Kaynaştırma Öğrencilerine Sunulan Bireysel Destek Hizmetlere İlişkin Öğretmen Adaylarının Görüşlerinin İncelenmesi

Yıl 2012, Cilt: 11 Sayı: 3, 689 - 701, 26.06.2012

Hasan Gürgür , Arzu Kış Gönül Akçamete

Öz

Özel gereksinimli öğrencilerin genel eğitim sınıflarında eğitim almaları anlamına gelen kaynaştırma
uygulamalarında başarı için en önemli faktörün özel gereksinimli öğrencilere destek özel eğitim hizmetlerinin
sunulması olduğu vurgulanmaktadır. Makalede Ankara Üniversitesi, Başbakanlık Özürlüler İdaresi (ÖZİDA) ve
Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı işbirliği (TEGV) ile yürütülmüş olan destek özel eğitim hizmetleri sunan
gönüllü öğretmen adaylarının görüşlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya toplam 8 öğretmen adayı
katılmış ve katılımcılarla yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilerek, ses kayıtları alınmıştır. Veriler
tümevarım yaklaşımı ile analiz edilmiştir. Analiz sonucunda öğretmen adaylarının kaynaştırma eğitiminde
bireysel destek hizmetlerinin gerekliliğini vurguladıkları bulunmuştur. Öğretmen adayları, bireysel desteğin özel
gereksinimli öğrencilerin akademik başarılarının artması ve sosyal becerilerinin gelişmesi gibi çok yönlü
faydalar sağladığını belirtmişlerdir. Elde edilen bulgular doğrultusunda kaynaştırma uygulamalarının niteliğinde
hizmet öncesinde öğretmen adaylarına bu tür uygulama olanaklarının sağlanmasının önemli olduğu ortaya
çıkmıştır. Ayrıca sivil toplum örgütlerinin bu tür desteklerini arttırmaları ve Milli Eğitim Bakanlığı’nın bu tür
destek hizmetleri teşvik etmesinin uygun olabileceği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kaynaştırma uygulamaları, öğretmen adayları, özel eğitim destek hizmetleri, bireysel özel eğitim destek hizmetleri, sivil toplum örgütü

Examining Pre-Service Teachers Opinions about Providing Individual Support Services to Mainstreaming Students

Öz

The most crucial element of succeeding in mainstreaming, described as educating children with special needs in regular
classrooms in the literature, is providing special education services to children with special needs. In this article, it was aimed
to investigate the opinions of volunteer pre-service teachers on one of the applications of individual support services. These
services were supported with the collaboration of Ankara University, Prime Ministry Administration for Disabilities, and
Education Volunteers of Turkey Foundation. Eight volunteer pre-service teachers participated in this research. The volunteer
pre-service teachers declared that the individual support services provide multiple benefits for students with special needs for
their academic and social skills. In the lights of these findings, it was suggested that the non-governmental organizations
should increase their support for mainstreaming and Ministry of Education should universalize the support service
application.

Anahtar Kelimeler

Mainstreaming applications, pre-service teachers, special education support services, individual support services, Non Government Organizations (NGO)

