İlköğretim Okulu Müdürlerinin Sorunları: Sorun Kaynakları ve Destek Stratejileri

Yıl 2010, Cilt: 9 Sayı: 3, 1027 - 1036, 26.06.2010

Sakir Cinkir

Öz

Bu araştırma ilköğretim okulu müdürlerinin okullarını yönetimi sürecinde karşılaştıkları sorunları, sorun kaynaklarını ve destek stratejilerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma kapsamında veriler araştırmacı tarafından geliştirilen anket yoluyla 2007-2008 yılında Okul Yönetimini Geliştirme Programına (OYGEP) katılan 70 ve OYGEP programına katılmayan 95 olmak üzere toplam 165 okul müdüründen elde edilmiştir. Veriler araştırmacı tarafından geliştirilen ve 144 maddeden oluşan “Okul Yönetiminde Sorunlar” adlı anket ile toplanmıştır. Ankette okul yöneticilerinin karşılaştığı sorunlar 6 kategoride toplanmıştır: Bunlar, eğitim programının yönetimi, personel işlerinin yönetimi, öğrenci işlerinin yönetimi, genel ve idari hizmetlerin yönetimi bütçe yönetimi ve dış kaynaklı sorunlar. Okul yöneticilerinin görüşlerine göre sorun kaynakları ile olası destek stratejileri de araştırma kapsamında tartışılmıştır. Araştırma bulgularına göre, Okul müdürlerinin karşılaştığı sorunlar arasında önceliği okul bütçesi ile genel ve idari hizmetlerin yönetimine ilişkin sorunlar almakta; bunu üçüncü sırada okul dışı kaynaklı konuların yönetimine ilişkin sorunlar, dördüncü sırada personel hizmetlerinde yaşanan sorunlar, beşinci sırada öğrenci hizmetleri ile ilgili yaşanan sorunlar izlemektedir. En az sorun yaşanan görev alanı ise eğitim-öğretimin yönetimi alanıdır. Müdürlerin sorun kaynağı olarak okul müdürü atamalarında liyakat ilkelerine uyulmamasını görmekte; çözüm önerisi olarak “yerel yönetimlerin, okulda bulunan öğrenci sayısına göre okullara kaynak aktarmasını ve en önemli destek stratejisi olarak ise müdürlerin eğitim yönetimi alanında lisansüstü öğretim yapmaları için desteklenmelerini önermektedirler

Anahtar Kelimeler

Okul yönetimi, okul müdürü, Yönetim sorunları

Problems of Primary School Headteachers: Problem Sources and Support Strategies

Öz

The purpose of the research was to investigate the problems encountered by primary school headteachers.
The study from which its data are drawn was undertaken in Ankara in the summer of 2007. This article reports findings
from a study of 165 primary school headteachers. The data were collected with the “Managerial Problems of Primary
School Headteachers Questionnaire”. The research found that primary school headteachers face many problems mainly
in the area of budgeting, and management of general services. Headteacher saw the “failure to comply with the
principles of merit” as the main sources of the problems

