Z Kuşağında Bilinçli Farkındalık, Yaşamın Anlamı ve Manevi Kaynaklar

Yıl 2024, Sayı: 61, 141 - 151, 30.06.2024

Emine Bayrak , Sema Eryücel

https://doi.org/10.29288/ilted.1415755

Öz

Kuşak kavramı toplumun aynı zaman diliminde meydana getirdiği akran grubu olarak tanımlanmaktadır. Kuşak ayrımı konusunda yapılan çalışmalar, Z kuşağını 1995 ve sonrası doğanlar olarak belirlemektedir. Bilinçli farkındalık burada ve şimdi olana yargısız şekilde dikkatini vermek ve deneyimi olduğu gibi kabul etmektir. Yaşamın anlamı ise bireyin varoluşunun anlamı ve bir anlama yönelik arayışı olarak tanımlanmaktadır. Mâneviyat, bireyin yaşamı boyunca kutsalıanlamanın ve kutsal ile ilişki kurmanın yeni yollarını keşfettiği ruhsal bir arayış sürecidir. Teknoloji nesli olan Z kuşağında pek çok olumlu psikolojik değişken ile ilişki olan yaşamda anlam bilinçli farkındalık ve mânevî kaynaklar arasındaki ilişkinin incelenmesi araştırmanın amacını oluşturmaktadır. Araştırmanın katılımcıları Akdeniz Üniversitesinde öğrenim gören bireylerden tesadüfi yöntemle seçilen 500 öğrencidir. Araştırmada bilinçli farkındalık düzeyini ölçmek üzere Brown ve Ryan tarafından geliştirilen, Özyeşil, Arslan, Kesici ve Deniz tarafından Türkçeye uyarlanan Bilinçli Farkındalık Ölçeği kullanılmıştır. Yaşamın anlamı değişkeni için ise Steger ve arkadaşları tarafından geliştirilen, Yarar tarafından Türkçeye uyarlanan Yaşamın Anlamı Ölçeği tercih edilmiştir. Son olarak mânevî kaynaklar değişkeni için Westbrook ve arkadaşları tarafından geliştirilen, Ekşi ve arkadaşları tarafından Türkçeye uyarlanan Mânevî Kaynaklar Ölçeğinden yararlanılmıştır. Verilerin istatistiksel analizi SPSS 26 ile yapılmıştır. Araştırma bulgularına göre bilinçli farkındalık, yaşamın anlamı ve mânevî kaynaklar arasında pozitif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Z Kuşağı, Bilinçli Farkındalık, Yaşamın Anlamı

Mindfulness, Meaning of Life, and Spiritual Resources in Generation Z

Öz

The concept of generation is defined as a peer group formed by society within the same time period. Studies on generational differences identify Generation Z as those born in the year 1995 and afterwards. Mindfulness refers to paying attention to what is happening here and now without judgment and accepting the experience as it is. The meaning of life is defined as the meaning of an individual's existence and the search for meaning. Spirituality is a spiritual quest process in which an individual discovers new ways to understand and connect with the sacred throughout life. The study aims to examine the relationship between the meaning of life, mindfulness, and spiritual resources, which are associated with many positive psychological variables in Generation Z, known as the technology generation. The participants of the study were 500 students randomly selected from those studying at Akdeniz University. In the study, the Mindfulness Attention Awareness Scale, developed by Brown and Ryan and adapted to Turkish by Özyeşil, Arslan, Kesici, and Deniz, was used to measure the level of mindful awareness. For the variable of meaning of life, the Meaning in Life Scale developed by Steger and colleagues and adapted to Turkish by Yarar was preferred. Finally, for the variable of spiritual resources, the Spiritual Resources Scale developed by Westbrook and colleagues and adapted to Turkish by Ekşi and colleagues was utilized. The statistical analysis of the data was performed with SPSS 26. According to research findings, a significant positive
relationship has been found between mindfulness, meaning of life, and spiritual resources.

