TÜRKİYE’DEKİ SERBEST BÖLGELERİN DEĞERLENDİRİLMESİ: SAMSUN SERBEST BÖLGESİ’NİN ETKİSİ

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 12, 311 - 332, 30.07.2023

İrem Pelit

https://doi.org/10.53791/imgelem.1211899

Öz

Mali, hukuki, ticari, idari sorumlulukların uygulanmadığı, dış ticaret, gümrük ve vergi mevzuatlarından muaf tutulan Serbest Bölgeler; ihracat artışı, istihdam yaratma, yabancı sermaye oluşumu nedeni ile hem bulundukları ülkenin ticareti hem de uluslararası ticaret (özellikle de gelişmekte olan ülkeler) için oldukça büyük öneme sahiptir. Bu çalışmada, Türkiye’de bulunan serbest bölgelerin dış ticaretteki yerleri ve performansları incelenmiş; kuruluş amaçlarına göre, Türkiye dış ticaretinin yaklaşık %20 sinin serbest bölgelerden sağlandığı sonucuna varılmıştır. Ayrıca serbest bölgelerin bir parçası olan Samsun Serbest Bölge’si dış ticareti 2016-2021 yılları ile araştırılmıştır. Ulaşılan bilgiler doğrultusunda Samsun Serbest Bölgesi’nin, ülkemizde bulunan diğer serbest bölgeler içerisindeki konumu değerlendirilmiştir. İnceleme sonucunda; Türkiye’de aktif olarak faaliyette bulunan diğer serbest bölgelere göre kısmen daha aşağılarda olsa da, ülke ekonomine ve dış ticaretine olan katkısının önemli olduğu ve daha çok desteklenmesi-geliştirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Serbest Bölgeler, Samsun Serbest Bölgesi, Gümrük, Vergi, Dış Ticaret Hacmi, Türkiye

Kaynakça

• Akdoğan, Argun, A. (2007). Devleti Sivil Toplumculardan Kurtararak Geri Getirmek: Devlet-Kurumsalcı Bir Deneme, Memleket Siyaset Yönetim, Cilt: 2, Sayı: 4, 2007/4, 113-137
• Akyıldız, A. (2016). Demokrasinin Sayılarla Sınavı: Seçim Sistemleri, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, 7.
• Alkan, H, (2017). Cumhurbaşkanlığı Sistemi Yasama Alanını Daraltıyor mu?, Star Açık Görüş, 28.01.2017. (Erişim: 15.04.2020)
• Alkan, H. (2018). Kurumsalcı Yaklaşım Işığında Yeni Siyasetin Analizi: Cumhurbaşkanlığı Sistemi, Ankara: Liberte Yayınları.
• Alkan, H. (2019). Geleceğin Türkiye’sinde Yönetim Raporu, İlke İlim Kültür Eğitim Vakfı Yayınları.