Nietzsche Felsefesi̇ Bağlamında Hakikate İlişkin Bir Düşünüm

Yıl 2024, Cilt: 1 Sayı: 2, 19 - 38, 29.11.2024

Duygu Onay Coker

Öz

Bu çalışmanın merkezinde Friedrich Nietzsche felsefesinin temelini oluşturan erdem ve hakikat kavramları, üst insan ve sanat düşüncesi yer alır. Çalışma, bu düşünsel temelden hareketle, çok boyutlu ve karmaşık bir mesele olduğu halde, genellikle “hak” odaklı söylemlerle karşımıza çıkan “kürtaj”ı konu edinir. Platon felsefesinden miras kalan iki ayrı hakikat alanı fikrinin Hıristiyanlıkla bulduğu karşılığı ve bu minvaldeki Batı düşüncesinin temellerini açımlayarak başlayan çalışma, kürtaja dair argümanlar üzerinden bir hakikat sorgulaması yapmak amacıyla, eleştirel bir tartışma yürütür. Çalışma, “Kadınların bedenlerine dair karar hakkı”na karşıt olarak kurulan ve “cinayet” olarak adlandıran düşünce yapısını, bunun erdem olarak nitelenmesi durumunu ve erdemin nasıl bir gelişim gösterdiğini eleştirel bir bakış açısıyla ortaya koyar. Bu tartışma çerçevesinde de hayatı olumlayan bir yaklaşım olarak kadının bedeni üzerindeki karar hakkını destekleyen argüman temellendirilirken, karşıt argümanın yapısını ve ortaya çıkış şeklini eleştirir. Sonuç bölümünde ise, meselenin kadının “bedenine dair karar hakkı” ile ceninin “yaşam hakkı” karşıtlığında bir çıkar çatışmasına dönüştürülmesinin, durumun aslında bir karşıtlık ilişkisi olmaktan çok öte olduğunu yok saydığını dile getirir. Ayrıca, Nietzsche felsefesinde kendi hakikatini yaratmak yerine sürüye tabi olan ve meseleyi “cinayet” olarak yorumlayan yaklaşımın, kadınları nasıl travmatize ettiğini görmezden geldiğini ortaya koyar. “Tanrının ölümü”yle tuzla buz olan değerler sisteminin yerine, yeniden yaratımın olanağına vurgu yapan Nietzsche düşüncesini takip eden tartışma, üst insanı ve onun değer yaratımıyla kürtaj bağlamındaki yeni erdemler kurgusunun olanağını görünür kılar.

Anahtar Kelimeler

Fredrich Nietzsche, erdem, üst insan, kürtaj, sanat

Destekleyen Kurum

Makale hiçbir kurum tarafından desteklenmemiştir.

A Reflection on Truth in The Context of Nietzsche’s Philosophy

Öz

This study explores fundamental concepts in Friedrich Nietzsche's philosophy, including virtue, truth, the Übermensch, and art. Building on this intellectual foundation, the research examines the complex and multifaceted issue of "abortion," which is often discussed through rights-based discourses. The study investigates the two-world theory inherited from Plato's philosophy and its counterpart in Christianity, delving into Western thought's foundations. It critically analyzes the opposing arguments surrounding abortion, with a particular emphasis on the concept of truth. One key focus is the reasoning that opposes "women's right to make decisions over their bodies," framing abortion as "murder." The study examines how this perspective is considered a virtue and how the concept of virtue has evolved. Within this context, the discussion advocates for affirming women's right to decide about their bodies as a life-affirming choice while critiquing the structure and emergence of the opposing argument. In its conclusion, the study highlights that framing the issue as a conflict between "a woman's right to make decisions over her body" and the fetus's "right to life" oversimplifies a considerably more complex situation. It argues that, in Nietzsche's philosophy, the approach that follows the herd—interpreting the issue as "murder" rather than seeking to create its truth—fails to recognize the trauma endured by women. Following Nietzsche’s notion of the “death of God” and the dissolution of traditional value systems, the discussion emphasizes the potential for re-creation. By tracing Nietzsche’s philosophy, the study reveals how the Übermensch can forge new virtues in the context of abortion.

