Dijital Kamu Diplomasisi ve Türk Dijital Diasporası: Yeni Medya Aracılığıyla Ulusötesi Habitusun İnşası

Yıl 2025, Sayı: Yeni Medya Çalışmaları, 527 - 562, 28.09.2025

Soner Tauscher

https://doi.org/10.53791/imgelem.1752536

Öz

Bu makale habitus, diaspora ve kamu diplomasisini dijitalleşme ve yeni medya kullanımı bağlamında ele alarak Türkiye’nin yeni medya stratejileri aracılığıyla Almanya’daki Türk diasporasına yönelik dijital kamu diplomasisi uygulamalarını analiz etmektedir. Çalışmada, Bourdiue’nün habitus kavramı diaspora ve çoklu aidiyet bağlamında yeniden yorumlanmış ve ulusötesi habitusun dijitalleşme süreciyle birlikte dijital habitusa evrildiği gösterilmiştir. Türk diasporasının ev sahibi toplumda dışlanma ve ayrımcılığa maruz kalmasıyla birlikte anavatana yönelerek sosyal çevresini yeni medya platformları aracılığıyla dönüştürdüğü gözlemlenmiştir. Bu dönüşümde dijital platformlar sayesinde anavatanda mukim aile ve akrabalarla görüşebilme olanağının yanında Türkiye’nin kamu diplomasisi kurumları olan YTB, Yunus Emre Enstitüsü ve TRT’nin yeni medya platformları üzerinden yürüttüğü kültürel içerik politikaları önemli rol oynamaktadır. Çalışma, dijitalleşen diasporaların kimlik, aidiyet ve temsil biçimlerinin nasıl şekillendiğini kuramsal bir düzlemde ele alırken dijital kamu diplomasisinin ulus ötesi habitus inşasındaki rolünü tartışmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yeni Medya , Dijital Diplomasi , Dijital Diaspora , Türk Diasporası , Ulusötesi Habitus.

Digital Public Diplomacy and Turkish Digital Diaspora: Construction of Transnational Habitus through

Öz

This article examines habitus, diaspora, and public diplomacy within digitalization and new media use, analyzing Turkey’s digital public diplomacy practices for the Turkish diaspora in Germany through new media strategies. This study reinterprets Bourdieu’s concept of habitus within the context of diaspora and multiple affiliations, demonstrating that transnational habitus has evolved into a digital habitus alongside the digitalization process. It is observed that the Turkish diaspora, facing exclusion and discrimination in their host society, has turned to their homeland and transformed their social environment (Milieu) through new media platforms. In addition to the opportunity to connect with family and relatives in their homeland through digital platforms, the cultural content policies implemented through new media platforms by Turkey’s public diplomacy institutions, YTB, Yunus Emre Institute, and TRT, play a significant role in this transformation. This study theoretically examines how digitalized diasporas’ identity, affiliation, and representation are shaped, while also discussing the role of digital public diplomacy in constructing transnational habitus.

Anahtar Kelimeler

New Media , Digital Diplomacy , Digital Diaspora , Turkish Diaspora , Transnational Habitus.