Anahtar Kelimeler

Psychology of Religion, Generation Z, Conscious Awareness, Meaning of Life, Spiritual Resources

Kaynakça

• ASHB, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. “Asgari Ücret-2021”.Erişim 05 Mart 2023. https://www.aile.gov.tr/asgari-ucret
• Aldwin, Carolyn M. vd. “Differing pathways between religiousness, spirituality, and health: A self-regulation perspective”. Psychology of Religion and Spirituality 6 (2014), 9-21.
• Altuntuğ, Nevriye. “Kuşaktan Kuşağa Tüketim Olgusu ve Geleceğin Tüketici Profili”. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi 4/1 (Haziran 2012), 203-212.
• Ayten, Ali. Psikoloji ve Din Psikologların Din ve Tanrı Görüşleri. İstanbul: İz Yayıncılık, 2015.
• Ayten, Ali & Köse, Ali. Din Psikolojisi. İstanbul: Timaş Yayınları, 2019.
• Baer, Ruth A. vd. “Using self-report assessment methods to explore facets of mindfulness”. Assessment 13/1 (Mart 2006), 27-45.
• Bahadır, Abdülkerim. İnsanın Anlam Arayışı ve Din. İstanbul: İnsan Yayınları, 2021.
• Brown, Kirk Warren - Ryan, Richard M. “The benefits of being present: Mindfulness and its role in psychological well-being”. Journal of Personality and Social Psychology 84/4 (2003), 822-848.
• Chen, Gui vd. “Perceived parenting styles and body appreciation among Chinese adolescents: Exploring the mediating roles of dispositional mindfulness and self-compassion”. Children and Youth Services Review 119 (Aralık 2020), 105698.
• Chickering, A. W vd. Encouraging Authenticity and Spirituality in Higher Education. San Francisco, CA: Jossey-Bass, 2005.
• Delgado, Cheryl. “A Discussion of the Concept of Spirituality”. Nursing Science Quarterly 18/2 (Nisan 2005), 157-162.
• Dursun, Neslihan. Evli ve Bekar Bireylerin Yaşamın Anlamı ve Mâneviyat Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. İstanbul: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
• Düzgüner, Sevde. Maneviyat algısı ve diğerkâmlıkla ilişkisi: Kan bağışı örneğinde Türkiye ve Amerika karşılaştırmalı nitel bir araştırma. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2013.
• Egnatoff, William J. “Growing Up Digital. The Rise of the Net Generation”. Education and Information Technologies 4/2 (1999), 203-205.
• Ekşi, Halil vd. “Mânevî Kaynaklar Ölçeği Türkçe Formunun Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması”. V. Uluslararası TURKCESS Eğitim ve Sosyal Bilimler Kongresi Tam Metin Kitapçığı içinde (759-767). Ankara: TEBAD. 2019.
• Fox, C. (2017). “I Find That Offensive!” Biteback Publishing. London.
• Frankl, Viktor Emil. İnsanın Anlam Arayışı. Çev. Özge Yılmaz, İstanbul: Okuyan Us Yayın, 2019.
• Fredrickson, Barbara L. vd. “Open hearts build lives: positive emotions, induced through loving-kindness meditation, build consequential personal resources”. Journal of Personality and Social Psychology 95/5 (Kasım 2008), 1045-1062.
• Güncel Türkçe Sözlük. Erişim 6 Kasım 2022. http://sozluk.gov.tr
• Hanh, Thich Nhat. Farkındalığın Mucizesi. çev. Fezal Gülfidan. İstanbul: Kuraldışı Yayınları, 2013.
• Hiçdurmaz, Duygu - Öz, Fatma. “Stresle Başetmenin Bir Boyutu Olarak Spiritüalite”. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 16/1 (Mart 2013), 50-56.
• Hill, Peter C. vd. “Conceptualizing Religion and Spirituality: Points of Commonality, Points of Departure”. Journal for the Theory of Social Behaviour 30/1 (2000), 51-77.
• Josefsson, Torbjörn vd. “Self-reported mindfulness mediates the relation between meditation experience and psychological well-being”. Mindfulness 2/1 (2011), 49-58.
• Kabat-Zinn, Jon. Coming to Our Senses: Healing Ourselves and the World Through Mindfulness. London: Hachette UK, 2005.
• Kabat-Zinn, Jon vd. İyi Hissetme Sanatı. çev. Zeliha Handan Haktanır. İstanbul: Diyojen Yayıncılık, 2015.
• Kabat-Zinn, Jon. “Mindfulness-based interventions in context: Past, present, and future”. Clinical Psychology: Science and Practice 10 (2003), 144-156.
• Kınay, Fatoş. Beş Boyutlu Bilinçli Farkındalık Ölçeği’ni Türkçe’ye Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. İstanbul: İstanbul Bilim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2013.