Anahtar Kelimeler

Fredrich Nietzsche, virtue, übermensch, abortion, art

Kaynakça

• Bora, A. (2012). Birlik ve Beraberliğe En Çok İhtiyacımız Olduğu Şu Günlerde Kürtaj Yasağı, Amargi Feminist Dergi, Sayı 26.
• Bozkurt, N, (2000) Sanat ve Estetik Kuramları, İstanbul, Asa Kitapevi.
• Cevizci, A, (2000), Felsefe Sözlüğü, İstanbul. Paradigma Yayınları,
• Danto, A, (2002) Nietzsche; Hayatı, Eserleri ve Felsefesi, Çev. Ahmet Cevizci, Paradigma Yayınları.
• Demet. B, (2012), “Yaşam Hakkı Tartışmasına Dair”, Feminist Politika, Yaz, Sayı:15.
• Direk, Z, (2012), “Benim Bedenim/Bedenim Benim”, Amargi 3 Aylık Feminist Dergi, Güz, Sayı 16.
• Erdem, Hüseyin S, (2007). Nietzsche; Perspektivizm, Anlam ve Yorum, Van. Bilge Adam Yayınları.
• Farago, F, (2006), Sanat, Çev. Özcan Doğan, , İstanbul. Doğu Batı Yayınları
• Gediz Gelegen, D, (2011). “Tartışma: Kürtaj: Cinayet Süsü Verilmiş Bir İntihar Mı?”, Fe Dergi, No. 1, 65-71.
• Heidegger, M, (2001), Nietzsche’nin Tanrı Öldü Sözü ve Dünya Resimler Çağı, Bursa. Asa Yayınları.
• Keskin, İ, (2015). “Kürtaj Tartışmaları Ve Feminizm” Fe Dergi 7, No. 1, 86-95.
• Kubilay, Ç, (2014), “İslami Muhafazakâr Kadın Yazarların Perspektifinden Kürtaj Tartışması: Eleştirel Bir Değerlendirme”, Alternatif Politika, Cilt 6. Sayı 3. Aralık. Sayfa. 387- 421. Kitabı Mukaddes, 5:32.
• Kuçuradi, İ, (1967). Nietzsche ve İnsan, , İstanbul. Türkiye Felsefe Kurumu. Kur'an-I Kerim, En'am Suresi: 151.
• Maclntyre, A. (2002). Erdem Peşinde; Ahlak Teorisi Üzerine Bir Çalışma, İstanbul. Ayrıntı Yayınları.
• Megill, A, (2008), Aşırılığın Peygamberleri, Çev. Tuncay Birkan, Ankara. Ayraç Yayınları.
• Nietzsche, F, (2001), Böyle Buyurdu Zerdüşt, Çev. Turan Oflazoğlu, İstanbul. Sentez Yayınları.
• Nietzsche, F, (2002), Güç İstenci, Çev. Sedat Umran, İstanbul. Birey Yayıncılık.
• Nietzsche, F, (2004), İyinin ve Kötünün Ötesinde, Çev. Ahmet İnam, İstanbul. Say Yay.
• Nietzsche, F, (2006). Putların Alacakaranlığı ya da Balyoz ile Felsefe Yapmanın Yolları, Çev. Serpil Erfındık, İzmir. İlya Yayınları.
• Nietzsche, F, (2005), Putların Batışı, Çev. Mustafa Tüzel, İstanbul. İthaki Yayınları.
• Nietzsche, F, (2004), Şen Bilim/Şiirler, Çev. Ahmet İnam, Say Yayınları, Bütün Yapıtları, İstanbul.
• Pearson, Keith A, (1998), Kusursuz Nihilist; Politik Bir Düşünür Olarak Nietzsche’ye Giriş, Çev. Cem Soydemir, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Price D. (1988), Selective Reduction And Feticide: The Parameters Of Abortion. Criminal Law Review. 199-210.
• Rosner. F, (1991), Modern Medicine And Jewish Ethics,. London. Routledge.
• Ruy. J uyeb C , ( 2000), N ietzsche, Ç ev. L erna Ç inlemez, B erna S everyan, İ stanbul. Ç ivi Yazıları.
• Savater, F, (2008), Nietzsche’nin İdeası, Çev. Saliha Nilüfer, İstanbul. İletişim Yayınları.