Kaynakça

• Adıgüzel, Y. (2016). Göç Sosyolojisi, Ankara: Nobel Yayınları.
• Ağca-Varoğlu, F. G. (2020). Almanya’da Yüksek Nitelikli Göçmenlerin Gündelik Hayat Deneyimleri ve Baş Etme Süreçleri, Journal of Economy Culture and Society (62), 23-46. Doi: https://doi.org/10.26650/JECS.2019-0124.
• Appadurai, A. (1990). Disjuncture and Difference in the Global Cultural Economy. Theory, Culture & Society, 7(2-3), 295-310. Doi: https://doi.org/10.1177/026327690007002017
• Appadurai, A. (1996). Modernity at Large: Cultural Dimensions of Globalization, Minneapolis: University of Minnesota Press.
• Aydın, S., Mencet, M. S. (2021). Alman dizilerinde göçmen temsili: Dogs of Berlin örneği, Kocaeli Üniversitesi İletişim Fakültesi Araştırma Dergisi, (17), 48-69.
• Bartram, D, Monforte, P. ve Paros, M. V. (2019), Göç Meselesinde Temel Kavramlar, Ankara: Hece Yayınları.
• Baudrillard J. (1998). The Consumer Society: Myths and Structures, London: SAGE Publications Ltd.
• Bernal, V. (2021). Diaspora ve siber alan, B. Yiğit (Çev.), K. Knott & S. McLoughlin (Ed.), Kavramlar, kesişimler, kimlikler: Kavramlar ve teoriler içinde (160-169), Ankara: GAV Perspektif.
• Beyaz Özbey, İ. (2022). Dıjıtalleşme, Sosyal Medya ve Risk Toplumu, İmgelem, 6(10), 141-158. Doi: https://doi.org/10.53791/imgelem.1053815
• Bezci, B. (Ed) (2022). Almanya Türk Diaspora Atlası, Ankara: YTB Yayınları.
• Bourdieu, P. (1984). Distinction: A Social Critique of the Judgement of Taste, R. Nice (Çev.), New York: Harvard University Press.
• Bourdieu, P. (1985). The Social Space and the Genesis of Groups. Theory and Society, 14(6), 723-744. Doi: https://doi.org/10.1007/BF00174048
• Bourdieu, P. (1996). The Rules of Art: Genesis and Structure of the Literary Field, S. Emanuel (Çev.), Stanford: Stanford University Press.
• Bozdağ, Ç. (2013). Aneignung von Diasporawebsites: Eine medienethnografische Untersuchung in der marokkanischen und türkischen Diaspora. Wiesbaden: Springer VS.
• Bozdağ, Ç. (2014). The digital bridge between Turkey and Germany: Transnational use of digital media in the Turkish diaspora, K. Kamp, A. Kaya, E. F. Keyman & Ö. Onursal Beşgül (Ed.), Contemporary Turkey at a glance içinde (157-173), Wiesbaden: Springer VS.
• Brubaker, R. (2005). The ‘diaspora’ diaspora, Ethnic and Racial Studies, 28(1), 1-19. Doi: https://doi.org/10.1080/0141987042000289997
• Budak, E. (2020). Türk Diasporasına Yönelik Dijital Diplomasi: Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı Üzerine Bir İnceleme, Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 8(1), 535-558. Doi: https://doi.org/10.19145/e-gifder.644852
• Canatan K. (2020). Toplumsal Değişim Perspektifinden Göç Sosyolojisi, Ankara: Eskiyeni Yayınları.
• Castells, M. (2001). The Internet Galaxy: Reflections on the Internet, Business, and Society, New York: Oxford University Press.
• Castells, M. (2010). The Rise of the Network Society (Vol. 1), Oxford: Blackwell Publishers.
• Chambers, I. (2005). Göç, Kültür, Kimlik, İ. Türkmen & M. Beşikçi (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Cohen, R. (2019). Diasporas: Changing Meanings and Limits of The Concept, J. Retis & R. Tsagarousianou (Ed.), The Handbook of Diasporas, Media, and Culture içinde (23-31), Medford: John Wiley & Sons.
• Cohen, R. (2019b). Küresel Diasporalar, E. Boz (Çev.), Ankara: Koyusiyah Yayıncılık.
• Couldry N. (2012). Media, Society, World: Social Theory and Digital Media Practice, Malden, MA: Polity Press.
• Creswell, J. W. (2013). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches, Thousand Oaks, CA: SAGE.
• Çakır, D. Ç. (2024). Kamu Diplomasisi Bağlamında Türkiye’nin Diaspora Politikası, Akademik İzdüşüm Dergisi, 9(2), 112-143.
