Pastoral Guidance & Counseling in Turkey in the Context of Psychological Support Services

Yıl 2015, Cilt: 1 Sayı: 2, 287 - 308, 26.06.2015

Ömer Söylev

https://doi.org/10.20486/imad.86573

Cited By: 4

Öz

The history of psychological counseling in Turkey dates back to the 1950s. Psychological guidance and counseling, that is mostly takes place in a clinical setting, as well as education, justice, industry, social services, religious services, which spreads up day by day. In the future, people will need more psychological support, because of the changes experienced in the cultural codes, which are caused by globalization, multiculturalism, changing family and social structure, modern lifestyle, rapidly evolving technology. The efforts to keep pace with this rapid change in society increase the need for psychological supprt services. The psychological support is professionally supplied by psychiatrists, therapists, psychotherapists, psychologists, clinical psychologists, educators, consultants, guidance, counselors, and social workers in Turkey. Among these, the pastoral guidance and counseling, that is a recent study of field, need more academic attention in Turkey. The pastoral guidance and counseling issues, that arose in the context of the more religious services, have begun to be addressed by the master level studies, articles, the symposiums and workshop papers.
The aim of this study is to answer the following questions: What are the major areas of psychological supprt, that is increasingly needed in the community? In the context of psychological guidance and counseling, the academic studies in Turkey, are at which stage? This study, tries to draw attention to the pastoral guidance and counseling, and its relations to other psychological support services. So that, it also aims to contribute to the process of enhancement of pastoral guidance and counseling in Turkey.

Anahtar Kelimeler

Religion; Psychology; Psychological Help; Pastoral Care; Pastoral Counseling

PSİKOLOJİK YARDIM HİZMETLERİ BAĞLAMINDA TÜRKİYE’DE DİNÎ DANIŞMA VE REHBERLİK

Öz

Türkiye’de psikolojik yardım uygulamalarının geçmişi 1950’li yıllara dayanmaktadır. Psikolojik yardım günümüzde çoğunlukla klinik ortamlarda gerçekleşmekle birlikte eğitim, adalet, endüstri, sosyal hizmet ve din hizmeti alanlarındaki uygulamalarıyla giderek yaygınlaşmaktadır. Önümüzdeki yıllarda toplum, psikolojik yardım hizmetlerine daha da fazla ihtiyaç duyacaktır. Çünkü globalleşme ile birlikte kültür kodlarında yaşanan değişimler, çok kültürlülük, değişen aile ve toplum yapısı, modern yaşam biçimi ve hızla gelişen teknoloji, birey ve toplumun psikolojik yaşantılarını daha da derinden etkileyecektir. Toplumda yaşanan ve giderek artan bu hızlı değişime ayak uydurma çabaları psikolojik yardım hizmetlerine duyulan ihtiyacı arttırmaktadır. Ülkemizde psikolojik yardım alanında, psikiyatrist, terapist, psikoterapist, psikolog, klinik psikolog, pedagog, rehber, psikolojik danışman, sosyal hizmet uzmanları profesyonel yardım sağlamaktadır. Bu yardım alanları içinde son yıllarda ortaya çıkan dinî danışma ve rehberlik, Türkiye’de henüz yeni çalışılan konular arasındadır. Özellikle lisansüstü çalışmaların son derece az olduğu bu alanın akademik ilgiye ihtiyacı vardır. Gündeme daha çok din hizmetleri çerçevesinde gelen dinî danışma ve rehberlik konusu daha çok master düzeyindeki çalışmalar, makale, sempozyum ve çalıştay bildirileri ile ele alınmaktadır.
Bu çalışmada toplumda giderek daha fazla ihtiyaç duyulan psikolojik yardım hizmetlerinin belli başlı alanları nelerdir? Psikolojik yardım uygulamaları bağlamında Türkiye’de dinî danışma ve rehberlik alanında yapılan akademik çalışmalar hangi aşamadadır? Sorularına cevap aranmaktadır. Bu çalışma ayrıca, psikolojik yardım alanları bağlamında gelişen dinî danışma ve rehberlik konusunun diğer psikolojik yardım hizmetleri sunan meslekler ile ilişkisine dikkat çekerek sürecin olgunlaşmasına katkı sağlamayı hedeflemektedir.

 

