A Phenomenological Survey on Jewish Exorcism Tradition in Horror Movies: Example of “The Unborn”

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 1, 1 - 21, 30.06.2021

Halit Ahmet Çiftçi

https://doi.org/10.20486/imad.877115

Cited By: 1

Öz

Myths and fairy tales are extemporary ways of narrating the sacred and the history of it. Those are also archaic man’s way of explaining the phenomena relating to him and his environment. With the aid of myths, he explains the phenomena which he cannot explain with the science and perception of his time. There are lots of myths about the jinn, demon and dead spirit which are sometimes believed as the evil spirits and their relations with the physical world. Beliefs relating to the possession of human souls by demons or evil spirits are very popular among religious cultures all around the world. Various kinds of talismans, amulets and protective objects are set up and exorcism rites are applied for possessed people. Methods of these rites vary among different religions and cultures. Jewish exorcism has its own methods and in this study these methods will be investigated with a phenomenological approach in the context of the movie “The Unborn” which is about Jewish exorcism. The aim of the study is to determine which principles of exorcism in Jewish folklore are seen in the movie and which phenomenological factors enrich the movie.

Anahtar Kelimeler

History of Religions, Judaism, Exorcism, Demon/Jinn, Dybbuk, Horror Movies

Korku Sinemasında Yahudi Eksorsizm Geleneği Üzerine Fenomenolojik Bir İnceleme: The Unborn Filmi Örneği

Öz

Efsaneler ve masallar kutsalı ve kutsalın tarihini ifade etmeye yönelik doğaçlama bir biçimde gelişen anlatım biçimleridir. Onlar aynı zamanda antik insanın çevresine ve kendine dair fenomenleri açıklama yoludur. Antik insan, döneminin bilimiyle veya algısıyla anlamlandıramadığı olguları mitlerle açıklar. Bu olgular arasında bazen kötü ruh inanışı şeklinde de tezahür eden cin, şeytan ve ölü ruh inanışları ve onların maddi dünya ile ilişkileriyle ilgili olan mitler vardır. Cinlerin veya şeytanların ve ölü ruhlarının, insanların bedenlerini ele geçirerek onları rahatsız ettiği hatta zaman zaman ölümlerine sebebiyet verdiği inanışı dünyanın dört bir tarafındaki dinsel toplulukların ve kültürlerin çoğunda yaygındır. İnsanlar cinlerin veya kötü ruhların ele geçirdiğini veya rahatsız ettiğini düşündüğü kişiler için bazı tılsımlar, koruyucu dua (muska) ve nesneler ihdas etmişler; eksorsizm adı verilen cin çıkarma ayinleri düzenlemişlerdir. Bu ayinlerin yapılış usulleri dinlere ve kültürlere göre değişiklik göstermektedir. Yahudi geleneğindeki eksorsizmin de kendine has törensel uygulamaları vardır. Bu çalışmada bu uygulamalar fenomenolojik bir yaklaşımla, Yahudi eksorsizmini konu alan The Unborn adlı sinema filmi bağlamında incelenecektir. Çalışmanın amacı, bahsi geçen filmde Yahudi folklorundaki eksorsizm prensiplerinin ne derece uygulandığını ve hangi fenomenolojik unsurların filme zenginlik kattığını tespit etmektir.

