KIMLIK AIDIYETLERI BAĞLAMINDA FRANSIZ VATANDAŞLIĞI ALGILARI: TÜRK GÖÇMENLER VE ÇOCUKLARI ÖRNEĞI

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 10, 21 - 46, 15.07.2022

Zeynep Hiçdurmaz

https://doi.org/10.53791/imgelem.1076355

Öz

Göç, köken ülkeden ev sahibi ülkeye uzanan bir kimlik sürecini ifade eder. Bu süreçte göçmenler kültürel, dini, siyasal aidiyetlerini yeniden yorumlamakta ve bu yeniden yorumlama şekli, ev sahibi ülkenin vatandaşlığını algılama biçimine de etki etmektedir. Bu çalışma, kimlik aidiyetleri ile Fransız vatandaşlığı algıları arasındaki farklı etkileşim biçimlerini yarı yapılandırılmış görüşmelere dayalı olarak incelemeyi amaçlamaktadır. Bu analize göre göçmenler ve çocuklarının Fransız vatandaşlığına ilişkin algıları kültürel, dini ve siyasal aidiyetlerine göre farklılık göstermektedir. Bu bağlamda Türk göçmenler homojen bir grup değildir. Görüşmelere dayalı olarak Türk göçmenlerin vatandaşlık algılarını iki şekilde tanımlamak mümkündür; biri üstlenilen, diğeri sınırlı vatandaşlık. Üstlenilen vatandaşlık, Fransız vatandaşlığı ile kimlik aidiyetleri arasındaki uzlaştırıcı ilişkiye dayalı bir algı biçimidir. Bu vatandaşlık algısında, köken topluluğu Fransa ile ilişkilerde bir köprü grubu haline gelir. Sınırlı vatandaşlık durumunda ise, göçmen, öznel/topluluk/evrensel aidiyetleri nedeniyle Fransız toplumuyla az ya da çok mesafeye sahiptir. Bireylerin grup aidiyeti, hem vatandaşlığın tüm bireyleri eşitlikçi bir şekilde birleştiremeyeceği fikrinden hem de bireylerin dini-kültürel kimliklerini değişime karşı korumak için bir strateji geliştirmesinden dolayı Fransız vatandaşlığına karşı bir direnç kaynağı oluşturmaktadır. Bu çalışma, sıradan vatandaşlığı katılımcıların algıları üzerinden ele almayı amaçlamıştır. Göçmenlerin sıradan vatandaşlık algılarının araştırılması göçler çağında ev sahibi ülkelerdeki tartışmalara önemli bir katkı sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Göç, kimlik aidiyetleri, vatandaşlık, Türk göçmenler, Fransa.

Teşekkür

Tez danışmanım Yves Déloye’ya tez sürecinde sağladığı destek ve yönlendirmelerinden dolayı teşekkür ederim.

PERCEPTIONS OF FRENCH CITIZENSHIP IN THE CONTEXT OF IDENTITY BELONGINGS: THE CASE OF TURKISH MIGRANTS AND THEIR CHILDREN

Öz

Migration refers to an identity process from the country of origin to the host country. In this process, migrants reinterpret their cultural, religious, political affiliations, and this reinterpretation also affects how they perceive the citizenship of the host country. This study aims to analyze the different forms of interaction between identity belongings and perceptions of French citizenship, based on semi-structured interviews. According to this analysis, immigrants and their children's perceptions of French citizenship vary according to their cultural, religious, and political affiliations. In this context, Turkish migrants are not a homogeneous group. Based on the interviews, it is possible to define Turkish migrants’ perceptions of citizenship in two ways; one engaged and the other limited. Engaged citizenship is a form of perception based on a reconciling relationship between French citizenship and identity belongings. In this perception of citizenship, the origin community becomes a bridge group in relations with France. In the case of limited citizenship, the migrant has more or less distance from French society due to their subjective/community/universal affiliations. The group affiliation constitutes a source of resistance to French citizenship, both from the idea that citizenship cannot unite all individuals in an egalitarian way and that the individuals develop a strategy to preserve their religious-cultural identity against change. This study aimed to address ordinary citizenship through the perceptions of the participants. Investigating ordinary citizenship perceptions of immigrants will contribute to the debates in host countries in the age of migration.

