Sovyet Şiirinin Geleneksel Temelde Şekillenen Modern Fenomeni: “Altmışlılar Kuşağı”

Yıl 2024, Sayı: 14, 277 - 298, 17.07.2024

Tuğba Aydoğdu Yüksel Mürüvvet Özlem Parer

https://doi.org/10.53791/imgelem.1459084

Öz

Her dönem, kendinden önceki dönemlerin, önemli anların, ideolojilerin, maneviyatın, aktarılan veya yeni oluşumu gözlemlenen kültürlerin varlığı ve çeşitliliği konusunda farklı eğilimler ortaya çıkarmaktadır. Soyut düşüncenin somut yansıması sanat ve onun vazgeçilmez unsuru edebiyat da bir iletişim ve etkileşim aracı olarak tarih boyunca gözle görülür mental ayrışmaların yaşandığı, yeni kuşak ve grupların ortaya çıktığı bir arena olmuştur. 20. yüzyılın ilk yarısında Sovyet ideolojisinin baskı ve sınırlamalarına maruz kalan Rus edebiyatı, özellikle de şiir, sosyalist gerçekçilik ilkesinin dayatmaları sonucunda kendi sınırlarına çekilmek zorunda kalmıştır. 1953 yılında tahakkümün ortadan kaybolması itibariyla sosyo-kültürel alanda yeni bir bakış açısı ve dünya görüşü oluşmuş, değişim ve gelişim yönünde önemli atılımlar gerçekleşmiştir. 1960’lı yıllarla birlikte zihinsel özgürlük tezini savunan ve “Altmışlılar Kuşağı” olarak adlandırılan yeni aydın sınıfı edebiyatta kısmen kaybedilen modernist bilincin yeniden oluşturulması için harekete geçmiştir. Çalışmada kontrol mekanizmasının bilinçsiz bir şekilde yaratmış olduğu farkındalığın, uyanışın hazırlık evresinin, kuşağın edebi arenadaki konum ve kazanımının tarihsel yöntem kullanılarak incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma nezdinde, temsilcilerin faaliyetlerinin ve yayınlarının, Rus edebiyatına ve kültürüne sağladığı muazzam katkıyı ifade etmek yerinde olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Sovyet şiiri, Sosyalist gerçekçilik, Altmışlılar Kuşağı, Majör şiir, Minör şiir

Etik Beyan

Bu makale, Prof. Dr. M. Özlem PARER danışmanlığında yürütülüp 2022 yılında tamamlanan Rus Edebiyatında “Altmışlılar Kuşağı” Yeni Şiir Sanatı ve Yevgeniy Aleksandroviç Yevtuşenko’nun Liriği başlıklı yayınlanma aşamasında olan doktora tezinden üretilmiştir.

Kaynakça

• Barbakadze, M. (2007). Şestidesyatniki, Moskva: Fond “Liberal’naya Missiya”.
• Bogdanova, P. B. (2014). Rejissorı-semidesyatniki: kultura i sudbı, Şestidesyankiki. Otkaz ot Stalinizma, Moskva: Novoye literaturnoye obozreniye.
• Cohen, S. F. Socıal Dimensions of De-Stalinization, 1953-64, Final Report to National Council for Soviet an East European Research, 624-17.
• Davıdova, T. T., Suşilina, İ. K., Sovremennıy literaturnıy protses v Rossii, Çast II. Poeziya. http://www.hi-edu.ru/e-books/xbook699/01/part-006.htm2 (Erişim 23.04.2022).
• Deutscher, İ. (1990). Stalin, Bir Devrimcinin Hayatı: 2, İstanbul: Sosyal Yayınlar.
• Doljenko, T. V. (2019). Sravneniya v Poezii M. Tsvetaevoy i R. Rojdestvenskogo, NİU, BELGU Pedagogıçeskiy İnstitut İstoriko-Filologiçeskiy Fakultet.
• Dubrovina, N. V. (2011). Sotsialistiçeskiy realizm: metod ili stil, ISSN 1810-0201, Vestnik, TGU, vıpusk 7 (99), 181-185.
• Figes, O. (2011). Karanlıkta Fısıldaşanlar, Stalin Rusya’sında Özel Yaşam, N. Elhüseyni (Çev.), Gorbaçevskiye çteniya, Vremya peremyon: ideyi i lyudi, (2015), Moskva: SamPoligrafist.
• Groys, B. (1992). The Total Art of Stalinism, New Jersey.
• Gruşin, B. A. (2001). Çetıre jizni Rossii v zerkale oprosov obşestvennogo mneniya, Jizn 1-ya Epoha Hruşova, Moskva: Progress-Tradidtsiya.
• İstoriya Russkoy Literaturı XX veka v çetıryoh knigah, kniga tretya 1940-1960 godı, Moskva: “Vışşayaşkola” 2006.
• İvanova, Y. V. (2017). O poetike individualnogo stilya Y. Yevtuşenko, DOI: 10.24249/23099917.