Anahtar Kelimeler

Dinler Tarihi, Eksorsizm, Şeytan/Cin, Yahudilik, Korku Sineması, Dybbuk

Kaynakça

• Alıcı, Mehmet. Kadîm İran’da Din: Mecûsî Geleneğinde Tektanrıcılık ve Düalizm İlişkisi. İstanbul: MilelNihal Yayınları, 2021.
• Bianchi, Ugo. “Twins”. Encyclopedia of Religion. ed. Lindsay Jones. 14/9411-9418. ABD: Thomson Gale, 2. Basım, 2005.
• Ben Yehudah he-Hasid, David. The Book of Mirrors: Sefer Mar’ot ha Zove’ot. ed. Daniel Chanan Matt. ABD: Scholars Press, 1982.
• Chajes, J. H. “Dybbuk”. Encyclopedia of Religion. ed. Lindsay Jones. 4/2533-2535. ABD: Thomson Gale, 2. Basım, 2005.
• Eliade, Mircea. Demirciler ve Simyacılar. çev. Mehmet Emin Özcan. İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 2003. Elior, Rachel. Dybbuks and Jewish Women in Social History, Mysticism and Folklore. çev. Joel Linsider. Kudüs: Urim Publications, 2011.
• Epstein, Perle. Kabala: Musevi Mistiklerinin Yolu. çev. Nusret Karayazgan - Şiyma Barkın. İstanbul: Dharma Yayınları, 2000.
• Frazer, James George. The Golden Bough: A Study in Magic and Religion Part II - Taboo and the Perils of the Soul. İngiltere: Macmillan and Co., 1911.
• Goyer, David Samuel. The Unborn [Doğmamış] (Film, 2008). https://www.imdb.com/title/tt1139668/?ref_=nv_sr_srsg_0
• Gutmann, Joshua. “Angels and Angelology”. Encyclopedia Judaica. ed. Fred Skolnik. 2/152-155. ABD: Thomson Gale, 2. Basım, 2007.
• Gündüz, Şinasi. Din ve İnanç Sözlüğü. İstanbul: Vadi Yayınları, 2. Basım, 2017.
• Hillers, Delbert Roy. “Demonology”. Encyclopedia Judaica. ed. Fred Skolnik. 5/572-574. ABD: Thomson Gale, 2. Basım, 2007.
• Klein, Ernest. A Comprehensive Etymological Dictionary of the English Language. 1/437. Hollanda: Elsevier Publishing Company, 2. Basım, 1966.
• Kramer, Heinrich. The Hammer of Witches: A Complete Translation of the Malleus Maleficarum. ABD: Cambridge University Press, 2009.
• Kutsal Kitap, Tevrat, Zebur, İncil. İstanbul: Kitabı Mukaddes Şirketi, 2011.
• Lecoffre J. vd. (ed.). Rituale Romanum. ABD: Firmin Didot Freres, 1855.
• Liddell, Henry George - Scott, Robert. A Greek-English Lexicon. Oxford: Clarendon Press, 10. Basım, 1996.
• Maden, Sait (çev.). Gılgamış Destanı. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2018.
• Marcus, Ivan G. Sefer Hasidim and the Ashkenazic Book in Medieval Europe. ABD: University of Pennsylvania Press, 2018.
• Messadie, Gerald. Şeytan’ın Genel Tarihi. çev. Işık Ergüden. İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 1998.
• Pierce, J. M. “Roman Ritual”. New Catholic Encyclopedia. 12/258. ABD: Thomson Gale, 1. Basım, 2003.
• Scognamillo, Giovanni – Arslan, Arif. Doğu ve Batı Kaynaklarına Göre Şeytan. İstanbul: Karizma Yayınları, 1999.
• Stoker, Bram. Dracula. çev. Niran Elçi. İstanbul: İthaki Yayınları, 2018.
• Strickland, Bonnie (ed.). The Gale Encyclopedia of Psychology. ABD: Gale Group, ABD, 2001.
• Taşpınar, İsmail. Duvarın Öteki Yüzü: Yahudi Kaynaklarına Göre Yahudilik’te Ahiret İnancı. İstanbul: Gelenek Yayıncılık, 2003.
• Thomas, William - Pavitt, Kate. The Book of Talismans, Amulets and Zodiacal Gems. Global Grey, 2013.
• Trachtenberg, Joshua. Jewish Magic and Superstition: A Study in Folk Religion. ABD: Behrman’s Jewish Book House, 1939.
• Ulutaş, Nurullah - Yiğitler, Şener Şükrü. “Murathan Mungan’ın Mezopotamya Üçlemesinde (Mahmud ile Yezida, Taziye ve Geyikler Lanetler) Metin Dışı Sözlerin Oyuna Katkısı”. Edebiyatta Jest ve Mimik. İstanbul: Kitabevi Yayınları, 1. Basım, 2020.
• Ünal, Mustafa. “Ruhani (Görünmeyen) Varlıklarla İlgili İnanışlar”. Halk İnanışları El Kitabı. ed. Durmuş Arık - Ahmet Hikmet Eroğlu. Ankara: Grafiker Yayınları, 2017.
• Zbinden, Ernst. İslam’da ve Eski Ortadoğu’da Cin ve Ruh İnançları. çev. Ekrem Sarıkçıoğlu. İstanbul: Yeni Ufuklar Neşriyat, 1994.
• Zemahşerî, Ebü’l-Kasım Mahmûd b. Ömer b. Muhammed el-Hârizmî. el-Keşşaf. İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yayınları, 2020.