Kaynakça

• Akçamete, G.A., Kış, A., ve Gürgür, H. (2009). Özel gereksinimli öğrenciler için kaynaştırma modeli geliştirme projesi. Yayınlanmamış Araştırma Projesi, Ankara.
• Allington, R.L., Stuetzel, H., Shake, M. ve LaMarche, S. (1986). What is remedial reading? Reading research and instruction , 26, 15–30.
• Akdemir-Okta, D. (2008). Kaynaştırma sınıflarına devam eden işitme engeli olan öğrencilere ve sınıf öğretmenlerine sağlanan özel eğitim hizmetlerinin belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, A.Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Baker, J. M. ve Zigmond, N. (1995). The meaning and practice of inclusion for students with learning disabilities: Themes and implications from the five cases. The Jornal of Special Education, 29(2), 163 – 180.
• Batu, S. (2008). Kaynaştırma desteği sağlama. Eripek, S. Özel Eğitim (Ed.). s. 21-41. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Comerford, R. (1995). A comparatıve study of pull-out resource room instruction to in-class resource room instruction. Unpublished Master of Arts Degree in the Graduate, Rowan College.
• Conoley, J.C. ve Conoley, C.W. (2010). Why does collaboration work? Linking positive psychology and collaboration. Journal of Educational and Psychological Consultation, 20, 75-82.
• Cook, L. ve Friend, M. (2010). The state of the art of collaboration on behalf of students with disabilities. Journal of Educational and Psychological Consultation, 20, 1-8.
• Diken, H.I. ve Sucuoğlu, B. (1999). Sınıfında zihin engelli çocuk bulunan ve bulunmayan sınıf öğretmenlerinin zihin engelli çocukların kaynaştırılmasına yönelik tutumlarının karşılaştırılması. Özel Eğitim Dergisi, 2(3), 23-34.
• Doorlag, D. H. ve Lewis, R.B. (2003). Teaching special students in general education classrooms. New Jersey: Merrill Prentice Hall.
• Elbaum, B., Vaughn, S., Hughes, M., ve Moody, S.W. (1999). Grouping practices and reading outcomes for students with disabilities. Exceptional Children, 65, 399-415.
• Eripek, S. (2000). Türkiye’de zihin engelli çocukların kaynaştırılmalarına ilişkin olarak yapılan araştırmaların gözden geçirilmesi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 95-104.
• Friend, M. ve Cook, L. (2003). Interaction: Collaboration skills for school profesyonals (4st ed.). New York: Allyn and Bacon.
• Friend, M. ve Bursuck, W. D. (2006). Building partnerships through collaboration. In: Including students with special needs. Person: New York.
• Gately, S.E., ve Gately, F.,J. (2001). Understanding co-teaching components. TEACHING Exceptional Children, 33( 4), 40-47.
• Grange, L.L. ve Newmark, R. (2002). A civil society partnership in special education in a chaning South Africa. International journal of Special Education, 17(1), 85-90.
• Gürgür, H., Akçamete, G. ve Vuran, S. (2005). Teachers opinions about implementation of curriculum of elementary schools for children with hearing impairments. Eğitim Bilimleri ve Uygulama. Educational Sciences and Practice. 4(7), 69-91.
• Gürgür, H. (2008). Kaynastırma uygulamasının yapıldığı ilköğretim sınıfında isbirlikçi öğretim yaklaşımının incelenmesi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, no: 1826.
• Gürgür, H. ve Uzuner, Y. (2010). A phenomenological analysis of the views on co-teaching applications in the inclusion classroom. Educational Sciences: Theory ve Practice, 10(1), 275-333.
• Güvenilir, E. ve Büyüköztürk, Ş. (1991). Özel Eğitim Kurumları Tanıtıcı EL Kitabı: l. Özel Eğitim Konseyi. Milli Eğitim Basımevi, Ankara.
• Halvorsen, A.T. ve Neary, T. (2009). Building inclusive schools: Tools and strategies for success. Needham Hieghts: Allyn and Bacon.
• Haynes, M. C. ve Jenkins, J. R. (1986). Reading instruction in special education resource rooms. American Educational Research Journal, 23(23), 161-190.
• Hewitt, M. (1999). Inclusion from a general educator’s perspective. Preventing School Failure, 43(3), 133-134.
• Idol, L. (2006). Toward inclusion of special education students in general education. Remedial and Special Education, 27(2), 77-94.
• Jenkins, J. R. ve Heinen, A. (1989). Students' preferences for service delivery: Pull-out, in-class, or integrated models. Exceptional Children, 4(5), 14-21.
• Jones, E. (2002). Reading achievement: A comparison of inclusion, pull-out, and combined approaches for students with learning disabilities. Unpublished Master of Degree of The Graduate School, Rowan University.
• Johnston, P.A., Allington, R.L., ve Afflerbach, P. (1985). The congruence of classroom and remedial reading instruction. The Elementary School Journal, 85, 465–478.
• Kargın, T., Acarlar, F. ve Sucuoğlu, B. (2005). Öğretmen, yönetici ve anne babaların kaynaştırma uygulamalarına ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Özel Eğitim Dergisi, 4(2), 55-76.
