Arap Dilinde Tenâzu‘

Yıl 2016, Sayı: 45, 261 - 287, 30.06.2016

Yusuf Akçakoca

https://doi.org/10.29288/ilted.304770

Cited By: 1

Öz

Bu makale, “Tenâzu‘” konusunun Arap Dili’ndeki yerini, dilbilimcilerin konuyu ele alış şeklini,
ilk kaynaklarda işlenişini, tartışma konusu olan yönlerini ve “Tenâzu‘” konusunun anlama bakan
yönünü açıklamaktadır.
Tenâzu‘, önce gelen iki veya daha fazla âmilin sonra gelen bir veya daha fazla açık (görünen)
mamûlde amel etme durumudur.
Çalışmamız önce gelen âmillerden hangisinin sonra gelen mamûlde amel etme önceliğini incelemiştir.
Tenâzu‘da iki rükün vardır, biri en az iki fiil veya fiilimsiden oluşan âmiller, diğer rükünde,
açık gelen isimdir. örnekte görüldüğü gibi fiil cümlesinin her iki yüklemi olan
ve fiilleri (yüklemleri), özne veya nesne konumunda olan kelimesinde amel etmek istemektedirler.
Basralı dilcilere göre ikinci fiil olan nun amel etme önceliği olduğundan kelimesi,
ikinci fiilin nesnesidir. Kûfeli dilcilere göre amel etme önceliği birinci fiile ait olduğundan kelimesi,
birinci fiilin öznesi hükmündedir. Her iki durumda da cümlenin anlamı değişmemektedir.
Bu konu, gramer kitaplarında çok fazla tartışılmıştır. Burada konunun tartışmalı yönleri tahlil
edilmiş ve okuyucuya konu bir bütün olarak sunulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tenâzu’, Arapça, Fiil, Fail, Mef’ûl

Al-Tanāzu‘ in The Arabic Language

Öz

This article has been prepared to show the place of the tenāzu subject in the Arab language, the
way of the linguists handle the subject, it’s processing from the first sources, the sides subject to the
criticism and the part of the “tenāzu” subject concerning the meaning.
“Tenāzu” is the situation in which two or more preceding verbs/verbals act in getting possession
of the communal element or elements (al-mutanâza‘fih) itself.
Our study have examined which preceding werbs/werbals take priority in acting in getting
possession of the communal element or elements (al-mutanâza‘fih) itself/themselves.
There are two elements in the tanāzu‘. The first is an active element consisting of two
verbs/verbals, and the second is visible noun. As is seen in the following example there
are two verbs in this sentence, and both of them want to be active in zeyd being a subject or an
object position in the sentence. According to Basrian linguists zeyd is an object of the second
verb because the second verb has priority in active element. however according to Kufan linguists
zeyd is an subject of the first verb because the first verb has priority in active element. There isn’t
any different meaning in both situations.
This subject has been discussed much in the gramer books. In this study, the problematic sides of
the subject has been analyzed and tried to submit to the reader as a whole.

Anahtar Kelimeler

Tenāzu, Arabic, Verb, Subject, Object

Kaynakça

• Arap Dilinde Tenâzu‘