Anahtar Kelimeler

Din; Psikoloji; Psikolojik Yardım; Manevi Bakım; Dinî Danışmanlık

Kaynakça

• Ağılkaya Şahin, Zuhal, Federal Almanya Cumhuriyeti’nde Dinî Danışmanlık: Teori – Eğitim – Uygulama, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Doktora Tezi) İstanbul 2014.
• Akkoyun, Füsun, “Danışma Psikolojisinin Dünü, Bugünü ve Geleceği”, A.Ü.E.B.F.D., C.XXIII, S.2, Ankara 1990.
• Arnold, William V., Introduction to Pastoral Care, Westminister John Knox Pres, Philadelphia, USA, 1982.
• Barr, William A. S.J., “Spiritual Direction”, Robert J. Wicks et al ed., Clinical Handbook of Pastoral Counseling, C.I., Paulist Press, New York 1993.
• Baymur, Feriha, Genel Psikoloji, İnkılap Kitabevi, 11. b., İstanbul 1994.
• Bilgin, Nuri, Sosyal Psikolojiye Giriş, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları:48, İzmir 2000.
• Brammer, L.M. – E.L. Shostrom, “Psikolojik Danışma ve Psikoterapi Uzmanlık Alanı”, çev. Ömür Hakan Ersever, A.Ü.E.B.F.D., C.XXVII, S.1, Ankara 1994.
• Cebeci, Suat “Din Eğitiminde Rehberlik ve Psikolojik Destek” Avrupa Birliği’ne Giriş Sürecinde Türkiye’de Din Eğitimi ve Sorunları Sempozyumu (Adapazarı 2002), ed. Suat Cebeci, Değişim Yayınları, İstanbul 2002.
• -----------, “Bir Din Eğitimi Yaklaşımı Olarak Dinî danışma ve Rehberlik”, Değerler Eğitimi Dergisi, C. VIII., S. 19, İstanbul 2010.
• Cılga, İbrahim, Bilim ve Meslek Olarak Türkiye’de Sosyal Hizmet, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksek Okulu Yayını, Ankara 2004.
• Göka, Erol, “Dindar Hastaya Psikiyatrik Yaklaşım ve Yardım”, Türkiye Günlüğü, Üç Aylık Fikir ve Kültür Dergisi, S. 31., (Kasım-Aralık 1994) Cedit Neşriyat, Ankara 1994.
• Holm, Nils G., Din Psikolojisine Giriş, çev. Abdülkerim Bahadır, İnsan Yayınları, İstanbul 2007.
• Kağıtçıbaşı, Çiğdem, Yeni İnsan ve İnsanlar, Evrim Yayınları, İstanbul 1999.
• Nazlı, Serap, Kapsamlı Gelişimsel Rehberlik ve Psikolojik Danışma Programları, 2.b., Anı Yayınları, Ankara 2005.
• Nelson, J. Richard, Danışma Psikolojisi Kuramları, çev. Füsun Akkoyun ve Diğerleri, Cassel Educational Ltd. Şti., Ankara 1983.
• Özdemir, Saadettin “Dinî Sosyal Hizmetlerin Temelleri”, S.D.Ü. Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.25, Isparta 2012.
• Özdoğan, Öznur, “İnsanı Anlamaya Yönelik Bir Yaklaşım: Pastoral Psikoloji”, AÜİFD., C. XLVII., S. 2., Ankara 2006.
• ------------, İsimsiz Hayatlar, Manevi ve Psikolojik Yaklaşımla Arınma ve Öze Dönüş, 4.b., Özdenöze Yayınları, Ankara 2010.
• Özen, Yener, “Tanrı – Sen ve Ben Üçümüzün Yolu, Pastoral Psikoloji ve Danışmanlığın Gerekliliği Üzerine”, Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, C.X, S.2., Samsun 2010.
• Özgüven, İbrahim Ethem, Psikolojik Danışma ve Rehberlik, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Eğitim Merkezi Yayınları, Ankara 2007.
• Seyyar, Ali-Saadettin Özdemir, “AB Sürecinde Türkiye’de Manevi Sosyal Hizmetlerin Önemi”, Manevi Sosyal Hizmetler, ed. Ali Seyyar, Rağbet Yayınları, İstanbul 2008.
• Söylev, Ömer Faruk, Türkiye’de Dinî Danışma ve Rehberlik: Alanları, İmkânları ve Yöntemleri (Diyanet İşleri Başkanlığı Örneği), Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Doktora Tezi),
• Bursa 2014.
• Şirin, Turgay, Bilişsel Davranışçı Psikoterapi Yaklaşımıyla Bütünleştirilmiş Dinî Danışmanlık Modeli, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Sakarya 2013.
• --------------, Dini Danışma ve Rehberlik: İHSAN Modeli Manevî Danışmanlık, Mim Akademi Yayınları, İstanbul, 2014.
• Tan, Hasan, Psikolojik Yardım İlişkileri: Danışma ve Psikoterapi, 3.b., Milli Eğitim Basımevi, İstanbul 1992.
• Tomanbay, İlhan, Sosyal Olmak, Sosyal Hizmetler Araştırma, Belgeleme, Eğitim Vakfı (SABEV) Yayınları, Ankara 2007.
• Topuz, İlhan, Din Görevlilerinin Manevî Danışmanlık Yeterlilikleri, Manas Yayınları, Isparta 2014.
• Uğuz, Şükrü–Aydın, Hüner–Yurdagül, Ebru; “Monosemptomatik Hipokondriazis”, Klinik Psikiyatri, S. 6, 2003.
• Vande Creek, Larry, Hastanede Yatan Kilise Üyelerine Yönelik Dua Vaizliği, çev. Ali Rıza Aydın, Birey ve Din, Din Psikolojisinde Yeni Arayışlar, der. Ali Rıza Aydın, İnsan Yayınları, İstanbul 2004.
• Yeşilbursa, Doğan, “Ruh Sağlığı Çalışanları Görev Tanımlaması”, Türkiye Psikiyatri Derneği Basın Açıklaması: 23.12.2010, http://www.psikiyatri.org.tr/PressPopUp.aspx