• Değişgel, S., Özgürel, G. (2024). Almanya’da yaşayan Türklerin seyahat ve tatil tercihleri, Mevzu – Sosyal Bilimler Dergisi, (11), 241-265. Doi: https://doi.org/10.56720/mevzu.1407144
• Demirdizen Ç. D., Gökalp K. A. (Ed) (2023). Göçün İmtiyazlıları: Yüksek Nitelikli Emek Göçü, Ankara: Nobel Bilimsel.
• Diamandaki, K. (2003). Virtual ethnicity and digital diasporas: Identity construction in cyberspace, Global Media Journal, 2(2), 1-14.
• Ding, S. (2008). Digital diaspora and national image building: A new perspective on Chinese diaspora studying the age of China’s rise, Pacific Affairs, 80(4), 627-648.
• Dufoix, S. (2008). Diasporas, Berkeley: University of California Press.
• Düzcan, E. (2025). Welcome to our channel and home: the mediatization of Turkish family history through family YouTube channels, The History of the Family, 1-27. Doi: https://doi.org/10.1080/1081602X.2025.2496222
• Ekşi, M. (2023). Klasik Diplomasiden Kamu Diplomasisine Yeni Yöntem ve Araçlar, Ankara: Nobel Yayınları.
• Erel, U. (2010). Migrating Cultural Capital: Bourdieu in Migration Studies, Sociology, 44(4), 642-660. Doi: https://doi.org/10.1177/0038038510369362
• Ertürk, H. A. (2022). Yeni Medya Ekseninde İdeolojiyi Anlamak: Filtre Balonları ve Yankı Odaları, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 1(2), 137-159.
• Eskicioğlu, Y. C. (2022). İslamofobik Nefret Söylemi Aracı Olarak “Mem”ler, TRT Akademi, 7(15), 702-731. Doi: https://doi.org/10.37679/trta.1101280
• Eskicioğlu, Y. C., Duran, C.Y. (2024). Euro-Türklerin Kimlik Oluşumunda Ev Sahibi Ülkelerin Rolü, Sosyoloji Divanı, (24), 35-55.
• Everett, A. (2009). Digital Diaspora: A Race for Cyberspace, Albany: State University of New York Press.
• Faist, T. (2003). Uluslarası Göç ve Ulusaşırı Toplumsal Alanlar, A. Z. Gündoğan (Çev.), İstanbul: Bağlam Yayıncılık. Giddens, A. (2012). Sosyoloji, C. Güzel (Yay. Haz.), İstanbul: Kırmızı.
• Gilroy, P. (1993). The Black Atlantic: Modernity and Double-Consciousness, New York: Harvard University Press.
• Gündüz, R. B., Tauscher, S. (2024). Almanya’daki Türk Diasporasında Müzik ve Kimlik: Kültürel Dönüşüm ve Kozmopolitleşme, Sosyoloji Divanı, (24), 155-179.
• Hall, S. (1989). Ausgewählte Schriften. Ideologie, Kultur, Medien, Neue Rechte, Rassismus. N. Raethzel, Hamburg: Argument Verlag.
• Hall, S. (1990). Cultural identity and diaspora, J. Rutherford (Ed.), Identity: Community, Culture, Difference içinde (222-237), London: Lawrence & Wishart.
• Hepp, A. (2010). Digitale Medien, Migration und Diaspora. Deterritoriale Vergemeinschaftung jenseits nationaler Integration, U. Hunger ve K. Kissau (Ed), Internet und Migration içinde (35-54), Wiesbaden: VS Verlag.
• Hepp, A., Bozdağ, Ç. ve Suna, L. (2012). Mediatized migrants: Media cultures and communicative networking in the diaspora, L. Fortunati, R. Pertierra, & J. Vincent (Ed.), Migration, diaspora, and information technology in global societies içinde (172-188), New York & London: Routledge.
• Hopyar, Z. (2024). Avrupa’da Göçün Güvenlikleştirilmesinde Aşırı Sağ Partilerin Rolü, İmgelem, (14), 125-156. Doi: https://doi.org/10.53791/imgelem.1489457
• Hopyar, Z. (2024). Geri Dönüş Motivasyonu Olarak ‘Önyargı ve Ayrımcılık’: Almanya’dan Dönen ‘Nitelikli’ Türkler, Abant Sosyal Bilimler Dergisi, 24(1), 403-422. Doi: https://doi.org/10.11616/asbi.1398614
• Huang, W. J., Ramshaw, G. ve Norman, W. C. (2015). Homecoming or tourism? Diaspora tourism experience of second-generation immigrants, Tourism Geographies, 18(1), 59–79. Doi: https://doi.org/10.1080/14616688.2015.1116597
• Huang, Z., Wang, R. (2021). Exploring China’s Digitalization of Public Diplomacy on Weibo and Twitter: A Case Study of the U.S.–China Trade War, International Journal of Communication, 15(28), 1912-1939. Doi: 1932–8036/20210005