Apartheid Sonrası Güney Afrika’da Kültür ve Toplumsal Hareketler

Yıl 2024, Sayı: 15, 269 - 302, 31.12.2024

Özgür Yılmaz

https://doi.org/10.53791/imgelem.1556414

Öz

Bu makale, apartheid sonrası Güney Afrika'da kültür ve toplumsal hareketler arasındaki karmaşık ilişkiyi eleştirel fenomenolojik bir yaklaşımla incelemektedir. Bu yöntem, toplumsal hareketlerin yaşanmış deneyimlerine ve toplumsal etkilerine odaklanarak, kültürel semboller, anlatılar, dini çerçeveler, spor, medya ve kimliğin adalet ve eşitlik mücadelelerini nasıl şekillendirdiğini ve sürdürdüğünü ortaya koymaktadır. Analiz, toplumsal hareketler ve kültürün tanımlarıyla başlayarak, bu kavramların Güney Afrika bağlamındaki etkileşimine vurgu yapmaktadır. Husserl tarafından geliştirilen ve Heidegger, Merleau-Ponty ve Sartre tarafından genişletilen fenomenolojik yaklaşımı kullanan bu çalışma, fenomenolojik indirgeme, betimleme, öz tanımlaması ve yapısal analiz gibi adımları takip etmektedir. Bu adımlar, eleştirel teori ile fenomenolojinin birleştirilmesiyle zenginleştirilerek, toplumsal hareketlerin sosyal, tarihsel ve politik boyutlarına ışık tutmaktadır. Bu yaklaşım, kültürün bilişsel, duygusal ve ahlaki bileşenleriyle toplumsal hareketlerin oluşumunu, stratejilerini ve sürdürülebilirliğini nasıl etkilediğine dair derinlemesine bir anlayış sunmaktadır. Temel bulgular, kültürel unsurların direniş, güçlendirme ve dayanışma kaynakları olarak hizmet ettiğini ve kolektif kimliklerin ve eylemlerin şekillenmesinde önemli bir rol oynadığını göstermektedir. Sonuç olarak, bu araştırma, Güney Afrika'da kültür ve toplumsal hareketler arasındaki dinamik etkileşimin kapsamlı bir analizini sunarak, kültürel kaynakların toplumsal değişimi yönlendirmedeki önemini vurgulamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kültür, Toplumsal Hareketler, Güney Afrika, Apartheid-Sonrası.

Culture and Social Movements in the Post-Apartheid South Africa

Öz

This paper explores the intricate relationship between culture and social movements in post-apartheid South Africa through a critical phenomenological approach. This method focuses on the lived experiences and societal impacts of these movements, revealing how cultural symbols, narratives, religious frameworks, sports, media, and identity have shaped and sustained the struggles for justice and equality. The analysis begins by defining social movements and culture, emphasizing their interplay within the South African context. Using a phenomenological approach developed by Husserl and expanded by Heidegger, Merleau-Ponty, and Sartre, this study undertakes steps such as phenomenological reduction, description, essence identification, and structural analysis. These steps are further enriched by combining critical theory with phenomenology, highlighting social, historical, and political dimensions. This approach allows for an in-depth understanding of how culture, encompassing cognitive, emotional, and moral components, influences the formation, strategies, and sustainability of social movements. Key findings argue that cultural elements have served as sources of resistance, empowerment, and solidarity, playing an essential role in shaping collective identities and actions. This research provides a comprehensive analysis of the dynamic interplay between culture and social movements in South Africa, underscoring the importance of cultural resources in driving social change.

Anahtar Kelimeler

Culture, Social Movements, South Africa, Post-Apartheid.

