Federal Almanya’daki İlkokul (1.- 4. Sınıflar) Çocuklarla Felsefe Dersi (Philosophieren mit Kindern) Öğretim Programının Değer Eğitimi Açısından İncelenmesi

Yıl 2020, Sayı: 53, 287 - 303, 30.06.2020

Halise Kader Zengin

https://doi.org/10.29288/ilted.703909

Cited By: 1

Öz

Çocuklarla Felsefe yapma çok erken dönemde çocuklara akıl yürütmesini, sorgulamasını, eleştirel bakmasını kazandıran bir disiplindir. Bu disiplin çocuklara karşılaştıkları bilgi, inanç ve değerleri sorgulamaksızın kabul etmemelerini, değerlendirmeler yaparak tercihte bulunmalarını öğretmektedir. Temelleri 1970’lere kadar geriye giden çocuklarla felsefe yapmanın öncü isimleri Matthew Lipman ve Gareth B. Matthews olarak bilinir. Felsefenin araştırma alanlarından birisi de değerler felsefesi (Axioloji)’dir. Bireylerin davranışlarına temel teşkil eden değerler, farklı tanım ve sınıflandırmalara sahiptir. Bununla birlikte ülkeler değer eğitimine her geçen gün daha fazla önem vermektedir. Değer eğitimini içinde barındıracak alanlardan birisi Çocuklarla Felsefe Dersi olmalıdır. Bu çalışmada da öğretime konu edilen Çocuklarla Felsefe Dersi’nin, değer eğitimi açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın temel sorusunu, “Federal Almanya’daki ilkokul (1.-4. Sınıf) “Çocuklarla Felsefe” dersi öğretim programının değer eğitimi ile ilişkisi var mıdır?” oluşturmuştur. Nitel desenli olan bu araştırmada verilerin analizinde doküman incelemesi tercih edilmiştir. İçerik analizi yapılarak bulgular yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda bu dersin değer eğitimiyle doğrudan ilişkili olduğu; özgür olmak, kendi amaçlarını seçebilmek, açık fikirli olmak, barış istemek, sorumluluk sahibi olmak gibi değerleri kazandıran hedef, yetkinlik ve içeriğe sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi, Değer Eğitimi, Çocuklarla Felsefe Dersi, Almanya, İlkokul Öğretim Programı

An Investigation of “Philosophy with Children” Lesson (Philosophieren mit Kindern) Curriculum in terms of Values Education at Elementary Schools (1st - 4th Grades) in the Federal Republic of Germany

Öz

Philosophising with children is a discipline that gives children reason, questioning, and critical thinking. This discipline teaches children not to accept the information, beliefs and moral values they encounter without questioning them and to make choices by making evaluations. The leading names in philosophing with children whose foundations date back to the 1970s are known as Matthew Lipman and Gareth B. Matthews. One of the research areas of philosophy is the philosophy of values (Axiology). Moral Values that form the basis of individuals' behavior have different definitions and classifications. However, countries attach more importance to values education day by day. One of the areas that will contain values education should be Philosophy Courses with Children. In this study, the Philosophy Lesson with Children, which is the subject of teaching, is aimed to be examined in terms of moral values education. The main question of the research is: "Does the "Philosophy with Children" curriculum at primary schools (1st-4th grades) in Federal Germany have a connection with Moral Values Education?". A qualitative research was carried out in this study. Document analysis was preferred in the analysis of the data. Findings are interpreted by making content analysis. As a result of the research, this course is directly related to moral values education; It is concluded that it has the goal, competence and content that brings values such as being free, choosing its own goals, being open-minded, asking for peace, and having responsibility.

