuzuncu Yil University (YYU) and Mugla University (MU). Data were collected by „repertory grid‟
technique which is a constructed interview method. Findings showed that there were 399 (199+200) valid fictions
expressed by teacher candidates which consisted of 13 main fiction categories at YYU and 14 main fiction categories
at MU. Dominant fictions of teacher candidates were social sensitivity, compassion/geniality, academic competence,
humanistic/intimacy, teaching professional skills, approach to students and communication.

Anahtar Kelimeler

Qualifications of instructors, cognitive fiction, repertory grid.

Kaynakça

• Adams-Webber, J. R. (1994). „Repertory grid‟ technique. R. Corsini (Eds.) Encyclopedia of Psychology (pp.303-304), NY: John Wiley and Sons.
• Becker, B., Kennedy, M., & Hundersmarck, S. (2003). Conceptualizations of teacher qualification: An overview of the past six decades. Communities of scholars, research, and debates about teacher quality. Paper presented at the meeting of the American Educational Research Association (AERA), Chicago, IL.
• Brownell, M. T., Adams, A., Sindelar, P., Waldron, N. & Vanhover, S. (2006). Learning From Collaboration: The Role of Teacher Qualities. Council far Exceptional Children, Vol.72, No.2, pp.169-185.
• Çetin, ġ. (2001). Ġdeal Öğretmen Üzerine Bir AraĢtırma. Milli Eğitim Dergisi. Sayı 149, Ankara.
• Darling-Hammond, L. (2000). Teacher Quality and Student Achievement: A Review of State Policy Evidence Center for the Study of Teaching and Policy. A National Research Consortium. University of Washington, USA.
• Duman, B. (2011). Öğretim İlke ve Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık
• Easton-Brooks, D. & Davis, A. (2009). Teacher qualification and the achievement gap in early primary grades. Education Policy Analysis Archives, 17(15). http://epaa.asu.edu/epaa/v17n15/ adresinden 11.04.2011 tarihinde eriĢilmiĢtir.
• Eggen, P. & Kauchak, D. (1999). Educational Phsychology: Windows on Classrooms. Fourth Edition, Prentice Hall, Inc. New Jersey.
• Ergün, M., Duman, T., Kıncal, R. ve ArıbaĢ, S. (1999). Ġdeal Bir Öğretim Elemanının Özellikleri. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Sayı 3, s.1-11.
• Gordon, C. (1968). Self conceptions: Configuration of content, Harlow: Longman.
• Glass, A. L., & Holyoak, K. J. (1986). Cognition. NY: Random House.
• Karadağ, E. (2011). Teacher cognitive fictions of elementary school principals‟ qualifications: A phenomenological analysis. Education and Science, 36(159), 25-40.
• Kelly, G. A. (1955). The Psychology of personal constructs. NY: W.W. Norton & Company.
• Mayring, R. (2000). Nitel sosyal araştırmaya giriş (A. GümüĢ & M.S. Durgun, Çev.) Adana: Baki Yayınları.
• McCormick, R. & James, M. (1983). Curriculum Evaluation in Schools. Australia: Croom Helm.
• MEB. (1999). “ÇağdaĢ Öğretmen Profili”. Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı (EARGED), Ankara.
• Melrose, S. ve Shapiro, B. (1999). Students' perceptions of their psychiatric mental health clinical nursing experience: A personal construct theory exploration. Journal of Advanced Nursing, 30(6), 1451-1458.
• Morgan, C. (2003). The qualities that make a good teacher. Learning Matters at Lingnan Teaching and Learning Centre, UK.
• Morrison, P. (1990). An example of the use of „repertory grid‟ technique in assessing nurses' self-perceptions of caring. Nurse Education Today, 10, 253-259.
• Neuman, L. W. (2007). Toplumsal araştırma yöntemleri: Nitel ve nicel yaklaşımlar (S. Özge, Çev.). Ġstanbul: Yayın Odası.
• Ömerustaoğlu, A. (2007). Felsefe Eğitiminde Sanatın Yeri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 10, Sayı 2, Erzurum.
• Patton, M.Q. (1997). How to use qualitative methods in evaluation. Newbury park, CA: SAGE Publications.
• Rice, J. K. (2003). Teacher Quality: Understanding the Effectiveness of Teacher Attributes.http://eric.ed.gov/ERICWebPortal/search/detailmini.jsp?_nfpb=true&_&ERICExtSearch_Se archValue_0=ED480858&ERICExtSearch_SearchType_0=no&accno=ED480858 adresinden 19.04.2011 tarihinde eriĢilmiĢtir.
• Stronge, J. H. (2007). Qualities of Effective Teachers. Chapter 2. The Teacher as a Person. http://www.zawodny.net/orientation/orientation%20odds%20and%20ends/The_Teacher_as_Person.pdf adresinden 12.04.2011 tarihinde eriĢilmiĢtir.
• Teacher Qualifications. (2011). http://www.teacherqualifications.net/ adresinden 16.04.2011 tarihinde eriĢilmiĢtir.
• Top-5 (Plus-14) Character Traits Of Superior Teachers. (2011). http://www.soyouwanttoteach.com/top-5character-traits-ofgreat-teachers/ adresinden 12.04.2011 tarihinde eriĢilmiĢtir.
• Türk Dil Kurumu Sözlüğü. (2011). Güncel Türkçe Sözlük, TDK. http://tdkterim.gov.tr/bts/ adresinden 20.12.2011 tarihinde eriĢilmiĢtir.
• Wayne, A. J. & Youngs, P. (2004). Teacher Characteristics and Student Achievement Gains: A Review. http://rer.sagepub.com/content/73/1/89 adresinden 12.04.2011 tarihinde eriĢilmiĢtir.
• White, A. (1996). A theoretical framework created from a „repertory grid‟ analysis of graduate nurses in relation to the feelings they experience in clinical practice. Journal of Advanced Nursing, 24, 144-150.
• Yaman, E. (2010). PsikoĢiddete (mobbinge) maruz kalan öğretim elemanlarının örgüt kültürü ve iklimi algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(1).
• Yıldırım, A., Ünal, A. ve Çelik, M. (2011). Öğretmen kavramına iliĢkin öğretmen, yönetici ve müfettiĢ algılarının analizi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8:2.
• Yıldırım, A. ve ġimĢek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.