Kaynakça

• African Union. (n.d.). AUHRM Project Focus Area: The Apartheid. https://au.int/en/auhrm-project-focus-area-apartheid#:~:text=The%20Apartheid%20(1948%20to%201994,contact%20between%20the%20two%20groups
• Alexander, J. C. (2017). Çözümleyici Tartışmalar: Kültürün Görece Özerkliğini Anlamak, J. C. Alexander & S. Seidman (Eds.), Kültür ve Toplum, Second Press, N. Yavuz (Trans.), İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
• Almeida, P. (2023). Toplumsal Hareketler: Kolektif Seferberliğin Yapısı, E. A. Turğuter & A. Öncel (Trans.), Ankara: Fol.
• Ballard, R. (2005). Social movements in post-apartheid South Africa: an introduction, in Democratising Development (77-100), Brill Nijhoff.
• Ballard, R., Habib, A. & Valodia, I. (2006). Conclusion: Making sense of post-apartheid South Africa’s voices of protest.’, Ballard et al. (Eds.), Voices of Protest.
• Ballard, R., Habib, A., Valodia, I. et al. (2005). Globalization, marginalization, and contemporary social movements in South Africa, African Affairs, 104(417), 615-634. Doi: https://doi.org/10.1093/afraf/adi069
• Basson, L. (2007). Punk identities in post-apartheid South Africa, South African Review of Sociology, 38(1), 70-84. Doi: https://doi.org/10.1080/21528586.2007.10419167
• Bauman, Z., Donskis, L. (2020). Ahlaki Körlük: Akışkan Modernlikte Duyarlılığın Yitimi, A. E. Pilgir (Trans.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• BBC Türkçe. (2024). Güney Afrika'da Mandela'yla özdeş iktidar partisi, 30 yılın en kötü seçim sonucunu aldı. https://www.bbc.com/turkce/articles/cp99kl9kprxo
• Bompani, B. (2008). African independent churches in post-apartheid South Africa: New political interpretations, Journal of Southern African Studies, 34(3), 665-677. Doi: https://doi.org/10.1080/03057070802259928
• Bosch, T., Wasserman, H. & Chuma, W. (2018). South African activists’ use of nanomedia and digital media in democratization conflicts, International Journal of Communication, 12, 18.
• Bozonelos, D., Wendt, J., Lee, C. et al. (n.d.). Comparative Government and Politics, LibreTexts.
• Burnett, C. (2019). Value of sport in post-apartheid South Africa, South African Journal for Research in Sport, Physical Education and Recreation, 41(2), 11-27.
• Büyüktavşan, H. Z. (2021). Güney Afrika’daki Irkçı Apartheid Rejimi: 1948-1994, Africania, 1(1), 26-41.
• Chipkin, I., Leatt, A. (2011). Religion and revival in post-apartheid South Africa, Focus, 62, 39-46.
• Chiumbu, S. (2015). Social movements, media practices and radical democracy in South Africa, French Journal for Media Research, 4(2015), 1-20.
• Cilesiz, S. (2011). A Phenomenological Approach to Experiences with Technology: Current State, Promise, and Future Directions for Research, Educational Technology Research and Development, 59, 487-510. Doi: https://doi.org/10.1007/s11423-010-9173-2
• Cilliers, J. (2006). Creating space within the dynamics of interculturality: The impact of religious and cultural transformations in post-apartheid South Africa, Religion, 9.
• Cornelissen, S. (2011). Prologue: Sport past and present in South Africa:(Trans) forming the nation?, The International Journal of the History of Sport, 28(1), 2-8. Doi: https://doi.org/10.1080/09523367.2011.525299
• Crethers, G. (2022). Desmond Tutu (1931-2021), History in the Making, 15(1), 13.
• della Porta, D., Diani, M. (2006). Social Movements: An Introduction, Second Edition, Blackwell: Malden.
• Desai, A. (2021). Sport in Post-Apartheid South Africa: The race to class, in Routledge Handbook of Sport History (169-179), London: Routledge.
• Dunn, J. (2009). Reconciliation and rugby in post-apartheid South Africa, Levitt Summer Research Fellowship: Hamilton College, 1-33.