• King, Pamela Ebstyne - Benson, Peter L. “Spiritual Development and Adolescent Well-Being and Thriving”. The handbook of spiritual development in childhood and adolescence. 384-398. Thousand Oaks, CA, US: Sage Publications, Inc, 2006.
• Koenig, Harold G. “Spirituality and Mental Health”. International Journal of Applied Psychoanalytic Studies 7/2 (2010), 116-122.
• Lapierre, L. L. “A model for describing spirituality”. Journal of Religion and Health 33/2 (Haziran 1994), 153-161.
• Özyeşil, Zümra vd. “Bilinçli Farkındalık Ölçeği’ni Türkçeye Uyarlama Çalışması”. Eğitim ve Bilim 36/160 (Nisan 2011), 224-235.
• Özyeşil, Zümra. Üniversite Öğrencilerinin Öz-Anlayış Düzeylerinin Bilinçli Farkındalık Kişilik Özellikleri ve Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Konya: Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 2011.
• Pargament, Kenneth I. Spiritually Integrated Psychotherapy: Understanding and Addressing the Sacred. New York: The Guilford Press, Illustrated edition, 2011.
• Pepping, Christopher A. vd. “Individual differences in attachment and eating pathology: The mediating role of mindfulness”. Personality and Individual Differences 75 (Mart 2015), 24-29.
• Piedmont, Ralph L. “Does Spirituality Represent the Sixth Factor of Personality? Spiritual Transcendence and the Five-Factor Model”. Journal of Personality 67/6 (1999), 985-1013.
• Prensky, Marc. “Digital Natives, Digital Immigrants”. On the Horizon 9/5 (Ocak 2001), 1-6.
• Puchalski, Christina M. vd. “Spirituality and health: the development of a field”. Academic Medicine: Journal of the Association of American Medical Colleges 89/1 (Ocak 2014), 10-16.
• Reeves, Thomas C. “Generational differences”. Handbook of research on educational communications and technology. 2008.
• Reker, Gary T. “Meaning in life of young, middle-aged, and older adults: Factorial validity, age, and gender invariance of the Personal Meaning Index (PMI)”. Personality and Individual Differences 38/1 (2005), 71-85.
• Reker, Gary T. - Chamberlain, Kerry. Exploring Existential Meaning: Optimizing Human Development Across the Life Span. New York: Sage Publications, 1999.
• Seligman, Martin E. P. Flourish: A Visionary New Understanding of Happiness and Well-Being. Australia: Simon and Schuster, 2012.
• Shapiro, Shauna L. vd. “Mechanisms of mindfulness”. Journal of Clinical Psychology 62/3 (Mart 2006), 373-386.
• Spaniol, LeRoy. “Spirituality and connectedness”. Psychiatric Rehabilitation Journal 25 (2002), 321-322.
• Steger, Michael F. vd. “The meaning in life questionnaire: Assessing the presence of and search for meaning in life”. Journal of Counseling Psychology 53/1 (2006), 80-93.
• Steger, Michael F. vd. “Understanding the search for meaning in life: personality, cognitive style, and the dynamic between seeking and experiencing meaning”. Journal of Personality 76/2 (Nisan 2008), 199-228.
• Strauss, William - Howe, Neil. Generations: the history of America’s future, 1584 to 2069. New York: William Morrow and Company Inc, 1991.
• Şentürk, Habil - Yakut, Selahattin. “Hayatın Anlamı ve Din”. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 33 (Aralık 2014), 45-60.
• Twenge, Jean M. İ-Nesli. çev. Okhan Gündüz. İstanbul: Kaknüs Yayınları, 2018.
• Westbrook, Charles J. vd. “Trait Sources of Spirituality Scale: Assessing trait spirituality more inclusively”. Measurement and Evaluation in Counseling and Development 51 (2018), 125-138.
• Westen, Drew. Psychology: Mind, Brain, & Culture. 2nd Edition. New York: Wiley, 1998.
• Yapıcı, Asım. Ruh Sağlığı ve Din / Psiko-Sosyal Uyum ve Dindarlık. Adana: Karahan Kitabevi, 2007.
• Yarar, Orhan Ferhat. Autotelic Personality: Links with Flow Propensity, Personal Strengths, and Psychopathology. Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2015.
• Yıkılmaz, M.- Demir Güdül, M. “Üniversite Öğrencilerinde Yaşamda Anlam, Bilinçli Farkındalık, Algılanan Sosyoekonomik Düzey ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkiler”. Ege Eğitim Dergisi 16/2 (2015), 297-315.
• Zinnbauer, Brian J. vd. “Religion and Spirituality: Unfuzzying the Fuzzy”. Journal for the Scientific Study of Religion 36/4 (1997), 549-564.