Anahtar Kelimeler

Migration, identity belongings, citizenship, Turkish migrants, France

Kaynakça

• Abadan-Unat, N. (2002). Bitmeyen Göç: Konuk İşçilikten Ulus Ötesi Yurttaşlığa, İstanbul : İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• Akgönül, S. (2005). Islam turc, Islams de Turquie : acteurs et réseaux en Europe, Politique Etrangère, (1), 35-47.
• Basch, L., Glick Schiller, N. & Szanton Blanc, C. (1994). Nations Unbound: Transnational Projects, Postcolonial Predicaments, and Deterritorialized Nation-States. S. l., Gordon and Breach Science Publishers.
• Beauchemin, C., Lagrange, H. & Safi, M. (2010). Entre ici et là-bas : un aperçu des pratiques « transnationales » de la population vivant en France métropolitaine. In Recherche TeO (Trajectoires et Origines) : enquête sur la diversité des populations en France, 25-31. Paris: INED.
• Brouard, S. & Tiberj, V. (2005). Français comme les autres ? : enquête sur les citoyens d'origine maghrébine, africaine et turque. Paris : Presses de la Fondation nationale des sciences politiques.
• Brubaker, R. (1997). Citoyenneté et nationalité en France et en Allemagne (traduction de Citizenship and nationhood in France and Germany, traduit par Jean-Pierre Bardos), Paris : Belin.
• Chemillier-Gendreau, M. (2005). Quelle citoyenneté universelle adaptée à la pluralité du monde ?. Tumultes, 24 (1):165-178.
• Déloye, Y. (1994). École et citoyenneté: l’individualisme républicain de Jules Ferry à Vichy, controversies. Paris: Presses de la Fondation nationale des sciences politiques.
• Déloye, Y. (1998). De la citoyenneté stato-nationale à la citoyenneté européenne : quelques éléments de conceptualization, Swiss Political Science Review, 4(4): 169-194.
• Déloye, Y. (2007). Sociologie historique du politique, Paris : La Découverte.
• Duchesne, S. (2007). Citoyenneté, nationalité et vote : une association perturbée, Pouvoirs, 2007/1 n° 120.
• Erdoğan, M. (2015). Avrupa’da Türkiye Kökenli Göçmenler ve ‘Euro-Turks-Barometre’ Araştırmaları, Göç Araştırmaları Dergisi 1(1): 108-148.
• Gilbert, V. (2011). Régimes d’appartenance. Les sens multiples de l’appartenance selon Hannah Arendt, in Appartenances : Partir, partager, demeurer, Eds. J. Matas and G. Vincent, Strasbourg : Presses universitaires de Strasbourg.
• Hily, M. A. (2009). Chapitre 1 : L’usage de la notion de « circulation migratoire », in Les circulations transnationales : lire les turbulences migratoires contemporaines, Eds. G. Cortès and L. Faret, Paris : Armand Colin.
• Irtiş-Dabbagh, V. (2003). Les Jeunes Issus de l’Immigration de Turquie en France, Paris: l’Harmattan.
• Kastoryano, R. (1986). Etre Turc en France: réflexions sur famille et communauté, Paris: l’Harmattan.
• Kastoryano, R. (1997). Participation transnationale et citoyenneté : les immigrés dans l'Union européenne, Cultures & Conflits, no 28, hiver 1997, 59-73.
• Kaufmann, J.C. (1996). L’entretien compréhensif, Paris: Nathan.
• Kaya, A. (2015). Euro-Türkler, Kuşaklararası Farklılıklar, İslam ve Entegrasyon Tartışmaları, Göç Araştırmaları Dergisi, 1(1): 44-79.
• Kaya, A. & Kentel, F. (2005). Euro-Türkler: Türkiye ile Avrupa Birliği Arasında Köprü mü, Engel mi? Almanya-Türkleri ve Fransa-Türkleri Üzerine Karşılaştırmalı Bir Çalışma, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• Kaya, A. & Kentel, F. (2008). Belçika Türkleri: Türkiye ile Avrupa Birliği Arasında Köprü mü, Engel mi?, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• Kymlicka, W. (1995). Multicultural citizenship: A liberal theory of minority rights. New York: Oxford University Press.
• Lapeyronnie, D. (1997). Les deux figures de l’immigré, in Une société fragmentée? Le multiculturalisme en débat, Ed. M. Wievorka, Paris: la Découverte.
• Leca, J. (1986). Individualisme et citoyenneté, in Sur l'individualisme : théories et méthodes, Eds. P.Birnbaum and J. Leca, Paris : Presses de la FNSP.
• Marshall, T. H. & Bottomore, T. B. (1992). Citizenship and social class, London: Pluto Press.
• Martiniello, M. (2011). La démocratie multiculturelle: citoyenneté, diversité, justice sociale, Paris: Presses de Sciences Po.
• Michelat, G. (1975). Sur l'utilisation de l'entretien non directif en sociologie, Revue française de sociologie, 16(2): 229-247.
• Ribert, É. (2009). À la recherche du « sentiment identitaire » des français issus de l'immigration, Revue française de science politique, 59(3): 569-592.
• Rigoni, I. (2005). Migrants de Turquie : un demi-siècle de présence en Europe occidentale, Outre-Terre, 10(1): 325-337.
• Rollan, F. & Sourou, B. (2006). Les migrants turcs de France : entre le repli et l’ouverture, Pessac: Maison des sciences de l’homme d’Aquitaine.
• Schiller, N. G., Basch, L. & Blanc, C. S. (1995). From immigrant to transmigrant: Theorizing transnational migration, Anthropological quarterly, 48-63.
• Schnapper, D. (2000). Qu’est-ce que la citoyenneté ?, Paris: Gallimard.
• Simmel, G. (1988). La tragédie de la culture et autres essais, Paris: Rivages.
• Simmel, G. (1994). L’étranger dans le groupe, tra. N. Gabriel & S. Dayan, Tumultes, 5, 199–205.
• Tribalat, M., Simon, P. & Riandey, B. (1996). De l'immigration à l'assimilation : enquête sur les populations d'origine étrangère en France, Paris: La Découverte.
• Weber, M. (1995). Économie et Société, Tome1- Les catégories de la sociologie, (traduit de l’allemand par Julien Freund, Pierre Kamnitzer, Pierre Bertrand et al.), Paris: Pocket.