Anahtar Kelimeler

Religious Education, Values Education, Philosophy with Children Class, Germany, Primary School Curriculum

Kaynakça

• Aslan, Serkan. “Karakter ve Değer Eğitiminde Kullanılan Yaklaşım, Yöntem ve Teknikler”. Karakter ve Değer Eğitimi. ed. Vedat Akteppe - Mevlüt Gündüz. 155-192. Ankara: Pegem Akademi, 2019.
• Aydın, Mehmet Zeki - Akyol Gürler Şebnem. Okulda Değerler Eğitim. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2014.
• Budak, Selçuk. Psikoloji Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları, 2000.
• Cevizci, Ahmet. Paradigma Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yayınları, 1999.
• Creswell, John W. Nitel Araştırmacılar için 30 Temel Beceri. çev. Hasan Özcan. Ankara: Anı Yayınları, 2017.
• Çelikkaya, Tekin. “Değerin Tanımı ve Sınıflandırılması”. Karakter ve Değer Eğitimi. ed. Vedat Aktepe-Mevlüt Gündüz. 65-90. Ankara: Pegem Akademi, 2019.
• Çotuksöken, Betül. Felsefi Söylem Nedir?. İstanbul: İnkılâp Kitabevi, 2000.
• Çotuksöken, Betül. İnsan Hakları ve Felsefe. İstanbul: Papatya Yayıncılık Eğitim, 2012.
• Dam, Hasan. “Din, Ahlak ve Değer”. Teoriden Pratiğe Değerler Eğitimi. ed. Mustafa Köylü. 17-35. Ankara: Nobel Yayınları, 2019.
• Erdoğan, Pınar. Çocuklarla Felsefe Yaklaşımının Düşünsel, Tarihi ve Sosyal Temelleri Üzerine Bir İnceleme. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2018.
• Genç, Salih Zeki. “Değerler: Temel Kavramlar”. Karakter ve Değer Eğitimi. ed. Salih Zeki Genç-Adem Beldağ. 3-16. Ankara: Pegem Akademi 2019.
• Karaca, Rüveyda. İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Değer Yönelimleri. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2008.
• Karadağ, Filiz - Yıldız Demirtaş, Vesile. “Çocuklarla Felsefe Öğretim Programı’nın Okul Öncesi Dönemdeki Çocukların Eleştirel Düşünme Becerileri Üzerindeki Etkililiği”. Eğitim ve Bilim 43/195 (2018), 19-40.
• Kaymakcan, Recep - Meydan, Hasan. Ahlak Değerler ve Eğitimi. İstanbul: dem Yayınları, 2016.
• Korkmaz, Mehmet. “Değerler Eğitimi Yaklaşımları”. Teoriden Pratiğe Değerler Eğitimi. ed. Mustafa Köylü. 37-61. Ankara: Nobel Yayınları, 2019.
• Kuçuradi, İoanna. İnsan ve Değerleri. Türkiye Felsefe Kurumu. Ankara: Meteksan Baskı, 1998.
• Rahmenplan, Grundschule Philosophieren mit Kindern. Hsg. Ministerium für Bildung, Wissenschaft und Kultur des Landes Mecklenburg-Vorpommern Roggentin.
• Tepe, Harun. “UNESCO Verileri Işığında Dünyada Çocuklar İçin Felsefe”. Çocuklar İçin Felsefe Eğitimi. haz. Betül Çotuksöken - Harun Tepe. 77-94. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, 2013.
• Tosun, Cemal. “Din ve Ahlak Öğretiminde Değer Öğretimi”. Din ve Ahlak Öğretimi. ed. Cemal Tosun-Fatma Çapçıoğlu. 415-449. Ankara: Ankara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Yayınları, 2016.
• Türk Dil Kurumu Sözlükleri. Erişim 11 Ekim 2019. https://sozluk.gov.tr/.
• Ulusoy, Kadir. “Değerli Bir Kavram Olarak ‘Değer ve Değerler Eğitimi’”. Farklı Yönleriyle Değerler Eğitimi. ed. Refik Turan-Kadir Ulusoy. 1-16. Ankara: Pegem Akademi Yayınları, 2016.
• Ulusoy, Kadir. Karakter Değerler ve Ahlak Eğitimi. Ankara: Pegem Akademi, 2019.
• Ulusoy, Kadir - Dilmaç Bülent. Değerler Eğitimi. Ankara: Pegem Akademi Yayınları, 2014.
• Yarar Kaptan, Seher. “Karakter ve Değer Eğitiminde Yaklaşımlar, Yöntemler ve Teknikler”. Karakter ve Değer Eğitimi. ed. Salih Zeki Genç- Adem Beldağ. 145-170. Ankara: Pegem Akademi Yayınları, 2019.
• Yıldırım, Ali - Şimşek, Hasan. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları, 2016.