• Klingner, J.; Vaughn, S.; Schumm, J: S.; Cohen, P. ve Forgan, J. W. (1998). Inlclusion or pull-out: Wich do students prefer? Journal of Learning Disabilities, 31, 148-158.
• Kırcaali-İftar, G. (1998). Kaynaştırma ve destek özel eğitim hizmetleri. Eripek, S. (Ed.). Ozel Egitim (s. 17-22) Eskisehir, Anadolu Universitesi.
• Kırcaali-İftar, G. ve Uysal, A. (1999). Zihin özürlü öğrencilere özel eğitim danışmanlığı aracılığıyla uygulanan resimli fişlerle okuma-yazma öğretiminin etkililiği. Özel Eğitim Dergisi, 2(3), 3-13.
• Kochhar, C. A.; West, L. L. ve Taymans, J. M. (2000). Successful inclusion: Practical strategies for a shared responsibility. New Jersey: Prentice Hall.
• Kulik, C.-L, ve J. A. Kulik. (1987). Mastery testing and student learning: A meta analysis. Journal of Educational Technology Systems 15(3), 325-345.
• Lewis, R., B. ve Doorlag, D., H. (2006). Teaching special students in the mainstream. Melbourne, Merill Publishing.
• Marston, D. (1996). A comparison of inclusion only, pull-out only, and combined service models for students with mild disabilities. Journal of Special Education 30(2), 121-132.
• Mastropieri, M. A. ve Scruggs, E. T. (2004). The inclusive classroom: Strategies for effective instruction. Ohio: Merril Publishing Company.
• Mercer, C. D. ve Mercer, A. R. (2005). Teaching students with learning problems. (7th ed.). New Jersey: Pearson Merrill Prentice Hall.
• Meyers, J., Gelzheiser, L., Yelich, G., ve Gallagher, M. (1990). Classroom, remedial and resource teachers' views of pullout programs. The Elementary School Journal, 90, 533—545
• Milli Eğitim Bakanlığı (2010). Milli Eğitim istatistikleri. Örgün eğitim 2009-2010. Ankara: Resmi İstatistik Yayını.
• O'Sullivan, P.J., Ysseldyke, J.E., Christenson, S.L. ve Thurlow, M.L. (1990). Mildly handicapped elementary students' opportunity to learn during reading instruction in mainstream and special education settings . Reading Research Quarterly, 25, 131—146.
• Pfeiffer, S.I. ve Cundari, L. (1999). Interagency collaboratin: Recurring obstacles and some possible solutions. Special Services in the Schools, 15 (1/2), 109-123.
• Ryndak, D. L., Reardon, R., Benner, S. ve Ward, T. (2007). Transitioning to district-wide inclusive services: The ongoing journey and its accompanying complexities. Research and Practices for Persons with Severe Disabilities 32(4), 228-246.
• Salend, S. J. (2005). Effective Mainstreaming: Creating inclusive classrooms. New Jersey, Macmillan Publishing Company.
• Scruggs, T. E., Mastropieri, M. E. ve McDuffie, K. A. (2007). Co-teaching in inclusive classrooms: A metasynthesis of qualitative research. Exceptional Children, 73(4), 392-416.
• Sucuoğlu, B. ve Kargın, T. (2006). İlköğretimde kaynaştırma uygulamaları: Yaklaşımlar, yöntemler, teknikler. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• T.C. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı (2001). Özürlüler için ülke raporu 1995-2000. T.C. Başbakanlık Basımevi: Ankara.
• TEGV (2011). Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı eğitim programları. [Online]: http://www.tegv.org/egitim- programlari, adresinden 10 Ağustos 2011 tarihinde indirilmiştir.
• Thurlow, M. L.; Elliott, J. L. ve Ysseldyke, J.E. (2003). Testing students with disabilities. New York: Crowin Press.
• Turhan, C. (2007). Kaynastırma uygulaması yapılan ilkögretim okuluna devam eden normal gelişim gösteren öğrencilerin kaynaştırma uygulamalarına ilişkin görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskisehir.
• Vaughn, S.; Bos, C. S. ve Schumm, J. S. (2001). Teaching exceptional, diverse, and at- risk students in the general education classroom. New York: Pearson Education, Inc.
• Yıkmış, A. ve Vural, M. (2008). Kaynaştırma sınıfı öğretmenlerinin öğretim uyarlamasına ilişkin yaptıkları çalışmaların belirlenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 141- 159.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yesseldyke, J. E., Thurlow, M. A., Mecklenburg, C. ve Graden, J. (1984). Opportunity to learn for regular and special education students during reading instruction. Remedial and Special Education, 5(1), 29-37.
• Walther – Thomas, C.; Korinek, L. ve McLaughlin, V. L. (1999). Collaboration to support students’ success. Focus on Exceptional Children, 32(3), 1 – 18.
• Walther – Thomas, C. S.; Korinek, L.; McLaughlin, V. L. ve Williams, B. T. (2000). Collaboration for inclusive education: Developing successful programs. Boston: Allyn and Bacon.
• Whinnery, K., King, M., Evans, W.H., ve Gable, R.A. (1995). Perceptions of students with learning disabilities: Inclusion versus pull-out services. Preventing School Failure, 40(1), 5-9.
• Will, M. (1986). Educating children with learning problems: A shared responsibility. Exceptional Children, 52, 411-415.
• Woodward, M.M. ve Talbert-Johnson, C. (2009). Reading Intervention Models: Challenges of Classroom Support and Separated Instruction. The Reading Teacher, 63(3), 190–200.