Anahtar Kelimeler

School management, headteacher, management problems

Kaynakça

• Adıbelli, Y. (2009, 02 21). Türkiye’de 135 bin öğretmen açığı var. 21, 2009 tarihinde http://www.haberx.com/turkiyede.aspx. adresinden alındı
• Babaoğlan, E. (2006). İlköğretim okulu yöneticilerinde tükenmişliğin bazi değişkenlere göre araştirilmasi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim fakültesi dergisi , 55-67.
• Bakanlığı, M. E. (2009). MEB 2009 İç Denetim Faaliyet Raporu. Ankara: MEB.
• Başaran, İ. E. (2008). Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi. Ankara: Ekinoks.
• Bergan, J. v. (1990). Behavioural consultation. NASSP Bultein , 85 (626), 626.
• Bolam, R. M. (1993). Effective Management in Schools a report for the Department for Education via the School Management Task Force Professional Working Party. London: HMSO.
• Bransford, J. v. (1984). The Ideal Problem Solver. New York.: Freeman.
• Bursalıoğlu, Z. (1997). Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış. Ankara: PegemA.
• Daresh, J. C. (1986). Support for beginning principals. first hurdles are higest. Theory Into Practice , 168.
• Daresh, J., & ve Male, T. (2000). Crossing the border into leadership: experiences of newly appointed British headteachers. Educational Management Administration Leadership, 89-101.
• Draper, J. M. (2000). Contextualising new headship. School Leadership & Management, 20 (4), 459-73.
• Dunning, G. (1996). Management problems of new primary headteachers. School Organisation , 111-128.
• Earley, P., Baker, L. ve Weındlıng, D. (1990). ‘Keeping the Raft Afloat’: Secondary Headship Five Years on. Slough: NFER.
• Francis, D. (1990). Effective Problem Solving. London: Routledge.
• Gümüşeli, A. İ. (2001). Yılında İlköğretim Okulu Müdürleri Çalışma Ortam ve Koşulları, Sorunları, Bireysel ve Mesleki Özellikleri. İstanbul: İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi Vakfı Yayın No: YTÜVAK.FE.DK-2002-2003.
• Handy, C. (1997). The hungry Spirit, Beyond Capitalism-A Quest for Purpose in the Modern World. London: Hutchinson.
• Jackson, K. (1975). The Art of Problem Solving. London.: Heinemann.
• Julian, D. (1994). Planning for collaborative neighborhood problem-solving: a review of the literature. Journal of Planning Literature, 3-11.
• Kepner, C. V. (1986). The Rational Manager (Boston, MA, Kepner Tregoe). Boston: Kepner-Tregoe.
• Leithwood, K. v. (1989). Expertise in principals’ problem solving. Educational Administration Quarterly, 126-161.
• Levine, M. (1988). Effective Problem Solving. Englewood Cliffs: Prentice Hall.
• Male, T. (2001). Is the national professional qualification for headship making a difference?. School Leadership and Management, 463-477.
• Margerison, C. (1974). Managerial Problem Solving. London: McGraw Hill.
• McCall, I. V. (1990). Communication Problem Solving. Chichester: Wiley.
• NCSL. (2003). Issues for Early Headship-Problems and Support Strategies. Nothingham: National College for School Leadership.
• Newton, P. (2001). The Headteachers’ Leadership and Management Programme (HEADLAMP) Review. Nottingham: National College for School Leadership.
• Parkay, F.W. ve Currie, G. (1992). ‘Sources of support for the beginning principal.’ In: Parkay, F.W. ve Hall, G.E. (Eds) Becoming a Principal: the Challenges of Beginning Leadership. Needham Heights, MA: Allyn and Bacon.
• Parkay, F.W., Currie, G.D. ve Rhodes, J.W. (1992). ‘Professional socialization: a longitudinal study of first-time high school principals’, Educational Administration Quarterly, 28, 1, 43–75.
• Sammons, P. V. (1995). Key characteristics of effective schools a review of school effectiveness research. A Report by the Institute of Education for the Office for Standards in Education. London: OFSTED.
• Sarıce, S. (2006). İlköğretim Okulu Müdürlerinin Okul Yönetiminde Karşılaştıkları Yönetimsel Sorunlar. İstanbul: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Seikaly, L. (2007). Indicators for effective principal leasdership in improving student achievement. School Improvement in Mryland .Australia.
• Siemer, W. C. (2001). Methods of inquiry: Some basics for the manager. T. D.J. Decker, & &. W. Brown içinde, Human dimensions of wildlife management in North America . (s. 375-400). Bethesda.: MD: The Wild.
• Southworth, G. (1995). Looking into Primary Headship. Lewes: Falmer Press.
• Webster, W. (1989). The New Principal: Learning About Your School and Community.: Bloomington: Phi Delta Kappa.
• Weindling, D. ve Earley, P. (1987). Secondary Headship: the First Years. Windsor: Nfer-Nelson Publishing Co.UK.
• Whitaker, K. (1996). Exploring causes of principal burnout. Journal of Educational Administration, 60-71.